"Ο καθένας να κοιτάει την τύφλα του!"
αποσπασμα
''Είναι η στιγμή που ο διάχυτος
καλλιτεχνισμός που φαίνεται να πλημμυρίζει την σαν σε ταμπλώ βιβάν
στημένη καθημερινή ζωή του χωριού του Θολοποταμίου Χίου φαίνεται να
εγείρεται ο ίδιος σαν ζήτημα μέσα στην πλοκή της ταινίας (ας μην ξεχνάμε
ότι το mise-en-scène του πίνακα του κυρίου Νύκτα και του πίνακα του Ντα
Βίντσι είναι επίσης το mise-en-scène του ονείρου που βλέπει αργότερα ο
χρεωκοπημένος χαρτοπαίχτης μας, καθώς και το mise-en-scène της
"πραγματικής" σύναξης των αγροφυλάκων στην αρχή και τη μέση της
ταινίας).
Η αντίδραση του κυρίου Νύκτα
όμως δεν είναι η αναμενόμενη: αντί να κολακευτεί από την περιέργεια με
την οποία ο επαρχιακός διανοούμενος-αγροφύλακας διερευνά την
καλλιτεχνική του φύση --αυτού, του συλλέκτη των ούρων των πελατών του
έναντι αμοιβής!-- ο κύριος Νύκτας θυμώνει και ξεστομίζει την ατάκα του
τίτλου: "Ο καθένας να κοιτάει την τύφλα του!"
Η φράση μας προσγειώνει απότομα
στον κριτικό ρεαλισμό: η υποψία καλλιτεχνικής φλέβας είναι, υπό τις
δεδομένες άθλιες περιστάσεις της ζωής του κυρίου Νύκτα, ρετσινιά,
προσβολή.Ένας άνθρωπος που για να ζήσει κρατάει το καθήκι για να ουρούν
οι πελάτες του ντρέπεται να λογίζεται ζωγράφος. Και η αίσθηση αυτή
ντροπής --και η συνεπαγώμενη οργή κατά της αδιακρισίας του διανοούμενου
αγροφύλακα-- είναι η τεθλασμένη απόδειξη ενός κρυφού και ανομολόγητου
σεβασμού για την τέχνη που παίρνει την μορφή της μετάθεσης του
ανάρμοστου στην ίδια την ύπαρξη ταλέντου αντί για τις άθλιες συνθήκες
ζωής στις οποίες αυτό επιμένει καμιά φορά να εμφανίζεται. Ο Αντόρνο δεν
θα έδειχνε μεγαλύτερη ευαισθησία απέναντι στα διακυβευόμενα για την
αξιοπρέπεια του αισθητικού σε μια κοινωνία καταδικασμένη στην
χρηστικότητα από ότι ο χολερικός κύριος Νύκτας.'''
.............................................................................................................................................
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου