Ομοιότητες του χθες με το σήμερα
Πρόσωπα
«Γιατί πόλεμος;» Η αλληλογραφία ανάμεσα σε δύο ιδιοφυΐες του 20ού αιώνα, του Σίγκμουντ Φρόιντ και του Αλμπερτ Αϊνστάιν, με αφορμή τον πόλεμο. H αλληλογραφία τους δημοσιεύεται στο βιβλίο «Φωνές από τη Βαϊμάρη», όπου ο αναγνώστης θα εκπλαγεί από τις πολλές και ενδεχομένως τρομακτικές ομοιότητες με το σήμερα.
Της Pιτσας Mασουρα
«Γιατί πόλεμος;» Η αλληλογραφία ανάμεσα σε δύο ιδιοφυΐες του 20ού αιώνα, του Σίγκμουντ Φρόιντ και του Αλμπερτ Αϊνστάιν, με αφορμή τον πόλεμο. H αλληλογραφία τους δημοσιεύεται στο βιβλίο «Φωνές από τη Βαϊμάρη», όπου ο αναγνώστης θα εκπλαγεί από τις πολλές και ενδεχομένως τρομακτικές ομοιότητες με το σήμερα.
Ενα από τα σημάδια της εποχής είναι η ολοένα μεγαλύτερη διείσδυση του
κινδύνου στην καθημερινή μας ζωή. Πίσω από αυτό το γεγονός δεν κρύβεται
κάτι αναπάντεχο ή τυχαίο, αλλά μια τεράστια, καθολική αλλαγή στον
εσωτερικό και εξωτερικό μας κόσμο. Το αντιλαμβανόμαστε πλέον καθαρά, αν
θυμηθούμε πόση σπουδαιότητα είχε αποδοθεί στην έννοια της ασφάλειας κατά
την αστική περίοδο που μόλις παρήλθε. Για τον αστό, η ασφάλεια
θεωρείται υψίστη αξία. Οι κινήσεις του έχουν στόχο να εξασφαλίσουν έναν
τρόπο ζωής που θα θέτει τον κίνδυνο εκτός των τειχών, γι’ αυτό και
καταφεύγει στη λογική. Ομως, ο κίνδυνος είναι αναπόσπαστο κομμάτι της
ζωής του καθενός, αστού ή μη αστού, και θρυμματίζει όλα τα προστατευτικά
φράγματα που υψώνει απέναντί του η λογική.
Αυτές οι σκέψεις, συνοψισμένες στο βιβλίο «Uber die Gefahr» (Berlin,
1931), ανήκουν στον Γερμανό συγγραφέα Ernst Junger . Τις επέλεξα μέσα
από ένα σύνολο κειμένων της περιόδου της Βαϊμάρης (1919–1933) που
περιλαμβάνονται στο βιβλίο «Φωνές από τη Βαϊμάρη» (εκδ. Υψιλον).
Αϊνστάιν και Φρόιντ – αλληλογραφία περί πολέμου, λίγο πριν από την άνοδο
του Χίτλερ στην εξουσία. Στέφαν Τσβάιχ – «Η ομογενοποίηση του Κόσμου»
(1925), ένα είδος παγκοσμιοποίησης εκείνης της εποχής. Heinrich Mann –
«Η Γερμανία στο Σταυροδρόμι» (1931)… είναι μερικά από τα κείμενα του
βιβλίου, όπου ο αναγνώστης θα αναγνωρίσει σχήματα της δικής μας ζωής,
καθώς βαδίζουμε προς έναν άγνωστο, καινούργιο κόσμο. Δεν είμαστε όμως
μόνον οι Ελληνες ή οι Ευρωπαίοι που κινούμεθα χωρίς την Αριάδνη των
καιρών. Στην εποχή μας πραγματοποιείται ένα δύσκολο πείραμα, ένα τύπου
Cern οικονομικό πείραμα, όπου αναζητείται ο πυρήνας της νέας οικονομικής
θεωρίας αφημένης προς το παρόν στα χέρια μαθητευόμενων μάγων κυβερνητών
και επαϊόντων, αλλά και σπεκουλαδόρων.
Εκτεθειμένος σε ανελέητους κινδύνους βαδίζει προς το μέλλον και ο
αραβικός κόσμος, αλλά και οι λαοί της Μέσης Ανατολής. Ειδικά τώρα που οι
Παλαιστίνιοι προετοιμάζονται για την 20ή Σεπτεμβρίου – ημέρα συζήτησης
στον ΟΗΕ του αιτήματός τους για την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους. Τώρα
που η Τουρκία με μια μεταοθωμανική φιλόδοξη διοίκηση ορθώνει το ανάστημά
της απέναντι στο Ισραήλ, με πρόσχημα την άρνηση του Τελ Αβίβ να ζητήσει
συγγνώμη για την επίθεση εναντίον του τουρκικού πλοίου «Μαβί Μαρμαρά»,
στις 22 Μαΐου του 2010, και απειλεί θεούς και δαίμονες με αφορμή την
έναρξη υποθαλάσσιων ερευνών Ισραήλ και Κύπρου. Τώρα που η Συρία
διαπομπεύει πολιτική και πολίτες, προβάλλοντας εμμέσως προς τη Δύση τον
ιρανικό κίνδυνο. Τι ελπίδες έχουν, άραγε, οι Παλαιστίνιοι να δικαιωθούν;
Ελάχιστες. Απαιτούνται εννέα από τις 15 ψήφους του Συμβουλίου Ασφαλείας
και ήδη οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θα προβάλουν βέτο, φοβούμενες ότι η
διεθνοποίηση της ισραηλινοπαλαιστινιακής διαμάχης στον ΟΗΕ θα οδηγήσει
σε περαιτέρω αναφλέξεις στη Μέση Ανατολή.
Πυορροούντα τα μέτωπα και εκτός Ευρώπης. Η πολιτική Νετανιάχου,
γράφει η ισραηλινή εφημερίδα «Χααρέτζ», σκοτώνει την ελπίδα. Η κρίση με
την Τουρκία είναι ένα είδος συναγερμού για τις επιθέσεις που θα
ακολουθήσουν σε όλα τα επίπεδα: διπλωματικά, οικονομικά, ασφαλείας.
Ενδιαμέσως οι 150.000 εργαζόμενοι Παλαιστίνιοι (γιατροί, δάσκαλοι,
αστυνομικοί) που κινδυνεύουν να μείνουν απλήρωτοι. Για τα άδεια ταμεία
της Ραμάλα, μιλάει ο ξένος Τύπος. Και είναι αλήθεια ότι πολλές αραβικές
χώρες – δωρητές δεν έχουν δώσει παρά μόνον ένα τμήμα των χρημάτων που
δεσμεύτηκαν να δώσουν, ενώ το Ισραήλ παρακρατεί χρήματα της
Παλαιστινιακής Αρχής. Οι αλλεπάλληλες μυστικές συναντήσεις Πέρες και
Μαχμούντ Αμπάς δεν έχουν αποδώσει και η αλήθεια ψάχνει καλοθελητές, τη
στιγμή που Ισραηλινοί κυβερνητικοί διατυμπανίζουν ότι οι Παλαιστίνιοι
πρέπει να πάρουν το μάθημά τους.
Και
όμως, στους δρόμους της Ραμάλα οι Παλαιστίνιοι δεν κρύβουν την οργή
τους. Το ίδιο και οι Ισραηλινοί που κατακλύζουν με πορείες το Τελ Αβίβ.
Πώς και πού να κατατάξει κανείς αυτούς τους ανθρώπους, που στη
συντριπτική τους πλειονότητα είναι νέοι; Ελεγε προ πολλών ετών ο Αγγελος
Τερζάκης : «Είναι η πεισματωμένη εξέγερση της νεολαίας που βγήκε από
τον πόλεμο, η αγανάκτησή της για την κρίση του πολιτισμού, η
αντικοινωνική της διάθεση, απόρροια της οργής για τις απειράριθμες
διαψεύσεις». Οι λαοί ζουν υπό το βάρος των αλλεπάλληλων διαψεύσεων των
προσδοκιών τους. Και είναι φορές που στο τέλος της μέρας σκέφτονται ότι
δεν υπάρχει καμιά αξιοζήλευτη αξία, καμιά αδιάψευστη αλήθεια, παρά μόνον
ο υπόκωφος θόρυβος του κινδύνου που πλησιάζει.
1 σχόλιο:
ευχαριστώ πολύ για την αναδημοσίευση Νοσφυ!
Δημοσίευση σχολίου