Έκδοση 2012 .Μετάφραση Έφη Παπαδελη
Η «μιξοφοβία» εκδηλώνεται μέσα από μια πορεία προς νησίδε ομοιότητας και ομοιογένειας μέσα σ' ένα πέλαγος ποικιλίας κ ανομοιότητας. Οι λόγοι που προκαλούν τη μιξοφοβία είναι τη τριμμένοι – εύκολα κατανοητοί, αν και όχι απαραιτήτως είκολα -συγχωρητέοι.
Όπως υποδεικνύει ο Richard Sennett, το αίσθημα του "εμείς", το οποίο εκφράζει την επιθυμία να είμαστε ομοιο είναι ένας τρόπος ν' αποφεύγουν οι άνθρωποι την ανάγκη να κοιτάξουν βαθύτερα ο ένας μέσα στον άλλο». Με αυτό τον τρόπο υπόσχεται κάποια πνευματική παρηγοριά την προοπτική και κάνουμε την κοινότητα δεσμών ευκολότερη καθιστώντας περιττη τη την προσπάθεια να κατανοήσουμε, να διαπραγματ
105
και. να συμβιβαστούμε.
«Εγγενής στη διαδικασία διαμόρφωσης πας συνεκτικής εικόνας της κοινότητας είναι η επιθυμία ν' αποφυγούμε την πραγματική συμμετοχή.
Το να νιώθουν οι άνθρωποι κοινούς δεσμούς χωρίς κοινή εμπειρία συμβαίνει, κατά πρώ το λόγο, επειδή οι άνθρωποι φοβούνται τη συμμετοχή, φοβού και τις προκλήσεις, τους κινδύνους και την οδύνη που αυτή απέχει».
Η τάση προς μια «κοινότητα ομοιότητας» είναι σημείο απόσυρσης όχι μόνο από την ετερότητα έξω από την κοινότητα, αλλά κι από την εμπλοκή στη ζωηρή αλλά ταραχώδη, δεσμευτικη αλλά βαριά, αλληλεπίδραση μέσα στην κοινότητα.
Η επιλογή της απόδρασης, που υπαγορεύεται από τη μίξοφοβία, έχει μια δική της, ύπουλη και δηλητηριώδη συνέπεια: όσο αναπτύσσεται η στρατηγική, όσο πιο πολύ αυτοδι-αιωνίζεται και αυτοενισχύεται, τόσο πιο αναποτελεσματική είναι
και Όσο περισσότερο χρόνο περνούν οι άνθρωποι συντροφιά με άλλους «σαν κι αυτούς», με τους οποίους συναναστρέφονται αβίαστα και οικεία, χωρίς κίνδυνο παρανόησης, χωρίς ποτέ σχεδον να προκύπτει η επίπονη ανάγκη να μεταφράσουν ανάμεσα σε διαφορετικά σύμπαντα νοήματος,
τόσο πιθανότερο είναι να «ξεμάθουν» την τέχνη να διαπραγματεύονται νοήματα και τρό- πους συμβίωσης.
Καθώς δεν μαθαίνουν ή ξεχνούν τις δεξιότητες που χρειάζονται για να ζήσουν με τη διαφορά, βλέπουν την προ-οπτική ν' αντιμετωπίσουν τους ξένους κατά πρόσωπο με αυξανομένη ανησυχία
. Οι ξένοι τείνουν να δείχνουν πιο απειλητικοί από κάθε άλλη φορά, καθώς γίνονται ολοένα και πιο «παράξενοι -αλλότριοι, ανοίκειοι, ακατανόητοι- και καθώς η αμοιβαία επικοινωνία, η οποία θα μπορούσε ενδεχομένως ν' αφομοιώσει την «ετερότητά» τους στο βιόκοσμο του καθενός, χάνει τη σημασία της και ατονεί, ή δεν ξεκινάει καν. Η τάση προς ένα ομοι- αγενές, εδαφικά απομονωμένο περιβάλλον μπορεί να πυροδο-τηθεί από τη μιξοφοβία· από την άλλη, η έμπρακτη εφαρμογή του εδαφικού διαχωρισμού αποτελεί σωσίβιο και τροφοδότη αυτης της μιξοφοβίας.
Η μιξοφοβία, ωστόσο, δεν είναι ο μόνος μαχόμενος στο αστικό πεδίο μάχης.
Η ζωή στην πόλη είναι μια ιδιαίτερα αμφίσημη εμπειρία. Απωθεί αλλά και ελκύει ωστόσο οι πλευρές της ζωής στην πόλη που, περιοδικά ή ταυτόχρονα, έλκονται ή απωθούνται είναι οι ίδιες... Η άτακτη ποικιλομορφία του αστικού περι βάλλοντος είναι μια πηγή φόβου, αλλά το φως και η λάμψη του αστικού σκηνικού, που δεν υστερεί ποτέ σε καινοτομίες και εκ πλήξεις, επιδεικνύει μια ακαταμάχητη γοητεία και σαγηνευτική δύναμη.
Επομένως, το να έρχεται κανείς αντιμέτωπος με το ατελείω το και μονίμως εκθαμβωτικό θέαμα της πόλης δεν βιώνεται και θαρά και μονοσήμαντα ως κατάρα· ούτε το να προστατεύεται κανείς από την πόλη γίνεται αντιληπτό σαν καθαρή ευλογία. Η πόλη προάγει τη μιξοφιλία όσο και τη μιξοφοβία. Η ζωή στην πόλη είναι μια εγγενώς κι ανεπανόρθωτα αμφίσημη υπόθεση. Όσο μεγαλύτερη και πιο ετερογενής είναι μια πόλη, τόσο περισ σότερα ελκυστικά στοιχεία μπορεί να στηρίξει και να προσφέρει. Μια τεράστια συγκέντρωση ξένων είναι απωθητικό πράγμα, αλλά συνάμα ένας τεράστιος μαγνήτης που προσελκύει πάντα νέες ομάδες αντρών και γυναικών που έχουν βαρεθεί τη μονο- τονία της ζωής της επαρχίας ή της κωμόπολης, απηυδισμένοι από την επαναληπτική της ρουτίνα κι απελπισμένοι από την έλ- λειψη ευκαιριών. Η ποικιλομορφία υπόσχεται πολλές και διαφο ρετικές ευκαιρίες, καλύπτοντας όλες τις δεξιότητες κι όλα τα γούστα. Φαίνεται πως η μιξοφιλία, όπως ακριβώς και η μιξοφο βία, είναι μια αυτοπροωθούμενη, αυτοδιαδιδόμενη και αυτοανα ζωογονούμενη τάση. Καμία από τις δύο δεν ενδέχεται να εξα- ντληθεί ή να χάσει το σφρίγος της. Μιξοφοβία και μιξοφιλία συ νυπάρχουν σε κάθε πόλη, αλλά συνυπάρχουν επίσης και μέσα στον καθένα από τους κατοίκους της πόλης.
10
了
32. Richard Sennett, The Uses of Disorder. Personal Identity and City Life, ber & Faber, 1996, σελ. 39, 42 [Οι χρήσεις της αταξίας: Προσωπική ταυτότητα και ζωή της πόλης, μτφρ. Γιάννης Καραπαπάς, Τροπή, Αθήνα 2003).
了
3
32. Richard Sennett, The Uses of Disorder. Personal Identity and City Life, ber & Faber, 1996, σελ. 39, 42 [Οι χρήσεις της αταξίας: Προσωπική ταυτότητα και ζωή της πόλης, μτφρ. Γιάννης Καραπαπάς, Τροπή, Αθήνα 2003).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου