Ποτε
δεν υπήρξε κυβέρνηση που να βασίζεται αποκλειστικάστα μέσα της βίας.
Ακόμη και ο αρχηγός ολοκληρωτικού καθε-στώτος, κύριο όργανο εξουσίας του
οποίου είναι τα βασανι-στήρια, χρειάζεται μια βάση ισχύος - τη μυστική
αστυνομία καιτο δίκτυο των πληροφοριοδοτών της.
Μόνο η ανάπτυξη
στρα-τιωτών-ρομπότ, η οποία, όπως προαναφέρθηκε, θα εξάλειφεεντελώς τον
ανθρώπινο παράγοντα και ενδεχομένως θα επέ-τρεπε σ' ένα άτομο, με το
πάτημα ενός κουμπιού, να εξοντώνειόποιον ήθελε, θα μπορούσε να μεταβάλει
αυτή τη θεμελιώδηυπεροχή της δύναμης απέναντι στη βία. Ακόμη και η πιο
τυραν-νική εξουσία που γνωρίζουμε, η εξουσία του δεσπότη επί τωνδούλων,
οι οποίοι ήσαν πάντα περισσότεροί του, δεν στηριζό-ταν στην ανωτερότητα
των μέσων καταπίεσης αυτών καθεαυτά,αλλά σε μια ανώτερη οργάνωση της
δύναμης - δηλαδή στην ορ-γανωμένη αλληλεγγύη των δεσποτών'
Μεμονωμένα
άτομαχωρίς την υποστήριξη άλλων ποτέ δεν έχουν αρκετή δύναμη*
ώστε να χρησιμοποιήσουν επιτυχώς τη βία.
Γι' αυτό, στις εσω-τερικές
υποθέσεις, η βία λειτουργεί ως τελευταία διέξοδος τηςδύναμης εναντίον
κακοποιών ή εξεγερμένων -δηλαδή εναντίονμεμονωμένων ατόμων τα οποία,
τρόπον τινά, αρνούνται ναυποκύψουν στη συναίνεση της πλειοψηφίας.
Και
όσο για τον πραγματικό πόλεμο, είδαμε στο Βιετνάμ πόσο ανήμπορη μπο-ρεί
να αποδειχθεί μια τεράστια υπεροχή σε βίαια μέσα όταν έρ-χεται
αντιμέτωπη με έναν άσχημα εξοπλισμένο αλλά καλά ορ-γανωμένο αντίπαλο,
που είναι πολύ πιο ισχυρός.
Το μάθημα αυτό ήταν βέβαια ολοφάνερο από την
ιστορία του ανταρτοπό-λεμου, που είναι τουλάχιστον τόσο παλιά όσο και η
ήττα στηνΙσπανία του ώς τότε ανίκητου στρατού του Ναπολέοντα.Για να
γυρίσουμε λίγο στην εννοιολογική γλώσσα: η δύναμη είναι πράγματι εντελώς
ζωτική για κάθε κυβέρνηση, ενώ η βία όχι.
Η βία είναι φύσει εργαλειακή·
όπως όλα τα μέσα, έχει πά-ντα ανάγκη καθοδήγησης και δικαιολόγησης από
το σκοπό πουεπιδιώκει. Και ό,τι χρειάζεται δικαιολόγηση από κάτι άλλο
δενμπορεί να είναι η ουσία κανενός πράγματος.
Ο σκοπός του πο-λέμου, το τέλος του, με τη διπλή σημασία του όρου, είναι η νίκηή η ειρήνη· αλλά στην
ερώτηση, και ποιος είναι ο σκοπός της ει-ρήνης; δεν υπάρχει απάντηση. Η
ειρήνη είναι κάτι το απόλυτο,έστω και αν στην καταγεγραμμένη ιστορία οι
περίοδοι πολέμουσχεδόν πάντα διαρκούσαν περισσότερο από τις περιόδους
ειρή-νης. Η δύναμη ανήκει στην ίδια κατηγορία· είναι, όπως
λένε,«αυτοσκοπός». (Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως οι κυβερνήσειςδεν
ακολουθούν πολιτικές και δεν χρησιμοποιούν τη δύναμήτους για την
επίτευξη προδιαγεγραμμένων σκοπών. Αλλά η ίδιαη δομή της ισχύος
προηγείται και επιβιώνει όλων των στόχων,έτσι ώστε η δύναμη, μακράν του
να αποτελεί μέσο για ένα σκο-πό, είναι ακριβώς η συνθήκη που κάνει μια
ομάδα ανθρώπωνικανή να σκέπτεται και να πράττει με βάση την κατηγορία
των μέσων και των σκοπών.) Και εφόσον η
κυβέρνηση είναι ουσια-στικά οργανωμένη και θεσμοθετημένη δύναμη, ούτε
και η τρέ-χουσα ερώτηση, Ποιος είναι ο σκοπός της κυβέρνησης; έχει πο-λύ
νόημα. Η απάντηση ή οδηγεί σε φαύλο κύκλο -να κάνει δυ-νατή τη συμβίωση
των ανθρώπων-ή είναι επικίνδυνα ουτοπική- να προαγάγει την
ευτυχία ή να πραγματώσει την αταξική κοι-νωνία ή κάποιο άλλο μη πολιτικό
ιδεώδες, το οποίο, αν δοκιμα-στεί στα σοβαρά, δεν μπορεί παρά να
καταλήξει σε κάποιο εί-δος τυραννίας.Η δύναμη δεν χρειάζεται
δικαιολόγηση, καθώς είναι συμ-φυής με την ίδια την ύπαρξη των πολιτικών
κοινοτήτων αυτόπου χρειάζεται είναι νομιμοποίηση. Η συνήθης χρήση
αυτώντων δύο λέξεων ως συνωνύμων δεν προκαλεί λιγότερη σύγχυσηκαι πλάνη
από την τρέχουσα εξομοίωση υπακοής και υποστήρι-ξης. Η δύναμη αναδύεται
όποτε οι άνθρωποι συνευρίσκονταικαι δρουν από κοινού, αλλά αντλεί τη
νομιμότητά της από τηναρχική συνεύρεση μάλλον παρά από οποιαδήποτε πράξη
μπο-ρεί να επακολουθήσει. Η νομιμότητα, όταν αμφισβητηθεί, στη-ρίζεται
στην επίκληση του παρελθόντος, ενώ η δικαιολόγησησχετίζεται με ένα σκοπό
που τοποθετείται στο μέλλον. Η βίαμπορεί να είναι δικαιολογήσιμη, αλλά
δεν θα είναι ποτέ νόμιμη.Η δικαιολόγησή της φαίνεται τόσο λιγότερο
εύλογη όσο περισ-σότερο ο επιδιωκόμενος σκοπός της απομακρύνεται στο
μέλ-λον. Κανένας δεν αμφισβητεί τη χρήση βίας σε περίπτωση αυτο-άμυνας,
διότι ο κίνδυνος δεν είναι μόνο εμφανής αλλά και πα-ρών, και ο σκοπός
που αγιάζει το μέσο είναι άμεσος σσ 91,92,93.http://www.scribd.com/doc/136204559/Peri-Bias-Hannah-Arendt
ώστε να χρησιμοποιήσουν επιτυχώς τη βία.
http://www.scribd.com/doc/136204559/Peri-Bias-Hannah-Arendt
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου