Σύγχρονοι είλωτες 1,8 δισ. άνθρωποι(ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ Ε''

http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=15/11/2009&id=101997

Του Φ. Γ. ΧΟΪΔΑ

Αν το φάσμα της «ανάκαμψης χωρίς απασχόληση» («jobless recovery») προβάλλει στον ορίζοντα της δυτικής οικονομίας, η μαύρη αγορά εργασίας κάνει θραύση στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Στα δίχτυα της βρίσκονται παγιδευμένοι 1,8 δισεκατομμύρια άνθρωποι, πάνω από το 50% του παγκόσμιου ενεργού πληθυσμού, αποκαλύπτει μελέτη του ΟΟΣΑ.


Χωρίς να φείδεται, βέβαια, του αναπτυγμένου Βορρά, η μάστιγα αυτή συντηρεί την ένδεια ακόμη και στις γοργότερα αναπτυσσόμενες περιοχές του Νότου. Ακόμη και στις περιοχές εκείνες όπου η αύξηση της ενεργού ζήτησης προσδοκάται να υποκαταστήσει τη φθίνουσα σήμερα αγοραστική δύναμη του αμερικανού καταναλωτή, για δεκαετίες στυλοβάτη της παγκόσμιας οικονομίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι περιοδεύοντας στην Ασία ο πρόεδρος Ομπάμα υπογραμμίζει την ανάγκη: οι μεν Αμερικανοί, συνηθισμένοι να χρεώνονται ώς το λαιμό για να ξοδεύουν, να δώσουν περισσότερη σημασία στην αποταμίευση και στις εξαγωγές, οι δε νέες εξαγωγικές δυνάμεις, Κίνα και Ινδία κυρίως, να τονώσουν την εγχώρια ζήτηση.



Ομως εκατομμύρια σύγχρονοι είλωτες, πολλοί ανάμεσά τους παιδιά, αμείβονται με ψίχουλα. Πάνω από 700 εκατομμύρια εργαζόμενοι-φαντάσματα ζουν με λιγότερο από 1,25 δολάρια την ημέρα και άλλοι 1 δισεκατομμύριο και παραπάνω έχουν κάτω από 2 δολάρια μεροκάματο. Αν μάλιστα υπολογιστεί και η «αφανής» απασχόληση στον αγροτικό τομέα, τότε, στη νότια Ασία, αίφνης, ξεπερνάει το 90% του ενεργού πληθυσμού. Ποτέ άλλοτε η μαύρη αγορά εργασίας δεν είχε τέτοιες διαστάσεις και κατά τους οικονομολόγους του διεθνούς οργανισμού:



*Ως το 2020 οι είλωτες-φαντάσματα μπορεί να αντιπροσωπεύουν τα δύο τρίτα του ενεργού πληθυσμού της υφηλίου.



*Η μαύρη αγορά εργασίας λειτουργεί σαν «αμορτισέρ» με αθρόες «προσλήψεις» σε περιόδους ανάπτυξης, ενώ σε περιόδους ύφεσης προσελκύει μισθωτούς που έχασαν τη θέση τους στη νόμιμη αγορά εργασίας.



*Για να (ξανα)περάσουν στην κανονική αγορά εργασίας οι «είλωτες» απαιτείται ανάκαμψη της οικονομίας σύντονη και διαρκής, φαινόμενο μάλλον σπάνιο.



Οι οικονομολόγοι του ΟΟΣΑ κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο η «παραεργασία» από εξαίρεση να γίνει κανόνας σε παγκόσμια κλίμακα, εάν οι χώρες του Νότου δεν αποκτήσουν στέρεους θεσμούς για τη ρύθμιση της οικονομίας και του κοινωνικού κράτους. Σημειωτέον δε ότι η μαύρη εργασία ήδη τείνει να νομιμοποιηθεί σε αναπτυσσόμενες χώρες όπως η Ινδία, όπου οι «απασχολήσιμοι» είλωτες βαφτίζονται «ανεξάρτητοι εργάτες» και έχουν και το συνδικάτο τους (το SEWA στη χώρα του Γάγγη)!



Εν τω μεταξύ, στη μητρόπολη της ελεύθερης οικονομίας, όπου η ανεργία ξεπέρασε στο 10,2% πρώτη φορά μετά το 2003, ο πρόεδρος Ομπάμα είπε κάτι όχι για όλους τόσο αυτονόητο: «Ο πραγματικός δείκτης που χρησιμοποιώ για να μετρώ τη δύναμη της οικονομίας μας δεν είναι το ΑΕΠ, αλλά η δημιουργία θέσεων εργασίας».