Για την Απατηλή Υποσχεση της Αγαπης
του Πέτρου Θεοδωρίδη( εκδοσεις ΕΝΕΚΕΝ)
Αποσπασματα
Αγάπη
Προσπαθούμε να γεμίσουμε το ανυπόφορο χάσμα του Che vuoi?-_το άνοιγμα της επιθυμίας του Άλλου, Προσφέροντας τον εαυτό μας ως αντικείμενο της επιθυμίας του Αλλου.
του Πέτρου Θεοδωρίδη( εκδοσεις ΕΝΕΚΕΝ)
Αποσπασματα
Αγάπη
Προσπαθούμε να γεμίσουμε το ανυπόφορο χάσμα του Che vuoi?-_το άνοιγμα της επιθυμίας του Άλλου, Προσφέροντας τον εαυτό μας ως αντικείμενο της επιθυμίας του Αλλου.
Υπό την έννοια αυτή η αγάπη είναι, όπως επισήμανε ο Λακάν , μια ερμηνεία της επιθυμίας του Άλλου :η απάντηση της αγάπης είναι «Είμαι αυτό που σου λείπει ..με την αφοσίωση μου σε σένα, με τη θυσία μου για σένα, θα σε γεμίσω, θα σε ολοκληρώσω».
Συνεπώς , η κίνηση της αγάπης είναι διπλή :το υποκείμενο συμπληρώνει τη δική του έλλειψη προσφέροντας τον εαυτό του στον Άλλον.
-η εξαπάτηση που ενέχει η αγάπη συνίσταται στην ιδεα ότι αυτή η αλληλοεπικάλυψη δυο ελλείψεων ακυρώνει την έλλειψη ως τετοια σε μιαν αμοιβαία πλήρωση(Ζιζεκ)
Αγαπά την κοινότητα σου ως εαυτόν
Οι δυο σημασίες της Αγάπης :«Μια σημασία της «αγάπης » είναι η επιθυμία για εγγύτητα. Αλλά «εγγύτητα» μπορεί να σημαίνει δύο πράγματα. Μπορεί να σημαίνει απόλαυση της οικειότητας ή μπορεί να σημαίνει εξάρτηση, συναισθήματα προσκολλήσεις σένα άλλο άτομο με τέτοιο τρόπο που μας είναι πολύ δύσκολο να κάνουμε χωρίς αυτό. Πράγματι , για μερικούς ανθρώπους, αυτό μπορεί να σημαίνει ακόμη και ότι προσκολλάται ο ένας τον άλλο, ότι είναι διαρκώς απαραίτητος ο ένας τον άλλο , κι είναι πολύ δυστυχισμένοι όταν το άλλο άτομο δεν είναι κοντά τους –πράγμα που βέβαια, προκαλεί κτητικότητα και ζήλια».
Αγαπά την κοινότητα σου ως εαυτόν
Οι δυο σημασίες της Αγάπης :«Μια σημασία της «αγάπης » είναι η επιθυμία για εγγύτητα. Αλλά «εγγύτητα» μπορεί να σημαίνει δύο πράγματα. Μπορεί να σημαίνει απόλαυση της οικειότητας ή μπορεί να σημαίνει εξάρτηση, συναισθήματα προσκολλήσεις σένα άλλο άτομο με τέτοιο τρόπο που μας είναι πολύ δύσκολο να κάνουμε χωρίς αυτό. Πράγματι , για μερικούς ανθρώπους, αυτό μπορεί να σημαίνει ακόμη και ότι προσκολλάται ο ένας τον άλλο, ότι είναι διαρκώς απαραίτητος ο ένας τον άλλο , κι είναι πολύ δυστυχισμένοι όταν το άλλο άτομο δεν είναι κοντά τους –πράγμα που βέβαια, προκαλεί κτητικότητα και ζήλια».
Η πρώτη σημασία της αγάπης,η «υγιής» αγάπη εμπεριέχει την εγγύτητα και την απόσταση. Τα μέλη των οικογενειών (που νοιώθουν αυτή την αγάπη ) είναι ικανά για μεγάλη οικειότητα και στοργή. Αλλά αισθάνονται επίσης ότι είναι αυτάρκη , γεμάτα αυτοπεποίθηση και ελευθέρα, ετσι δεν έχουν απεγνωσμένα ανάγκη ο ένας τον άλλο. Όταν είναι χωριστά τα καταφέρνουν θαυμάσια »
Δεν λείπει ο ένας τον άλλο ; Ασφαλώς και θυμούνται με ζεστασιά τον σύντροφο τους. Χαίρονται να τον σκέπτονται και χαίρονται τα καλά συναισθήματα που αυτή η σκέψη τους δημιουργεί. Αλλά δεν τους «λείπει», με την έννοια ότι αισθάνονται άθλια, ότι δεν χαίρονται τα αλλά καλά πράγματα που βρίσκονται μπροστά τους εκείνη τη στιγμή
Ετσι η υπόλοιπη ζωή τους δεν φθείρεται απ ¨τον φόβο μήπως η σχέση αυτή χαλάσει, απ ¨την έγνοια για το πώς θα τα καταφέρουν αν χάσουν τον σύντροφο τους απλώς και μόνο επειδή μπορούν να εξασφαλίζουν χώρο για τον εαυτό τους όταν το θελήσουν, χωρίς οι αγαπημένοι τους να προσπαθούν να προσκολληθούν πάνω τους η να τους κάνουν να αισθάνονται ενοχή, σε άλλες στιγμές αισθάνονται ασφαλείς να αφεθούν με μεγάλη εγγύτητα και οικειότηταΔεν φοβούνται μήπως αν έλθουν υπερβολικά κοντά δεν θα μπορούν να ξανα χωριστουν, και ν¨ αποκτήσουν έπειτα ξανά την ανεξαρτησία τους.
Στην αρχή φαίνεται παράδοξο ,αλλά στην πραγματικότητα είναι προφανές πως όσο περισσότερο βάλεις στη μια πλευρά της ζυγαριάς το «να είσαι χώρια» τόσο περισσότερο μπορείς να βάλεις στην άλλη πλευρά «το να είσαι μαζί». Ενώ –αντίθετα – όσο περισσότερο«έχεις ανάγκη »τους άλλους ανθρώπους, τόσο περισσότερο πρέπει να τους ελέγχεις;
Όμως υπάρχει και το δεύτερο είδος της αγάπης που μάλλον (και δυστυχώς )είναι και το κυρίαρχο στις μέρες μας (και σε όλη τη σύγχρονη εποχή)
Όμως υπάρχει και το δεύτερο είδος της αγάπης που μάλλον (και δυστυχώς )είναι και το κυρίαρχο στις μέρες μας (και σε όλη τη σύγχρονη εποχή)
η Ρομαντική αγάπη η αγάπη ως εξάρτηση
«το μόνο που παρατηρώ-λέει ο Τζων στον ψυχίατρο Ρομπιν είναι πόσο πολλή δυστυχία φέρνει η εξιδανίκευση της εξάρτησης. Φτάνει να πάρει κανείς τις Μεγάλες Ιστορίες Αγάπης-Ρωμαίος και Ιουλιετα , Τραβιατα, Άννα Καρενινα, Καρμεν , Αντώνιος και Κλεοπάτρα, Αιντα, Δόκτωρ Ζιβαγκο,Τριστάνος και Ιζολδη Μόλις το αναφέρεις στους ανθρώπους , μια ονειροπόλα λάμψη φωτίζει το πρόσωπο τους και λένε«Ω, είναι θαυμάσιες ετσι δεν είναι ; Ε λοιπόν δεν είναι θαυμάσιες… Σε καμία από αυτές δεν υπάρχουν ούτε δέκα λεπτά καθημερινής ευτυχίας και χαράς. Συνήθως οι εραστές γεύονται μια στάλισα υπέρτατης έκστασης αλλά πέρα από αυτή η δυστυχία είναι απέραντη. Μαχαιρώνονται, θάβονται ζωντανοί, ρίχνονται μπροστά σε τρένα, η αυτοκτονούν με φίδια φαρμακερά,,… Λοιπόν , γιατρέ ,για ποιο λόγο ταυτίζουν λες όλη αυτή την εξάρτηση και την επακόλουθη δυστυχία με την αληθινή αγάπη;
«στο κάτω –κάτω-άπαντα ο Ρόμπιν « η πρώτη αγάπη που βιώνουμε, η αγάπη για τη μητέρα μας είναι ετσι. Στην αρχή της ζωής μας είμαστε εντελώς εξαρτημένοι, ετσι υποφέρουμε άσχημα αν η μητέρα δεν είναι εκεί όταν την χρειαζόμαστε.. Και αυτού του είδους η αγάπη μας κάνει να αισθανόμαστε «ξεχωριστοί »ετσι δεν είναι;
Αυτή τη δευτερη οπτική της αγάπης να εντάξω θα ήθελα να την σνδεσω με το πρόβλημα της ταυτότητας και της ξενοφοβίας σήμερα
Αυτή τη δευτερη οπτική της αγάπης να εντάξω θα ήθελα να την σνδεσω με το πρόβλημα της ταυτότητας και της ξενοφοβίας σήμερα
Η αγάπη περιγράφεται από τον Lacan ως ένα καθαρά φαντασιακό φαινόμενο. Η αγάπη είναι αυτοερωτική και η δομή της θεμελιωδώς ναρκισσιστική από τη στιγμή που εκείνο που αγαπά κανείς στην αγάπη είναι το ίδιο του το εγώ, που γίνεται πραγματικό στο φαντασιακό επίπεδο
Η αγάπη ενέχει μια φαντασιακή αμοιβαιότητα αφού« να αγαπάς σημαίνει., «κατ¨ ουσία να θέλεις να αγαπηθείς» Αυτή ακριβώς η « αμοιβαιότητα μεταξύ του «να αγαπάς» και να αγαπιέσαι» συνιστά τον απατηλό χαρακτήρα της αγάπης. Η αγάπη κατά τον Λακάν, εξαπατά.
Εξαπατά επειδή το να αγαπά κανείς προϋποθέτει να δίνει κανείς εκείνο που δεν έχει . σημαίνει να « δίνει εκείνο που δεν έχει» Η αγάπη δεν στοχεύει εκείνο που διαθέτει το αντικείμενο της αγάπης, αλλά εκείνο που του λείπει, το τίποτε πέρα από αυτόν' 'Σ' αγαπώ, (λεει το υποκείμενο στο αντικειμενο της αγαπης του )αλλά, επειδή ανεξήγητα αγαπώ σε σένα κάτι περισσότερο από σένα σε ακρωτηριάζω''
Το αντικείμενο αποκτά αξία στο βαθμό που καταλαμβάνει την θέση της έλλειψης
Αυτή την τάση υπερβολικής αγάπης (αγάπης που ακρωτηριάζει θα προσπαθήσω κάπως να την περιγράψω. ως νοσταλγία της συγχώνευσης η συντηξης
Η νοσταλγία της συγχώνευσης ως επιστροφής στην αρχική παραδείσια κατάσταση θυμίζει το περίφημο αρσενικοθήλυκο του Αριστοφανη στο Συμπόσιο του Πλατωνα δηλαδή «ένα ξεχωριστό φύλον που, συνεδύαζε και εις την εμφανισιν και εις το όνομα τα δύο άλλα, το αρσενικόν και το θηλυκόν(….)ολόκληρος ο κορμός του κάθε ανθρώπου ητο στρόγγυλος και ειχεν ολόγυρα ραχην και πλευράς. Είχε τέσσερα χέρια και άλλα τόσα σκέλη και δυο πρόσωπα επάνω εις ένα λαιμόν κυλινδρικόν(…)και αυτιά τέσσερα και διπλά γεννητικά όργανα(….).εστηρίζοντο και εις τα οκτώ των άκρα και μετακινουντο πολύ γοργά περιστροφικώς
Αυτή η επιθυμία ή νοσταλγία συγχώνευσης έχει ως αφετηρία ένα θεμελιώδες τραύμα που προκύπτει σε κάθε προσωπική ταυτότητα από το ίδιο το γεγονός της γέννησης Με τη γέννηση χωρίζεται στα δυο η πρωτογενής μονάδα μέσα στην οποία περιέχονται μητέρα και παιδί και την οποία ο Φρουντ περιγράφει ως έχουσα ένα ωκεάνιο αίσθημα εισόδου μέσα στην αδιάκοπη ροή της ζωής. Η έξοδος από αυτή την κατάσταση μέσω της γέννησης, κάνουν την μητέρα και το παιδί να ζήσουν μια θεμελιώδη αγωνία αποχωρισμού.Η γέννηση είναι ένα τρομακτικό τραύμα για το παιδί πού μυστηριωδώς και αυθαιρέτως αποβάλλεται από την ωκεάνια εκείνη διάσταση και έρχεται στο φως. Η απώλεια, η διακοπή της συμβίωσης καταγράφονται ως εμπειρία αγωνίας, εμπειρία πού το βρέφος δεν μπορεί να εκφράσει με λόγια, να διατυπώσει ή να επεξεργαστεί εγκεφαλικά
Ο Ο Άγγλος ψυχαναλυτής John Bowlby.θεώρησε ότι πέρα από την τροφή και το σεξ υπήρχε μια βασική προσκόλληση μεταξύ μητέρας και παιδιού, η οποία εξαρτιόταν από την εικόνα , τον ήχο και τη μυρωδιά. Το μωρό διαμορφώνει ένα δεσμό του, έναν ενστικτώδη και συναισθηματικό δεσμό προσκόλλησης με την μητέρα μέσω της αναγνώρισης του προσώπου της, του ήχου της φωνής της τη μυρωδιά της, με την αίσθηση ότι την «κρατάει» και το «κρατάει».
Αυτή την τάση υπερβολικής αγάπης (αγάπης που ακρωτηριάζει θα προσπαθήσω κάπως να την περιγράψω. ως νοσταλγία της συγχώνευσης η συντηξης
Η νοσταλγία της συγχώνευσης ως επιστροφής στην αρχική παραδείσια κατάσταση θυμίζει το περίφημο αρσενικοθήλυκο του Αριστοφανη στο Συμπόσιο του Πλατωνα δηλαδή «ένα ξεχωριστό φύλον που, συνεδύαζε και εις την εμφανισιν και εις το όνομα τα δύο άλλα, το αρσενικόν και το θηλυκόν(….)ολόκληρος ο κορμός του κάθε ανθρώπου ητο στρόγγυλος και ειχεν ολόγυρα ραχην και πλευράς. Είχε τέσσερα χέρια και άλλα τόσα σκέλη και δυο πρόσωπα επάνω εις ένα λαιμόν κυλινδρικόν(…)και αυτιά τέσσερα και διπλά γεννητικά όργανα(….).εστηρίζοντο και εις τα οκτώ των άκρα και μετακινουντο πολύ γοργά περιστροφικώς
Αυτή η επιθυμία ή νοσταλγία συγχώνευσης έχει ως αφετηρία ένα θεμελιώδες τραύμα που προκύπτει σε κάθε προσωπική ταυτότητα από το ίδιο το γεγονός της γέννησης Με τη γέννηση χωρίζεται στα δυο η πρωτογενής μονάδα μέσα στην οποία περιέχονται μητέρα και παιδί και την οποία ο Φρουντ περιγράφει ως έχουσα ένα ωκεάνιο αίσθημα εισόδου μέσα στην αδιάκοπη ροή της ζωής. Η έξοδος από αυτή την κατάσταση μέσω της γέννησης, κάνουν την μητέρα και το παιδί να ζήσουν μια θεμελιώδη αγωνία αποχωρισμού.Η γέννηση είναι ένα τρομακτικό τραύμα για το παιδί πού μυστηριωδώς και αυθαιρέτως αποβάλλεται από την ωκεάνια εκείνη διάσταση και έρχεται στο φως. Η απώλεια, η διακοπή της συμβίωσης καταγράφονται ως εμπειρία αγωνίας, εμπειρία πού το βρέφος δεν μπορεί να εκφράσει με λόγια, να διατυπώσει ή να επεξεργαστεί εγκεφαλικά
Ο Ο Άγγλος ψυχαναλυτής John Bowlby.θεώρησε ότι πέρα από την τροφή και το σεξ υπήρχε μια βασική προσκόλληση μεταξύ μητέρας και παιδιού, η οποία εξαρτιόταν από την εικόνα , τον ήχο και τη μυρωδιά. Το μωρό διαμορφώνει ένα δεσμό του, έναν ενστικτώδη και συναισθηματικό δεσμό προσκόλλησης με την μητέρα μέσω της αναγνώρισης του προσώπου της, του ήχου της φωνής της τη μυρωδιά της, με την αίσθηση ότι την «κρατάει» και το «κρατάει».
Αυτή η συναισθηματική προσκόλληση δίνει στο βρέφος παρηγοριά και ανακούφιση όταν είναι φοβισμένο πληγωμένο ,άρρωστο η κουρασμένο. Κάτω από τέτοιες συνθήκες το βρέφος θα κλάψει και ως αποτέλεσμα θα το πάρουν αγκαλιά και θα ανακουφισθεί. Καθώς το βρέφος γίνεται νήπιο , η μητέρα του η κάποια άλλη ανθρώπινη μορφή προσκόλλησης όπως οι πατέρας οι παππούδες οι γιαγιάδες η οποιαδήποτε άλλη μορφή πού αναγνωρίζει καλά, λειτουργεί ως ασφαλής βάση από την οποία μπορεί να εξερευνήσει το περιβαλλον
Η συνάφεια της θεωρίας προσκόλλησης με την αγάπη εκφράζεται από τον ισχυρισμό του Bowlby ότι η συμπεριφορά «προσκόλλησης» πού σημαίνει κάλεσμα βοήθειας και θεμελίωση μιας ασφαλούς βάσης, θεωρείται ότι χαρακτηρίζει τα ανθρώπινα όντα από την αρχή μέχρι τέλους της ζωής τους.
Η προσκόλληση- αγάπη εκδιπλωνεται (η μάλλον αναδιπλώνεται )στην εποχή μας και ως «κοινοτισμός» που μπορεί να προσδιορίζει, σύμφωνα με την Ντομινίκ Σναππερ: «τον εγκλεισμό των ατόμων σε μια ιδιαίτερη ομάδα σε βάρος της κοινής τους συνείδησης και των σχέσεων τους , πέραν της ομάδας τους , με τα μέλη της ευρύτερης κοινωνίας '
Η προσκόλληση- αγάπη εκδιπλωνεται (η μάλλον αναδιπλώνεται )στην εποχή μας και ως «κοινοτισμός» που μπορεί να προσδιορίζει, σύμφωνα με την Ντομινίκ Σναππερ: «τον εγκλεισμό των ατόμων σε μια ιδιαίτερη ομάδα σε βάρος της κοινής τους συνείδησης και των σχέσεων τους , πέραν της ομάδας τους , με τα μέλη της ευρύτερης κοινωνίας '
η
ως «μνησικακία ικανή να μετασχηματίζει την απώλεια νοήματος σε αναδίπλωση στον εαυτό καθιστώντας την ομάδα «φυλή»συνεχόμενη από την απόρριψη του εχθρού(ο οποίος είναι ικανός να παίρνει πολλές μορφές''.....
ως «μνησικακία ικανή να μετασχηματίζει την απώλεια νοήματος σε αναδίπλωση στον εαυτό καθιστώντας την ομάδα «φυλή»συνεχόμενη από την απόρριψη του εχθρού(ο οποίος είναι ικανός να παίρνει πολλές μορφές''.....
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου