Για τους Εαυτους μας Σημερα

απο το ''η Απατηλή υπόσχεση της Αγάπης '' του Πετρου Θεοδωρίδη.που δημοσιευτηκε στο ΕΝΕΚΕΝ τ. 8-9

Σήμερα η αίσθηση του εαυτού μας διαλύεται .H σύγχρονη ταυτότητα μοιάζει όλο και περισσότερο με τον χαμαιλέοντα, ζώο ‘'πού αλλάζει χρώμα ανάλογα με τον τρόπο πού βρίσκεται και μπορεί να γίνει από μαύρο ως απαλό πράσινο, ενώ το μόνο χρώμα πού δεν μπορεί να πάρει είναι το λευκό, το χρώμα της αθωότητας’’

Γιατί τα πάντα στην εποχή μας κινούνται γρηγορότερα

Ζούμε σε μια εποχή «όπου το e/mail αντικαθιστά΄ την επιστολογραφία, όπου τα άρθρα στις εφημερίδες γίνονται όλο και μικρότερα, οι εναλλαγές εικόνων στις οθόνες συχνότερεςΤο αεικίνητο και μεταβαλλόμενο ύφος της επικοινωνίας, που εισήχθη με το MTV. απεικονίζει επακριβώς το πνεύμα της εποχής. Γιατί «η ταχύτητα είναι εθιστικό ναρκωτικό: Γεμίζουμε τα αργά κενά μιλώντας στο κινητό τηλέφωνο ενώ περπατάμε στο δρόμο τρομοκρατημένοι, ή πιάνουμε τους εαυτούς μας στον κινηματογράφο να ψάχνουν ψηλαφητά το πλήκτρο Fast forword..

Ο,τι χαρακτηρίζει την σύγχρονη εποχή είναι η αδυνατότητα να παραμείνεις στη θέση σου Δεν επιλέγεις να είσαι σε κίνηση:Τίθεσαι σε κίνηση.Γιατί ο κινητισμός αποτελεί τη νέα θρησκεία της εποχής:« αποτελεί την κύρια σύγχρονη μορφή του μηδενισμού: Πρέπει να επιταχύνουμε- δηλαδή σύμφωνα με τις μαγικές λέξεις της μεντιακής ορθοδοξίας να γίνουμε «ευκίνητοι»«εύκαμπτοι» «,να δείξουμε «περισσότερη ευελιξία» να «προσαρμοσθούμε »

«Από τη στιγμή που ο άνθρωπος εκχωρεί την ικανότητα του για ταχύτητα σε μια μηχανή: το σώμα του βρίσκεται εκτός παιχνιδιού και παραδίδεται σε μια παχύτητα που είναι ασώματη, ταχύτητα αμιγής, ταχύτητα καθαυτή, ταχύτητα- έκσταση»

Για παράδειγμα, ο άνθρωπος που σκύβει πάνω στη μοτοσικλέτα του, γράφει ο Μιλαν Κούντερα,- δεν μπορεί να συγκεντρωθεί παρά μόνο στη παρούσα στιγμή, γαντζώνεται πάνω σε ένα κλάσμα χρόνου, αποκομμένο και από το παρελθόν και από το μέλλον, βρίσκεται σε κατάσταση έκστασης:σ΄ αυτή τη κατάσταση, δεν ξέρει τίποτε για την ηλικία του, για τη γυναίκα του, για τα παιδιά του, για τις σκοτούρες του. Σε αντίθεση με τον μοτοσικλετιστή, ο δρομέας είναι πάντοτε παρών στο σώμα του, αφού είναι αναγκασμένος να σκέφτεται ασταμάτητα τις φουσκάλες του, το λαχάνιασμα του:Όταν τρέχει ,αισθάνεται το βάρος του ,την ηλικία του, έχοντας όσο ποτέ άλλοτε συνείδηση του εαυτού του και του χρόνου της ζωής του.

Να είστε άτομα!

Στην ταινία των Monty Python Ένας προφήτης μα τι προφήτης (1979 σκηνοθεσία Terry Jones)

.o Μπραιαν μιλά σε ένα μεγάλο πλήθος ανθρώπων που τον έχουν επιλέξει για προφήτη τους. Ο Μπραιαν, που δεν θέλει τη δουλειά, τους φωνάζει :«Είστε όλοι άτομα »Το πλήθος άπαντα με μια φωνή:« Ναι ,είμαστε όλοι άτομα » Η μοναδικά εξαίρεση είναι ένας άνδρας που λέει :«εγώ δεν είμαι»Σήμερα ο καθένας πρέπει να είναι «κάτι ιδιαίτερο»,χωρίς όμως καθόλου να ξεχωρίζει με οποιονδήποτε τρόπο. Σήμερα η παρέκκλιση είναι βαρετή.«Όταν ο ατομισμός είναι κομφορμιστικός και ο κομφορμισμός με τη σειρά του γίνεται ατομικιστικός»

Ο Αντι Γουορχωλ υπαινίσσεται κι αυτός ένα «Εγώ δεν είμαι άτομο »γράφοντας το 1963 « Θέλω όλοι να σκέφτονται όμοια…Πιστεύω ότι ο καθένας θα πρέπει να είναι μια μηχανή.. Οι πάντες θα σκέφτονται απλώς τα ίδια πράγματα και κάθε χρόνο θα γινόμαστε ολοένα και πιο όμοιοι. Αυτοί που μιλάνε για την ατομικότητα είναι εκείνοι που αρνούνται περισσότερο την παρέκκλιση και λίγα χρόνια μπορεί να έχουν αλλάξει πλευρά»Το άτομο στο νεωτερικό κοσμοθεωρητικο πλαίσιο του 19ου και 20 ου αιώνα προσπαθούσε να εναρμονίσει τις αντιφάσεις των επιμέρους στοιχείων της ταυτότητας του, συνθετικά και ιεραρχικά με μια σειρά πού θύμιζε το αστικό μυθιστόρημα: αρχή μέση και τέλος.

Η έννοια της σύγχρονης μετανεωτερικής εξατομίκευσης είναι διαφορετική Ο «εξατομικευμένος» μετανεωτερικός άνθρωπος-σε αντίθεση με το νεωτερικό άτομο -καλείται να διαλέξει μέσα από ένα καλειδοσκόπιο άπειρων επιλογών. Η καθημερινή ανασφάλεια καταργεί τον «κανονικό» τρόπο ζωής πού γίνεται πια ,δυνητικός, ευέλικτος, κατασκευάσιμος.
Έτσι το γεγονός ότι έχουμε νικήσει τη μοίρα καταντά απρόσμενο μειονέκτημα της σύγχρονης ζωής. Από μας περιμένουν να αποφασίζουμε για πολλά, σχεδόν για όλα. Οι κίνδυνοι πού ελλοχεύουν σε τέτοιες αποφάσεις είναι διαρκείς και πάντα παραμονεύει η αποτυχία

Αυτή η διαρκής αναζήτηση της ατομικής εμπειρίας δεν αποτελεί ελεύθερη επιλογή:Αντίθετα ,οι άνθρωποι είναι «καταδικασμένοι στην εξατομίκευση»
σε μια αναζήτηση επιλεγμένης ή καλλίτερα ‘’χειροτεχνημένης’’ βιογραφίας: «Χειροτεχνημένη» βιογραφία ανάμεσα στα άλλα σημαίνει και καθημερινή, προσωπική επιλογή και ανασκευή του χρόνου μας, όχι μόνο του παροντικού ή μελλοντικού αλλά και του προσωπικού μας παρελθόντος Σήμερα οι άνθρωποι εγκαλούνται στην’«αναζήτηση της ταυτότητας τους και στην ανάγκη να μετατρέψει κανείς τις ξένες –οικείες θρυμματισμένες επιλογές σε μια ‘’ενότητα’’ για τον εαυτό του και τους άλλους επιλογές»
Ο καθένας καλείται να επιλέξει την προσωπική ιστορία του ,με τον αποκλεισμό εικόνων πού ενοχλούν και απωθούνται.«Εξατομίκευση ‘’σήμερα σημαίνει και’’ αποσύνθεση των βιομηχανικό κοινωνικών αυτονόητων καθώς και την ανάγκη να βρει κανείς και να επινοήσει για τον εαυτό του και με άλλους νέα αυτονόητα

’’Ο Εαυτός Σήμερα

-------------------------

Σήμερα ζούμε σε μια εποχή που οι μνήμες, ακόμα και οι εθνικές μνήμες ,αναθεωρούνται διαρκώς και λόγω της αναψηλάφησης της ιστορίας αλλά και γιατί η επαφή με αλλά έθνη και άλλους πολιτισμούς στην εποχή της παγκοσμιοποίησης είναι άμεση και διαρκής . Ζούμε ,σήμερα, το οριστικό και αμετάκλητο τέλος της παράδοσης. Στην ύστερη νεωτερικότητα ,οι παραδόσεις έχουν αντικατασταθεί από τον εκάστοτε τρόπο ζωής (Life styles).Η έννοια του τρόπου ζωής, ακούγεται κοινότοπη αλλά είναι σημαντική για να κατανοήσουμε τη σύγχρονη ζωή.

Ένας τρόπος ζωής, (Life style) είναι ουσιαστικά ένα σύνολο από πρακτικές που ακολουθούνται για κάποιο χρονικό διάστημα. Σήμερα ο κανόνας είναι ένας πλουραλισμός χωρίς όρια. Είμαστε ελεύθεροι να διαλέξουμε ο,τι θέλουμε, χωρίς να έχουμε κάποια δέσμευση απέναντι σε αυτό που διαλέξαμε.

Ο σύγχρονος άνθρωπος πρέπει να επιλέξει ένα τρόπο ζωής, αλλά καθώς αυτός βασίζεται σε μια επιλογή ,στο ότι κάποιος μπορεί να επιλέξει να αντικαταστήσει ένα τρόπο ζωής με έναν άλλο, αυτό συνιστά μια ουσιαστική διαφορά σε σχέση με την παράδοση. Γιατί μια παράδοση κληρονομείται, δεν είναι κάτι που το επιλέγει ή το απορρίπτεις.

Ζούμε σε μια εποχή εναλλαγής ρόλων ,και αξιακού σχετικισμού, όλοι γινόμαστε τουρίστες. Για την Σούζαν Σονταγκ« Η κάμερα - σε κάνει τουρίστα στην πραγματικότητα των άλλων ανθρώπων και τελικά και στη δική σου»».

Και για τον Ζ.Bauman « Ο κόσμος είναι το στρείδι του τουρίστα. Ο κόσμος βρίσκεται εδώ για να τον ζούμε ευχάριστα – και συνεπώς τότε έχει νόημα.

Στις περισσότερες περιπτώσεις το αισθητικό νόημα είναι το μόνο μήνυμα που είναι αναγκαίο- και μπορεί να είναι ανεκτό»

Στην εποχή μας, η φοβερά αυξανόμενη δυνατότητα για ταξίδια ,πραγματικά η φανταστικά, προσφέρει στους ανθρώπους την ευκαιρία να σκεφτούν ότι, ο πολιτισμός τους και οι θεμελιακές τους αξίες είναι κάτι σχετικό στον χώρο και στον χρόνο.

Μέσα από αυτή τη κίνηση ,το άτομο κάνει συχνά ένα σημαντικό ταξίδι όχι μόνο σε μια ποικιλία κοινωνικών ομάδων αλλά και στον πνευματικό κόσμο πού συνδέεται κατά κάποιο τρόπο με αυτές τις ομάδες. Με όλη αυτή τη ρευστότητα των κοσμοθεωρήσεων στη σύγχρονη κοινωνία, δεν είναι περίεργο πού η εποχή μας χαρακτηρίζεται σαν εποχή μεταστροφών Καθώς αφομοιώνουμε πολλαπλές φωνές ανακαλύπτουμε ότι κάθε αλήθεια σχετικοποιείται. Φτάνουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι, κάθε τι πού θεωρούμε αληθινό για τον εαυτό μας, είναι μια κατασκευή της στιγμής, αληθινό μόνο «για μια δεδομένη χρονική φάση και μέσα σε συγκεκριμένες σχέσεις» ..

«Tα πράγματα δείχνουν σαν ο σύγχρονος άνθρωπος, και ιδιαίτερα ο σύγχρονος μορφωμένος άνθρωπος, να βρίσκεται σε μια μόνιμη κατάσταση αμφιβολίας γύρω από τη φύση του εαυτού του και του σύμπαντος μέσα στο οποίο ζει »

Το τελος της αφηγησης

Η προσωπική ταυτότητα είναι μια αφήγηση, άρα μια επιλογή. Οι αφηγήσεις είναι σαν προβολείς. Φωτίζουν μέρος της σκηνής αφήνοντας την υπόλοιπη στο σκοτάδι. Αν φωταγωγούσαν ολόκληρη τη σκηνή, θα ήταν ουσιαστικά άχρηστοι. Το έργο τους, άλλωστε, είναι να θεραπεύσουν την σκηνή, να την προετοιμάσουν για οπτική και διανοητική πρόσληψη από τους θεατές να δημιουργήσουν μια εικόνα την οποία να μπορεί κανείς να αφομοιώσει, να κατανοήσει και να συγκρατήσει, μέσα από ένα χάος κηλίδων και στιγμάτων που κανείς δεν έχει τη δυνατότητα να προσλάβει ή να αντιληφθεί.Αποστολή της αφήγησης είναι να επιλέγει και είναι ίδιον της φύσης της να συμπεριλαμβάνει αποκλείοντας και να διαφωτίζει σκιάζοντας

Όμως ,τι να επιλέξεις σήμερα;

Ο Ιρενέο Φούνες ηρωας μιας από τις ιστορίες του Μπορχες ,όταν ήταν παιδί, έπεσε από το άλογο και έμεινε ανάπηρος και «σχεδόν ανίκανος να συλλάβει καθολικές ,πλατωνικές ιδέες», δηλαδή τη διαδικασία της αφαίρεσης:να εστιάζει σε συγκεκριμένες όψεις των όσων έβλεπε με το να παραβλέπει τα υπόλοιπα. Ο Φούνες όχι μόνο θυμόταν κάθε φύλλο κάθε δέντρου, κάθε δάσους ,αλλά και καθεμιά απ τις φορές που το είχε δει η το είχε φανταστεί.Εν τέλει ).ο Φούνες παραπονιόταν :«η μνήμη μου κύριε είναι ένας σωρός από σκουπίδια »

Ο Φουνες , ανίκανος να επιλέξει χάνει και την ικανότητα να αφηγηθεί στον εαυτό του μια αίσθηση ταυτότητας:θυμίζει τον σύγχρονο κορεσμένο εαυτό.

Ήδη από τα 1903 ο Georg Simmel περιγράφει. τον κορεσμό ως χαρακτηριστικό της στάσης του Μπλαζέ :πλήρη έλλειψη κάθε στοιχείου προσωπικότητας και από την άλλη μεριά από μια άκρως προσωπική υποκειμενικότητα .«Η στάση αυτή παράγεται πρωτίστως από τα ταχέως μεταβαλλόμενα αντιθετικά ερεθίσματα των νεύρων […]Η ουσία της στάσης του μπλαζέ συνίσταται στην άμβλυνση της ικανότητας του νου να κάνει διακρίσεις. […]τα ίδια τα πράγματα, βιώνονται ως ανυπόστατα. Εμφανίζονται στα μάτια του μπλαζέ ατόμου με μιαν ομοιόμορφα επίπεδη και γκρίζα απόχρωση κανένα αντικείμενο δεν αξίζει την προτίμηση από κάποιο άλλο».

Σήμερα παρατηρείται μια πολυφερνική κατάστασης εξαιτίας της οποίας αρχίζει κανείς να βιώνει «τον ίλιγγο της απεριόριστης πολυπλοκότητας.».Μπλεγμένος κάποιος σε συχνά αντιφατικές η ασυνάρτητες δραστηριότητες, μεγαλώνει με την αγωνία του βιασμού που υφίσταται η αίσθηση της ταυτότητας του.

« Καθώς ο κορεσμός συνεχίζεται, το αρχικό αυτό στάδιο παραγκωνίζεται από ένα άλλο στο οποίο νιώθει την έκσταση της πολλαπλής ύπαρξης …Το τελικό στάδιο αυτής της μετάβασης κατακτάται «όταν ο εαυτός εξαφανίζεται ολοκληρωτικά σε μια κατάσταση συσχέτισης: παύει να πιστεύει σε έναν εαυτό ανεξάρτητο από τις σχέσεις στις οποίες αυτός η αυτή είναι ενσωματωμένοι»Στη εποχή μας το να είναι κανείς σε επαφή με τα βαθύτερα συναισθήματα τις επιθυμίες και τις προσδοκίες του, θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για μια γεμάτη ανθρώπινη ζωή. Η «κοσμοαντίληψη πού αναδύεται ανάμεσα μας εστιάζεται αποκλειστικά στον εαυτό και έχει για αποκλειστικό της αγαθό την ατομική επιβίωση»
Πολλοί άνθρωποι ,σήμερα δεν αναζητούν πλέον να βρουν το νόημα της ζωής τους απευθυνόμενοι στο θεό, στην αλήθεια, ή σε κάποιο εξωτερικό πλαίσιο ηθικής αναφοράς Αντίθετα προσδοκούν να το βρουν κοιτάζοντας μέσα στον εαυτό τους, σε ένα αδιάκοπο ερώτημα του «ποιος είμαι»

«που αποτελεί μια έκφραση εγωπαθούς απορρόφησης μάλλον παρά ένα γνήσιο ερώτημα.

Οι άνθρωποι έφθασαν να πιστεύουν ότι αποτελούν τους συγγραφείς της προσωπικής τους ιστορίας, ότι το κάθε γεγονός στην ζωή τους πρέπει να έχει ένα νόημα πού να τους προσδιορίζει, αλλά τι ήταν αυτό το νόημα, οι αστάθειες και οι αντιφάσεις της ζωής τους εμποδίζουν να το βρουν ‘’’

Σήμερα, εκατομμύρια άνθρωποι παίρνουν την συμβουλή του Φρειδερίκου Νίτσε «Γίνε αυτός πού είσαι» κατά γράμμα.

Αντί να στραφούν ωστόσο στην φιλοσοφία χρησιμοποιούν φάρμακα αναβολικά, αισθητική χειρουργική, θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης ακόμα κα χειρουργική αλλαγής φύλου. Τα αντικαταθλιπτικά δεν καταναλώνονται μόνο για να αντιμετωπιστεί η σοβαρή κλινική κατάθλιψη. Χρησιμοποιούνται επίσης ευρύτατα για να αντιμετωπιστούν η διαταραχή κοινωνικού άγχους, το μετατραυματικό στρες, η ιδεοψυχαναγκαστική νεύρωση, οι διατροφικές διαταραχές Πολλές από αυτές τις διαταραχές θεωρούνταν κάποτε σπάνιες ή και ανύπαρκτες. Ωστόσο από τη στιγμή πού μια φαρμακευτική εταιρεία αναπτύξει μια θεραπευτική αγωγή για ψυχιατρική διαταραχή, αποκτά οικονομικό συμφέρον να διαγιγνώσκουν οι γιατροί τη διαταραχή αυτή όσο γίνεται συχνότερα. Αυτό σημαίνει τη μετατροπή μιας κατάστασης πού κάποτε θεωρούνταν φυσιολογική παραλλαγή της ανθρώπινης συμπεριφοράς- να είσαι ντροπαλός, τελειομανής ,ή απαισιόδοξος- σε ψυχιατρικό πρόβλημα. Όσο περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι έχουν μια διαταραχή πού επιδέχεται φαρμακευτική αγωγή τόσο περισσότερα φάρμακα θα πουλήσουν οι εταιρείες«Γίνε αυτός πού είσαι ,Να είσαι ο εαυτός σου »

Ο Εrik Erickson υποστήριξε πως το μέγιστο επίτευγμα μια φυσιολογικής ανάπτυξης ήταν μια σταθερή και προσηλωμένη «αίσθηση ταυτότητας»Η εναγώνια αναζήτηση πού απαντάται σε μια κατάσταση «σύγχυσης ταυτότητας» σήμαινε αποτυχία στα βασικά θέματα ανάπτυξης της προσωπικότηταςΣήμερα ο καθένας ψάχνει να βρει τον αυθεντικό εαυτό του .Προκείμενου να ζήσουν μια ζωή με νόημα, οι άνθρωποι χρειάζονται απαντήσεις Η εξεύρεση μιας ταυτότητας ,είναι δυνατή μόνο αν κάποιος μπορεί να αφηγηθεί μια σχετικώς συνεκτική ιστορία για το ποιος ήταν και ποίος προτίθεται να γίνει. Η προσωπική ταυτότητα προϋποθέτει μια αφηγηματική ταυτότητα , ότι δηλαδή κάποιος είναι σε θέση να αφηγηθεί μια συνεκτική ιστορία για αυτόν. Ο χρόνος –ως μια ενότητα του παρελθόντος ,του παρόντος και του μέλλοντος-συνδέονται μέσω της αφήγησης. Το να έχει μια προσωπική ταυτότητα σημαίνει να έχεις κάποιας μορφής αναπαράσταση του αφηγηματικού νοήματος της ζωής, όπου παρελθόν και μέλλον να μπορούν να δώσουν ένα νόημα στο παρόν.

«Το να έχεις μια ταυτότητα, να είσαι ο εαυτός σου, απαιτεί να μπορείς να πεις μια ιστορία για τον εαυτό σου, για το ποιος ήσουν, ποιος θέλεις να γίνεις και ποιος είσαι τώρα , μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος»

Όμως, στην εποχή μας απωθούμε το παρελθόν και το μέλλον, επαναλαμβάνοντας ,ο καθένας μας ,το τρομερό ερώτημα του Νίτσε :«Και όλα αυτά έχουν συμβεί αναρίθμητες φορές μέχρι τώρα – και αν πρόκειται να ξανασυμβούν αναρίθμητες φορές στο μέλλον ;»

Στην εποχή μας η αιώνια επανάληψη συνυπάρχει μαζί με την αίσθηση ενός χρόνου που δεν θυμάται παρελθόν ούτε προβλέπει το μέλλον που ανακυκλώνεται σε ένα αιώνιο παρόν. Σήμερα «η ίδια η μνήμη λειτουργεί σαν μια βιντεοταινία, που είναι πάντα έτοιμη να σβηστεί για να καταγράψει νέες εικόνες κάτι που ανακαλύπτεται και ως μόδα τελευταία στον αμερικανικό κινηματογράφο, μια μόδα πού εκθειάζει τις χαρές της λησμονιάς :Στη ταινία Memento o ήρωας φαίνεται να πάσχει από μια σπάνια ψυχική ασθένεια :την απώλεια πρόσφατης μνήμης. Θυμάται τα πάντα μέχρι τη δολοφονία της γυναίκας του. Από κει και πέρα, διατηρεί μνήμες μόνο λίγων λεπτών. Καθημερινά ξεχνά τα πρόσωπα και τα πράγματα πού του συμβαίνουν και τα ξαναθυμάται με «βοηθητικές μνήμες ‘’» υπομνήματα, με ξέθωρες φωτογραφίες και τατουάζ στο σώμα του (που απομένει ως η μόνη βεβαιότητα), ως ντοκουμέντα της προσωπικής του ζωής .Έτσι ο διάσπαρτος, ξέχειλος χρόνος της πραγματικής ζωής του ανασυγκροτείται διαρκώς.

Στην ταινία « 50 First Dates » η ηρωίδα υποφέρει από μια διαταραχή πού την κάνει να μη μπορεί να συγκρατήσει τίποτα στην βραχυπρόθεσμη μνήμη της:Ξεκινά κάθε πρωί χωρίς αναμνήσεις των προηγούμενων ημερών. γοητεύει έναν κυνηγό του ωραίου φύλου, σε σημείο του να αφιερώνει τη ζωή του στο να την κατακτά κάθε μέρα από την αρχή επ αόριστον Καταλήγουν σε ένα καράβι πού πλέει στην ηλιόλουστη θάλασσα να ξεχνούν και να υπενθυμίζουν χαρούμενοι την αγάπη τους ο ένας στον άλλον , κάθε μέρα πού ξημερώνει. Σε μια άλλη ταινία «η αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού» δύο εραστές αποφασίζουν να διαγράψουν από το μυαλό τους ο ένας τον άλλο έπειτα από έναν οδυνηρό χωρισμό. Ετσι ένα ζευγάρι πού τα έχει περάσει όλα- τους καυγάδες ,την πλήξη, τον χωρισμό- στρέφεται ο ένας στον άλλο με νέο ενθουσιασμό και με την ελπίδα ότι το νέο αυτό πρόσωπο θα εκπληρώσει όνειρα και προσδοκίες

Στις ταινίες αυτές είναι χαρακτηριστική η επιδίωξη της« επαναληπτικής» ανανέωσης. Μετά την αρχική ευφορία, υπάρχει ένα ασφυκτικό αίσθημα Déjà vu στην πλοκή τους καθώς όλα ανακυκλώνονται ξανά και ξανά. σαν ένα αδιάκοπο καθρέπτισμα του Νάρκισσου στο νερό της λίμνης Σε αυτές τις ταινίες μπορούνε να διακρίνουμε την συνέχιση και γενίκευση μιας τάσης πού ο Κριστοφερ Λας διέκρινε στην Αμερικανική κοινωνία

« Το κυρίαρχο πάθος είναι να ζεις τη στιγμή ,να ζεις για τον εαυτό σου όχι για τους προγόνους ή τους απογόνους σου».