Η φιλοσοφία ανάμεσα στο παρόν και την ιστορία
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ-ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΓΙΑΛΚΕΤΣΗΣ
βιβλιοθηκη :
http://www.enet.gr/online/online_issues?pid=51&dt=19/01/2001&id=47263252
αποσπασμα:
-Καθηγητή Σαβατέρ, ποιες είναι οι τωρινές λειτουργίες της φιλοσοφίας;
-Στην πορεία των αιώνων -με αφετηρία τις λίγο μυθικές απαρχές της έως σήμερα- η φιλοσοφία έχει παίξει διάφορους ρόλους. Αυτή αναπτύχθηκε στο βαθμό που αναπτύχθηκαν οι επιστήμες και οι κοινωνίες όπου κατέλυσε η φιλοσοφική σκέψη. Σήμερα θεωρώ ότι η φιλοσοφία μπορεί να έχει δύο κύριες λειτουργίες. Η πρώτη λειτουργία είναι δημιουργικού χαρακτήρα και έγκειται στο να προμηθεύει μια σφαιρική, λαϊκή, ορθολογική και αυτόνομη θεώρηση. Με άλλα λόγια, η φιλοσοφία πρέπει να αποκαλύπτει ποιο νόημα έχει για ένα άτομο, που δεν είναι δέσμιο της παράδοσης, της πίστης, του δόγματος, το να είναι ενταγμένο σε ένα συγκεκριμένο ιστορικό κόσμο με ορισμένα ιδιαίτερα προβλήματα. Τι σημαίνει δηλαδή για ένα συγκεκριμένο άτομο, σε μια συγκεκριμένη εποχή, το γεγονός ότι ζει, παλεύει και αναμετριέται με τον κόσμο. Αυτή η σφαιρική θεώρηση, που δεν την προμηθεύουν οι επιστήμες -οι οποίες είναι κατακερματισμένες- ούτε και το απλό πλαίσιο της καθημερινής ζωής, είναι αυτό που η φιλοσοφία πρέπει να προσπαθεί να ανακτήσει.Η δεύτερη λειτουργία, εξίσου σημαντική, είναι αντίθετα θεραπευτικού ή κριτικού χαρακτήρα. Με άλλα λόγια, η φιλοσοφία χρησιμεύει για να μας απαλλάσσει από τις προλήψεις με τη στενή έννοια, δηλαδή από την πρόληψη «αυτού που βρίσκεται πάνω από μας» και που μας εμποδίζει να ενηλικιωθούμε, που εμποδίζει τη ζωή μας, τις γνώσεις μας να αναπτυχθούν. Η φιλοσοφία είχε πάντοτε μια τέτοια διάσταση αντίθεσης προς τις προλήψεις. Η φιλοσοφία πράγματι δεν γεννιέται, όπως λένε μερικές φορές, μόνον από την έκπληξη, από το θαυμασμό που προκαλείται από τα φυσικά γεγονότα, από την κίνηση του ήλιου ή από τους σεισμούς. Η φιλοσοφία γεννιέται σε έναν κόσμο στον οποίο υπήρχαν ήδη πολλές ερμηνείες αυτών των φαινομένων. Αυτή, δηλαδή, δεν υπήρξε ποτέ, ούτε και στις απαρχές της, η πρώτη απάντηση που προσπαθούσε να εξηγήσει τα θαυμαστά πράγματα που γίνονταν στον κόσμο. Η φιλοσοφία επομένως εμφανίστηκε πάντοτε στη σκηνή σε πάλη ενάντια σε άλλες ερμηνείες -δογματικές, μυθικές, θρησκευτικές, παραδοσιακές- που προτείνονταν ως καταναγκαστικές, υποδουλωτικές. Και μπροστά σε τέτοιες καταστάσεις, η φιλοσοφία προσπάθησε να βρει κάτι απλό, κατανοητό, ορθολογικό, διαπροσωπικό, κάτι που θα μπορούσε να γίνει αντικείμενο συζήτησης, μια θεώρηση που θα μπορούσε να συγκεντρώσει τη συμφωνία των άλλων ανθρώπων....''
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου