O νέος παλιός αντισημιτισμός
Από την Αυγή της Κυριακής
Του Νικόλα Σεβαστάκη
Εβδομήντα χρόνια μετά τον πρώτο συρμό για
το Άουσβιτς, η Θεσσαλονίκη τίμησε τη μνήμη των εκτοπισμένων, των
δολοφονημένων παιδιών της. Tο γεγονός έχει ιδιαίτερη σημασία για τον
ελληνικό εβραϊσμό, την πόλη και τη δημόσια μνήμη. Έστω κι αν γνωρίζουμε
καλά πως η εργασία της μνήμης και ιδιαίτερα η μνήμη των μεγάλων και
απαράγραπτων καταστροφών είναι υπόθεση που υπερβαίνει τελετές και
εκδηλώσεις, όσο βαθιά συγκινητικές και απαραίτητες κι αν είναι.
Έγινε φυσικά πολύς λόγος αυτές τις μέρες
για τον κίνδυνο του ρατσισμού και του φασισμού. Η ζοφερή επικαιρότητα
της Χρυσής Αυγής υπενθυμίζει την ανάγκη αφύπνισης απέναντι σε ένα κακό
που ορισμένοι, όπως ο Έλληνας πρωθυπουργός, το παρουσιάζουν ως
περιθωριακό στη χώρα. Είναι όμως έτσι; Άραγε ο αντι-εβραϊκός λόγος και
τα αντίστοιχα συναισθήματα αποτελούν περιθωριακό φαινόμενο στη σημερινή
Ελλάδα; Ή μήπως πρέπει να αναγνωρίσουμε μια διάσταση με μεγαλύτερη
έκταση;
Ειδικά με τον αντισημιτισμό τα πράγματα
δεν είναι τόσο απλά. Το άθλιο νεοναζιστικό ριμέικ δεν είναι το μοναδικό
πρόβλημα. Λέμε συχνά ότι το κακό δημιουργείται από τη συνθήκη της
κρίσης. Υπάρχει ωστόσο κάτι προγενέστερο της κρίσης, που σήμερα ωστόσο
βρίσκει ευκαιρίες άνθισης στους κόμβους της δημοσιότητας και της
κοινωνικής επικοινωνίας. Αυτό το «άνθος» είναι παλιά ιστορία, αλλά στα
συναισθήματα της κρίσης ξαναγεννιέται και προβάλλει ως περισπούδαστη
ερμηνεία των τεκτονικών σεισμών στον καπιταλισμό: μιλώ για τον
οικονομικό και κοινωνικό αντι-εβραϊσμό, ο οποίος δεν ταυτίζεται με τον
βιολογικό ρατσισμό του αίματος. Οι κουβέντες που φτιάχνουν και
διασπείρουν αυτόν τον αντισημιτισμό δεν είναι λόγια περί ράτσας, αλλά
αφορισμοί για το «χρήμα» και τους επί γης «εκπροσώπους του». Στη βάση
μάλιστα αυτών των αφορισμών βρίσκουμε τις αναφορές στη συνωμοσία των
μεγάλων εναντίον του απλού ανθρώπου.
Αν λογαριάσουμε στα σοβαρά την παραπάνω
διάσταση, είναι σαφές ότι η αντι-εβραϊκή εκτροπή δεν αφορά αποκλειστικά
τους φορείς της φυλετικής εχθροπάθειας και του ναζιστικού μίσους. Ο
αντι-εβραϊσμός μπορεί αντίθετα να διεισδύει, ανεπαίσθητα, στην
αγανάκτηση για τις αδικίες και τις ανισότητες που συνδέονται με τον
χρηματοπιστωτικό καπιταλισμό. Η φιγούρα του Εβραίου «τραπεζίτη και
χρηματιστή» αναστήθηκε μαζί με αυτόν τον άλλον αντισημιτισμό, ο οποίος
σπεύδει βεβαίως να διαχωρίσει τη θέση του από τη μυθολογία του αίματος
και της τιμής.
Δεν πάει πολύς καιρός που είδαμε πώς
λειτούργησαν οι άθλιοι συνειρμοί με τα ονόματα της λίστας Λαγκάρντ. Εδώ
και χρόνια ταξιδεύει επίσης ακλόνητη και η φιλολογία περί του Σόρος και
της παντοδυναμίας του στα «παρασκήνια» των εθνών. Είναι βέβαιο πως δεν
θα λείψουν οι αφορμές για το ξαναζέσταμα της ίδιας δαιμονολογικής
φοβίας.
Η μάχη επομένως εναντίον του σύγχρονου
αντισημιτισμού δεν πρέπει να περιορίζεται στην απόκρουση των ρατσισμών
του αίματος, που ούτως ή άλλως έχουν χάσει προ πολλού το παιχνίδι. Ο
σύγχρονος αντισημιτισμός είναι μια ολική δημαγωγία και όχι ένα
υποκεφάλαιο του ρατσισμού. Κατά κάποιον τρόπο, η μάχη αυτή είναι αγώνας
εναντίον κοινών τόπων που απλώνονται πολύ μακρύτερα από τον λαό της
άκρας Δεξιάς.
Για εκείνους τους αριστερούς που δεν
βλέπουν την κρίση ως συνωμοσία ή εργόχειρο κάποιων σατανικών «λεσχών»
(Μπίλτεμπεργκ κ.λπ.), η επαγρύπνηση για τις αντισημιτικές εκτροπές είναι
ηθικά και πολιτικά ζωτικής σημασίας. Για έναν κυρίως λόγο: μια
ριζοσπαστική απάντηση στο κοινωνικό ζήτημα του καιρού μας περνάει από
την πιο δραστική απόκρουση του «αντικαπιταλισμού των ηλιθίων». Και κάτι
τέτοιο αποτελεί, σε μεγάλο βαθμό, ο κρυφός-φανερός αντισημιτισμός των
ημερών μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου