Αναγνώστες

Σάββατο 24 Νοεμβρίου 2012

Συνεπής Νεκρολογία Για τη σταλινική σχολή της πλαστογραφίας Του Νικόλα Σεβαστάκη-και η απαντηση του LENIN RELOADED

 http://www.rednotebook.grΣυνεπής Νεκρολογία

Για τη σταλινική σχολή της πλαστογραφίας
Του Νικόλα Σεβαστάκη

Απεβίωσε χτες, σε ηλικία 82 χρόνων, ο συγγραφέας Χρόνης Μίσσιος. Γεννημένος στην Καβάλα, από γονείς καπνεργάτες, έζησε τα παιδικά του χρόνια σε μια γειτονιά γεμάτη πρόσφυγες. Στα Γιαννιτσά, όπου τον στέλνει ο Ερυθρός Σταυρός, μαζί με άλλα παιδιά για να γλιτώσουν από την πείνα της Κατοχής, περνάει στο ΕΑΜ, ενώ πέρασε για λίγο και από το Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας. Με το έργο του βεβαίως στην πορεία δε στάθηκε στο πλευρό των λαϊκών αγώνων και της δράσης των κομμουνιστών, αφού δεν πίστευε στη διέξοδο της ταξικής πάλης, ενώ βρήκε «στέγη» στη λεγόμενη «ανανεωτική» Αριστερά.

Έτσι αναγγέλλει το θάνατο του Χρόνη Μίσσιου ο «Ριζοσπάστης».

Απορία πρώτη: πώς υπάρχουν ακόμα αριστεροί άνθρωποι που εξακολουθούν να θεωρούν αυτό το ολοκληρωτικό μόρφωμα, με την απάνθρωπη γλώσσα και σκέψη, δυνητικό συνομιλητή ή, ακόμα χειρότερα, «σύμμαχο»;

Απορία δεύτερη: γιατί άραγε στην «πληροφόρηση» δεν προστέθηκαν τα γνωστά από το παρελθόν: διολίσθησε [ο συγχωρεμένος] στον κακό δρόμο του «μικροαστικού συναισθηματισμού» και στη ρομαντική «λατρεία της φυγής»;

Εκτός των άλλων στην είδηση λείπει κάτι: τα πολλά χρόνια στις φυλακές του περί ου ο λόγος αποστάτη. Στην περίπτωση αυτή ισχύει η παλιά εύστοχη έκφραση: σταλινική σχολή της πλαστογραφίας.
----------------------------------------------------------------------------------

 

Lenin Reloaded

 

Παρασκευή, 23 Νοεμβρίου 2012


Ο κομισάριος εξαφανίζεται...αλλά γιατί;

Το 1997 κυκλοφόρησε στα αγγλικά --και μάλιστα με ενθουσιώδη υποδοχή-- το βιβλίο Ο κομισάριος εξαφανίζεται του βετεράνου τροτσκιστή David King. Σύμφωνα με τον υπότιτλό του, το βιβλίο αφορά την "χάλκευση φωτογραφιών και έργων τέχνης στην σταλινική Ρωσία," και συνεπώς συγκαταλέγεται στα πειστήρια για την αποτρόπαια φύση του Στάλιν προσωπικά και του καθεστώτος του ευρύτερα. Το θυμήθηκα λόγω του τίτλου του πολεμικού άρθρου του Ν. Σεβαστάκη για το ΚΚΕ, "Η σταλινική σχολή της πλαστογραφίας", που περιέχει μία από τις γνωστές ρετουσαρισμένες φωτογραφίες. Όπως είναι ευρέως γνωστό, η χάλκευση των φωτογραφιών αφορά την αφαίρεση από αυτές της εικόνας ανθρώπων που είχαν καταδικαστεί για εγκλήματα κατά του κράτους και του καθεστώτος, κυρίως στην περίοδο 1936-38.

Δεν έχω λόγους για να αμφιβάλλω ότι η χάλκευση έλαβε χώρα ή ότι είχε πολιτικά κίνητρα. Το πρώτο μού φαίνεται αναμφισβήτητο και το δεύτερο απόλυτα εύλογο. Το ζήτημα για μένα είναι τι είδους πολιτικά κίνητρα είχε. Το βιβλίο του Κινγκ αντικατοπτρίζει, από όσο ξέρω, την μοναδική ερμηνεία που έχει δοθεί στην χάλκευση διεθνώς, και βέβαια και στην Ελλάδα: ότι δηλαδή οι χαλκευμένες φωτογραφίες αποτελούν ντοκουμέντα της προσπάθειας της χειραγώγησης της μνήμης της σοβιετικής κοινωνίας και ταυτόχρονα, "εξάλειψης" στο συμβολικό επίπεδο αυτών τους οποίους το καθεστώς Στάλιν εξάλειψε στην πραγματικότητα. Αντιγράφω (μεταφράζοντας) από το δελτίο τύπου για το βιβλίο του Κινγκ:
Για τον Ιωσήφ Στάλιν, το ρετούς φωτογραφιών ήταν τεχνική ελέγχου της δημόσιας αντίληψης και της μνήμης. Αυτοί που εξαφανίστηκαν στην πραγματικότητα --είτε εξορίστηκαν στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της ΕΣΣΔ είτε εξαλείφθηκαν από την μυστική αστυνομία-- εξαφανίστηκαν επίσης από τις φωτογραφίες και ακόμα και από πίνακες ζωγραφικής. Σε πολλές περιπτώσεις τους εξαφάνισαν εντελώς, σε άλλες μαύρισαν τα πρόσωπά τους άτσαλα με μελάνι.
Είναι σαφές το πού τείνει αυτό το είδος σκεπτικού: η εξαφάνιση των μορφών ανθρώπων είναι πειστήριο ενοχικότητας του σταλινικού καθεστώτος απέναντί τους και άρα --και συνεπώς-- ενοχής για την άδικη εξάλειψή τους. Το σταλινικό καθεστώς, για να το πούμε αλλιώς, "συλλαμβάνεται", μέσα από τα πειστήρια των φωτογραφιών, να εξαλείφει τα ίχνη των εγκλημάτων του, όπως κάνουν πολλοί εγκληματίες, και με το ίδιο κίνητρο: δεν θέλει να πιαστεί ως ένοχο για τα εγκλήματα αυτά. 
Νομίζω ότι ακόμα και η πιο στοιχειώδης αντίληψη της ιστορικής πραγματικότητας είναι αρκετή για να θέσει κάποια πολύ βασικά ερωτήματα σε ό,τι αφορά τη λογική της επικρατούσας, και από όσο ξέρω αναμφισβήτητης ως τώρα ερμηνείας των κινήτρων για το ρετουσάρισμα φωτογραφιών (ή έργων τέχνης) από το καθεστώς Στάλιν.

Δεν υπάρχουν σχόλια: