Το Λερναίο διδάσκεται στα σχολεία!/αναδημοσιευση αο το Blog του Νίκου Σαραντάκου QΟι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία

Το Λερναίο διδάσκεται στα σχολεία!

Αν είστε τακτικός αναγνώστης του ιστολογίου ή και των ιστοσελίδων μου παλιότερα, σίγουρα θα ξέρετε τι είναι το Λερναίο κείμενο. Αν πάλι κυκλοφορείτε αρκετά στο Διαδίκτυο, πιθανόν να το έχετε συναντήσει κι ας μην ξέρετε πώς λέγεται. Όταν λέω Λερναίο κείμενο, εννοώ ένα μυθούργημα που κυκλοφορεί με μαζικά ηλεμηνύματα τουλάχιστον από το 1998 και υποστηρίζει ότι η Apple διανέμει το πρόγραμμα εκμάθησης ελληνικών Hellenic quest, ότι άγγλοι επιχειρηματίες προτρέπουν τα στελέχη των εταιρειών τους να μάθουν αρχαία ελληνικά, ότι η ελληνική γλώσσα είναι η μόνη “νοηματική” ενώ οι άλλες είναι συμβατικές, και άλλα τέτοια, όλα ανυπόστατα. Η ονομασία “Λερναίο” είναι δική μου έμπνευση, το ονόμασα έτσι επειδή κόβεις ένα κεφάλι και ξεπηδάνε δυο και τρία· αν δεν το έχετε υπόψη σας, μπορείτε να το διαβάσετε εδώ, αλλά θα το δείτε και παρακάτω. Με το Λερναίο ασχολούμαι εδώ και χρόνια, και αν θέλετε μια συνολική απάντηση στα “επιχειρήματα” (πιο σωστά στα μυθεύματα) που παρουσιάζει, σας παραπέμπω σε ένα παλιό μου απαντητικό κείμενο.

Αντιγράφω την τελευταία παράγραφο από το παλιό μου αυτό κείμενο, επειδή αφενός συνοψίζει για ποιο λόγο κάνω τόσο επίμονη κριτική στο Λερναίο αλλά και ποια είναι, ας πούμε, τα κίνητρά μου σε αυτή την προσπάθεια ανασκευής: Με άλλα λόγια, το κείμενο για το Hellenic Quest είναι μια αρμαθιά από χοντρά ψέματα και ανακρίβειες: κανένα πρόγραμμα δεν υπάρχει με το όνομα αυτό, καμιά σχέση δεν έχει η εταιρεία Apple ή το CNN με την εκμάθηση των ελληνικών, κανείς Άγγλος επιχειρηματίας δεν προτρέπει τα στελέχη της εταιρείας του να μάθουν αρχαία, η καταγραμμένη αρχαία ελληνική γλώσσα δεν έχει 90 εκατομμύρια λεκτικούς τύπους αλλά σκάρτο ενάμισι εκατομμύριο, δεν έχει 6 εκατομμύρια λέξεις αλλά κάπου 200 χιλιάδες, η ελληνική γλώσσα δεν έχει πρωτογένεια και δεν είναι νοηματική ούτε μοναδική, ούτε έχει κάτι το ιδιαίτερο που την κάνει κατάλληλη για γλώσσα των υπολογιστών νέας γενεάς, οι Ισπανοί ευρωβουλευτές δεν ζήτησαν να καθιερωθεί η αρχαία ελληνική ως η επίσημη γλώσσα της ΕΕ και κανείς κουτόφραγκος δεν πρόκειται να μας κόψει ισόβια σύνταξη μόνο και μόνο επειδή έτυχε να γεννηθούμε στη χώρα του Σοφοκλή και του Αριστοτέλη. Να μάθουμε αρχαία, ναι· αλλά να μη βαυκαλιζόμαστε ότι θα μας διορίσουν σε επιτελικές θέσεις στο Αμέρικα επειδή ξέρουμε αρχαία! Ωστόσο, η ελληνική γλώσσα είναι πράγματι μια πολύ όμορφη και πολύ ενδιαφέρουσα γλώσσα με μακρότατη ιστορία, και η μεγαλύτερη τιμή που θα μπορούσαμε να της κάνουμε θα ήταν να τη χρησιμοποιούμε με καλαισθησία, ακρίβεια και φαντασία, χωρίς συμπλέγματα κατωτερότητας, νεοαττικισμούς και αμερικανιές, χωρίς εκζήτηση και διάθεση να ξεχωρίσουμε από την πλέμπα. Αυτό άλλωστε προσπαθεί να κάνει και ο υπογράφων μέσα από τα γραφτά του.

Πριν από μερικά χρόνια, είχα εντοπίσει το Λερναίο στα θέματα Έκθεσης που πρότεινε κορυφαίο αθηναϊκό φροντιστήριο σε μεγάλη εφημερίδα και είχα αναρωτηθεί αν θα φτάσουμε στο σημείο να διδάσκεται αυτή η πολυμπαρούφα στα πανεπιστήμια. Για τα πανεπιστήμια δεν ξέρω, αλλά προχτές έμαθα ότι το Λερναίο δόθηκε ως θέμα σε εξετάσεις τριμήνου (στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας) σε γυμνάσιο της Ανατολικής Αττικής! Παραθέτω το κείμενο, όπως ακριβώς δόθηκε στους μαθητές (κάποια σημεία εμφανίζονται με μαύρα στοιχεία ή υπογραμμισμένα επειδή οι μαθητές καλούνται να απαντήσουν σε ερωτήσεις πάνω σε αυτές τις λέξεις).

Σήμερα η ελληνική γλώσσα αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο παγκοσμίως. Αυτό φαίνεται από πολλά πράγματα.. Πρώτον ,από την διανομή παγκοσμίως από το CNN του ” Hellenic Quest ” ενός προγράμματος ηλεκτρονικής εκμάθησης της Ελληνικής το οποίο όμως προορίζεται σε πρώτο στάδιο για αγγλόφωνους και ισπανόφωνους.. Το πρόγραμμα αυτό παράγεται από τη μεγάλη εταιρεία Η/Υ “Apple ” και προωθήθηκε επειδή ,όπως είπε ο πρόεδρός της ,η κοινωνία χρειάζεται ένα εργαλείο που θα της επιτρέψει να αναπτύξει τη δημιουργικότητά της, ,να εισάγει νέες ιδέες αλλά και θα της προσφέρει γνώσεις περισσότερες από όσες ο άνθρωπος μπορούσε ως τώρα να ανακαλύψει ” . {Δεύτερον, η σημαντικότητα της ελληνικής φαίνεται και από το γεγονός ότι Άγγλοι επιχειρηματίες προτρέπουν τα ανώτερα στελέχη τους να μάθουν αρχαία ελληνικά επειδή εμπεριέχουν μια φιλοσοφία με ξεχωριστή σημασία για τους τομείς οργάνωσης και διαχείρισης επιχειρήσεων.} Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξαν από διαπιστώσεις Βρετανών επιστημόνων ότι η ελληνική γλώσσα ενισχύει τη λογική και τονώνει τις ηγετικές ικανότητες . Γι’ αυτό εξάλλου η αρχαία ελληνική έχει μεγάλη αξία όχι μόνο στην πληροφορική και στην υψηλή τεχνολογία αλλά και στον τομέα της οργάνωσης και της διοίκησης .

Αυτές ακριβώς οι ιδιότητες της ελληνικής ώθησαν το πανεπιστήμιο Ιρβάιν της Καλιφόρνια να αναλάβει την αποθησαύριση του πλούτου τους .Στον Η/Υ ” Ίβυκο” αποθησαυρίστηκαν 6 εκατομμύρια λέξεις και 78 εκατομμύρια λεκτικοί τύποι της γλώσσας μας . Στον ” Ίβυκο ” ταξινομήθηκαν 8.000 συγγράμματα 4.000 αρχαίων Ελλήνων και το έργο συνεχίζεται . Επίσης τα πιο τέλεια προγράμματα Η/Υ “Ίβυκος”, “Γνώσις ” και “Νεύτων ” αναπαριστούν τους λεκτικούς τύπους της ελληνικής σε ολοκληρώματα και σε τέλεια σχήματα παραστατικής , πράγμα που αδυνατούν να κάνουν για τις άλλες γλώσσες. . Και αυτό γιατί η ελληνική έχει μαθηματική δομή που επιτρέπει την αρμονική γεωμετρική της απεικόνιση .

Το ενδιαφέρον για την ελληνική προέκυψε από τη διαπίστωση των επιστημόνων ότι οι Η/Υ προχωρημένης τεχνολογίας δέχονται ως “νοηματική” γλώσσα μόνο την ελληνική, δηλαδή τη μόνη γλώσσα στην οποία η λέξη και αυτό που εκφράζει (πρόσωπο, κατάσταση κ.λ.π.) έχουν μεταξύ τους πραγματική πρωτογενή σχέση .

Για όλους αυτούς τους λόγους λοιπόν οι Ισπανοί ευρωβουλευτές ζήτησαν να καθιερωθεί η ελληνική ως η επίσημη της Ε.Ε. διότι ” το να μιλά κανείς για Ε.Ε. χωρίς την ελληνική είναι σαν να μιλά σ’έναν τυφλό για χρώματα “.

από τον καθημερινό τύπο

Ερωτήσεις

1) Να γράψετε την περίληψη του κειμένου (100-110 λέξεις ).

2) ” Σήμερα η ελληνική γλώσσα … της οργάνωσης και της διοίκησης. “

“Να γράψετε τον τρόπο με τον οποίον αναπτύσσεται η πρώτη παράγραφος του κειμένου και να δικαιολογήσετε την απάντηση σας.

3) “Δεύτερον, η σημαντικότητα …. οργάνωσης και διαχείρισης επιχειρήσεων”

Ι. να γράψετε τις προτάσεις της περιόδου που σας δίνεται .

ΙΙ. να γράψετε τον τρόπο σύνδεσης τους .

ΙΙΙ. να βρείτε και να αναγνωρίσετε το είδος των ονοματικών προτάσεων της περιόδου που σας δίνεται .

ΙV. να γράψετε το συντακτικό ρόλο των ονοματικών αυτών προτάσεων .

V. να γράψετε τη λέξη εξάρτησης των ονοματικών αυτών προτάσεων .

4 ) Η υπογραμμισμένη λέξη που σας δίνεται (λόγους/λόγος) μπορεί να χρησιμοποιηθεί και με άλλες σημασίες πέραν αυτής που χρησιμοποιείται στο παραπάνω κείμενο. Γράψτε τρεις προτάσεις με τη λέξη αυτή όπου σε κάθε πρόταση να φαίνεται μια διαφορετική σημασία από αυτή που σας δίνεται .

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ !!!!!

ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ

Σε ένα άρθρο σου στην εφημερίδα του σχολείου σου να αναπτύξεις το θέμα :

“Αρκετοί είναι αυτοί που λένε ότι οι νέοι στην Ελλάδα σήμερα μιλούν μια δική τους γλώσσα “

Ποιοι είναι οι παράγοντες που συμβάλλουν στη διαμόρφωση αυτής της γλώσσας; Ποιες επιπτώσεις έχει αυτό το φαινόμενο για την ελληνική γλώσσα ;και με ποιους τρόπους πιστεύετε ότι θα μπορούσε να εξαλειφθεί ;

Το κείμενο σου (300-330 λέξεων )να δοθεί σε δύο παραγράφους.

Δεν ξέρω ποια είναι η γνώμη σας, αλλά εγώ είμαι εξοργισμένος. Άθελά του ίσως, ο φιλόλογος που έδωσε το θέμα αυτό, ενστάλαξε στα παιδιά, σε μια σχετικά νεαρή ηλικία, μια σειρά από αντιεπιστημονικά ψέματα, παρουσιάζοντάς τα ως γενικώς αποδεκτές αλήθειες. Θα ήταν ήδη κακό αν τους τα έλεγε αυτά μέσα στο μάθημα, αλλά όταν τα προσφέρει ως βάση συζήτησης ακι σχολιασμού, περιβάλλει τις μπαρούφες του Λερναίου με επιπρόσθετο κύρος. Ταυτόχρονα, στο δεύτερο σκέλος του διαγωνίσματος (την “παραγωγή λόγου”), θεωρείται περίπου ως δεδομένο ότι η γλώσσα των νέων είναι κάτι κακό, που έχει “επιπτώσεις” πάνω στην ελληνική γλώσσα και που πρέπει “να εξαλειφθεί”, λες και μιλάμε για καμιά αρρώστια ή κανέναν εχθρό! Έτσι ο νέος μαθαίνει να περιφρονεί τη γλώσσα που μιλάει και να αντιμετωπίζει με δέος μιαν ανύπαρκτη αρχαία ελληνική με δήθεν εκατομμύρια λέξεις και δήθεν πρωτογένεια, σε μια ηλικία που δεν έχει διδαχτεί (αν δεν κάνω λάθος) τις βασικές αρχές της γλωσσολογίας ώστε να έχει έστω και μια πιθανότητα να υποδεχτεί κριτικά τις λερναίες σαχλαμάρες. Αν μάλιστα προσθέσετε το γεγονός ότι το ανύπαρκτο Hellenic Quest παρουσιάζεται να το έχει δημιουργήσει η υπερδιάσημη εταιρεία Apple, που έχει αποκτήσει διαστάσεις θρύλου για πολλούς εφήβους χάρη στα περιζήτητα γκατζέτα που παράγει, καταλαβαίνετε πόσο εδραιώνονται στο μυαλό των παιδιών τα ψέματα του κειμένου. (Η παράμετρος αυτή είναι κάτι το νέο, που δεν το είχε προβλέψει ο αρχικός εμπνευστής του Λερναίου: το 1995 που μάλλον πρωτοξεκίνησε να διαδίδεται το ψευδούργημα, η Apple ήταν μεν μια εταιρεία πασίγνωστη για το καινοτόμο πνεύμα της, αλλά όχι κοσμοκράτειρα όπως σήμερα).

Πριν από μερικούς μήνες, όταν εμφανίστηκε το αλλοπρόσαλλο κείμενο της Δασκάλας της Ραφήνας εναντίον της νέας Γραμματικής του Δημοτικού, που πυροδότησε την αντιπαράθεση που ονομάστηκε Φωνηεντιάδα, κάποιοι αθεράπευτα αισιόδοξοι ή ανίατα φιλελεύθεροι σχολιαστές είχαν ισχυριστεί ότι η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών θα απέτρεπε τέτοια φαινόμενα, αφού η επιστημονική ανεπάρκεια της Δασκάλας βοούσε. Υποστήριξα τότε ότι αν υπήρχε αξιολόγηση, έτσι που είναι τα εκπαιδευτικά μας πράγματα, η μεν δασκάλα της Ραφήνας θα έπαιρνε καλό βαθμό, ενώ, προσθέτω τώρα, η νηπιαγωγός της Λευκάδας θα κοβόταν. Δεν τοποθετούμαι συνολικά για την αξιολόγηση, αλλά αν τη θεωρούμε πανάκεια που θα διορθώσει τα κακώς κείμενα της εκπαίδευσης είμαστε γελασμένοι.

Αλλά τότε τι μπορεί να γίνει για τη διάδοση των γλωσσικών μύθων στα σχολεία; Έχω μια ιδέα και θα την προτείνω, όσο κι αν φαίνεται δονκιχωτική. Την προτείνω μάλιστα στον υπουργό κ. Κ. Αρβανιτόπουλο, παίρνοντας θάρρος όχι από το ότι είναι παλιός μου συμμαθητής, αλλά επειδή έδωσε μια εξαιρετικά τεκμηριωμένη απάντηση στις σπυραδωνικές ανοησίες περί κατάργησης των φωνηέντων. Προτείνω λοιπόν να συντάξει το υπουργείο μια ολιγοσέλιδη εγκύκλιο στην οποία να ανασκευάζει το Λερναίο και μερικούς ακόμα γλωσσικούς μύθους, που να την αναπαράξουν (σικ, είπαμε) οι υπεύθυνοι του κάθε σχολείου και να την μοιράσουν στους μαθητές. Είμαι βέβαιος ότι πολλοί καθηγητές της γλωσσολογίας θα σπεύσουν να βοηθήσουν στη σύνταξη αυτού του κειμένου.

Ώσπου να γίνει αυτό όμως (μην κρατάς την αναπνοή σου, λέει κάποιος μεταφράζοντας την αγγλική έκφραση) θα συνεχίσω κι εγώ με τις μικρές μου δυνάμεις να προσπαθώ να πολεμήσω τις προσπάθειες τύφλωσης των εφήβων και όλων μας, γι’ αυτό γράφω ξανά και ξανά για τα Λερναία μυθεύματα, έστω κι αν γίνομαι βαρετός σε πολλούς. Βλέπετε, όταν ο παλαβός ρίξει μια πέτρα στο πηγάδι, χρειάζονται σαράντα γνωστικοί για να τη βγάλουν -και ξέρετε τι δουλειά είναι αυτό, δύσκολη και βαρετή. Μετά όμως πίνουμε καθαρό νερό.