Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΡΗΣΙΑΣ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ

Σημείο δεύτερο: η παρρησία είναι κάτι περισσότερο απ' αυτή την ειλικρίνεια, απ' αυτή την ευθύτητα η παρρησία είναι κάτι περισσότε ρα από το να φανερώσεις τη σκέψη σου στον άλλο. Ο παρρησιαστής δεν λέει καθετί που περνά απ' το μυαλό του. Βασικά, ας γίνουμε λίγο πιο συγκεκριμένοι. Υπάρχουν δύο είδη παρρησίας. Υπάρχει από τη μια η κακή παρρησία, η οποία συνίσταται στο να λέει κανείς οτιδή ποτε έχει στο μυαλό του, αδιακρίτως, χωρίς να ελέγχει τι λέει. Σ' αυτή την περίπτωση, η χρήση της παρρησίας δεν απέχει πολύ από την αμε τροέπεια. Αυτή η υποτιμητική χρήση της λέξης παρρησία είναι σπάνια στα κλασικά κείμενα. Τη συναντάμε μερικές φορές στον Πλάτωνα, όπου χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει το κακό δημοκρατικό που λίτευμα, όπου ο καθένας μπορεί να απευθύνεται στους συμπολίτες του και να τους λέει ό,τι του κατέβει, ακόμα και πράγματα άκρως επικίνδυνα για την πόλη.        Με υποτιμητική σημασία συναντάμε επίσης την παρρησίαν, συχνότερα, σε χριστιανικά κείμενα, όπου αυτή, η κακή παρρησία, αντιπαραβάλλεται προς τη σιωπή στη σιωπή νοούμενη - ως πειθαρχία, ή στη σιωπή ως προϋπόθεση για τη θέαση του Θεού. Σ' αυτή την περίπτωση, η παρρησία αποτελεί εμπόδιο στην προσπάθεια του ανθρώπου να δει τον Θεό. Η παρρησία εδώ είναι μια λεκτική δραστηριότητα που καθρεφτίζει κάθε κίνηση του νου και της καρδιάς, και η οποία ως εκ τούτου αποτελεί εμπόδιο για την ενατένιση του Θεού. Αυτή είναι η κακή παρρησία.

Όμως, τις περισσότερες φορές στα κλασικά κείμενα η παρρησία δεν έχει αυτή την υποτιμητική σημασία έχει σημασία θετική. Παρρησιάζειν ή παρρησιάζεσθαι σημαίνει «λέω την αλήθεια». Αλλά αυτό δεν είναι και τόσο σαφές ο παρρησιαστής λέει αυτό πο

υ νομίζει ότι είναι αλήθεια ή αυτό που πράγματι είναι αλήθεια; Η απάντηση είναι: ο παρρησιαστής λέει αυτό που είναι αλήθεια επειδή πιστεύει ότι είναι αλήθεια, και πιστεύει ότι αυτό που λέει είναι αλήθεια επειδή αυτό που λέει είναι πράγματι αλήθεια. Πέρα από το ότι ο παρρησιαστής είναι ειλικρινής, ότι εκφράζει τη γνώμη του απερίφραστα, η γνώμη του είναι η αλήθεια λέει αυτό που γνωρίζει ότι αληθεύει. Στην παρρησία υπάρχει σύμπτω ση, απόλυτη σύμπτωση, πεποίθησης κι αλήθειας. Και αυτό είναι το δεύτερο σημαντικό γνώρισμα της παρρησίας.

Σελ.13