''Όλο το κακό προέρχεται από τα όσα σκέφτεται κανείς,η μάλλον από το γεγονός ότι υπάρχει μέσα μας ένα ον που σκέφτεται εν αγνοία μας κι έπειτα εκτοξεύει ξαφνικά,μεσα στην ησυχία του εγκεφάλου,μια πικρόχολη, ανυπόφορη φρασούλα που μετά από αυτή δεν μπορούμε πια να ζήσουμε όπως πριν.
Βικτωρ Σερζ ,ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΟΥΛΑΓΕΦ , SCRIPTA ...
Βλ καιanagnostriahttp://anagnostria.blogspot.com/2008/06/blog-post_19.html
Υπόθεση Τουλάγεφ
Η "Υπόθεση Τουλάγεφ" (Βικτόρ Σερζ, εκδ. Scripta, 2007, μετ. Τιτίκα Δημητρούλια) είναι ένα λογοτεχνικά υψηλό δημιούργημα και ταυτόχρονα ένα ιστορικό ντοκουμέντο για μια ταραγμένη εποχή στην ιστορία της κομμουνιστικής Ρωσίας. Είναι ένα βιβλίο που χρειάζεται αργό διάβασμα, ανάλυση και συζήτηση πάνω σε πλήθος θέματα που αγγίζει. Αισθάνομαι δέος μπροστά σ' αυτή την εκτεταμένη τοιχογραφία της σταλινικής Ρωσίας και μεγάλο δισταγμό ν' αναφερθώ σ' αυτό, όπως για άλλα βιβλία. Παρ' όλο ότι διάβασα την ωραία παρουσίαση του αγαπητού librofilo
, παρ' όλο ότι είχα υπόψιν την κριτική του "Βήματος" και των "Νέων", προπάντων παρ' όλη τη βοήθεια που προσφέρει στον αναγνώστη το εξαιρετικό επίμετρο του Ρίτσαρντ Γκρήμαν, εντούτοις η πληθώρα των προσώπων, των επεισοδίων, των εικόνων, των σκέψεων, των προβληματισμών, με κάνουν να δυσκολεύομαι να γράψω με τρόπο ικανοποιητικό γι' αυτό το βιβλίο. Ίσως ένας λόγος είναι και το ότι δεν έχει ακριβώς την ενότητα μυθιστορήματος, αλλά τα δέκα κεφάλαιά του λειτουργούν αυτοτελώς με μια πολύ χαλαρή σύνδεση μεταξύ τους. Ας προσπαθήσω όμως.
, παρ' όλο ότι είχα υπόψιν την κριτική του "Βήματος" και των "Νέων", προπάντων παρ' όλη τη βοήθεια που προσφέρει στον αναγνώστη το εξαιρετικό επίμετρο του Ρίτσαρντ Γκρήμαν, εντούτοις η πληθώρα των προσώπων, των επεισοδίων, των εικόνων, των σκέψεων, των προβληματισμών, με κάνουν να δυσκολεύομαι να γράψω με τρόπο ικανοποιητικό γι' αυτό το βιβλίο. Ίσως ένας λόγος είναι και το ότι δεν έχει ακριβώς την ενότητα μυθιστορήματος, αλλά τα δέκα κεφάλαιά του λειτουργούν αυτοτελώς με μια πολύ χαλαρή σύνδεση μεταξύ τους. Ας προσπαθήσω όμως.
Το πρώτο κεφάλαιο που επιγράφεται "Οι κομήτες γεννιούνται τη νύχτα" μοιάζει με την οβερτούρα σε μια μουσική σύνθεση. Είναι η εισαγωγή, της οποίας το μουσικό θέμα θα επανέρχεται από καιρού εις καιρόν, αποτελώντας το συνδετικό κρίκο στα ανεξάρτητα κεφάλαια. Σ' αυτό το εισαγωγικό μέρος παρακολουθούμε το νεαρό Κόστια, εργάτη στο εργοτάξιο του Μετρό, ένα ρομαντικό νέο που δεν διστάζει τα χρήματα που μάζευε για να αγοράσει παπούτσια, να τα δώσει για να αγοράσει ένα μικρό γυνακείο πορτρέτο μιας άγνωστης. Γυρίζοντας στο σπίτι του και συναντώντας στο διπλανό δωμάτιο τον ηλικιωμένο Ρομάσκιν που συνήθως του δάνειζε βιβλία, βλέπει εκεί ένα όπλο, ένα κολτ, το οποίο ο Ρομάσκιν παρορμητικά του χαρίζει. Κι ένα κρύο βράδυ του Φλεβάρ, ο Κόστια με το ρεβόλβερ στην τσέπη, ακούει να προσφωνούν κάποιον "Τουλάγεφ". "Τουλάγεφ; Της Κεντρικής Επιτροπής; Που έκανε τους μαζικούς εκτοπισμούς στο Βαρόνις;Την εκκαθάριση των πανεπιστημίων;" σκέφτεται ο Κόστια και αυθόρμητα βγάζει το πιστόλι και τον πυροβολεί. Κανείς δεν είδε τίποτα. Ο Κόστια χάνεται μέσα στη νύχτα, αλλά η δολοφονία του Τουλάγεφ ανοίγει ένα καινούριο κύμα εκκαθαρίσεων που ήδη είχαν αρχίσει. (Χρονολογικά, από εσωτερικά στοιχεία του κειμένου φαίνεται ότι βρισκόμαστε στο 1939).
Σε κάθε ένα από τα επόμενα εννιά κεφάλαια του βιβλίου ένα καινούριο πρόσωπο πρωταγωνιστεί, ένας φάκελος ανοίγει, ένας ακόμη από την παλιά επαναστατική γενιά θεωρείται ύποπτος και "εκκαθαρίζεται". ("Εκκαθαρίσεις": η παλιά λέξη που χρησιμοποιούσαμε στην κόκκινη τροκοκρατία, από ντροπή μαζί και κυνισμό, αντί για το εκτελώ", σκέφτεται ένας από τους ήρωες του βιβλίου). Ωραίες εικόνες της φύσης και λυρικές περιγραφές, χιονισμένα τοπία, εναλλάσσονται με εικόνες εκτελέσεων, στα κελιά κρατουμένων ή στο γραφείο του Αρχηγού ακούμε ιδεολογικές αντιπαραθέσεις. Η παλιά φρουρά που με αιματηριούς αγώνες εγκαθίδρυσε το νέο καθεστώς βρίσκεται αντιμέτωπη με το δικό της δημιούργημα, μια καινούρια, σκληρή γενιά. Εξαιρετικά εντυπωμένο στη μνήμη μου μένει το κεφάλαιο "Η ακτή του μηδενός", όπου ο Ρύζικ, εξόριστος για πάνω από δέκα χρόνια σ' ένα μακρινό κολχόζ που το αποτελούσαν πέντε σπίτια , καλείται στη Μόσχα για να δικαστεί. Με τον φύλακά του έχει αναπτυχθεί μια ωραία φιλική σχέση. Όμως η διαταγή είναι διαταγή. Σ' ένα από τους σταθμούς του γυρισμού ο Ρύζικ κάνει απεργία πείνας και μηχανεύεται τρόπους για να μην του τη διακόψουν, θέλει να αυτοκτονήσει μ' αυτόν τον τρόπο. Το τραγικό του τέλος θα δημιουργήσει άλλους ενόχους.
Στο υποδειγματικό επίμετρο του Γκρήμαν περιλαμβάνεται και μια εκτενής σύγκριση της "Υπόθεσης Τουλάγιεφ" με το "Μηδέν και το Άπειρο" του Καίσλερ, με το οποίο συχνά παραλληλίζεται και το οποίο έγινε ευρύτερα γνωστό και άσκησε μεγαλύτερη επίδραση. Σ' αυτό κλίνει και η δική μου προτίμηση. Γράφει στο επίμετρο ο Γκρήμαν: "Ποτέ άλλοτε ένα τόσο νηφάλιο αριστούργημα δεν γεννήθηκε μέσα σε τόσο δυσχερείς συνθήκες. Η Υπόθεση Τουλάγεφ γράφτηκε στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου από έναν απένταρο, εξόριστο Ρώσο επαναστάτη, που η ζωή του ήταν πραγματικά ένας κατατρεγμός χωρίς τέλος".
Γι' αυτό ίσως το βιβλίο αφήνει τόσο συγκλονιστικές εντυπώσεις, γιατί γράφτηκε από κάποιον που δοκίμασε στο πετσί του τη σταλινική τρομοκρατία. Να υποθέσουμε άραγε ότι για τον ίδιο λόγο το βιβλίο έμεινε "θαμμένο" τόσο καιρό;
- «...Ο Αρχηγός περίμενε σαν αμερόληπτος κριτής ή σαν αδιάφορος ένοχος.Απρόσωπος,αληθινός όσο και τα πράγματα.
-Πιστεύω,είπε ο Κοντράτιεφ,ότι είχες άδικο που «εκκαθάρισες» τον Νικολάι Ιβάνοβιτς."Εκκαθαρίσεις": η παλιά λέξη που χρησιμοποιούσαμε στην κόκκινη τρομοκρατία,από ντροπή μαζί και κυνισμό,αντί γιά το "εκτελώ".Ο αρχηγός την δέχτηκε καταπρόσωπο,χωρίς την παραμικρή αντίδραση,πετρωμένος.
-Ήταν προδότης.Το παραδέχτηκε.Μήπως δεν το πιστεύεις?
Σιωπή.Λευκότητα.
-Δυσκολεύομαι να το πιστέψω.
Ο Αρχηγός έκανε ένα μορφασμό,κάτι σαν σαρκαστικό χαμόγελο.Οι ώμοι του σχημάτισαν μιά βαριά καμπύλη,το μέτωπό του συννέφιασε,η φωνή του έγινε άτονη.
-Προφανώς...Είχαμε πολλούς προδότες...Συνειδητούς ή όχι...Που χρόνος γιά ψυχολογία...Δεν είμαι μυθιστοριογράφος εγώ...(Παύση).Θα τους εξαφανίσω όλους,ακούραστα...Ανελέητα...Μέχρι τον τελευταίοτων τελευταίων...Είναι σκληρό,μα έτσι πρέπει...Όλους...Υπάρχει η χώρα,το μέλλον.Κάνω ότι χρειάζεται.Σαν μηχανή.»Το μυθιστόρημα ανοίγει και κλείνει με τους δύο «Ντοστογιεφσκικούς» χαρακτήρες,τον τυπικό κακομοίρη γραφειοκράτη Ρομάσκιν,που ζει μιά φοβισμένη και μονότονη ζωή προσπαθώντας να επιβιώσει,ζώντας σε ένα καμαράκι και τον παρορμητικό,ρομαντικό Κόστια (τον δράστη της δολοφονίας) που ψάχνει διεξόδους να «ζήσει».Όπως γράφει ο Richard Greeman στο εξαιρετικό επίμετρο του βιβλίου, «ο ένας μισερός άνθρωπος συμπληρώνει τον άλλο γιά να δημιουργήσουν εκείνο το τόσο σπάνιο φαινόμενο σε μιά ολοκληρωτική κοινωνία-έναν άνθρωπο ολοκληρωμένο,που δεν φοβάται να δράσει.»Ο Κόστια θα μπορούσε να είναι ο άνθρωπος της νέας εποχής,με τον πόθο γιά δικαιοσύνη και ελευθερία.Η παλιά γενιά «εκκαθαρίζεται»,η νέα γενιά τι θα βρει μπροστά της?Έναν καταστροφικό πόλεμο...
''Το πολιτικοφιλοσοφικό μυθιστόρημα του Σερζ κάποιες στιγμές θυμίζει αρχαιοελληνική τραγωδία.Όλα τα συστατικά είναι εκεί μαγειρεμένα έξοχα από έναν άνθρωπο που πόνεσε πολύ.Όπως γράφει ο εξαιρετικόςΑ.Βιστωνίτης σε μία παρουσίαση του βιβλίου στο Βήμα,ο Σερζ αγωνίζεται με πάθος στον Ρωσικό Εμφύλιο εναντίον των Λευκών,και στην συνέχεια δουλεύει γιά το Σοβιετικό κράτος ως πράκτορας στην Ρουμανία.Στην διαμάχη μεταξύ Στάλιν και Τρότσκι όταν πεθαίνει ο Λένιν,συντάσσεται με τον Τρότσκι,συλλαμβάνεται από τους Σταλινικούς,τον στέλνουν μαζί με τον μικρό του γιό στην Σιβηρία αλλά οι Γάλλοι διαννοούμενοι πετυχαίνουν την απέλαση του στην Γαλλία.Μόλις ξεσπάει ο πόλεμος και λίγο πριν μπουν οι Γερμανοί στο Παρίσι,ο Σερζ πηγαίνει μετά από πολλές περιπέτειες στην Λισαβώνα.Από εκεί μπαίνει σε καράβι γιά την Μαρτινίκα,από εκεί περνάει στον Άγιο Δομήνικο και καταλήγει στο Μεξικό,εκεί όπου απομονωμένος από τους παλιούς του συντρόφους πεθαίνει πάμπτωχος το 1947.''πηγη:
LIBROFILO
- http://www.blogger.com/email-post.g?blogID=27584500&postID=7125752423557118050
Βιβλιοθήκη της “Ελευθεροτυπίας”
Στην Υπόθεση Τουλάγεφ, μυθιστόρημα σε “δέκα αλληλοσυμπληρούμενους πίνακες” σύμφωνα με το συγγραφέα, επικό θέμα είναι η δεσποτική στροφή που πήρε η ...
vivliothiki.wordpress.com/
Βικτόρ Σερζ – Υπόθεση Τουλάγεφ « Πανδοχείο
9 Ιουν. 2008 ... Πέθανε κυνηγημένος και πάμφτωχος στο Μεξικό (1947), έχοντας ολοκληρώσει την Υπόθεση Τουλάγεφ (1942), το χειρόγραφο της οποίας διέσωζε σε ...
pandoxeio.wordpress.com/.../serge/ - Προσωρινά αποθηκευμένη - Παρόμοιες -
διεθνιστική εργατική αριστερά - Βίκτορ Σερζ: Υπόθεση Τουλάγεφ
19 Σεπτ. 2007 ... thumb_09-ΤΟΥΛΑΓΕΦ Εκδόθηκε πρόσφατα στα ελληνικά το εξαιρετικό μυθιστόρημα του Βίκτορ Σερζ, «Υπόθεση Τουλάγεφ» (εκδόσεις Scripta) – 60 ...
www.dea.org.gr/index.php?... - Προσωρινά αποθηκευμένη - Παρόμοιες -
“Υπόθεση Τουλάγεφ”: ένα άγνωστο αριστούργημα τώρα και στα ελληνικά ...
Στα παραλειπόμενα του καλοκαιριού, η έκδοση στα ελληνικά από τις εκδόσεις SCRIPTA του αριστουργήματος του Βίκτορ Σερζ, “Υπόθεση Τουλάγεφ”. ...
LIBROFILO
Υπόθεση Τουλάγεφ (και τέζα ο "βιβλιόφιλος"). Μένεις κατάπληκτος όταν «πέφτεις» πάνω σε ένα βιβλίο που κάθε σελίδα του είναι τόσο μεστή και τόσο ουσιώδης. ...
Η εποχή του Μεγάλου Τρόμου - TO BHMA
22 Ιουλ. 2007 ... Η νέα αγγλική έκδοση πριν από τρία χρόνια του σημαντικότερου μυθιστορήματός του Υπόθεση Τουλάγεφ ήταν μια πράξη δικαίωσης. ...
.:BiblioNet : Υπόθεση Τουλάγεφ
BiblioNet : Κατάλογος κυκλοφορούντων βιβλίων : Βιβλία - Εκδότες - Συγγραφείς.
www.biblionet.gr/main.asp?...ανάγνωση: Υπόθεση Τουλάγεφ, Βικτόρ Σερζ
Η "υπόθεση Τουλάγεφ» είναι η δολοφονία ενός ανώτατου στελέχους του Κόμματος, τουΤουλάγεφ, και η προσπάθεια του κρατικού μηχανισμού να ανιχνεύσει και να ...
anagnosi.blogspot.com/.../blog-post.html -
Υπόθεση Τουλάγεφ - Vres.gr
Παρουσίαση λεπτομερειών και στοιχείων για το βιβλίο Υπόθεση Τουλάγεφ από το Vres.gr.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου