Η Θεσσαλονίκη ξυπνά από τον «λήθαργο», Περπατώντας στο πεδίο του πραγματικού... .αξιοπροσεκτο αρθρο του Θωμα Σιωμου απο την Ελευθεροτυπία με αναφορά και στην εκδηλωση του περιοδικου ΕΝΕΚΕΝ για το Ολοκαυτωμα ως Πολιτισμικό τραυμα

Η Θεσσαλονίκη ξυπνά από τον «λήθαργο»,

Περπατώντας στο πεδίο του πραγματικού

Κείμενο-φωτογραφία: ΘΩΜΑΣ ΣΙΩΜΟΣ www.vardaris.gr

Η Θεσσαλονίκη ξυπνά από τον «λήθαργο», θα μπορούσε να είναι ο τίτλος του σημερινού Βαρδάρη.

Μια ευτυχής συγχρονία γεγονότων τις μέρες που προηγήθηκαν φανέρωσαν ένα διαφορετικό πρόσωπο της πόλης-όχημα που μας κουβαλά στον χρόνο. Πριν από μέρες κεντρικοί δρόμοι της αγοράς (Τσιμισκή, Μητροπόλεως, Ερμού) πεζοδρομήθηκαν πιλοτικά το Σάββατο προσφέροντας σε μια συντριπτική πλειονότητα συμπολιτών μου ορισμένα χαμόγελα και μια πινελιά χαλαρής διάθεσης που τελικά την είχαμε μεγάλη ανάγκη. Λιγοστοί οδηγοί Ι.Χ. αυτοκινήτων ταλαιπωρήθηκαν αλλά δεν νομίζω ότι είναι χρήσιμη η αντιπαράθεση μεταξύ των πολιτών, πεζών και αυτοκινούμενων για το ποιος έχει δίκαιο.

Τις ίδιες μέρες η Θεσσαλονίκη φιλοξενούσε τη Διεθνή Εκθεση Βιβλίου και πλήθος εκδηλώσεων μέσα και έξω από την έκθεση ήταν γεμάτες με κόσμο που έμοιαζε να επιχειρεί να διαψεύσει τη ρητορεία της γκρίνιας που θέλει τους πολίτες αυτής της πόλης αναχωρητές και αδιάφορους. Είχε προηγηθεί μια καταπληκτική εκδήλωση του περιοδικού «Ενεκεν» που εκδίδεται στη Θεσσαλονίκη με ομιλητή τον καθηγητή Νίκο Δεμερτζή για την έννοια του «Πολιτισμικού Τραύματος» και την περίπτωση του Ολοκαυτώματος που στη Θεσσαλονίκη άφησε μια ανεξίτηλη ουλή.

Καθώς βάδιζα στο οδόστρωμα της Τσιμισκή, παρατηρώντας, ζώντας και αναπνέοντας σιγά, στάθηκα για λίγο στην Γκαλερί Atrion που εγκαινίαζε την ομαδική έκθεση New Gazes όπου επτά νέοι εικαστικοί της πόλης, σε μια εποχή πολυμεσική, επιχειρούν να εξερευνήσουν τα όρια της ζωγραφικής και της ικανότητάς της να αποσπά και να σταματά το ατίθασο και υπερκινητικό βλέμμα του καθενός από εμάς. Συνέχισα να περπατώ αργά και νωχελικά στην πεζοδρομημένη Τσιμισκή, τη Μητροπόλεως και την Ερμού, να απολαμβάνω τον χρόνο μου και να λαθρακούω τα σχόλια των συνοδοιπόρων μου ελπίζοντας (ίσως μάταια) να κλέψω κάτι από τις σκέψεις τους.

Στην προσπάθειά τους να προσεγγίσουν αυτό που αισθάνονταν οι περιπατητές των κεντρικών οδοστρωμάτων ανέφεραν πολλές φορές τη φράση «τι ωραία, είναι σαν διαδήλωση....» ή «μοιάζει με εκλογές». Με ξάφνιασε αυτή η παρομοίωση για δύο λόγους. Καταρχήν γιατί η θετική εμπειρία της πεζοδρόμησης, δηλαδή της επαναϊδιοποίησης του δημόσιου χώρου των οδοστρωμάτων, συγκρίνεται με πολιτικές στιγμές (διαδηλώσεις και εκλογές) που τα τελευταία χρόνια συζητούνται με αρνητικό πρόσημο. Το επόμενο Σαββατοκύριακο της Πρωτομαγιάς το κέντρο παραδόθηκε στους πολίτες της πόλης που διαδήλωσαν ενάντια στα οικονομικά μέτρα της κυβέρνησης. Εκλογές, διαδηλώσεις, δημόσιες τοποθετήσεις και η πολιτική απαξιώνονται κάθε μέρα όλο και περισσότερο από δημοσιολόγους και δημοσιογράφους αλλά μια διαφορετική τους εκδοχή παραμένει σε υψηλή εκτίμηση πλήθους πολιτών που τις αναμνημονεύουν επιτρέποντας στη νοσταλγία να γλυκάνει το πρόσωπό τους. Οταν η «περιρρέουσα ατμόσφαιρα» καταλαμβάνεται από τον φόβο που μοιάζει κυρίαρχος και καθολικός, η πολιτική παραμένει μια ελπίδα που κάνει παρέα με τη νοητική αντίσταση της αισιοδοξίας.

Ο δεύτερος λόγος που με ξάφνιασαν οι παρομοιώσεις αυτής της «γιορτής» με «εκλογές» ή «διαδηλώσεις» είναι γιατί αγνόησαν άλλες δημοφιλείς λαϊκές συνάξεις όπως τα πανηγύρια, τα πάρτι, τις παραλίες. Μια απλή εξήγηση είναι πως ίσως γιατί σε αυτές τις συναθροίσεις προσώπων υπάρχει τελικά μεγαλύτερη ένταση και ματαιότητα από ό,τι σε μια διαδήλωση ή σε μια εκλογική διαδικασία. Καθώς πέρασαν οι ώρες, οι δρόμοι παραδόθηκαν ξανά στα ελαστικά των οχληρών αυτοκινήτων, διέκρινα τη νοσταλγία στα λόγια όσων ένιωσαν την εμπειρία και είμαι βέβαιος πως η νοσταλγία γεννά ελπίδα...