Η ανα-γνωριση του εθνικά ομοιου
Η εννοια της ταυτότητας προυποθετει την εννοια της αναγνωρισης.Οταν καποια ατομα αλληλοαναγνωριζονται ως ομοια,αυτό σημαινει οτι υπερ-τονιζουν μια ιδιοτητα ως κυριαρχη ( στην περιπτωση του έθνους την ιδιοτητα του μελους του εθνους) πού τό καθιστουν συμμετοχο ευρύτερων ομαδώσεων . Αλλα και οτι αποκλειουν ή υποτονιζουν αλλες ιδιοτητες Ανα-γνωρίζονται,δηλαδή σημαινει οτι ξαναβλέπουν ο ένας τον αλλο με μια δευτερη προσθετη ματιά, αλληλο φορτιζονται με ενα επιπλεον νόημα .Ταυτόχρονα παρα-γνωρίζουν ,δηλαδή παρα-βλεπουν ,εκεινο ή εκείνα τα χαρακτηριστικά πού τους καθιστουν διαφορετικούς.
Ας σταθούμε λιγο σε αυτή την λέξη ‘’ αναγνωριση’’ πού ενεχει και την εννοια του ξανακοιτάγματος : Σε δυο ορισμόυς του Gellner για το εθνος’’ ‘’Δύο ανθρωποι ανήκουν στο ιδιο εθνος εαν , και μόνο εαν , μοιράζονται τον ιδιο πολιτισμό, όπου πολιτισμός σημαινει με την σειρά του ενα σύστημα ιδεών συμβόλων, συνειρμων και τρόπων συμπεριφοράς και επικοινωνίας και οτι β. Δύο ανθρωποι ανήκουν στο ιδιο εθνος εαν και μόνο εαν αναγνωριζουν ο ενας τον αλλον ως μέλη του ιδιου έθνους’’ Έτσι δυο ανθρωποι αλληλο ανα-γνωριζονται ως μέλη του ιδιου εθνους, αναγνωριζουν δηλαδή οτι εχουν κοινή ταυτοτητα οταν ξανα-βλεπουν ο ενας στον αλλο τον εαυτό του , τον καθρεπτη του, ξαναβλέπουν καποια κοινά σημεια , συμβολα ,χειρονομίες , υναισθηματα,καποια κοινή γλώσσα με την ευρεια εννοια του ορου. Και οτι αυτή η αλληλαναγνωριση μπορεί να γινει σε συνθηκες ηρεμιας,ηπιοτητας ,αναγνωριση λεια , σχεδόν τρυφερη,ομαλή ,πού αναδεικνύει τις ομοιοτητες,παραμένει όμως ανεκτική στις διαφορές.Μπορεί ομως-σε συνθηκες απειλής , κρισης,αγχους, πανικου,η αλληλοαναγνωριση αυτή να αναδείξει τις οξείες γωνίες της , να απωλέσει την ανεκτικότητα,να γινει μια βιαιη, αγρια ματια,πού αποκλειει καθε τι το διαφορετικό και εκβιαζει την ομοιοτητα, να μετατραπει σε εφιαλτη.
Ο εθνικά άλλος ως οριο της εθνικής ταυτότητας
Βεβαια , αυτή η αλληλο αναγνωριση σε καθε της μορφη συναντα ενα οριο, . Το οριο του αλλου, δηλαδή του κατεξοχήν διαφορετικου, του ξενου. Η εθνική ταυτότητα ,οπως και καθε συλλογική ταυτότητα εξάλλου δεν ειναι απεριοριστη. Στον ορισμό του Αντερσον το εθνος ειναι’’ μια φαντασιακή πολιτική κοινότητα, πού φαντασιωνεται ως περιορισμένη και κυρίαρχη’’.Οπως το καθε εθνος-και το καθε κρατος , ετσι και η εθνική ταυτότητα εχει συνορα’’πού την οριζουν , δηλαδή την περιορίζουν, την αντιπαραθετουν απέναντι στον , αλλος . Ο αλλος (εθνικά αλλος ) ειναι μια αδεια, μια κενή περιεχομενου εννοια. Αν στην εθνική ταυτότητα ταιριαζει το ‘’εμεις’’ στην εννοια του αλλου αντιστοιχει το ‘’αυτοι’’. Η Διαφορά και οχι η αναγνωριση της ομοιοτητας οροθετει κατ αρχήν τους αλλους.Γιαυτό και αποτελουν αντικειμενα προβολών, στεροτυπων , προκαταλήψεων ,δηλαδή εικόνων πού’’εμεις’’ κατασκευάζουμε γιαυτους ,εικόνων περιγραφικών και αξιολογικών συναμα, αναμικτων με συναισθήματα, συμπαθειας ή αντιπάθειας, φοβου ή επιθυμιας.
Συγκροτηση εθνικης ταυτότητας
Πως συγκροτειται εν τέλει και πως οροθετειται αυτή η , σε μεγαλο βαθμό,ασαφής αινιγματική και αοριστη έννοια της εθνικής ταυτότητας; σχηματικά ,με πολλές επιφυλαξεις , και επιγραμματικά διατυπώνουμε ορισμένες γενικές σκεψεις ,πού βοηθουν να αναπτυξουμε τους συλλογισμους μας :
. Η εθνική ταυτότητα σχηματίζεται μεσα από εικόνες. ειδωλα,ομοιωματα παραστασεις,στερεοτυπα,προκαταλήψεις απλουστευτικα σχηματα πού ενεχουν και γνωστικη-περιγραφική σημασια, καθιώς αποτελούν τον γνωστικό χαρτη για την κατανοηση της περιπλοκης πραγματικότητας Εικόνες πού ενεεχουν ομως και αξιολογική -συναισθηματική σημασια.Η εικόνα για του αλλον, καθώς και η εικόνα πού ο αλλος εχει για μας, αποτελούν λοπόν μέρος, συστατικό στοιχείο της εθνικής μας ταυτότητας. Οχι μόνο η εικόνα πού εμεις εχουμε για τον αλλο αλλλά και η εικόνα πού θελουμε να στείλουμε σ’αυτόν, για να ξεχωρίσουμε, αρεσουμε , γοητευσουμε ή και να φοβίσουμε, όταν τον θεωρουμε ‘’εχθρο’’. Η εθνική ταυτότητα συγκροτειται και ως διακριση ως πραξη αποχωρισμου , ή και αντιπαλότητας. ‘’Ειμαι Ελληνας’’ σημαινει ,οτι δεν ειμαι Τουρκος, Γερμανός ή Γαλλος κ.λ.π δηλαδή ότι διακρίνω τον εαυτό μου ,πού ά οριζεται ως ‘’αλλο’’, διαφορετικό, ξενο ,παράξενο ή εχθρικό. Αυτή η διακριση το ‘’οριο ‘’ πού μας διαφοροποιει από τον ‘’αλλο’’ σημασιοδοτει και την εθνική μας ταυτότητα. . ’Τί ειμαι’’ σημαινει και τι ‘’δεν ειμαι’’.
. Το περιεχόμενο της εθνικής μας ταυτότητας αφορά σε εικόνες για τον εαυτό μας και για τους αλλους ,για το παρελθον και το παρόν μας. -Εικόνες , εξυψωτικές,περήφανες, υπεροπτικές,απαλλαγμένες από κενα,ρυτιδες,ελαττώματα. Εικόνες πού στηρίζουν ή ενισχύουν τη συλλογικη αυτοπεποίθηση μας και παραλληλα ζητούν να προβληθούν στους αλλους να τους σαγηνευσουν για τίς αρετές μας. Αυτές τις εικόνες συνοδευουν πάντα παραστασεις για τούς ‘’αλλους’’ που ειναι λιγότερο στιλπνές και συχνα , όχι όμως πάντα, μειωτικές.
Ο σχηματισμός της εθνικής ταυτοτητας ειναι συνυφασμένος με ανα-μνησεις , μνημες κοινής καταγωγής, παραδοσεις , ιστορικές περιγραφες κ.λ.π Μοιάζει ορισμένες φορές με προσωπική βιογραφία.
