Μια σύνθετη διαδικασία μετάβασης
ΕΥΤΥΧΙΑ ΒΟΥΤΥΡΑ, ΡΙΚΗ ΒΑΝ ΜΠΟΥΣΧΟΤΕΝ (ΕΠΙΜ.) Ανάμεσα σε παρελθόν και παρόν Εθνογραφίες του μετασοσιαλιστικού κόσμουΜΤΦΡ.: Χ. ΣΙΜΟΣ, Φ. ΑΡΑΠΗ, ΕΛ. ΚΟΚΟΖΗΛΑ, Ρ. ΜΠΟΥΣΧΟΤΕΝ«ΚΡΙΤΙΚΗ», ΣΕΛ. 553,
http://www.enet.gr/online/online_issues?pid=51&dt=17/10/2008&id=56227248
αποσπασμα
''Ενδιαφέρουσα είναι επίσης η μονογραφία της Κατερίνας Αλεξάντροβα με τίτλο: «Γιατί οι σοβιετικές γυναίκες θέλουν να παντρευτούν», η οποία γράφτηκε το 1984, δηλαδή πριν από την πτώση του σοβιετικού καθεστώτος.«Στη χώρα μου -γράφει η Αλεξάντροβα- ο επίσημος πολιτικός γάμος θεωρείται σημαντικό βήμα για κάθε γυναίκα - ίσως το πιο σημαντικό επίτευγμα στη ζωή της, όσο ανεξάρτητη και μορφωμένη κι αν είναι, όσο επιτυχημένη στο επάγγελμα που κάνει». Για τη συγγραφέα, «η προσδοκία των Σοβιετικών γυναικών να παντρευτούν με κάθε τρόπο» ήταν μια απόδειξη ότι «ένα καινούριο σύστημα πατριαρχίας» είχε αντικαταστήσει το παλιό, παρ' όλες τις προσπάθειες που είχαν γίνει (σ.σ. 57-75).Το δεύτερο μέρος του βιβλίου αφορά την έννοια της «Κοινωνίας των πολιτών», και ιδιαίτερα την προσπάθεια εισαγωγής της στην Αλβανία και στην Πολωνία.Το τρίτο μέρος ασχολείται με τις «μετακομμουνιστικές ταυτότητες» που προέκυψαν μετά την κατάρρευση των καθεστώτων της Ανατολικής Ευρώπης και της ΕΣΣΔ στην καθημερινή ζωή αυτών των χωρών.Ανάμεσα στα θέματα αυτού του κεφαλαίου είναι και η άνθηση των «μάγων» Σαμάν στο έδαφος της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, «η ιδιωτικοποίηση της γης και οι εθνοτικές σχέσεις στην αγροτική Βουλγαρία» και «η διαφθορά στη μετασοβιετική ρωσική ιατρική περίθαλψη».Στο τέταρτο μέρος, με τίτλο «Πρόσφυγες, μετανάστες και κοινωνίες υποδοχής», οι συγγραφείς ασχολούνται με θέματα μειονοτήτων, όπως είναι οι Τσιγγάνοι στη Ρωσία ή «το δράμα των Μεσχετίνων Τούρκων» και η μετανάστευση των γυναικών από την Αρμενία στη μετασοβιετική περίοδο.Εδώ ξεχωρίζει επίσης η μονογραφία της Ευτ. Βουτυρά με τίτλο: «Πρόσφυγες, παλιννοστούντες και μετανάστες. Η έννοια της "εστίας" στη μετασοβιετική Ρωσία» (σ.σ. 323-341). Από τη συγγραφέα μαθαίνουμε ότι μόνο κατά το πρώτο διάστημα της μετασοβιετικής περιόδου (1991-1996) περίπου 8 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονταν υπό μετακίνηση.Ετσι το πρωτόγνωρο μεταναστευτικό ρεύμα αναπτύσσει «το συναίσθημα της νοσταλγίας» σε όλο τον μετασοβιετικό κόσμο. Η νοσταλγία αυτή δεν αφορά μόνο την επιθυμία για έναν χαμένο χρόνο και μια χαμένη εστία, «αλλά και την επιθυμία για φίλους που κάποτε κατοικούσαν σε αυτήν και τώρα βρίσκονται διασκορπισμένοι» εδώ κι εκεί.Το πέμπτο και τελευταίο κεφάλαιο με τίτλο: «Ανθρωπολογία σε κρίση και Ανθρωπολογία της κρίσης» δίνει έμφαση σε θεωρητικά θέματα καθώς εστιάζει πάνω στην ανθρωπολογία της Ανατολικής Ευρώπης και τη μετάβαση ή την κρίση στη σοβιετική εθνογραφία κ.ά. Και σ' αυτό όμως το κεφάλαιο υπάρχει η ενδιαφέρουσα μονογραφία της Τάνιας Μανγκάλοβα, η οποία εστιάζει στο «Kanun», δηλαδή στο έθιμο της βεντέτας, το οποίο ισχύει ακόμα στη σύγχρονη καθημερινότητα της Αλβανίας, του Κοσόβου και του Μαυροβουνίου (σ.σ. 527 - 553).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου