Το πάθημα της Ουγγαρίας/ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ http://www.reporter.gr

Το πάθημα της Ουγγαρίας

Σε συνέντευξη του στην «Καθημερινή», τον περασμένο Μάρτιο, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Ζολτ Σεμγέν, εξηγούσε με ύφος περισπούδαστο και κάπως «αφ' υψηλού», πως η χώρα του κατάφερε να αποτινάξει τα δεσμά του ΔΝΤ και να επιβιώσει στη θύελλα της οικονομικής κρίσης, ακολουθώντας τον δικό της, εναλλακτικό δρόμο. Επιπλέον, σημείωνε ότι το ευρώ μόνο προβλήματα έφερε στις χώρες που το υιοθέτησαν και υπογράμμιζε τα πλεονεκτήματα της ανεξαρτησίας στη χάραξη οικονομικής και νομισματικής πολιτικής.

Τα επιχειρήματα του κ. Σεμγέν ήταν ταυτόσημα σχεδόν με εκείνων, εντός και εκτός Ελλάδος, οι οποίοι υποστηρίζουν την έξοδο της χώρας μας από το ευρώ, την εκπαραθύρωση της Τρόικας και την τελετουργική καύση του Μνημονίου. Πρόκειται για μία «ανίερη» συμμαχία μεταξύ στοιχείων της λαϊκιστικής δεξιάς, της άκρας αριστεράς και ξένων αρθρογράφων/αναλυτών στον ευρωσκεπτικιστικό αγγλοσαξονικό τύπο, οι οποίοι κόπτονται υποτίθεται για τα δεινά μας. Έτσι, φτάσαμε στο σημείο Έλληνες που αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί να επικαλούνται ως πηγές νομιμοποίησης των απόψεων τους υπερσυντηρητικούς αρθρογράφους των FT και της Wall Street Journal και την πτώση των διεθνών χρηματιστηρίων. Διόλου παράδοξο σε μία χώρα όπου πρόοδος θεωρείται η επιβάρυνση του δημοσίου και των επόμενων γενιών με χρέη και η χρηματοδότηση των ελλειμμάτων με διαρκείς υποτιμήσεις, ενώ όσοι υποστηρίζουν ότι η χώρα θα πρέπει να έχει ισοσκελισμένα έσοδα και έξοδα και να μπορεί να επιβιώσει δίχως να εξαρτάται από δανεικά, καταγγέλλονται ως αντιδραστικοί «ιέρακες».

Σήμερα, έξι μήνες μετά τη συνέντευξη του κ. Σεμγέν, η Ουγγαρία, μία χώρα με πολύ καλύτερη βιομηχανική και παραγωγική βάση, το μισό χρέος και υποπολλαπλάσιο έλλειμμα από της Ελλάδας, υποβαθμίζεται στην κατηγορία των «σκουπιδιών» εντός των ημερών, ενώ έχει ακυρώσει επανειλημμένως δημοπρασίες εντόκων γραμματίων, διότι δεν μπορεί να δανειστεί με λογικό επιτόκιο ούτε λίγες δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, για διάστημα έξι εβδομάδων (!). Το νόμισμά της υποτιμάται συνεχώς (όπως πολλοί έγκριτοι αρθρογράφοι του διεθνούς τύπου μας συστήνουν να κάνουμε και εμείς με τη δραχμή), αλλά η οικονομία της παρ' όλα αυτά σέρνεται και αναμένεται να μείνει επιβραδυνθεί ακόμη περισσότερο το 2012. Από την άλλη πλευρά, η διολίσθηση της ισοτιμίας του φιορινίου σε ιστορικά χαμηλά έχει εκτοξεύσει το κόστος όλων των αγαθών που παράγονται στο εξωτερικό (συμπεριλαμβανομένων φυσικά και του πετρελαίου και φυσικού αερίου) και έχει σχεδόν διπλασιάσει τις δόσεις των στεγαστικών δανείων σε ξένο νόμισμα. Το ίδιο είχε συμβεί και στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1980, όταν οι υποτιμήσεις εκτίναξαν σε απαγορευτικά ύψη τον πληθωρισμό και τα επιτόκια, αλλά η ανάπτυξη ήταν μηδενική. Έτσι και η Ουγγαρία τώρα, όσα φιορίνια και να τυπώσει, θα της είναι άχρηστα αν οι πολίτες της δεν μπορούν να αγοράσουν τίποτε με αυτά. Τα «κόλπα» για τη μείωση του ελλείμματος της χώρας μέσω της κρατικοποίησης των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων εξάντλησαν τη δυναμική τους. Οι δε χαμηλοί συντελεστές φορολόγησης ελάχιστα βοηθούν, αφού κανείς εχέφρων επενδυτής δε ρισκάρει τα χρήματά του σε ένα περιβάλλον δημοσιονομικής αστάθειας.

Το πάθημα της πανέμορφης Ουγγαρίας θα έπρεπε κανονικά να γίνει μάθημα και σε εμάς, ιδιαίτερα όταν ακούμε, όπως οι συμπαθέστατοι κατά τ' άλλα απόγονοι του Αττίλα, αγύρτες να μας υπόσχονται έξοδο από την κρίση αβρόχοις ποσί. Το βασικό πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι η τιμή του ευρώ, ούτε λύνεται με υποτίμηση. Την περίοδο άλλωστε της σκληρής δραχμής και των πρωτογενών πλεονασμάτων, η ελληνική οικονομία αναπτυσσόταν με ραγδαίους ρυθμούς. Η δε Αργεντινή, το παράδειγμα της οποίας επικαλούνται πολλοί (μολονότι η οικονομία της, σε αντίθεση με τη δική μας, στηρίζεται στις εξαγωγές), είχε θετικό εμπορικό ισοζύγιο και ισχυρή ανάπτυξη από τη δεκαετία του 1990, όταν το νόμισμά της ήταν συνδεδεμένο με το δολάριο.

Η ύφεση στην Ελλάδα οφείλεται εν μέρει στη δημοσιονομική εκτροπή και στο κλίμα αβεβαιότητας και αναξιοπιστίας που αυτή δημιουργεί. Οφείλεται όμως κυρίως στο έλλειμμα ανταγωνιστικότητας και στην σουρεαλιστική διάρθρωση της οικονομίας και τους κράτους μας. Τα προβλήματα αυτά ήταν κρυμμένα επί χρόνια κάτω από ένα χαλί δανεικών, το οποίο μας αφαιρέθηκε και δεν προβλέπεται να μας δοθεί πίσω στο ορατό μέλλον. Ανεξάρτητα επομένως από την τύχη της ευρωζώνης και τις κινήσεις που οφείλουν να κάνουν η ΕΚΤ και η Γερμανική κυβέρνηση για να τη διασώσουν, η Ελλάδα δεν μπορεί να αποφύγει το δύσκολο δρόμο των αλλαγών. Η επίκληση της παγκόσμιας κρίσης προκειμένου να μην αλλάξει τίποτε σε αυτή τη χώρα αποτελεί μία ακόμη προσπάθεια να κρύψουμε την πραγματικότητα κάτω από το χαλί. Μόνο που τα ψέματα, σε αντίθεση με τα δανεικά, δεν μπορούν να κινήσουν μία οικονομία, ούτε να την ξεκολλήσουν από το βούρκο. Και οι λαϊκιστές, οι οποίοι διατείνονται ότι «εύκολες λύσεις υπάρχουν» θα έχουν την ίδια – και χειρότερη ίσως - τύχη με τους λαοπλάνους που παλιότερα μας έλεγαν ότι δήθεν «λεφτά υπάρχουν».

malevitis@reporter.gr