. Η εθνική ταυτότητα σχηματίζεται μεσα από εικόνες. ειδωλα,ομοιωματα παραστασεις,στερεοτυπα,προκαταλήψεις απλουστευτικα σχηματα πού ενεχουν και γνωστικη-περιγραφική σημασια, καθιώς αποτελούν τον γνωστικό χαρτη για την κατανοηση της περιπλοκης πραγματικότητας Εικόνες πού ενεεχουν ομως και αξιολογική -συναισθηματική σημασια.Η εικόνα για του αλλον, καθώς και η εικόνα πού ο αλλος εχει για μας, αποτελούν λοπόν μέρος, συστατικό στοιχείο της εθνικής μας ταυτότητας. Οχι μόνο η εικόνα πού εμεις εχουμε για τον αλλο αλλλά και η εικόνα πού θελουμε να στείλουμε σ’αυτόν, για να ξεχωρίσουμε, αρεσουμε , γοητευσουμε ή και να φοβίσουμε, όταν τον θεωρουμε ‘’εχθρο’’. Η εθνική ταυτότητα συγκροτειται και ως διακριση ως πραξη αποχωρισμου , ή και αντιπαλότητας. ‘’Ειμαι Ελληνας’’ σημαινει ,οτι δεν ειμαι Τουρκος, Γερμανός ή Γαλλος κ.λ.π δηλαδή ότι διακρίνω τον εαυτό μου ,πού ά οριζεται ως ‘’αλλο’’, διαφορετικό, ξενο ,παράξενο ή εχθρικό. Αυτή η διακριση το ‘’οριο ‘’ πού μας διαφοροποιει από τον ‘’αλλο’’ σημασιοδοτει και την εθνική μας ταυτότητα. . ’Τί ειμαι’’ σημαινει και τι ‘’δεν ειμαι’’.
. Το περιεχόμενο της εθνικής μας ταυτότητας αφορά σε εικόνες για τον εαυτό μας και για τους αλλους ,για το παρελθον και το παρόν μας. -Εικόνες , εξυψωτικές,περήφανες, υπεροπτικές,απαλλαγμένες από κενα,ρυτιδες,ελαττώματα. Εικόνες πού στηρίζουν ή ενισχύουν τη συλλογικη αυτοπεποίθηση μας και παραλληλα ζητούν να προβληθούν στους αλλους να τους σαγηνευσουν για τίς αρετές μας. Αυτές τις εικόνες συνοδευουν πάντα παραστασεις για τούς ‘’αλλους’’ που ειναι λιγότερο στιλπνές και συχνα , όχι όμως πάντα, μειωτικές.
Ο σχηματισμός της εθνικής ταυτοτητας ειναι συνυφασμένος με ανα-μνησεις , μνημες κοινής καταγωγής, παραδοσεις , ιστορικές περιγραφες κ.λ.π Μοιάζει ορισμένες φορές με προσωπική βιογραφία.
Αυτές τίς αναμνήσει τις πλαθει και τις αναπλάθει το εθνος διαρκώς, τις ξαναθυμάται αναδρομικά , επιλεκτικά. Στην ιστορικά διαδρομή αλλες πλευρές φωτίζονται εκτυφλωτικά και αλλες απωθουνται στο σκοτάδι και στη λησμονια. Σε αυτή την αέναη πορεία των αλλεπάλληλων επιλογών και υποστασιοποιήσεων κρίσιμος ειναι ο ρόλος και των βιβλίων , σχολείων , μνημειων k.αλλα και των διαννοουμένων
Στήν έννοια της νεωτερικής εθνικής ταυτοτητας , θα διακρινουμε και ένα έντονο πολιτικό στοιχείο,στοιχείο πού θα το ονομασουμε ‘’κοινωνική συναισθηση της κυριαρχίας’’.
Στήν έννοια της νεωτερικής εθνικής ταυτοτητας , θα διακρινουμε και ένα έντονο πολιτικό στοιχείο,στοιχείο πού θα το ονομασουμε ‘’κοινωνική συναισθηση της κυριαρχίας’’.
