Αναγνώστες

Σάββατο 4 Ιανουαρίου 2014

Ο Z. Bauman για την κατά E.Levinas "άνευ όρων ευθύνη για τον Άλλο" vardavas.wordpress.com


Απόσπασμα από το πέμπτο δοκίμιο του βιβλίου “Καταναλωτισμός και ηθική”:
(σελ.117) [...]Αν η κοινή γνώμη, τόσο των διανοουμένων όσο και του κοινού νου, συντάσσεται με τη διάσημη απόφανση του Hobbes ότι η κοινωνία είναι ένα κατασκεύασμα το οποίο σώζει τους ανθρώπους από τις συνέπειες των ίδιων τους των νοσηρών τάσεων (οι οποίες αν  αφήνονταν ανεξέλεγκτες από τις καταναγκαστικές δυνάμεις της κοινωνίας, θα έκαναν την ανθρώπινη ζωή “απαίσια, κτηνώδη και σύντομη”) ο Levinas συνηγορεί υπέρ της αναγκαιότητας της κοινωνίας με την έννοια ενός διαφορετικού ρόλου τον οποίο καλείται να παίξει. Η άνευ όρων ευθύνη για τον Άλλο, αυτό το θεμέλιο κάθε ηθικής, είναι -όπως το φαντάζεται- ένα αίτημα κομμένο στα μέτρα αγίων κι όχι των μέσων, συνηθισμένων ατόμων, όπως είμαστε οι περισσότεροι. Λίγοι είναι ικανοί να φτάσουν το βαθμό αυτοθυσίας των αγίων, την προθυμία τους να βάλουν σε δεύτερη θέση ή να αγνοήσουν εντελώς και να παραμελήσουν το δικό τους συμφέρον, ή να είναι προετοιμασμένοι για το μέγεθος της αυτοθυσίας την οποία η ευθύνη αυτή θα απαιτούσε, όσο θα παρέμενε στην ίδια αρχική, ακέραιη και άνευ όρων κατάσταση. Εξάλλου, ακόμα κι αν είχαμε τη δυνατότητα και την προθυμία να πάρουμε πάνω μας πραγματικά και στο ακέραιο την άνευ όρων και απεριόριστη ευθύνη, δεν θα μας πρόσφερε επαρκή καθοδήγηση για την επίλυση των αμέτρητων συγκρούσεων των συμφερόντων που δημιουργεί καθημερινά ο συγχρωτισμός των ανθρώπων, ώστε να κα-(σελ. 118)ταστεί η κοινή ζωή βιώσιμη. Μια βιώσιμη κοινωνία αποτελούμενη μόνο από αγίους, είναι ουσιαστικά αδιανόητη, για τον απλό λόγο ότι κάποιος δεν μπορεί να επιδείξει απόλυτη και άνευ όρων ευθύνη πρός δύο ταυτόχρονα ανθρώπους, σε περίπτωση που τα συμφέροντα τους βρίσκονται ενδεχομένως σε αντιπαλότητα μεταξύ τους. Όποτε προκύπτει μια τέτοια σύγκρουση, δεν μπορεί να αποφευχθεί η στάθμιση και σύγκριση ανάμεσα στα σχετικά δικαιώματα των δυο πλευρών, ούτε το να μην ευνοηθούν τα συμφέροντα της μιας πλευράς εις βάρος της άλλης. Με άλλα λόγια, η ευθύνη πρέπει να σταματάει εκεί που αρχίζει το “άνευ όρων”.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Τα url του θείου Ισιδώρα