Λερναίοι Μύθοι στη σχολική τάξη
http://gravityandthewind.blogspot.com/2009/09/blog-post_26.html
Ο εξαιρετικά επιτυχημένος όρος «Λερναίοι Μύθοι» είναι, αν δεν κάνω λάθος, εφεύρημα του Νίκου Σαραντάκου,
και αποτελεί σαφή αναφορά στο γνωστό άθλο του Ηρακλή: όπως ακριβώς,
στην περίπτωση της Λερναίας Ύδρας, ο ήρωας έκοβε ένα κεφάλι και αμέσως
φύτρωναν δύο στη θέση του, έτσι και στην περίπτωση των Λερναίων Μύθων
βγαίνει κάποιος και τους καταρρίπτει, μόνο και μόνο για να τους ξαναβρεί
μπροστά του ξανά και ξανά, όλο και συχνότερα.
Το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο, φυσικά, αλλά μερικές φορές ο τρόπος διάδοσης του μύθου είναι ιδιαίτερα ανησυχητικός.
Με επισκέφτηκε χτες ο ανεψιός μου, που μόλις ξεκίνησε την Α’ Γυμνασίου, και κάποια στιγμή, ενώ μιλούσαμε για το λάπτοπ που πρόκειται να πάρει, με ρωτάει:
«Έχεις ακούσει για το Πείραμα της Φιλαδέλφειας;»
Αμέσως τα σκεπτικιστικά μου αντανακλαστικά με έβαλαν σε κατάσταση συναγερμού.
«Ναι, γιατί;»
«Ο καθηγητής μας στην Πληροφορική μας είπε γι’ αυτό σήμερα, και για το πλοίο που εξαφανίστηκε».
Φυσικά, κάθησα και του εξήγησα πως κανένα πλοίο δεν εξαφανίστηκε, και πως όλο αυτό το σενάριο είναι, πολύ απλά, ένας μύθος που βασίστηκε στα πειράματα που γίνονταν τότε για να κάνουν τα πλοία αόρατα για τα εχθρικά ραντάρ και για τις εχθρικές μαγνητικές τορπίλες.
Πόσα, όμως, από τα παιδιά που άκουσαν αυτή την ανοησία, είχαν στη διάθεσή τους έναν κολλημένο θείο που εδώ και χρόνια έχει σαν αγαπημένο του χόμπι να παρακολουθεί την υποκουλτούρα;
Ελάχιστα, τολμώ να πω, κι αυτή η σκέψη με γέμισε τρόμο για το τι σαχλαμάρες μπορεί να ακούνε τα παιδιά καθημερινά στη σχολική τάξη από το στόμα ανθρώπων των οποίων την κρίση εμπιστεύονται απόλυτα (μέχρι κάποια ηλικία, τουλάχιστον).
Δεν υπήρξε, λοιπόν, κανένα «Πείραμα της Φιλαδέλφειας». Δεν εξαφανίστηκε κανένα πλοίο, ούτε επανεμφανίστηκε πολλά μίλια μακριά, ούτε τρελάθηκαν οι ναύτες του — όλα αυτά κινούνται στο χώρο της νοσηρής φαντασίας, εξίσου νοσηρής με την ευπιστία όσων αποδέχονται ως αληθινές αφηγήσεις για τις οποίες δεν υπήρξε ποτέ η παραμικρή απόδειξη.
Οι Λερναίοι Μύθοι αναπαράγονται άκριτα κι ασταμάτητα, σε περιοδικά, εφημερίδες, ραδιόφωνα και τηλεοράσεις (και τα τελευταία 15 χρόνια και στο διαδίκτυο), και αυτό δεν θα σταματήσει ποτέ. Η μόνη μας ελπίδα είναι να μην σταματήσει ποτέ ούτε η απομυθοποίηση. Εκείνοι θα ακούγονται συνέχεια, έτσι κι αλλιώς, ας ακουγόμαστε τουλάχιστον κι εμείς λίγο...
Το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο, φυσικά, αλλά μερικές φορές ο τρόπος διάδοσης του μύθου είναι ιδιαίτερα ανησυχητικός.
Με επισκέφτηκε χτες ο ανεψιός μου, που μόλις ξεκίνησε την Α’ Γυμνασίου, και κάποια στιγμή, ενώ μιλούσαμε για το λάπτοπ που πρόκειται να πάρει, με ρωτάει:
«Έχεις ακούσει για το Πείραμα της Φιλαδέλφειας;»
Αμέσως τα σκεπτικιστικά μου αντανακλαστικά με έβαλαν σε κατάσταση συναγερμού.
«Ναι, γιατί;»
«Ο καθηγητής μας στην Πληροφορική μας είπε γι’ αυτό σήμερα, και για το πλοίο που εξαφανίστηκε».
Φυσικά, κάθησα και του εξήγησα πως κανένα πλοίο δεν εξαφανίστηκε, και πως όλο αυτό το σενάριο είναι, πολύ απλά, ένας μύθος που βασίστηκε στα πειράματα που γίνονταν τότε για να κάνουν τα πλοία αόρατα για τα εχθρικά ραντάρ και για τις εχθρικές μαγνητικές τορπίλες.
Πόσα, όμως, από τα παιδιά που άκουσαν αυτή την ανοησία, είχαν στη διάθεσή τους έναν κολλημένο θείο που εδώ και χρόνια έχει σαν αγαπημένο του χόμπι να παρακολουθεί την υποκουλτούρα;
Ελάχιστα, τολμώ να πω, κι αυτή η σκέψη με γέμισε τρόμο για το τι σαχλαμάρες μπορεί να ακούνε τα παιδιά καθημερινά στη σχολική τάξη από το στόμα ανθρώπων των οποίων την κρίση εμπιστεύονται απόλυτα (μέχρι κάποια ηλικία, τουλάχιστον).
Δεν υπήρξε, λοιπόν, κανένα «Πείραμα της Φιλαδέλφειας». Δεν εξαφανίστηκε κανένα πλοίο, ούτε επανεμφανίστηκε πολλά μίλια μακριά, ούτε τρελάθηκαν οι ναύτες του — όλα αυτά κινούνται στο χώρο της νοσηρής φαντασίας, εξίσου νοσηρής με την ευπιστία όσων αποδέχονται ως αληθινές αφηγήσεις για τις οποίες δεν υπήρξε ποτέ η παραμικρή απόδειξη.
Οι Λερναίοι Μύθοι αναπαράγονται άκριτα κι ασταμάτητα, σε περιοδικά, εφημερίδες, ραδιόφωνα και τηλεοράσεις (και τα τελευταία 15 χρόνια και στο διαδίκτυο), και αυτό δεν θα σταματήσει ποτέ. Η μόνη μας ελπίδα είναι να μην σταματήσει ποτέ ούτε η απομυθοποίηση. Εκείνοι θα ακούγονται συνέχεια, έτσι κι αλλιώς, ας ακουγόμαστε τουλάχιστον κι εμείς λίγο...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου