Θεός κατ’ εικόνα Μέιλερ

Θεός κατ’ εικόνα Μέιλερ


πηγή:
http://www.enet.gr/online/online_text/c=113,id=41737968

Θεός κατ' εικόνα Μέιλερ

«Ο Θεός είναι ένας καλλιτέχνης». Το πετάει ο Νόρμαν Μέιλερ στην αρχή του βιβλίου «Περί Θεού». Κοινοτοπία; Ισως, αν δεν την ξεστόμιζε στα 83 του χρόνια αυτός ο ματαιόδοξος συγγραφέας και επιδέξιος προβοκάτορας.

Ο θεός του είναι καλλιτέχνης, αλλά παρορμητικός, συχνά παραβάτης των θεϊκών του κανόνων, που προσπαθεί να δημιουργήσει κάτι ασύλληπτο και συχνά αποτυγχάνει. Οπως και ο ίδιος ο συγγραφέας. «Μπορεί κάλλιστα να αποτελεί προβολή των προσωπικών μου εγωιστικών προτιμήσεων», παραδέχεται.

Στο «Περί Θεού» εξελίσσεται μια αλλόκοτη και συναρπαστική συζήτησή του με τον καθηγητή και γνώστη του έργου του, Μάικλ Λένον. Το ίδιο αλλόκοτη και η αφορμή της. Ηταν η ιδέα για το ανέβασμα μιας ερασιτεχνικής θεατρικής παράστασης του έργου «Ο Δον Ζουάν στην κόλαση» του Μπέρναρντ Σο, για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Ο Μέιλερ θα έπαιζε τον Δον Ζουάν, η γυναίκα του τη σύζυγο του καρδιοκατακτητή, ο Λένον τον πατέρα της και ο Γκορ Βιντάλ τον διάβολο. Η παράσταση όπως και το πολυσυζητημένο τελευταίο του μυθιστόρημα «Το κάστρο στο δάσος», γύρω από τη σατανική φύση του Χίτλερ, τροφοδότησαν αυτόν το διάλογο.

«Ο Θεός δεν είναι παντοδύναμος ούτε Πανάγαθος», συνεχίζει ο Μέιλερ. Και ισορροπώντας με κέφι ανάμεσα στο σκανδαλιστικό χλευασμό και την ξεκάθαρη βλασφημία, ξεμπερδεύει με όλες τις επίσημες θρησκείες, τα ιερά κείμενα και τις ιερές τελετές. Εβραίος από καταγωγή, άθεος τότε που γυρνούσε στα τζαζ κλαμπ μέσα στα σύννεφα του αλκοόλ και της μαριχουάνας, πιστεύει τώρα ότι όλη η ανθρωπότητα είναι «ένα κομμάτι του εγχειρήματος του Θεού προς το άγνωστο».

Αλλά μαζί με την απέχθειά του προς τον φονταμενταλισμό κάθε θρησκείας δεν ξεχνάει να εκτοξεύσει και τον σαρκασμό του στους «επιγόνους του Διαφωτισμού». Ολους αυτούς που με την υπέρμετρη πίστη στον ορθολογισμό και την επιστήμη οδήγησαν τους ανθρώπους στα γκουλάγκ και την ατομική βόμβα. Παράλληλα αποκαλύπτει την πίστη του σε κάποιο είδος μετεμψύχωσης. Οχι ως θέσφατο του βουδισμού, αλλά ως μια δεύτερη ευκαιρία που δίνει στο δημιούργημά του ο Υψιστος καλλιτέχνης.

Πέρα, όμως, από τις θεολογικές αναζητήσεις του, ο Μέιλερ είναι συγγραφέας. Και όχι χαρτοποντικάς αλλά μαχητικός και ηδονιστής, βουτηγμένος στο σεξ και το αλκοόλ. Ετσι, επαίρεται ότι ο Θεός προσέχει περισσότερο τους άσωτους και υποκλινόμενος σ' αυτόν υποκλίνεται στον Τζόις και τον Χέμινγουεϊ, μπερδεύει τα σκατά και το χασίς, κατακεραυνώνει τον Μπους και την αρρώστια της πολιτικής ορθότητας, για να καταλήξει ότι η δική του ουτοπία θα ήταν ένας σοσιαλισμός που θα πίστευε σε έναν υπαρξιστή Θεό.

Δεν είναι καμιά σοβαρή θεολογική θεωρία. Είναι η παιγνιώδης εξομολόγηση ενός άθρησκου, μανιακού συγγραφέα. Ο αυτοσαρκασμός ενός αέναου αμφισβητία.

* «Περί Θεού»: εκδόσεις Καστανιώτη, μετάφραση Ιλάειρας Διονυσοπούλου.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 23/04/2008