Κάθε εμπόρευμα έχει διπλό χαρακτήρα: Από τη μια μεριά, είναι αξία χρήσης και, από την άλλη, αξία.
Αυτός ο διπλός χαρακτήρας του
εμπορεύματος καθορίζεται από το διπλό χαρακτήρα της εργασίας, που είναι
ενσωματωμένη στο εμπόρευμα.
Τα είδη εργασίας είναι τόσο πολυποίκιλα, όσο και οι παραγόμενες αξίες χρήσης.
Σήμερα στον κόσμο παράγονται πάνω από 20 εκατομμύρια αξίες χρήσης. Π.χ., η εργασία του μαραγκού είναι ποιοτικά διαφορετική από την εργασία του ράφτη, του τσαγκάρη κλπ.
Τα διαφορετικά είδη εργασίας
διαφέρουν το ένα από το άλλο στο σκοπό, στις μεθόδους, στα εργαλεία και,
τέλος, στα αποτελέσματά τους. Π.χ., ο μαραγκός δουλεύει με το
σκεπάρνι, το πριόνι, το ροκάνι και παράγει είδη ξύλου (τραπέζια,
καρέκλες, κλπ.). Ο ράφτης παράγει ρούχα με τη βοήθεια της ραπτομηχανής,
του ψαλιδιού και της βελόνας. Ετσι, βλέπουμε ότι σε κάθε αξία χρήσης
είναι ενσωματωμένο ένα ορισμένο είδος εργασίας.
Η εργασία που ξοδεύτηκε με καθορισμένη μορφή είναι συγκεκριμένη εργασία.
Η συγκεκριμένη εργασία
δημιουργεί την αξία χρήσης του εμπορεύματος. Αλλά αυτή η εργασία δεν
είναι η μοναδική πηγή των αξιών χρήσης, που παράγει τον υλικό πλούτο.
Μια άλλη πηγή της αξίας χρήσης είναι τα υλικά αντικείμενα της φύσης.
Η συγκεκριμένη εργασία και η αξία χρήσης υπάρχουν ανεξάρτητα από το αν η παραγωγή είναι ή δεν είναι εμπορευματική.
Στις συνθήκες, όμως, της
εμπορευματικής παραγωγής, η εργασία των εμπορευματοπαραγωγών δεν είναι
μόνο συγκεκριμένη, αλλά και αφηρημένη.
Κατά την ανταλλαγή συγκρίνονται μεταξύ τους και εξισώνονται το ένα με το άλλο τα πιο ποικιλόμορφα εμπορεύματα που έχουν δημιουργηθεί από διαφορετικά είδη συγκεκριμένης εργασίας.
Συνεπώς, πίσω από τα διαφορετικά συγκεκριμένα είδη εργασίας κρύβεται κάτι το κοινό, που χαρακτηρίζει κάθε εργασία.
Τόσο η εργασία του μαραγκού, όσο
και η εργασία του ράφτη, παρά την ποιοτική διαφορά ανάμεσα σ' αυτά τα
είδη εργασίας, αποτελούν παραγωγικό ξόδεμα του μυαλού, των νεύρων, των
μυώνων κλπ. του ανθρώπου, και με αυτήν την έννοια αποτελούν όμοια
ανθρώπινη εργασία, εργασία γενικά.
Η ομοιογενής κοινωνική εργασία των εμπορευματοπαραγωγών, ανεξάρτητα από τη συγκεκριμένη μορφή της, λέγεται αφηρημένη εργασία.
Η αφηρημένη εργασία δημιουργεί την αξία του εμπορεύματος και, μάλιστα, είναι η μοναδική πηγή της αξίας.
Η αφηρημένη εργασία, που αποτελεί τη βάση της αξίας, εκφράζει τις οικονομικές σχέσεις μεταξύ των εμπορευματοπαραγωγών.
Η αφηρημένη και η συγκεκριμένη εργασία αποτελούν δύο πλευρές της εργασίας, που είναι ενσωματωμένη στο εμπόρευμα.
«Κάθε εργασία είναι, από τη μια, ξόδεμα ανθρώπινης εργατικής δύναμης με τη φυσιολογική έννοια, και με αυτήν την ιδιότητα της όμοιας ανθρώπινης ή αφηρημένης ανθρώπινης εργασίας αποτελεί την αξία του εμπορεύματος.
Κάθε εργασία είναι,
από την άλλη, ξόδεμα ανθρώπινης εργατικής δύναμης με την ιδιαίτερη
καθορισμένη σκόπιμη μορφή, και με την ιδιότητα αυτή της συγκεκριμένης ωφέλιμης εργασίας παράγει αξίες χρήσης».3
1. Κ. Μαρξ: «Το Κεφάλαιο», πρώτος τόμος, σελ. 55.
2. Κ. Μαρξ: «Το Κεφάλαιο», πρώτος τόμος, σελ. 545.
3. Κ. Μαρξ: «Το Κεφάλαιο», πρώτος τόμος, σελ. 60.
4. Φρ. Ενγκελς, Αρθρα και μελέτες, τ. Α΄, Απαντα, τόμ. 9, σελ. 9, εκδόσεις «Μπάϋρον».
Του
Γιώργου ΠΟΛΥΜΕΡΙΔΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου