Σκούπα σε δικαιώματα, αξιοπρέπεια(απο την Ελευθεροτυπια)

Σκούπα σε δικαιώματα, αξιοπρέπεια


Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΕΡΒΑ Οι μαζικές, αναίτιες, προληπτικές προσαγωγές και σωματικές έρευνες πολιτών, χωρίς καμιά εξατομικευμένη υπόνοια ή ένδειξη σε βάρος τους, είναι παράνομες. Ο κ. Χρυσοχοΐδης θα έπρεπε να το γνωρίζει καλά αυτό, αφού επί των (προηγούμενων) ακόμη ημερών του ως υπουργού Δημόσιας Τάξης, το 2003, ο Συνήγορος του Πολίτη με εκτεταμένο πόρισμά του είχε καταδικάσει τις πρακτικές αυθαιρεσίας της ΕΛ.ΑΣ που οδηγούν σε αστυνομικές επιχειρήσεις στρατιωτικού τύπου.



Η ισοπεδωτική λογική του «νόμου και της τάξης» επί το έργον

Ομως, αν και από τότε μεσολάβησαν πολλά, στη πράξη δεν άλλαξε απολύτως τίποτα. Η συμπεριφορά των οργάνων καταστολής και των προϊσταμένων τους παραμένει αναλλοίωτη. Γιατί πώς αλλιώς να εξηγηθούν οι αλλεπάλληλες επιχειρήσεις-σκούπα στα Εξάρχεια και σε άλλες περιοχές από εκατοντάδες πάνοπλους αστυνομικούς, που διεξάγονται τις τελευταίες ημέρες; Πώς δικαιολογούνται άραγε οι επαναλαμβανόμενοι σωματικοί, συχνά εξευτελιστικοί, σωματικοί έλεγχοι, οι δεκάδες προσαγωγές-συλλήψεις πολιτών, των οποίων η εμφάνιση δεν αρέσει στα «όργανα της τάξης» ή εκείνων που τόλμησαν να διαφωνήσουν με τη συμπεριφορά τους, ακόμη και όταν τους επιδείκνυαν την αστυνομική τους ταυτότητα;



Την τακτική αυτή έχει στηλιτεύσει ανοιχτά ο Συνήγορος του Πολίτη τονίζοντας πως δεν είναι δυνατόν ένα πρόβλημα αστυνόμευσης και δίωξης εγκλήματος να επιλύεται με στρατιωτικού τύπου επιχειρήσεις της αστυνομίας και «κατοχή» ολόκληρων περιοχών. Είναι φανερό, λένε πηγές του Συνήγορου, ότι εδώ η νέα κυβέρνηση πιάστηκε εν αδίκω.



Ο υπουργός Προστασίας του πολίτη, Μ. Χρυσοχοΐδης, αν και γνωρίζει πολύ καλά τις εισηγήσεις του Συνήγορου, προτίμησε να τις αγνοήσει προτάσσοντας την πολιτική της επίδειξης δύναμης και της μαζικής καταστολής. Εμείς εδώ απλά του θυμίζουμε τις βασικές αρχές νόμιμης συμπεριφοράς των αστυνομικών όταν διενεργούν ελέγχους πολιτών, σύμφωνα με τον Συνήγορο, τον οποίο ο ίδιος ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου ανακήρυξε εξ αρχής σε προνομιακό συνομιλητή της κυβέρνησης. Εχουμε και λέμε:



Ζήτημα 1ο: ο υψηλός βαθμός εγκληματικότητας μιάς περιοχής επιτρέπει την πύκνωση της αστυνόμευσης και την επέμβαση, εφόσον αναφύεται η παραμικρή εξατομικευμένη ένδειξη. Δεν επιτρέπεται όμως η αντιμετώπιση όλων των παρατυχόντων πολιτών ως εκ προοιμίου υπόπτων.



Ζήτημα 2ο: η επίδειξη αστυνομικής ταυτότητας θα έπρεπε να απαλλάσσει τον πολίτη από το ενδεχόμενο προσαγωγής για εξακρίβωση στοιχείων. Το αντίθετο επιτρέπεται μόνο αν η συμπεριφορά του, και όχι απλώς ο τρόπος, ο χρόνος, οι περιστάσεις, κινεί υπόνοιες.



* Η αστυνομία οφείλει να ελέγχει αν κάποιος διώκεται με τον πλέον ανώδυνο τρόπο, ήτοι χωρίς να περιορίζει διά της προσαγωγής την προσωπική του ελευθερία. Μέχρι ότου μειωθεί ο αναγκαίος χρόνος προσαγωγής, η αστυνομία να αρκείται μόνο στην καταγραφή της ταυτότητας(εκτός αν συντρέχουν εξατομικευμένες υπόνοιες τέλεσης αξιόποινης πράξης).



Ζήτημα 3ο: η ενδεχόμενη αρνητική συμπεριφορά του ελεγχομένου ή η υποστήριξη άλλης άποψης δεν συνιστά αφ' εαυτής επίμεμπτη ή ύποπτη πράξη και συνεπώς δεν νομιμοποιεί τη δέσμευσή του με χειροπέδες!



* Κακώς και παρανόμως δεν αποδίδεται στους προσαχθέντες η ιδιότητα του συλληφθέντος ή του κρατουμένου, γιατί και στις δύο περιπτώσεις ο πολίτης στερείται την προσωπική του ελευθερία. Να σμικρυνθεί ο χρόνος της «προσαγωγής».



Ζήτημα 4ο: η κρίση των αστυνομικών περί «σοβαρής υπόνοιας» δεν είναι ανεξέλεγκτη. Ιδίως στις σωματικές έρευνες και τους ελέγχους μεταφορικών μέσων πρέπει να στηρίζεται σε δεδομένα που αφορούν τον συγκεκριμένο ελεγχόμενο. Αν αρκούσε η παρατηρούμενη υψηλή εγκληματικότητα σε ορισμένο δημόσιο χώρο για να νομιμοποιήσει τις μαζικές έρευνες, θα κατέρρεαν οι εγγυήσεις του νόμου!



* Ο εξαναγκασμός του ελεγχόμενου πολίτη σε πρηνή ή άλλη επώδυνη θέση πρέπει να γίνεται σε εξαιρετικές περιστάσεις.



Το αξιοπερίεργο είναι ότι ορισμένες από τις βασικές αρχές εισήγαγε, θεωρητικά στην αστυνομική αντίληψη, το 2005 ο τότε αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ. Γ. Αγγελάκος. Σε εγκύκλιό του, κατ' εφαρμογήν του νέου κώδικα δεοντολογίας, καλούσε τους αστυνομικούς να μην αντιμετωπίζουν όλους τους πολίτες ως υπόπτους και να μη στηρίζονται σε προκαταλήψεις για το χρώμα, την εθνική τους καταγωγή, την ιδεολογία ή άλλο διακριτό στοιχείο του πολίτη, παρά μόνο με εξατομικευμένες ενδείξεις από τη συμπεριφορά του.



Ωστόσο, παρά τα «παχιά λόγια» και τις διακηρύξεις για σεβασμό των ατομικών δικαιωμάτων των πολιτών, αυτό που επικρατεί τελικά στην ΕΛ.ΑΣ. ή σε όλες τις κυβερνήσεις είναι η ισωπεδωτική λογική του «νόμου και της τάξης». Για την ασφάλεια του πολίτη, φυσικά! *





http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=92208