ΠΕΡΙ ΟΥΤΟΠΙΑΣ ΚΑΙ ΔΥΣΤΥΧΙΑΣ: αναδημοσίευση απο το Lenin Reloaded

Δυστυχία στην Ουτοπία (19/9/2009)

"Από αυτή την άποψη, η Ουτοπία είναι απλώς μια πολιτική και κοινωνική λύση για την συλλογική ζωή· δεν εξαφανίζει τις εντάσεις και τις ανεπίλυτες αντιφάσεις οι οποίες είναι εμμενείς τόσο στις διαπροσωπικές σχέσεις όσο και στην ίδια την σωματική ύπαρξη (ανάμεσά τους, αυτές της σεξουαλικότητας), αλλά μάλλον τις επιδεινώνει και τις επιτρέπει να εκφραστούν ανεξέλεγκτα, απομακρύνοντας τις τεχνητές δυστυχίες του χρήματος και της αυτοσυντήρησης."
Fredric Jameson, The Seeds of Time.

Από τον Fourier του Nouveau Monde Amoureux στον H.G. Wells του A Modern Utopia και τον William Morris του News from Nowhere, και από κει στον Chaplin του The Kid, στον James Agee και το ανεκπλήρωτό του σενάριο για τον Chaplin, ή, τέλος, στον Samuel Delaney, την Ursula Le Guin και την Marge Piercy, οι σημαντικοί καλλιτέχνες της Ουτοπίας, δεν έχουν κουραστεί να λένε ένα πράγμα: Η Ουτοπία δεν είναι ούτε το τέλος της θλίψης, ούτε η απάλειψη κάθε εμπειρίας απογοήτευσης και απώλειας, ούτε η εξάλειψη των εκκεντρικών εμμονών του καθένα, ούτε καν το ξερίζωμα των κακιών και αδυναμιών που παρεπιδημούν στο ανθρώπινο γένος (της ζηλοτυπίας, για παράδειγμα, ή του θυμού, ή της ανασφάλειας, ή της ματαιοδοξίας).

Η Ουτοπία είναι απλώς ο μηχανισμός που εμποδίζει την ατομική δυσλειτουργία να συγκοινωνήσει με την συλλογική· δηλαδή, είτε να ανατροφοδοτηθεί από ιδεολογικού και θεσμικού χαρακτήρα πηγές, είτε να δηλητηριάσει την ζωή των άλλων προσφεύγοντας στο κυνήγι της κυριαρχίας για να βρει υποκατάστατα της χαμένης ατομικής ευτυχίας.

Με λίγα λόγια, και η Ουτοπία θα έχει τους αταίριαστούς της ανθρώπους· ή μάλλον, δεν θα ήταν αληθινή Ουτοπία αν δεν τους είχε. Η ατομική δυστυχία είναι απόλυτα εφικτή· απλά δεν σκοτεινιάζει τη ζωή της συλλογικότητας. Αυτή είναι η φόρμουλα του υποδεέστερου, άπτερου παράδεισου που όμως ο κομμουνιστικός σοσιαλισμός έχει κάθε λόγο να προτιμά από το θεολογικά χρωματισμένο αντίστοιχό του.

Αρχική δημοσίευση: Through the Loophole