Το άρθρο του Νικόλα Σεβαστάκη: Ο μακάβριος χορός και η ανακάλυψη της «λαϊκής βούλησης» ΚΑΙ Η ΚΡΙΤΙΚΉ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΟΣ

 1.ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ Ν.ΣΕΒΑΣΤΑΚΗ ΣΤΟ REDNotebook

Ο μακάβριος χορός και η ανακάλυψη της «λαϊκής βούλησης»

Και οι δυο μερίδες των μνημονιακών αποτελούν μέρος του ίδιου προβλήματος. Τόσο οι «τυχοδιωκτικές» όσο και οι «σοβαρές», τόσο αυτές που επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν κυνικά τον κόσμο ως όπλο για τη δική τους εξουσία όσο και οι άλλες που σχεδιάζουν απλώς μια αμιγώς αυταρχική «διακυβέρνηση των σωφρόνων». Αντίποδας σε όλες αυτές τις τεχνικές ήπιων ή σκληρών πολιτικών πραξικοπημάτων, μπορεί να είναι μόνο η συνεχής παρουσία της λαϊκής κινητοποίησης

Το μνημονιακό μπλοκ δεν έχει καταφέρει να συγκροτηθεί πολιτικά και κυρίως δεν έχει επιτύχει να βρει μια πατέντα διακυβέρνησης ικανή να αναλάβει, έως τέλους, τις μεταλλαγές του πολιτικού συστήματος και τη μακρόπνοη επιχείρηση της «βαθιάς» νεοφιλελεύθερης αναμόρφωσης της χώρας, των κοινωνικών και εργασιακών σχέσεων, του κράτους. Σημαντικές δυνάμεις αυτού του χώρου δεν θέλουν σε καμιά περίπτωση μια εκλογική αναμέτρηση. Φοβούνται τον «απρόβλεπτο λαϊκισμό» του Σαμαρά, την ενδεχόμενη άνοδο των κομμάτων της Αριστεράς και την εκλογική κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ. Αυτές οι δυνάμεις διχάζονται όμως ως προς το δημοψήφισμα: ένα τμήμα τους συντάσσεται με το παπανδρεϊκό ρίσκο, ενώ ένα άλλο κομμάτι των ελίτ επιδιώκει τον ολοσχερή παραμερισμό του λαϊκού παράγοντα από τις εξελίξεις θεωρώντας ότι η κρίση νομιμοποίησης μπορεί τελικά να προσπεραστεί μέσα από σχήματα «εθνικής συνεργασίας». Αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε: και οι δυο πλευρές των υπέρ και κατά του δημοψηφίσματος πολιτεύονται στη βάση του κοινωνικού φόβου και των κυνικών διαιρέσεων, μεταφράζοντας την έκτακτη ανάγκη σε διάφορες αντιδημοκρατικές τεχνικές για τη συνέχιση και εμβάθυνση των πολιτικών της άγριας λιτότητας και των θεσμικών μεταρρυθμίσεων που ενσωματώνουν αυτές τις πολιτικές ως θεμελιώδεις νόμους για τα επόμενα είκοσι τουλάχιστον χρόνια. Η όψιμη απόφαση του Παπανδρέου για δημοψήφισμα θέλει να αγοράσει χρόνο για τον ίδιο και την ηγεσία του. Συγχρόνως, εκθέτει δελφίνους και υποψήφιους προβεβλημένους του ίδιου χώρου ως «κατεστημένα που αντιδρούν» γιατί φοβούνται τον λόγο του λαού. Η πρόταση του δημοψηφίσματος επιχειρείται επίσης να επενδυθεί με ένα επίχρισμα θολής αντιστασιακής διάθεσης απέναντι στις τράπεζες, τα «συμφέροντα» και την τρόϊκα. Η από τα δεξιά, «αντιλαϊκιστική» κριτική στον παπανδρεϊκό τυχοδιωκτισμό, που είναι όντως τέτοιος, ευνοεί, ενδεχομένως, τον πρωθυπουργό να παρακάμψει το πραγματικό πρόβλημα και να ξανααπευθυνθεί στο λαό ή έστω στον λαό ενός απολύτως παραλυμένου και αποδιοργανωμένου ΠΑΣΟΚ. Πρόκειται για έναν μακάβριο χορό μέσα στο ευρύτερο μνημονιακό στρατόπεδο και στις διάφορες μερίδες του. Παρά την τωρινή αρνητική αντίδραση «έγκριτων συγκροτημάτων» και άλλων κέντρων επιρροής στην ιδέα του δημοψηφίσματος, όλοι ξέρουμε ότι θα παίξουν το χαρτί του φόβου και της εθνικής καταστροφής για να μην προκριθεί το Όχι. Και ο Παπανδρέου επενδύει στην ίδια στρατηγική του φόβου, η οποία, αν και εφόσον ευοδωθεί, θα του αποφέρει ένα ανέλπιστο δώρο: θα τον «προβιβάσει» ξανά στον όλο μνημονιακό χώρο ακόμα και σε εκείνους τους παράγοντες οι οποίοι, στο εσωτερικό ή στο εξωτερικό, είναι προς στιγμή εξοργισμένοι με την αποκοτιά του. Τι θα έχει επιτύχει; Να μετατοπίσει το δίλημμα από τις μη νομιμοποιημένες πολιτικές των Μνημονίων στο ερώτημα «τρίτος κόσμος ή Ευρώπη, έστω και φτωχή». Και φυσικά το Ναι σε ένα τέτοιο δημοψήφισμα θα θεωρηθεί συνολική έγκριση της δέσμευσης της «χώρας» στις δεκαετίες του μονόδρομου και των απεχθών όρων του. Δεν συμμερίζομαι την αισιοδοξία πολλών για τη νίκη του Όχι στο ενδεχόμενο ενός τέτοιου δημοψηφίσματος. Λογαριάζουμε συχνά χωρίς τον συντηρητικό κόσμο, χωρίς το φόβο και τις ανησυχίες των ανθρώπων για το αύριο, χωρίς τους δισταγμούς και ενός κόσμου που φοβάται για τις τρεις χιλιάδες ευρώ της κατάθεσής του και ζει στην απόλυτη σύγχυση. Και οι δυο μερίδες των μνημονιακών αποτελούν μέρος του ίδιου προβλήματος. Τόσο οι «τυχοδιωκτικές» όσο και οι «σοβαρές», τόσο αυτές που επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν κυνικά τον κόσμο ως όπλο για τη δική τους εξουσία όσο και οι άλλες που σχεδιάζουν απλώς μια αμιγώς αυταρχική «διακυβέρνηση των σωφρόνων». Αντίποδας σε όλες αυτές τις τεχνικές ήπιων ή σκληρών πολιτικών πραξικοπημάτων, μπορεί να είναι μόνο η συνεχής παρουσία της λαϊκής κινητοποίησης, η απαίτηση για εκλογές και η ένταση των κοινωνικών αγώνων για την πτώση της επικίνδυνης κυβέρνησης.   Νικόλας Σεβαστάκης REDNotebook

 

 

2. Η ΚΡΙΤΙΚΉ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΟΣ

Μπορούμε να στοχαστούμε την πολιτική; (μέρος IIΙ)

( Ο “νεοδογματισμός” της Αριστεράς )

Η δυνατότητα του αδυνάτου είναι η ουσία της πολιτικής. Αντιτίθεται από κάθε άποψη σε ό,τι μας διδάσκουν σήμερα, ταυτίζοντας την πολιτική με την διαχείριση του αναγκαίου

(Alain Badiou - Η πολιτική και η λογική του συμβάντος)

Πολλά “σκουπίδια” ακούστηκαν και γράφτηκαν στους χώρους της Αριστεράς για τις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις, αντίστοιχα με τις πολιτικές της πρακτικές. Όμως αυτά θα τα αφήσουμε στην άκρη και θα αναφερθούμε σε ένα κείμενο το οποίο σαφώς ξεφεύγει από αυτή την κατηγορία και έτυχε ευρείας δημοσιότητας στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης. Είναι το άρθρο του Νικόλα Σεβαστάκη: Ο μακάβριος χορός και η ανακάλυψη της «λαϊκής βούλησης»

Το κείμενο αυτό αποτελεί ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα των ορίων που μπορεί να φτάσει η σκέψη της Αριστεράς με βάση τα ιστορικά της κεκτημένα. Πρόκειται για ένα αντιπροσωπευτικό της σκέψης ενός αριστερού καλών προθέσεων, ο οποίος δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι απολογητής κάποιου κομματικού επιτελείου ή σχολής θεωρητικής σκέψης της Αριστεράς.

Το άρθρο αναφέρεται στην διαλεκτική ενότητα των αντιθέσεων που διαπερνούν το μνημονιακό στρατόπεδο. Παρ όλες τις επιμέρους σωστές διαπιστώσεις και παρατηρήσεις που εμπεριέχει, εμφανίζει μια σημαντική πολιτική αδυναμία. Δεν μπορεί να είναι “οδηγός για δράση” γιατί οι προτάσεις του είναι γενικές και αφηρημένες κατευθύνσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να αφορούν γενικά οποιαδήποτε πολιτική συγκυρία. Γράφει στην κατάληξή του: Και οι δυο μερίδες των μνημονιακών αποτελούν μέρος του ίδιου προβλήματος. Τόσο οι «τυχοδιωκτικές» όσο και οι «σοβαρές», τόσο αυτές που επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν κυνικά τον κόσμο ως όπλο για τη δική τους εξουσία όσο και οι άλλες που σχεδιάζουν απλώς μια αμιγώς αυταρχική «διακυβέρνηση των σωφρόνων». Αντίποδας σε όλες αυτές τις τεχνικές ήπιων ή σκληρών πολιτικών πραξικοπημάτων, μπορεί να είναι μόνο η συνεχής παρουσία της λαϊκής κινητοποίησης, η απαίτηση για εκλογές και η ένταση των κοινωνικών αγώνων για την πτώση της επικίνδυνης κυβέρνησης.

