για να το δειτε ολο το αρθρο κλικ εδω
ο ΜΑΙΤΡ ΚΑΙ Η ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ·
απσοπασματα
βιβλίο μεν, βαρέως λογοκριμένο δε.
Ταλαντούχος και ταλαιπωρημένος: Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ (1891-1940)
«Ο Μαιτρ και η Μαργαρίτα» διαδραματίζεται στη Μόσχα του 1929. Ο Διάβολος, με το όνομα «Βόλαντ» και τους γοητευτικούς τρόπους ενός αριστοκρατικού ξένου, καταφθάνει στη Μόσχα μαζί την παράξενη συνοδεία του από πλάσματα: τον λακέ με το μονόκλ Κοροβιέφ, τον υπερμεγέθη και νοήμονα μαύρο γάτο Μπεεμόθ, τον αγριωπό κοντοπίθαρο με υπερφυσικούς κυνόδοντες Αζαζέλο, τον φρικιαστικό Αμπαντόνα, τη βαμπίρ Χέλα. Όλοι μαζί, τρομοκρατούν ή εξαφανίζουν αξιωματούχους του καθεστώτος, σοκάρουν ή σκανδαλίζουν το κοινό με ακραίες ταχυδακτυλουργικές παραστάσεις και γενικά σπέρνουν το χάος – αλλά κάτω από όλα αυτά υποβόσκει το μαύρο χιούμορ του Μπουλγκάκοφ. Στην ιστορία τους εμπλέκεται και μία νεαρή γυναίκα, η Μαργαρίτα, που προσπαθεί να εντοπίσει τον εξαφανισμένο εραστή της (ο «Μαιτρ» του τίτλου) και κλείνει μια συμφωνία με τον Βόλαντ, ενώ υπάρχει και μία παράλληλη αφήγηση που εξελίσσεται στα χρόνια του Ποντίου Πιλάτου με περισσότερο φιλοσοφικές και θρησκευτικές προεκτάσεις που ανάγει το βιβλίο σε πολυεπίπεδο magnum opus.
Άνω, η πρώτη δημοσίευση σε συνέχειες του "Μαιτρ" στο περιοδικό "Μασκβά" (Μόσχα), 1966. Κάτω, η πρώτη έκδοση του βιβλίου στα ρωσικά από τις εκδόσεις YMCA (1967). Αμφότερα λογοκριμένα
O Διάβολος (Βόλαντ) και δύο από τα τσιράκια του, ο μέθυσος γάτος Μπεεμόθ και ο λακές Κοροβιέφ. Κανένα άλλο βιβλίο ίσως του 20ου αιώνα δεν έχει εμπνεύσει τόσα πολλά εικαστικά έργα, από σκίτσα μέχρι πίνακες και κόμικς, όσο ο "Μαιτρ"
Ο μαύρος γάτος Μπεεμόθ, με ένα όπλο ανά χείρας, είναι ίσως η πιο φιγούρα που έχει ταυτιστεί περισσότερο από κάθε άλλη με το βιβλίο. Έμπνευση του Μπουλγκάκοφ φαίνεται πως ήταν ο Παπουτσωμένος Γάτος. Η συντριπτική πλειοψηφία των εκδόσεων που κυκλοφορούν έχουν τον Μπεεμόθ στο εξώφυλλο. Η άνω έκδοση είναι η πρώτη μετάφραση του "Μαιτρ" στα αγγλικά από την Grove Press (1967). Η εικονογράφηση του Μέρσερ Μάγιερ έχει έκτοτε αναπαραχθεί σε πολλά άλλα εξώφυλλα
Ο Μπουλγκάκοφ ήταν ήδη 27 χρόνια πεθαμένος όταν ο «Μαιτρ» πρωτοεκδόθηκε σε μορφή βιβλίου. Ίσως να μην πίστευε πραγματικά πως το αριστούργημά του θα έβγαινε ποτέ. Ένα βιβλίο που αποτελεί μία δριμεία, απροκάλυπτη σάτιρα στο σοβιετικό – σταλινικό – καθεστώς, στη γραφειοκρατία του, στη διαφθορά και ευνοιοκρατία του, δεν είχε πολλές ελπίδες να δει ζωή στην πατρίδα του, την ΕΣΣΔ.
Άλλωστε, ο Μπουλγκάκοφ δεν ευτύχησε να δει πολλά έργα του να επιβιώνουν ανέπαφα από τη λογοκρισία. Ενσάρκωση του παραδόξου ο ίδιος – ένας συγγραφέας που απολάμβανε καλές σχέσεις με τον Στάλιν, αλλά υπήρξε σθεναρός πολέμιος των αξιωματούχων του κόμματος και του σοβιετικού Τύπου και συνεπώς και αποδέκτης της δικής τους εχθρότητας – ο Μπουλγκάκοφ, μέχρι το τέλος της ζωής του, είδε να απαγορεύονται τα περισσότερα θεατρικά του έργα και ο ίδιος να διασύρεται συστηματικά από τον Τύπο.
Τρεις από τους βασικούς χαρακτήρες του βιβλίου, η Μαργαρίτα, ο Κοροβιέφ και ο γάτος Μπεεμόθ. Από πανέμορφο εξώφυλλο ρωσικής έκδοσης του 2007, σε σχέδιο Πάβελ Ορνινιάνσκι
Όταν το 1919, ο Μπουλγκάκοφ άρχισε, στα 28 του, να γράφει λογοτεχνία, είχε ήδη μία καριέρα πίσω του ως στρατιωτικός γιατρός – και μία μελλοντική ως γραμματέας μίας κυβερνητικής υπηρεσίας. Πολύ γρήγορα, όμως, απέκτησε μία φήμη «αντικαθεστωτικού», με το έργο του «Τα Μοιραία Αυγά», μία νουβέλα επιστημονικής φαντασίας που αποτελεί συγχρόνως μία σάτιρα του σοβιετικού καθεστώτος. Ξαφνικά η κυβέρνηση άρχισε να παρακολουθεί τις κινήσεις του με μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς ο συγγραφέας μπήκε σε μια μαύρη λίστα για ένα βιβλίο που θεωρήθηκε «επικίνδυνο» και «αντισοβιετικό». Ποτέ ξανά δεν θα εκχωρούταν άδεια στον Μπουλγκάκοφ να βγει από τη χώρα.
Τρεις από τις δαιμονικές οντότητες που πλήττουν την άθεη Μόσχα: ο νοήμων γάτος Μπεεμόθ, ο κόλακας Κοροβιέφ και η βρυκόλακας Χέλα
Το 1926, με όλους τους εκδοτικούς οίκους να απορρίπτουν το χειρόγραφο του μυθιστορήματός του «Η Καρδιά Ενός Σκύλου», ο Μπουλγκάκοφ επιχείρησε να το ανεβάσει στο Θέατρο Τέχνης της Μόσχας. Όμως, προτού ανέβει, τα αντίτυπα του χειρόγραφου κατασχέθηκαν μετά από επιδρομή της αστυνομίας. Χρειάστηκε η μεσολάβηση του Μαξίμ Γκόρκι, καλού φίλου του Μπουλγκάκοφ, για να επιστραφούν στον συγγραφέα. Αργότερα, το εν λόγω βιβλίο κυκλοφόρησε στην ΕΣΣΔ μόνο μέσα από το δίκτυο παράνομων εκδόσεων, τα περίφημα samizdat, και δεν εκδόθηκε "κανονικά" παρά μονάχα το 1987.
Μπεεμόθ και Αζαζέλο, σε στυλ που παραπέμπει σε σοβιετικές αφίσες. Έργο του Κρίστοφερ Κον Ασκιού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου