Τζιχάντ εναντίον ΜακΓουόρλντ

Αφιέρωμα ΣΤΗΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ''Ε''
Από την παγκοσμιοποίηση στον Τζιχάντ
Πεδία συνύπαρξης και όχι πεδία μάχης
Τα μπεστ σέλερ του τρόμου
Η βία υπάρχει στο κενό της οθόνης

αΠΟΣΠΑΣΜΑ

Τζιχάντ εναντίον ΜακΓουόρλντ

Οι δύο πιο γνωστές θεωρίες που διατυπώθηκαν στη μεταψυχροπολεμική εποχή, εκείνη του «τέλους της ιστορίας» και εκείνη της «σύγκρουσης των πολιτισμών»,

δεν επιβεβαιώθηκαν από τα γεγονότα.

Αν όμως οι θέσεις του Φράνσις Φουκουγιάμα και του Σάμιουελ Χάντινγκτον δεν μπορούν να μας προσανατολίσουν στη νέα πραγματικότητα, μήπως είχε δίκιο ένας άλλος Αμερικανός πολιτικός επιστήμονας, ο Μπέντζαμιν Μπάρμπερ;

Το βιβλίο του Μπέντζαμιν Μπάρμπερ «Ο κόσμος των Mac κόντρα στους Τζιχάντ» («Καστανιώτης» 1998, μετάφραση Αγγελος Φιλιππάτος, πρόλογος Νίκος Κοτζιάς, σελ. 511) κινείται πράγματι στον αντίποδα των θέσεων του Φουκουγιάμα και του Χάντινγκτον.

Η θεωρία του «τέλους της Ιστορίας» σκιαγραφούσε μιαν αισιόδοξη προοπτική θριάμβου του δυτικού καπιταλισμού και ενοποίησης του κόσμου γύρω από την παγκόσμια αγορά και τη νέα τεχνολογία.

Το σενάριο της «σύγκρουσης των πολιτισμών» τόνιζε, αντιθέτως, τον κίνδυνο κατακερματισμού του κόσμου σε αντιμαχόμενα πολιτισμικά στρατόπεδα.

Η σύγκρουση των εθνών που χαρακτήριζε το 19ο αιώνα και η σύγκρουση των ιδεολογιών που χαρακτήριζε τον 20ό, θα έδιναν τη θέση τους στη σύγκρουση των πολιτισμών.

Η άποψη του Μπάρμπερ είναι ότι και οι δύο τάσεις -αυτή προς την παγκοσμιοποίηση και την ομογενοποίηση και η άλλη προς τον κατακερματισμό και τη σύγκρουση- εκδηλώνονται ταυτόχρονα και μέχρις ενός σημείου η μία ενισχύει την άλλη.

Οι δυνάμεις της ενοποίησης και της αλληλεξάρτησης που απελευθερώνει και ενεργοποιεί η παγκοσμιοποίηση, ενισχύουν στην πραγματικότητα τον τζιχάντ, τον οποίο φαινομενικά καταπολεμούν.