Η εθνική ταυτότητα συνιστα διαυλο συμμετοχής στο έθνος .Το νεωτερικό ‘’έθνος΄’ με τη σειρά του ολοκληρώνει την κοινωνια, την ενώνει με το κρατος: Προσδίδει στο κρατος ένα συναισθηματικό βαθος και επιτρεπει στόν πολιτη την υπαρξιακή ταυτιση του με την απροσωπη κρατική κυριαρχία
H ταυτιση όμως αυτή είναι εφικτή,διοτι συντρεχει και ένα πρόσθετο στοιχείο:τό έθνος δεν ορίζεται πλεον ως προπολιτική ενότητα αλλά παιζει καθοριστικό ρόλο στόν ορισμό της εθνικής ταυτότητας του πολιτη στα πλαισια της δημοκρατικής πολιτείας ,ως και πολιτικής ταυτότητας.
Καμμια από τις πολλές ταυτότητες δεν συνδεεται τόσο με την πολιτική κυριαρχία οσο η εθνική.
Μεσα στις ιδιες τις διαδικασιες συγκροτησης της εθνικής ταυτότητας, ενπλεκεται και η προβολή της κυριαρχιας πανω σε ορισμένο εδαφος,. Η εθνική ταυτότητα ειναι αφετηρια διεκδικησης αλλά και τόπος συμπυκνωσης δικαιωματων, δεν εχει μόνο βαθος αλλά αποτελεί και το νεο οριο πού(περι)ορίζει και χρωματιζει τις αλλες ταυτοτητες .(‘’φυσικες’’,κοινωνικές , επαγγελματικές)
Στήν νεωτερικήέννοια της εθνικής ταυτότητας, ενυπάρχει και ένας υπαινιγμός συλλογικής δρασης για την επιτευξη κοινών στόχων
Στήν νεωτερικήέννοια της εθνικής ταυτότητας, ενυπάρχει και ένας υπαινιγμός συλλογικής δρασης για την επιτευξη κοινών στόχων
Από τον 19ο αιώνα’’ η εθνική ταυτότητα συγκροτειται και με βαση την ίδια την ενεργητική παρουσία των πολιτών στόν δημοσιο χωρο ‘’Η ταυτότητα αυτή λειτουργεί ταυτόχρονα σε ατομικό και συλλογικό επιπεδο,’’στό βαθμό πού τα υποκείμενα ταυτίζονται με τα ίδια συμβολα (σημαια, παραδοση κ.λ.π ) Σε κάθε περίπτωση η ταυτιση αυτή συνεπαγεται μια δυναμική, μια προδιαθεση κινητοποιησης πού συνιστα ζωτικό παραγοντα τόσο της εσωτερικής όσο και της εξωτερικής πολιτικής των κρατών
Εν τέλει ,η εθνική ταυτοτητα , διαμορφωθηκε από τον 19ο αιωνα μεχρι σημερα και ως ‘’υπερτερη ‘’ ταυτότητα πού ‘’ενορχηστρώνει,ενσωματώνει,οργανώνει, ανασυνθετει ,διευθετεί και ιεραρχει όλες τις άλλες ταυτισεις ‘’ ως ‘’συνθετική ταυτότητα,προσαρμοσμενη στο συνθετικό-εναρμονιστικό ‘’ σχημα της νεωτερικής νοοτροπίας
Εν τέλει ,η εθνική ταυτοτητα , διαμορφωθηκε από τον 19ο αιωνα μεχρι σημερα και ως ‘’υπερτερη ‘’ ταυτότητα πού ‘’ενορχηστρώνει,ενσωματώνει,οργανώνει, ανασυνθετει ,διευθετεί και ιεραρχει όλες τις άλλες ταυτισεις ‘’ ως ‘’συνθετική ταυτότητα,προσαρμοσμενη στο συνθετικό-εναρμονιστικό ‘’ σχημα της νεωτερικής νοοτροπίας
Η νοσταλγία της κοινότητας και ο εθνικιστικός λόγος :η διακριση ‘’συγκεκριμμενου’’ πατριωτισμου και ‘’αφηρημένου εθνικισμου
Πως η νοσταλγία της κοινότητας τέμνει την νεωτερική κοινωνιας; Πως το στοιχείο της φαντασιακής αναπλασης , της φαντασιωσης της ‘’κοινωνιας ως ‘’κοινοτητας’’ γεμίζει τή ‘’γεωμετρική’’ νεωτερικότητα με νόημα ; Σε ποιά πεδία συντελειται η παραδοξη επαφή ,η συναρθρωση του φαντασματος της αμετακλητα χαμένης παραδοσιακής ‘’κοινότητας’’ με τη νεωτερική ‘’κοινωνια΄;
Την ανευρεση και ανασυγκόληση των στοιχείων της κοινωνικής ολοτητας , την επανασυνδεση του χαμενης ‘’ παραδοσιακής ‘’ οικειοτητας με την νεωτερικότητα ,τον ανασχηματισμός μια ''φαντασιακής'' κοινοτητας αναλαμβανει ό εθνικιστικός λογος .Εμφανιζει ως οικειο αυτό πού δεν είναι πιά,ως προσωπικό το απροσωπο,ως υπαρκτη κοινοτητα την φαντασιακή κοινοτητα του εθνους. Συναντα τίς πολλαπλες διαχυτες τοπικές,θρησκευτικές,γλωσσικές ταυτοτητες,πού μενουν μετεωροι με την καταστροφή των παραδοσιακών κοινωνιών, τίς απορροφά, τίς συναρθρωνει, τίς διασπά και επανενώνει: τίς τοπικές ταυτότητες στον πατριωτισμό της επικρατειας , τίς θρησκευτικές στην κοσμική λατρεια του εθνους,
Διακρινουμε ετσι μεσα στον Εθνικιστικό λόγο ενα στοιχειο αφηρημένο,απροσωπο,ορθολογικο ή ανορθολογικο , πού αλλοτε εμ φανιζεται διογκωμενο, αλλοτε υποτονισμένο , πού πάντα όμως παραμένει κυριο,οργανωτικό, επιτακτικό, καθοριστικό. Και ένα άλλο στοιχείο-υπερασπισης αυτού πού θεωρειται οικειο,προσωπικό , και πού ανακαλεί την αμετακλητα χαμένη παραδοσιακή κοινοτητα .
Στον εθνικισμό η νοσταλγια της κοινότητας αναλαμβανει την σκηνοθεσία του παρόντος Το έθνος , συμφωνα με τον B. Anderson είναι μια ‘’φαντασιακή πολιτική κοινότητα’’Κοινότητα πού βιωνεται φαντασιακά και όχι πραγματικά ‘’ γιατί τα μέλη και του πιο μικρου εθνους δεν προκειται ποτέ να γνωρίσουν τα αλλα μέλη της κοινότητας αν και τα φανταζονται να συμμετεχουν σε αυτήν.... ’’. Αυτή την απουσία δυνατότητας για προσωπική επαφή η εθνική ιδεολογία αντισταθμίζει με την προβολή ενός ισχυρου συναισθηματος : το εθνος ταυτίζεται με την’’ μητερα Πατριδα’’συνθεση αντιφατική αλλά και πολύ οικεια ,που υπαινίσσεται ταυτόχρονα την μητρική οικειότητα- προστασια , αλλα και και την πατρική εξουσια
Η πρωτη σημασια της λέξης’’ πατριδα’σε μια σειρα γλωσσες[Heimat Homeland Patrie, Patria} αφορουσε στην αρχική καταγωγη, . Η αναφορα στην πατρίδα υποδηλωνε μια βασική πίστη καποιου στην πατρική γή του , στο σπίτι του,μια θεμελιωδη ανθρωπινη προτιμηση για το καλά γνωστο και οικειο .
H επεκταση της σημασιας της ‘’Πατριδας’’ , απο τον πατρογονικό τοπο καταγωγης σε ενα ευρυτερο τμημα της περιοχής ή ακομα σε μια ολοκληρη χωρα, φαινεται επίσης αυτονοητη. H δευτερη σημασια της ‘’Πατριδας’’ αφορά στην εδαφική περιοχή οπου το’’ εθνος’’ θεωρειται οτι ασκει κυριαρχία ή επιδιωκει να ακήσει κυριαρχια .Στην επεκταση αυτής της αρχικης της εννοιας η πατριδα δεν αφορα ασφαλώς σε εδαφικό χωρο πού μπορει να γίνει αντιληπτος σαν προσωπικά οικειος. Σε ενα τετοιο χωρο οι προσωπο με προσωπο ‘σχεσεις δεν ειναι πιά δυνατες στην ολοτητα τους ,ετσι ωστε το ατομο να μπορει να τον αντιληφθεισαν δικό του μονο χαρησε μια πραξη αφηρημένης σκεψης’
Αυτή η δευτερη αφηρημένη σημασια της εννοιας ‘’πατριδα’’ ειναι που συνδεεται με τον εθνικιστική ιδεολογια. Ο Εθνικισμος -ειναι ενας‘’αφηρημένος’’ πατριωτισμός Αναδυεται σε μια εποχή όπου τα φυσικά ,οικεια αυτονοητα πού συγκρατουν τις κοινοτικές -προσωπο-με προσωπο σχεσεις ,υποχωρουν βαθμιαια ή εξαφανιζονται, Ξεκινα από την απουσια ακριβώς αυτών των κοινων , καθημερινών , , σχεσεων , από την βαθμιαια ή αποτομη καταστροφή τους. Αφορά σε ανθρωπους πού δεν γνωριζονται μεταξυ τους, πού αγνοουν την υπαρξη του αλλου, πού συνδεονται πια με σημαιες, συμβολα,υμνους. .Η κοινωνική αφετηρια του εθνικισμου βρισκεται ακριβως στην διασπαση εκεινων των συνεκτικών στοιχειων των κοινωνικών συσσωματωσεων πού θεωρουνταν -και ηταν- οικεια,’’φυσικά’’ ‘’
Πως η νοσταλγία της κοινότητας τέμνει την νεωτερική κοινωνιας; Πως το στοιχείο της φαντασιακής αναπλασης , της φαντασιωσης της ‘’κοινωνιας ως ‘’κοινοτητας’’ γεμίζει τή ‘’γεωμετρική’’ νεωτερικότητα με νόημα ; Σε ποιά πεδία συντελειται η παραδοξη επαφή ,η συναρθρωση του φαντασματος της αμετακλητα χαμένης παραδοσιακής ‘’κοινότητας’’ με τη νεωτερική ‘’κοινωνια΄;
Την ανευρεση και ανασυγκόληση των στοιχείων της κοινωνικής ολοτητας , την επανασυνδεση του χαμενης ‘’ παραδοσιακής ‘’ οικειοτητας με την νεωτερικότητα ,τον ανασχηματισμός μια ''φαντασιακής'' κοινοτητας αναλαμβανει ό εθνικιστικός λογος .Εμφανιζει ως οικειο αυτό πού δεν είναι πιά,ως προσωπικό το απροσωπο,ως υπαρκτη κοινοτητα την φαντασιακή κοινοτητα του εθνους. Συναντα τίς πολλαπλες διαχυτες τοπικές,θρησκευτικές,γλωσσικές ταυτοτητες,πού μενουν μετεωροι με την καταστροφή των παραδοσιακών κοινωνιών, τίς απορροφά, τίς συναρθρωνει, τίς διασπά και επανενώνει: τίς τοπικές ταυτότητες στον πατριωτισμό της επικρατειας , τίς θρησκευτικές στην κοσμική λατρεια του εθνους,
Διακρινουμε ετσι μεσα στον Εθνικιστικό λόγο ενα στοιχειο αφηρημένο,απροσωπο,ορθολογικο ή ανορθολογικο , πού αλλοτε εμ φανιζεται διογκωμενο, αλλοτε υποτονισμένο , πού πάντα όμως παραμένει κυριο,οργανωτικό, επιτακτικό, καθοριστικό. Και ένα άλλο στοιχείο-υπερασπισης αυτού πού θεωρειται οικειο,προσωπικό , και πού ανακαλεί την αμετακλητα χαμένη παραδοσιακή κοινοτητα .
Στον εθνικισμό η νοσταλγια της κοινότητας αναλαμβανει την σκηνοθεσία του παρόντος Το έθνος , συμφωνα με τον B. Anderson είναι μια ‘’φαντασιακή πολιτική κοινότητα’’Κοινότητα πού βιωνεται φαντασιακά και όχι πραγματικά ‘’ γιατί τα μέλη και του πιο μικρου εθνους δεν προκειται ποτέ να γνωρίσουν τα αλλα μέλη της κοινότητας αν και τα φανταζονται να συμμετεχουν σε αυτήν.... ’’. Αυτή την απουσία δυνατότητας για προσωπική επαφή η εθνική ιδεολογία αντισταθμίζει με την προβολή ενός ισχυρου συναισθηματος : το εθνος ταυτίζεται με την’’ μητερα Πατριδα’’συνθεση αντιφατική αλλά και πολύ οικεια ,που υπαινίσσεται ταυτόχρονα την μητρική οικειότητα- προστασια , αλλα και και την πατρική εξουσια
Η πρωτη σημασια της λέξης’’ πατριδα’σε μια σειρα γλωσσες[Heimat Homeland Patrie, Patria} αφορουσε στην αρχική καταγωγη, . Η αναφορα στην πατρίδα υποδηλωνε μια βασική πίστη καποιου στην πατρική γή του , στο σπίτι του,μια θεμελιωδη ανθρωπινη προτιμηση για το καλά γνωστο και οικειο .
H επεκταση της σημασιας της ‘’Πατριδας’’ , απο τον πατρογονικό τοπο καταγωγης σε ενα ευρυτερο τμημα της περιοχής ή ακομα σε μια ολοκληρη χωρα, φαινεται επίσης αυτονοητη. H δευτερη σημασια της ‘’Πατριδας’’ αφορά στην εδαφική περιοχή οπου το’’ εθνος’’ θεωρειται οτι ασκει κυριαρχία ή επιδιωκει να ακήσει κυριαρχια .Στην επεκταση αυτής της αρχικης της εννοιας η πατριδα δεν αφορα ασφαλώς σε εδαφικό χωρο πού μπορει να γίνει αντιληπτος σαν προσωπικά οικειος. Σε ενα τετοιο χωρο οι προσωπο με προσωπο ‘σχεσεις δεν ειναι πιά δυνατες στην ολοτητα τους ,ετσι ωστε το ατομο να μπορει να τον αντιληφθεισαν δικό του μονο χαρησε μια πραξη αφηρημένης σκεψης’
Αυτή η δευτερη αφηρημένη σημασια της εννοιας ‘’πατριδα’’ ειναι που συνδεεται με τον εθνικιστική ιδεολογια. Ο Εθνικισμος -ειναι ενας‘’αφηρημένος’’ πατριωτισμός Αναδυεται σε μια εποχή όπου τα φυσικά ,οικεια αυτονοητα πού συγκρατουν τις κοινοτικές -προσωπο-με προσωπο σχεσεις ,υποχωρουν βαθμιαια ή εξαφανιζονται, Ξεκινα από την απουσια ακριβώς αυτών των κοινων , καθημερινών , , σχεσεων , από την βαθμιαια ή αποτομη καταστροφή τους. Αφορά σε ανθρωπους πού δεν γνωριζονται μεταξυ τους, πού αγνοουν την υπαρξη του αλλου, πού συνδεονται πια με σημαιες, συμβολα,υμνους. .Η κοινωνική αφετηρια του εθνικισμου βρισκεται ακριβως στην διασπαση εκεινων των συνεκτικών στοιχειων των κοινωνικών συσσωματωσεων πού θεωρουνταν -και ηταν- οικεια,’’φυσικά’’ ‘’
Ωστόσο ο αφηρημένος πατριωτισμός έχει τις ρίζες του στίς εμπειρίες του κοινοτικου , τις οποιες ανασυλλέγει και αναδιατασσει . Έτσι στήν νεωτερικότητα , δίπλα και πάνω από τους πολλους πατριωτισμόύς δεσπόζει ένας αφηρημενος πατριωτισμός, πού γεφυρώνει ,εξαφανίζει την εσωτερική διαφορά. Και εννοώ εδώ ως διαφορά, όχι τόσο την εν γένει αλλότητα, όχι την εχθρότητα απέναντι στόν Αλλο-ατομικό ήεθνικό, αλλά εκείνες τις διαφορές πού ενυπάρχουν σε κάθε εθνικό ‘’εμείς’’. Διαφορές ιστορικές ,κενά και χασματα πού σημαδευουν την συλλογική πραγματικότητα με την ατέλεια.
.
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου