Κύριε Πρόεδρε, γίνετε οπαδός του Καμύ
Κύριε Πρόεδρε, σας απευθύνω μια επιστολή την οποίαν ίσως διαβάσετε αν βρείτε λίγο χρόνο. Πρόσφατα, εκδηλώσατε την επιθυμία σας να μεταφέρετε τα λείψανα του Αλμπέρ Καμύ στο Πάνθεον, στον ναό εκείνο που στην προμετωπίδα του όπως γνωρίζει ο καθένας είναι γραμμένα τα λόγια: «Στους μεγάλους άνδρες, η πατρίδα ευγνωμονούσα». Πώς να μην σας δώσουμε δίκαιο εφόσον, πράγματι, ο Καμύ υπήρξε ένας μεγάλος άνδρας τόσο στη ζωή του όσο και μέσα από το έργο του, και μια αναγνώριση από την πατρίδα θα τιμούσε την μνήμη του υποτρόφου του Εθνικού Υπουργείου Εκπαίδευσης ο οποίος έμελλε να γίνει υπόδειγμα σε έναν κόσμο που δεν απαριθμεί πλέον κανένα.''
Αλλά πως δικαιολογείτε το πάθος σας γι’ αυτόν τον άνθρωπο που θέλησε να αφιερώσει την ομιλία που εκφώνησε στη Σουηδία, στον Λουί Ζερμαίν, στον δάσκαλο που του επέτρεψε να βγει από τη φτώχια και τη δυστυχία που επικρατούσε στην γενέτειρά του, και να γίνει εκείνος τον οποίον, χάρη στην παιδεία του, τα βιβλία, τις σχολικές σπουδές, τις γνώσεις του, τίμησε η Σουηδική Ακαδημία με το Βραβείο Νόμπελ; Γιατί, σας υπενθυμίζω αυτά που είχατε πει στις 20 Δεκεμβρίου 2007 στο Μέγαρο Λατράν: «Ο πλέον αρμόδιος για τη μεταβίβαση αξιών και τη γνώση της διαφοράς μεταξύ καλού και κακού είναι ο ιερέας και ποτέ ένας δάσκαλος δεν θα μπορέσει να τον αντικαταστήσει». Ενώ ο Καμύ έγινε Καμύ χάρη στην Princesse de Clèves και όχι χάρη στη Βίβλο.
Πως θα το δικαιολογήσετε, Κύριε Πρόεδρε, εσείς που ενσαρκώνετε το έθνος και επιδεικνύετε με τον πλέον επιδεικτικό τρόπο την αμερικανοφιλία σας;(…). Γνωρίζετε ότι ο Αλμπέρ Καμύ τον οποίον συχνά παρουσίαζαν διάφοροι ημιπληγικοί ως αντιμαρξιστή, ήταν επίσης, κι αυτό έδινε και νόημα σε κάθε μορφή στράτευσής του, ένας φανατικός αντιαμερικανός, όχι γιατί δεν αγαπούσε τον αμερικανικό λαό, αλλά γιατί-και το έχει εκφράσει επανειλημμένα- μισούσε τον φιλελεύθερο καπιταλισμό, τον θρίαμβο του χρήματος και την αναγόρευσή του σε θεό, την διεφθαρμένη θρησκεία, την αγορά που επιβάλλει παντού το νόμο της, τον φιλελεύθερο ιμπεριαλισμό που επιβλήθηκε σχεδόν σε όλο τον πλανήτη από τις αμερικανικές κυβερνήσεις . Αυτόν τον Καμύ αγαπάτε; Ή εκείνον που μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του Actuelles ζητούσε μια πραγματική λαϊκή και εργατική δημοκρατία, την ανελέητη καταστροφή των τραστ, την ευτυχία των πλέον ταπεινών (Oeuvres completes d’ Albert Camus, Gallimard, “La Pléiade”, tome II, p. 517);
Κι έπειτα κύριε Πρόεδρε, τι εξηγήσεις θα δώσετε εσείς που μπορέσατε να δηλώσετε χαμογελώντας μπροστά στις κάμερες της τηλεόρασης τον Ιούλιο του 2008 ότι « εφεξής, όταν θα γίνεται απεργία στη Γαλλία, κανείς πλέον δεν θα το αντιλαμβάνεται», και ταυτοχρόνως θέλετε να τιμήσετε έναν στοχαστή που δεν έπαυε να εξυμνεί τον συνδικαλισμό, την δύναμη του θυμού της εργατικής τάξης και των λαϊκών διεκδικήσεων;
Διότι στον Επαναστατημένο Άνθρωπο, του οποίου προβλήθηκε κατά προτίμηση η κριτική του απέναντι στον ολοκληρωτισμό και τον μαρξισμό-λενινισμό ενώ αγνοήθηκε η θετική του πλευρά,(…), υπήρχε και ένας έπαινος προς τον γαλλικό, ισπανικό και ιταλικό αναρχικό στοχασμό, μια εξύμνηση της Κομμούνας, και προπαντός μια συγκλονιστική συνηγορία υπέρ του «επαναστατικού συνδικαλισμού» τον οποίον παρουσιάζει ως «ηλιακή σκέψη». (τόμος ΙΙΙ, σ. 317).
Πολιτική και Ηθική
Επιθυμείτε να μπει στο Πάνθεον ο Αλμπέρ Καμύ που καλεί σε μια φιλελεύθερη «νέα εξέγερση»; (τόμος ΙΙΙ, σελ. 322). Εκείνος ο οποίος αμφισβητεί την «μορφή της ιδιοκτησίας» μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του Actuelles II (τόμος ΙΙΙ, σελ. 393); Γιατί αυτός ο φιλελεύθερος Καμύ του 1952 δεν αποτελεί εξαίρεση, είναι ο ίδιος Καμύ που το 1959, οκτώ μήνες πριν από τον θάνατό του, απαντώντας σε ένα αναρχικό περιοδικό της Βραζιλίας διαβεβαίωνε ότι «η εξουσία τρελαίνει εκείνον που την κατέχει»(τόμος 4, σελ. 660).
Επιπλέον κύριε Πρόεδρε, εσείς που εδώ και δύο χρόνια, δέχεστε με φανφάρες τους αρχηγούς κρατών που διακρίθηκαν για τις δολοφονικές τους πράξεις, τις δικτατορικές τους συμπεριφορές, την φυλάκιση των διαφωνούντων, την στήριξή τους στην διεθνή τρομοκρατία, την φυσική εξόντωση μειονοτήτων, εσείς που κατά τις ομιλίες σας ως υποψηφίου προέδρου, αναγγείλατε το τέλος μιας πολιτικής που δεν έχει ιερά και όσια, παραθέτοντας εξάλλου τον Καμύ, πως θα μπορέσετε να συμβιβάσετε τον πραγματισμό σας που ποσώς νοιάζεται για την ηθική, με το μέλημα του Καμύ να μην γίνεται ποτέ διαχωρισμός της πολιτικής και ηθικής; Και κατά συνέπεια, μιας ηθικής που θα μεριμνά ώστε να υπάρχουν αρχές, αρετές, γενναιοδωρία, αδελφοσύνη και αλληλεγγύη;
Πράγματι, ο Καμύ έκανε λόγο στον Επαναστατημένο Άνθρωπο για την αναγκαιότητα να προωθηθεί ένας «αλτρουιστικός ατομισμός» που θα επιδιώκει τόσο την ελευθερία όσο και τη δικαιοσύνη. Γράφω: «όσο». Γιατί για τον Καμύ, η ελευθερία χωρίς τη δικαιοσύνη, είναι η θηριωδία του ισχυρότερου, ο θρίαμβος του φιλελευθερισμού, ο νόμος των συμμοριών και των μαφιόζων. Όταν υπάρχει δικαιοσύνη δίχως ελευθερία βασιλεύει η λογική των στρατοπέδων, των συρματοπλεγμάτων και των δεσμοφυλάκων. Με άλλα λόγια: η ελευθερία δίχως τη δικαιοσύνη είναι η Αμερική που επιβάλλει στον πλανήτη τον ανάλγη καπιταλισμό της. Η δικαιοσύνη δίχως ελευθερία, ήταν η Σοβιετική Ένωση η οποία είχε αναγορεύσει τα στρατόπεδα καταναγκαστικών έργων σε αλήθεια του σοσιαλισμού. Ο Καμύ ήθελε μια ελεύθερη οικονομία μέσα σε μια δίκαιη κοινωνία. Η κοινωνία μας, κύριε Πρόεδρε, αυτή την οποίαν εσείς ως ηγέτης ενσαρκώνετε, είναι ελεύθερη μόνον για τους ισχυρούς, είναι άδικη για τους πλέον αδύναμους οι οποίοι είναι αυτοί που κατ’ εξοχήν στερούνται της ελευθερίας.
Οι πλέον ταπεινοί, για τους οποίους ήθελε ο Καμύ να ενδιαφερθούν οι πολιτικοί, σήμερα ονομάζονται εργάτες και άνεργοι, λαθραίοι μετανάστες και φυγάδες, άστεγοι και μαθητευόμενοι (stagiaires) χωρίς συμβάσεις εργασίας, αόρατες μειονότητες και καταπιεσμένες γυναίκες. Για όλους αυτούς δεν τίθεται θέμα ελευθερίας ή δικαιοσύνης(…).
Μια αυθεντική επανάσταση
Τι θα κάνετε κύριε Πρόεδρε, ώστε στην ομιλία σας κατά την υποδοχή των λειψάνων του Καμύ στο Πάνθεον, να μην αναφέρετε αυτό που έγραφε ο Καμύ στις 13 Δεκεμβρίου 1955 σε άρθρο του με τίτλο «Η εργατική κατάσταση» ότι «πρέπει να φροντίσουμε ώστε ο εργάτης να συμμετέχει άμεσα στην διαχείριση και την διανομή του εθνικού εισοδήματος» (τόμος ΙΙΙ, σελ. 1059), εσείς που πήγατε στην Gandrange να πείτε στους εργάτες ότι το εργοστάσιό τους θα σωθεί λίγο πριν κλείσει; Ο Καμύ χαρακτηρίστηκε σοσιαλοδημοκράτης χάρη στην οκνηρία των δημοσιογράφων οι οποίοι στηρίχτηκαν στις δύο πιο σημαντικές βιογραφίες του…
Εάν ο Καμύ μπόρεσε να συμμετάσχει ευκαιριακά στο κοινοβουλευτικό δημοκρατικό παιχνίδι (Το 1955 κατά την περίοδο του Μεντές Φρανς, ήταν για να δοθεί μια ευκαιρία στην Αλγερία να απαλαγεί από τους αιμοσταγείς αντάρτες του ηπειρωτικού στρατού ή από την αιματοχυσία της εθνικής τρομοκρατίας) αυτό έγινε κατ’ εξαίρεσιν.
Ο Αλμπέρ Καμύ δεν έπαιξε ποτέ τον ρεφορμιστή ενάντια στην επανάσταση, αλλά τον ρεφορμιστή εν αναμονή της επανάστασης στην οποίαν-κι αυτά τα πράγματα προφανώς λέγονται σπανίως-πίστευε πάντα, υπό τον όρο ότι θα διέπεται από ηθικούς κανόνες.
Εν κατακλείδι, κύριε Πρόεδρε, έχετε δίκαιο, αξίζει να δοθεί στον Αλμπέρ Καμύ μια θέση στο Πάνθεον, κι ας βρίσκεται το Πάνθεον μακριά, πολύ μακριά από την Τιπάζα-ο μοναδικός τάφος τον οποίον θα αντάλλασσε ευχαρίστως με του Λουμαρέν όπου βρίσκεται σήμερα. Αλλά εάν θέλετε να πιστέψουμε στην ειλικρινή σας πίστη στο μεγαλείο του Καμύ, στην αποτελεσματικότητα του παραδειγματικού του χαρακτήρα (αυτός δεν είναι και ο σκοπός ύπαρξης του Πάνθεον;), πρέπει ν’ αρχίσετε από τον εαυτό σας. Δείξτε μας λοιπόν ότι δεν αναγνώσατε τον φιλόσοφο από καιροσκοπισμό, με άλλα λόγια, δείξτε μας ότι επηρέασε τη ζωή σας, επομένως και τη δική μας. Εάν αγαπάτε τόσο τον Καμύ, γίνετε υποστηρικτής της σκέψης και του έργου του. Σας διαβεβαιώ κύριε Πρόεδρε, ότι κάνοντάς το, η πράξη σας θα θεωρηθεί τόσο αυθεντικά επαναστατική ώστε θα μας απαλλάξει από την επιθυμία μας για μια άλλη επανάσταση.
Παρακαλώ δεχτείτε κύριε Πρόεδρε την έκφραση των αισθημάτων σεβασμού αλλά και ελευθερίας.
Michel Onfray
25 Νοεμβρίου 2009
Le Monde Littératures
Dossiers et Dokuments No 393 Janvier 2010
( Την μεταφραση εκανε η αγαπητη μου φίλη Colette και την ευχαριστω πολύ)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου