Το ερωτημα ''ποιός είμαι''

• .  
    του Πέτρου Θεοδωρίδη
  

  Όπως γράφει ο Ulrich Beck, ‘’η θεμελιώδης θέση της αυτοπαθούς θεωρίας της νεωτερικότητας, είναι ότι όσο περισσότερο προχωρά ο εκσυγχρονισμός των σύγχρονων κοινωνιών, τόσο τα θεμέλια της βιομηχανικής κοινωνίας διαλύονται, αναλώνονται, αλλάζουν και απειλούνται ''Ο Ulrich Beck διακρίνει επίσης τον ερχομό μιας ''δεύτερης νεωτερικότητας'' πού προστίθεται στη πρώτη: πλάι στη κουλτούρα του ''διαχωρισμού, της επιδίωξης, της σαφήνειας, της εξειδίκευσης της δυνατότητας στάθμισης του κόσμου εγκαθίσταται σημερα η κουλτούρα του ''και'' δηλαδή της ''παράθεσης,πολλαπλότητας,αβεβαιότητας,της αμφισημίας και της σύνθεσης'' .Ο εσυγχρονισμός υπονομεύει τις ίδιες τις ιδεολογικές του αρχές,δεν εννοείται πλέον(μόνο)ως ορθολογικός και γραμμικός,αλλά ως αποσπασματικός,ως διαρκής ''έκκριση'' καινοτομιών ''
• 
  
• Αυτή η αντιφατική, διπλή σύγχρονη νεωτερικότητα, αποδιαρθρώνει και αναδιαρθρώνει διαρκώς τις ταυτοτητες: επαναπροσδιορίζει την ιδιότητα του πολίτη,διαρρηγνύει τον αφηγηματικό πυρήνα της εθνικής ταυτότητας και φθάνει μέχρι την καρδιά του εαυτού.Η εμπιστοσύνη στις ταυτότητες φθίνει γρήγορα και τα διλήμματα πλημμυρίζουν ασφυκτικά τον καθένα . Οι προσωπικές και συλλογικές ταυτότητες χάνουν την αρμονία τους, τα χρώματα τους μοιάζουν να ξεχειλίζουν σε ένα ατελείωτο κολλάζ.
• Το ''ποιός είμαι'' δεν είναι ατομικό ερώτημα: είναι ερώτημα πού έρχεται και επανέρχεται από έξω: Από την κοινωνία ,την εκάστοτε Ιδεολογία .Ερώτημα πού προκαλεί κάθε φορά και μια νέα αναγνώριση του εαυτού μας και των άλλων .Πλάι στο ερώτημα ''ποιός είμαι/'' προστίθεται συχνά και το ''πως πρέπει να πράξω'', πού είναι ερώτημα ''ηθικής τάξης''.
• 
  
• Λέγεται ότι η ''ηθική είναι η νεα ουτοπία'', ότι ''ο εικοστός πρώτος αιώνας θα είναι ή ηθικός ή τίποτα. Από την άλλη συνεχίζει και επιβιώνει μια επίμονη κινδυνολογία, με την οποία καταγγέλλεται η πτώχευση των άξιων,ο κυνικός ατομισμός ''το τέλος της κάθε ηθικής''.
• Η νέα ιδεολογία και ηθική πού ξεπροβάλλει αποτελεί και αυτή σύμπτωμα ,ηχώ της παγκοσμιοποίησης: βιώνεται ως κερματισμός, αποδόμηση αλλά και ανασύνθεση του ίδιου μας του εαυτού. Η επιφάνεια μοιάζει να παραμένει η ίδια, όμως η κάθε ατομική ταυτότητα υφίσταται υπόκωφους, συχνά ημιτελείς ,μετασχηματισμούς.
• Οφείλουμε να προσεγγίζουμε τα προβλήματα των ταυτοτήτων, με μικρά βήματα, με δισταγμούς, με απορίες . Αγγίζοντάς τα , αγγίζουμε και τις πληγές μας, πού υπενθυμίζουν τις απώλειές μας και σκαλίζουν τη νοσταλγία μας..Ανάμνηση είναι σχεδόν η κάθε μνήμη: ξανακοιτάζουμε τους εαυτούς μας κάθε φορά και διαλέγουμε απ’ τον σωρό των βιωμάτων μας εκείνη την ενθύμηση πού ξαναδίνει νόημα στην τωρινή ζωή μας. Ξανακοιτάζοντας τον εθνικό και ατομικό εαυτό μας, απωθούμε τις ταπεινώσεις, το μη οικείο ,το παράδοξο και επιλέγουμε ό,τι μπορεί να δομήσει μιαν αυτάρεσκη συνέχεια. Όμως οι λησμονημένες μνήμες κραυγάζουν κάτω από το σκέπασμα τους, αναδύονται κάπου -κάπου,με τη μορφή ονείρου ή εφιάλτη.Αυτή την κραυγή, πού μας καλεί από και προς τον Άλλο,άλλοτε την άκουμε με αγωνία, άλλοτε την σκεπάζουμε πρόχειρα και άλλοτε την φυλακίζουμε σκληρά , σ'ένα φανταστικό απόρθητο κάστρο.