Νίκος Θεοτοκάς: Μετά την ήττα του κ. Γ. Παπανδρέου: "Ψήφος κατά συνείδηση"

Νίκος Θεοτοκάς: Μετά την ήττα του κ. Γ. Παπανδρέου: "Ψήφος κατά συνείδηση"

Δώσαμε τη μάχη για τον πρώτο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών. Τα αποτελέσματα για την ανανεωτική και ριζοσπαστική αριστερά είναι ενθαρρυντικά αλλά κατώτερα εκείνων που υπαγορεύουν οι περιστάσεις. Ελάχιστοι δήμοι πέρασαν στην αριστερά από την πρώτη Κυριακή. Ο δεύτερος γύρος όμως μας επιφυλάσσει σημαντικές πιθανότητες επιτυχιών σε δέκα τουλάχιστον μεγάλους δήμους.

Στους κεντρικούς δήμους της χώρας η αριστερά, διατηρώντας ή όχι τις δυνάμεις της, βρίσκεται στην αντιπολίτευση. Χρειάζεται, προφανώς, να μελετήσουμε το αποτέλεσμα και, ίσως, να ξανακουβεντιάσουμε τις παραμέτρους της πολιτικής μας και τις επιλογές που προκρίναμε ώς τώρα για την υλοποίησή της. Τέλος πάντων, ο καιρός είναι μπροστά.

Το σημαντικό είναι ότι, παρά τη διαλυτική εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ, κρατήσαμε τις δυνάμεις μας και, κυρίως, συμβάλαμε, ακόμα κι αν αυτό δεν αποτυπώθηκε ευθέως στην εκλογική μας δύναμη, στην κατάρρευση του διλήμματος που έθεσε ο πρωθυπουργός ορίζοντας τις αυτοδιοικητικές εκλογές ως «ψήφο εμπιστοσύνης» στους νεοφιλελεύθερους κυβερνητικούς σχεδιασμούς και στην πολιτική του Μνημονίου. Ο κ. Γ. Παπανδρέου ηττήθηκε κατά κράτος. Κι από την άποψη αυτή η αριστερά μπορεί να εδραιώσει πλεονεκτική θέση στη δυναμική των συγκρούσεων που έρχονται.

Ο δεύτερος γύρος των εκλογών θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Κυριακή. Και τότε, για τους δήμους Αθήνας και Θεσσαλονίκης, όπου οι δυνάμεις μας ήταν η μόνη ουσιαστική αντιπολίτευση στα προηγούμενα Δημοτικά Συμβούλια, τίθεται ένα άκρως πολιτικό ζήτημα, που δεν γίνεται να κάνουμε ότι δεν μας αφορά, επειδή έχουμε βρεθεί στη θέση της αντιπολίτευσης από τον πρώτο γύρο. Δεσμευτήκαμε και θα ασκήσουμε αντιπολίτευση σκληρή, κινηματική, σχεδιασμένη και τεκμηριωμένη. Αλλά με ποιον δήμαρχο; Επʼ αυτού του τελευταίου, μπορούμε ίσως να συμβάλουμε αποφασιστικά, με όσες δυνάμεις διαθέτουμε, στη δημιουργία των καλύτερων δυνατών συσχετισμών για την πολιτική της αριστεράς.

Αριστερή αντιπολίτευση στον δήμο Αθήνας με δήμαρχο τον Γ. Καμίνη ή τον Ν. Κακλαμάνη υπό τις ευλογίες της Χρυσής Αυγής και των εργολάβων; Αριστερή αντιπολίτευση στον δήμο Θεσσαλονίκης με δήμαρχο τον Γ. Μπουτάρη ή τον Κ. Γκιουλέκα υπό τις ευλογίες της ακροδεξιάς και του Ανθίμου;
Είναι αλήθεια ότι οι κ.κ. Καμίνης και Μπουτάρης δεν είχαν ως τώρα το θάρρος να διαφοροποιηθούν από την κυβέρνηση που τους έβαλε στο παιγνίδι του «δημοψηφίσματος» για το Μνημόνιο και τον «Καλλικράτη». Αμφιβάλω κι αν θα το αποκτήσουν ώς την Κυριακή. Τώρα, όμως, που το «δημοψήφισμα» διενεργήθηκε και το ΠΑΣΟΚ είναι απόλυτα απονομιμοποιημένο, με βάση τα κριτήρια και τα μέτρα που έθεσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ο δεύτερος γύρος των εκλογών στους δήμους έχει ήδη χάσει κάθε συσχέτιση με τους λεονταρισμούς και τους εκβιασμούς του κ. Γιώργου Παπανδρέου.

Το ποιοι θα είναι οι αυριανοί δήμαρχοι της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης έχει πια ριζικά διαφορετική σημασία για την πολιτική της αριστεράς. Κι ας μην μας μπερδεύει η αδυναμία τόσο της Δημοκρατικής Αριστεράς όσο και των «ανεξάρτητων» υποψήφιων δημάρχων να πάρουν αποστάσεις από το ρημαδιό που κυβερνά, λεηλατεί, καταχρεώνει και εκποιεί αυτή τη χώρα. Το πρόβλημα είναι δικό τους, όχι δικό μας.

Για το αύριο της αυτοδιοίκησης όμως, για τη ζωή στις πόλεις μας, για τα δικαιώματα των μεταναστών, για την κοινωνική αλληλεγγύη στις συνθήκες της κρίσης, έχει σημασία να πούμε σήμερα καθαρά, ξάστερα και δυνατά πως η επανεκλογή του κ. Κακλαμάνη και του Παναγιώτατου Άνθιμου, συγγνώμη, η εκλογή του κ. Γκιουλέκα, είναι προοπτικές δεινές.

Δεν πρόκειται για επιλογή του τύπου «το μη χείρον βέλτιστον». Πρόκειται για μια άκρως πολιτική επιλογή, βαθιά αριστερή εν τέλει, που προσβλέπει σε καλύτερους όρους για την επόμενη σύγκρουση στα κοινωνικά μέτωπα που θα ανοίξει η αριστερά στην τοπική αυτοδιοίκηση και στην ελληνική κοινωνία. Θα μπορούσα νʼ αναφερθώ στον Κάρολο Μαρξ ή στον Βλαδίμηρο Ίλιτς, στον Τολιάτι ή στον Δημητρώφ, μα δεν είναι η ώρα για τέτοια. Αρκούμαι λοιπόν σε παλιούς κοινούς τόπους που θα έλεγαν πως είναι αδιανόητο και αυτοκτονικό να μείνουμε στην άκρη και να παρατηρούμε από την ασφάλεια του δίκιου που αποδίδουμε στον εαυτό μας την εκ νέου παράδοση των δημαρχιών Αθήνας και Θεσσαλονίκης στη μαύρη αντίδραση, στα συμφέροντα της αρπαχτής, στην ξενοφοβία, στον εθνικισμό. Είναι αδιανόητο και αυτοκτονικό για την ανανεωτική και ριζοσπαστική Αριστερά, για τις προοπτικές που έχει νʼ αλλάξει πορεία αυτή η χώρα, για το πρόταγμα της μεγάλης σοσιαλιστικής, δημοκρατικής και ριζοσπαστικής συμμαχίας στην οποία καλεί να προσχωρήσουν οι κοινωνικές δυνάμεις που αποδεσμεύονται από το νεοφιλελεύθερο ΠΑΣΟΚ.

Ας συμβάλουμε, λοιπόν, κατά συνείδηση να καθαρίσουν τα μέτωπα των νέων συγκρούσεων απʼ τους αρχαϊσμούς. Ο Κακλαμάνης κι o Γκιουλέκας να πάνε σπίτι τους. Η εξουσία και οι νέοι δήμαρχοι θα μας βρουν μπροστά τους στα νέα πεδία των ταξικών και πολιτισμικών αντιθέσεων, στις κοινωνικές συγκρούσεις που η δυναμική τους ξεχειλίζει στους δρόμους.