Στα τέλη του 19ου αιώνα, ο γάμος εκλαμβανόταν
ακόμη ως ένα «σχολείο αυταπάρνησης» στο οποίο φοιτούσαν αποκλειστικά
γυναίκες. Αυτό που έπρεπε να μάθουν οι μελλοντικές σύζυγοι ανδρών που
βιάζονταν «να ασκήσουν το δικαίωμά τους» ήταν να υποφέρουν σιωπηλά.
Εκείνη την εποχή ο γάμος ήταν ένας εγκλεισμός, όπου ενταφιάζονταν η
νιότη και τα όνειρα.
Με το πέρασμα του χρόνου όμως, ο γάμος μετατράπηκε σε μια θάλασσα
αμοιβαίας αγάπης. Ηταν μια φυλακή και έγινε μια Εδέμ, ο τόπος όπου οι
άνθρωποι ανθούν ο ένας δίπλα στον άλλο. Ενώ οι πρόγονοί μας διοχέτευαν
τα αισθήματά τους φειδωλά και ελεγχόμενα με πλήθος απαγορεύσεων, εμείς
τα αφήνουμε ελεύθερα να ρέουν και να διαμορφώνουν τάσεις και
συνειδήσεις, όνειρα και επιθυμίες.
Το αποτέλεσμα ήταν η κυριαρχία της φιλοδοξίας. Σύμφωνα με τον
Μπρικνέρ, τα τελευταία σαράντα χρόνια η φιλοδοξία μας αναφορικά (και) με
τον έρωτα ήταν υπέρμετρη και παραληρηματική. Σήμερα αισθανόμαστε τις
συνέπειες.
Το πέρασμα από την απαγόρευση των αισθημάτων στην απόλυτη, σχεδόν
υποχρεωτική, επιδίωξη αυτών σήμανε και τη μετάλλαξη του γάμου σε «μια
ουτοπία προσιτή σε όλους». Ο έρωτας μπήκε ορμητικά στη μάχη και τελικά
επικράτησε, μαζί του επικράτησαν και τα πάθη. Πάθος για έρωτα, για
συντροφικότητα, για σεξ αλλά και πάθος για ανεξαρτησία, σεξουαλική
απελευθέρωση και ευελιξία.
Ξαφνικά, ο έρωτας έγινε αυτοσκοπός των δυτικών κοινωνιών μας. Εγινε
ξανά θεός και μετατράπηκε σε ιδεώδες. Ομως, «όταν αναδεικνύεται ένα
ιδεώδες», γράφει ο Μπρικνέρ, «γεννιούνται αυτομάτως εκατομμύρια άνθρωποι
που δεν μπορούν να το αγγίξουν, θεωρώντας έτσι ότι μειονεκτούν» και
είναι εκεί που αρχίζει η δυστυχία. Σε μια εποχή που ο έρωτας κυριαρχεί,
εμείς παντρευόμαστε λιγότερο και χωρίζουμε περισσότερο.
Ο συγγραφέας των «Μαύρων φεγγαριών του έρωτα» ισχυρίζεται πως το
δράμα του γάμου από έρωτα είναι ότι θέλησε να επιβάλλει ως «φυσιολογικό»
το «εξαιρετικό». Η υπέρμετρη φιλοδοξία - «οι γυναίκες είναι
υποχρεωμένες να παίζουν τέλεια τον ρόλο της μαμάς, της πόρνης, της
φίλης, της φλογερής ερωμένης, οι άνδρες είναι υποχρεωμένοι να παίζουν
τέλεια τον ρόλο του μπαμπά, του εραστή, του συζύγου και του κουβαλητή» -
αποτελεί το σύγχρονο, τοξικό, σύμφωνα με τον Μπρικνέρ, συστατικό της
συζυγικής δυστυχίας.
Η επιβεβλημένη νόρμα της αδιάλειπτης έξαψης, η δίψα για ανανέωση
και η δυνατότητα μιας καινούργιας αρχής, η ματαιότητα και η αδιαλλαξία
της εποχής μας μετέτρεψαν τον τρελό έρωτα σε έρωτα θολό.
Ποια όμως είναι η λύση μπροστά σε αυτά τα σύγχρονα αδιέξοδα του
γάμου από έρωτα; Ο Μπρικνέρ εμφανίζεται παραδοσιακός και καταλήγει στη
φιλία, την εμπιστοσύνη και τη συνενοχή. Μας προτρέπει να επινοήσουμε
έναν ηδονισμό μη αγοραίο που θα περικλείει την έκπληξη, την ισορροπία,
τη σκέψη και το μέτρο και που θα είναι μια τέχνη της ζωής, ανάμεσα σε
άλλες και όχι η ουσία της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου