Αναγνώστες

Σάββατο 22 Μαΐου 2010

Η μνημη η εξατομικευση και η ταινια Μεμέντο (στον Σπίθα )


: Στο βιβλίο του The Invention Of Memory o Israel Rosenfield λεει ότι η ιδεα της της μνήμης όπως φυσιολογια την  αντιλαμβανομαστε,είναι ανεπαρκής και παραπλανητική. Υποστηρίζει ότι ‘’δεν είναι οι αμεταβλητες εικόνες αυτές πού εμπιστευόμαστε, αλλά κάποιες αναπλασεις φανταστικές εικόνες- το παρελθόν αναπλασμένο ετσι ώστε να ταιριάζςει στο παρόν’’ Ο Gerald Edelman,ονομάζει αυτα τα φαινόμενα ‘’ το ενθυμούμενο παρόν’’[1] 


Αυτή τη εννοια της μνημης αναδεικνύει και η  ταινία Memento(του Κριστοφερ Νολαν)  όπου o ηρωας φαινεται να πάσχει από μια σπανια ψυχική ασθενεια :την απώλεια προσφατης μνημης’  Καθημερινα ξεχνα τα προσωπα και τα πραγματα πού του συμβαινουν  και τα ξαναθυμαται με υπομνηματα,με ξεθωρες φωτογραφίες και τατουαζ  στο σωμα του (το σωμα  απομένει η μονη βεβαιότητα)  ως ντοκουμέντα της προσωπικής του  ζωής .

Ετσι ο διασπαρτος , ξεχειλος χρονος της πραγματικής ζωής ανασυγκροτειται διαρκως. Η ταινία μπορεί να ιδωθεί και ως δοκιμιο πάνω στη συγχρονη εξατομικευμένη υστερη  εωτεικότητα πού  αναμεσα  στα αλλα σημαινει και καθημερινή,προσωπική επιλογή του χρονου,όχι μόνο του παροντικού  αλλά και του παρελθοντος χρονου  Οκαθένας καλείται  να επιλέξει  την  προσωπική ιστορία του ,με τον  αποκλεισμό εικόνων  πού ενοχλούν και απωθουνται, να  ζωγραφίσει   το  πορταιτο του ως Tatoo στο σωμα του ,δηλαδή ως ακινητοποίηση της στιγμής,υπομνηση της επιθυμίας  για αθανασίαο Ο ηρωας του MEMENTOπού ξυπνουσε κάθε πρωί και τα ξεκινουσε  όλα από τήν αρχή’’. βεκ)υποδηλώνει  και την   εκρηκτική κατευθυνση της συγχρονης  εξατομίκευσης πού οδηγεί στις ακραιες της συνέπειες την εννοια του ατομου,πως αυτή     διαμορφωθηκε ιστορικά
Το ατομο στο  κοσμοθεωρητικου πλαισιου του 19ου και 2ο ου αιώνα προσπαθεί να εναρμονίσει τίς αντιφασεις των  επιμερους ταυτοτήτων, ιεραρχικά  με μια σειρά πού μοιαζει με εκεινη του βιβλιου , του μυθιστορήματος δηλαδή με   Ιεραρχία, εναρμονιση,συνθεση ,(Π. Κονδύλη) Η  ‘’ατομικότητα ‘’συνδεοταν με αυτό πού ο D Riesman  ( The Lonely Crowd’)ποκάλεσε, ‘’Inner directed Man  δηλαδή εσωκατευθυνομενο ανθρωπο
 Η εννοια της εξατομικευσης ειναι διαφορετική Ο εξατομικευμένος  ανθρωπος -σε αντιθεση με τό ατομο - ειναι αυτός πού πρει ξανα   να επιλεξει  να αποφασισει  -οχι μόνο πως θα πραξει  αλλά και τί θα πραξει.  Ενμεσω  μιας απειρίας επιλογών ο ξατομικευμενος ανθρωπος καλειται να διαλεξει μεσα από ενα καλειδοσκοπιο απειρων  επιλογων. 

Αυτή η καθημερινη ανασφαλεια καταργεί τόν ‘’κανονικό΄΄ τρόπο ζωής πού γίνεται πιά δυνητικός , ευελικτος , κατασκευάσιμος. ‘’ Τό απροσμενο μειονεκτημα  της συγχρονης ζωής εγκειται στό οτι εχουμε νικήσει τη μοιρα. Από μας  περιμενουν  να αποφασιζουμε  για πολλά , σχεδόν για ολα ‘Οι κίδυνοι πού ελλοχευουν σε τέτοιες αποφάσεις ειναι διαρκεις  και πάντα παραμονευει η αποτυχία ’


[1]  Αναφ  στο Peter A. Levine , Ann Frederick ‘’    Το Ξυπνημα Της Τιγρης ‘’ θεραπευοντας τις τραυματικές εμπειρίες, σ 259

11 σχόλια:

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Περίφημο. !
Αυτό ακριβώς ήταν το θέμα!
Η επιλεκτική μνήμη του ανθρώπου.

Επιλέγει κάθε φορά,από το παρελθόν του επιλέγμενες αναμνήσεις κατά την επιταγή του βασικού ενστίκτου της επιβίωσης.
Ανάλογα με το "ζωτικό του ψέμα" ..

Ο βαθμός συνειδητοποίησης καθώς και η δυνατότητά του να φιλτράρει τα εισαγόμενα ερεθίσματα καθορίζει τον χαρακτήρα του και τις συμπεριφορές του..

Πολύ σωστά το θέτεις, Νοσφέρατε!

Νοσφεράτος είπε...

χμμμ.. Τωρα που το ξανασκεπτομαι..
Η ταινια αφορουσε την απωλεια Προσφατης μνημης ετισ δεν ειναι; Οχι μονο επιλεκτικής λοιπόν ..
Ε αυτό δεν εχουμε παθει ολοι σημερα;
Θυμομαστε τα πολύ μακρινά (π.χ τον Μεγαελεξαντρο κλπ ) και .ξεχναμε τα πολύ προσφατα (π.χ τα Βατοπέδια και ποιος ελεγε πριν λιγο καιρό ''Αναλαμβανω ολη την ευθυνη'')

χμμ Μαλλον θα το ξαναφτιαξω το ποστ
(αφου ξεμπερδευψω με την σφηκοφωλιά των ..Καιζεριαραιων )

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Όχι ακριβώς, Νοσφεράτε. Περίπου..
Κοβότανε το νήμα της συνέχειας, βασικά.
Ξεχνούσε μετά τα 15 λεπτά, τι ακριβώς είχε συμβεί στο 14 λεπτό!

Θυμότανε ξαφνικά στιγμές από το παρελθόν και ορισμένες από το παρόν.
Με μια σύνδεση ασυνέχειας..που τελικά τον οδήγησε εκεί που έψαχνε ή εκεί που οδήγησε μόνος του και με επιλεκτικές επιλογές που τον "βόλευαν"

Πάντως λειτουργούσε με το παρελθόν και έμπαζε μέσα και τμήματα του πρόσφατου παρόντος κατά το δοκούν!

- Το μόνο σταθερό το παρελθόν,.
Η δολοφονία της γυναίκας του.
- Το μόνο σίγουρο η επιθυμία του.
Να εκδικηθεί τους δολοφόνους..

όλα τα άλλα ρευστά...
φίλοι και εχθροί, άλλαζαν θέση ανά 15 λέπτο ..

όπως στο δελτίο ειδήσεων. ανα ημέρα και άλλες απόψεις

Οι κακοι ευρωπαίοι
Οι καλοι που την πάτησαν κι'αυτοί
Οι κακοί που αυτοί έφεραν το ΔΝΤ και δεν το είχαν προβλέψει..
Οι καλοί που θα την πατήσουμε όλοι και κρέμονται από μας και μας βοηθούν..

χ@εσε ψηλά και αγνάντευε...

Η αριστερά
ΤΗΝ μια μέρα και την άλλη άλλλα

- Εξω από την κακή ευρώπη (συν.σύριζα)

- να στηρίξουμε το ευρώ..

- με τις χώρες του νότου!
και όχι στα μέτρα..

- όχι σ'αυτά τα μέτρα, μέσα στην ευρώπη αλλά όχι στην σύμβαση..

Τι λένε; Θυμούνται;

Νοσφεράτος είπε...

Λοιπόν

αρχζω να θυμαμαι...(με την βηθεια σου)

Τι τον εκανε να ..ξεχναει;
Το Τραυμα(η δολοφονια της Γναικας του)

εξου και ο μηχανισμός επαναληψης ..επουλωσης του θεμελιακου τραυματος ...

Τωρα

περιπου το ιδιο μοτιβο -αλλά αλλο εριεχομενο ειχε και το υπεροχο βιβλιο του Ουμπερτο εκο : Η ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ ΦΛΟΓΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΣΑΣ ΛΟΑΝΑ

το εχεις υποψιν;

Νοσφεράτος είπε...

και υπαρχουν και τα τατουαζ-υπομνηματα..
κατσε εχω γραψει ενα ποιηματακι

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Όχι δεν διαβάζω πολύ, σταμάτησα στα 5000 βιβλία και θα δω..

Αλλά..
Δεν ξεχνάει από το τραύμα, πιστέυω.

Ξεχνάει μόλις πάει να ξεφύγει από το τραύμα.

Δεν θέλει να φύγει από την επιθυμία του.

Επανέρχεται λόγω του τραύματος ( που δεν επουλώνεται) στην προτέρα κατάσταση μέχρι να ικανοποίηση την επιθυμία του.

Ανεξάρτητα από την αλήθεια.
Δεν την θέλει την αλήθεια!

Κατά λάθος σκοτώθηκε..η γυναίκα του.

Αυτός θέλει να εκδικηθεί, όμως και χαλάει κάθε μονοπάτι προς την αλήθεια.

Δεν τον "συμφέρει"...

Σκοτώθηκε από λάθος..

Πως θα αντιμετωπίσει το "τίποτα";
Αν το παραδεχτεί, μετά πρέπει να αλλάξει ζωή...
Δεν μπορεί..

Ήταν θύμα έγινε θύτης..
και μετά στο τέλος ..θύμα και θύτης ταυτόχρονα.(δολοφόνος αλλά δεν θυμάται γιατί τους σκότωσε..)

Νοσφεράτος είπε...

Σκοτώθηκε από λάθος..''

χμμ δεν το θυμομουν αυτο.

αρα ..προσπαθει να βρει νοημα εκει που δεν υπάρχει ..Να βρει εχθρους ,στοχους νοημα ..
αλλά δεν θυμαται γιατί..

Καπως ετσι και σημερα.. Καποιος πρπει να φταει ..Καποιος
αλλά δεν θυμομαστε γιατι πρπει να ειναι Καποιος και οχι οι απροσωπες δυναμεις της αγοράς ..

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Ακριβώς:)

Δεν κοιτούσε γύρω του..
Ζούσε ενστικτώδως με το ζωτικό του ψέμα..να τον περιτρέχει..

Τρέχει μια θύτης μια θύμα και αναζητά την αιτία έξω από τον εαυτό του. και μια λύτρωση που δεν θάρθει ποτέ..
Σίσυφος..!

Νοσφεράτος είπε...

με την ευκαιρια Σπιθα σου λεω οτι μαζεψα ολεςτις βρισιες του Ομαντεώνα σε ενα Ποστ και του τις επιστρεφω ...

Σε λίγο φυσικα θα τα σβησω ολα ..Απλώς θελω να δουνε ολοι τι εστι Ομαντεών ο Υβρεολογος .

ΣΠΙΘΑΣ είπε...

Άστα και πιάσε υην κοπέλα που της αρέσει το τατού..
Μη σου φύγει..:)

Νοσφεράτος είπε...

αυτο προσπαθω τοσες μέρες αλλά να που μουγινε τσιμπούρι το ομαντεον και μου τα..χαλαει..

Ο Έρωτας του Προυστ: Σουάν , Οντέτ

 OCTAVIO PAZ Η ΔΙΠΛΗ ΦΛΟΓΑ Έρωτας και ερωτισμός( 1993)  Μετάφραση ΣΑΡΑ ΜΠΕΝΒΕΝΙΣΤΕ,  ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΑΔΗΜΑ ΕΞΑΝΤΑΣ-ΝΗΜΑΤΑ 1996  Σελ ,58 ,59 ,60   Ο...