Νέα Ιστορία Γαλλικής Επανάστασης

 Σελ.17 . Για του λόγου το αληθές, ας θυμη

θούμε τα τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ που αφορούν την εποχή. Τα πιο πρόσφατα δεν είναι και τα καλύτερα επαναλαμβάνουν στο διηνεκές τα καθιερωμένα από καιρό στερεότυπα. Ο καμβάς συντίθεται από μόνος του. Αν πληκτρολογήσει κανείς «Γαλλική Επανάσταση» στη μηχανή αναζήτησης της Google, ο ιστότοπος guille tines.free.fr δίνει τον αλφαβητικό κατάλογο των θυμάτων της Γαλλικής Επανάστασης, στοιχεία που στηρίζουν το επιχείρημα, λες και το 1789 θα μπορούσε να συνοψισθεί στην γκιλοτίνα. Τον ιστότοπο αυτό μου τον υπέδειξε ένας γνωστός ιστορικός, ο οποίος έχει μια χονδροειδή θεώρηση των χρονικών της Γαλλίας, θεώρηση στην οποία η Επανάσταση είναι συνώνυμη της «Τρομοκρατίας»,

Και όμως, ο όρος «Τρομοκρατία» είναι εξαιρετικά μεροληπτικός, έχει αρνητικές συνδηλώσεις. Και, κυρίως, στοχοποιεί έναν και μόνο ένοχο, η μία και μόνο ομάδα ενόχων – σαν να μην τρομοκρατούσαν όλες οι μαχόμενες παρατάξεις τους αντιπάλους τους, σαν κάποιες να ήταν οπωσδήποτε αθώες. Το να μιλά κανείς για «εμφύλιο πόλεμο» θα ήταν πολύ λιγότερο απαξιωτικό, επειδή ο όρος υπονοεί μια εσωτερική σύγκρουση ανάμεσα σε διαφορετικούς πρωταγωνιστές ή φατρίες, που είχαν όλοι και όλες μεγαλύτερη ή μικρότερη ευθύνη για όσα συνέβησαν. Η Αγγλία αποκάλεσε «εμφύλιο πόλεμο» την πρώτη της και αληθινή- επανάσταση, της περιόδου 1642-1651. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έπραξαν το ίδιο για τη σύρραξη που στη Γαλλία αποκαλούμε «Πόλεμο Απόσχισης», αλλά που, από το 1907 και έπειτα, οι Αμερικανοί αποκαλούν απλώς «Εμφύλιο Πόλεμο».

Το ζήτημα είναι λοιπόν να μάθουμε γιατί η Γαλλία δεν τους μιμήθηκε και γιατί οι ιστορικοί της εξακολουθούν να ενοχοποιούν μία και μόνο φατρία ανάμεσα στους πρωταγωνιστές της Επανάστασης. Θαρρείς και, στην κλιμάκωση των ετών 1789-1794, δεν μοιράζονταν όλοι από κοινού τις ευθύνες! Υπάρχουν όμως και χειρότερα. Μετά την επέτειο των διακοσίων χρόνων, το1 989, έκαναν την εμφάνιση τους απόπειρες, λιγότερο ή περισσότερο σοβαρές, αποκατάστασης της βασιλικής οικογένειας και των μάλλον ευγενών θυμάτων του δράματος. Πρόσφατα, ένας βιογράφος τόλμησε μάλιστα να ισχυρισθεί, στη διάρκεια ενός τηλεοπτικού ντοκιμαντέρ, πως «ο βασιλιάς ήθελε πολύ την Επανάσταση, όμως η Επανάσταση δεν τον ήθελε καθόλου». Θα χρειαζόταν βέβαια κάτι τέτοιο να αποδειχθεί, να βρεθούν πηγές που να το στηρίζουν. Η αλληλογραφία του βασιλιά και της βασίλισσας δεν επιτρέπει να εξαχθούν παρόμοια συμπεράσματα

Τέλος, πρόσφατα, σε μια άλλοτε κομμουνιστική πόλη, τέθηκε το ζήτημα της μετονομασίας της Cité Marat σε Cité Charlotte Corday". 

7. Να θυμίσουμε πως η Charlotte Corday (1768-1793) ήταν εκείνη που δολοφόνησε, στις 13 1ο λίου 1793, τον Ζαν-Πωλ Μαρά (1743-1793), δημοσιογράφο επαναστατικών θέσεων και βουλευ της Εθνοσυνέλευσης. (Σ.τ.ε.)