Το ζήτημα όμως της “πολιτικής γραμμής” στην πραγματικότητα δεν αφορά τον συγγραφέα του συγκεκριμένου άρθρου, αλλά την Αριστερά και τις σχέσεις της με το μαζικό κίνημα και τις κοινωνικές αντιστάσεις. Όπως έχουμε επανειλημμένα επαναλάβει, η πολιτική συγκρότηση δεν είναι μια διαδικασία παραγωγής πολιτικών θέσεων, από κάποια πολιτικά επιτελεία ή οι ειδικούς της πολιτικής, που απευθύνονται με γενικό τρόπο στην κοινωνία ή στο κίνημα, με την μορφή ηθικών εκκλήσεων ή με τη χρήση του ορθού λόγου. Αν η πολιτική συγκρότηση στο εσωτερικό των κινημάτων είναι ελλειμματική, τότε το έλλειμμα που υπάρχει δεν μπορεί να αναπληρωθεί από αυτές πρακτικές. Τα πολιτικά υποκείμενα που στρατεύονται στην υπόθεση της ανασυγκρότησης της αριστεράς, είναι υποχρεωμένα να συγκροτούνται τα ίδια στο εσωτερικό των κινημάτων. Δυστυχώς οι σχέσεις της Αριστεράς με τις κοινωνικές αντιστάσεις και τα μαζικά κινήματα έχουν διαρραγεί. Η απουσία της αναγκαίας εμπειρίας από συλλογικές πρακτικές άσκησης πολιτικής που θα τροφοδοτήσει τις πολιτικές αναζητήσεις, είναι εμφανής για τους κομματικούς μηχανισμούς της Αριστεράς. Οι μεγάλες στιγμές των κοινωνικών συγκρούσεων και αντιστάσεων, από τον “Δεκέμβρη” ως των κίνημα των “αγανακτισμένων”, πραγματοποιήθηκαν εκτός και ενάντια στις πολιτικές συντεταγμένες της Αριστεράς.

Όταν απουσιάζει η πράξη, η θεωρία δεν μπορεί να παράγει τίποτα το καινούργιο για το παρόν, εκτός από το να αναπαράγει τα ερμηνευτικά σχήματα του παρελθόντος. Ο Alain Badiou, περιγράφει αυτή την κατάσταση, ως την τυπική μήτρα του δογματισμού με μια αρκετά περιγραφική ιστοριούλα, που στηρίζεται σε μια παραλλαγή του ψευδολόγου Επιμενίδη του Κρητικού.

Υποθέτουμε ότι έχουμε ένα τόπο αριστερά/δεξιά, όπου υπάρχουν μόνον αριστεροί και δεξιοί και ισχύει ένας κανόνας: Οι δεξιοί λένε μόνο ψέμματα και οι αριστεροί λένε μόνο την αλήθεια. Από ένα τέτοιο τόπο λοιπόν διαλέγουμε τρία πρόσωπα, τον Α, τον Β και τον Γ, αλλά δεν ξέρουμε ποιοί είναι αριστεροί και ποιοί είναι δεξιοί.

Κάποια στιγμή ο Α λέει “ο Β και ο Γ ανήκουν στο ίδιο κόμμα”. Ας υποθέσουμε ότι, διψώντας να μάθουμε την αλήθεια που κρύβεται σ' αυτόν τον ισχυρισμό, ρωτάμε τον Γ: “ο Α και ο Β ανήκουν στο ίδιο κόμμα”; Αυτό δεν είναι μια εύλογη παρέμβαση για να μάθουμε την αλήθεια;

Για να δούμε όμως, τι θα μας απαντήσει ο Γ. Αν κάτσετε και εξετάσετε όλα τα ενδεχόμενα για όλους τους συνδυασμούς της κομματικής ένταξης, θα διαπιστώσετε ότι η απάντηση του Γ είναι πάντα καταφατική. Η παρέμβαση μας αυτή, άφησε τελικά άθικτη την κατάσταση. Δεν παρήγαγε κανένα αποτέλεσμα και έτσι δεν μας επιτρέπει να την χαρακτηρίσουμε...

(συνεχίζεται...)