Αναγνώστες

Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2011

Το αίμα των γεφυριών 'του Νεντίμ Γκιουρσέλ(Ένα κείμενο για τα 20 χρόνια από τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας)

Το αίμα των γεφυριών 

Γυρνώντας ακριβώς από ένα ταξίδι στο Μόσταρ, κατά τη διάρκεια του ατελείωτου αυτού πολέμου, μια νύχτα με ξύπνησε το τηλέφωνο. Ήταν ο φίλος μου Πρέντραγκ Ματβέγεβιτς, κροάτης συγγραφέας, γεννημένος στο Μόσταρ, που με καλούσε: “Εσείς το χτίσατε, εμείς μόλις το καταστρέψαμε!” μου είπε. Αμέσως κατάλαβα. Μιλούσε για το “Παλιό”, όπως το αποκαλούσαμε μεταξύ μας, δηλαδή αυτό το υπέροχο γεφύρι που είχε χτίσει ο οθωμανός αρχιτέκτονας Χαϊρεντίν, μαθητής του μεγάλου Σινάν, σαν ένα ασημένιο περιδέραιο πάνω από τον Νέρετβα. Την εποχή που η Γιουγκοσλαβία υπήρχε ακόμα, έδινε τόση ευτυχία στα παιδιά εκείνα της Βοσνίας, μουσουλμάνους, καθολικούς ή ορθόδοξους αλλά πριν απ’ όλα φίλους, που βουτούσαν στα γαλάζια βαθιά νερά αστράφτοντας από χαρά.
Στο μυθιστόρημά του Γέφυρα στο Δρίνο, ο Ίβο Άντριτς περιγράφει τόσο ωραία την αναλλοίωτη θέση που κατέχουν τα μνημεία στη μοίρα των ανθρώπων, ή και στη μοίρα μιας ολόκληρης γεωγραφίας. Σε πείσμα του χρόνου που περνά και των πολιτισμών που διαδέχονται ο ένας τον άλλο, η γέφυρα μένει εκεί και αντιστέκεται στο ρεύμα. Ο μεγάλος βεζίρης Μεχμέντ Σοκόλοβιτς, που θυμόταν τις δύσκολες μέρες που πέρασε όταν ήταν παιδί στις όχθες του Δρίνου και διέταξε την κατασκευή του, έτσι ώστε ο λαός της Βοσνίας να μην υποφέρει όσα υπέφερε αυτός, δεν μπόρεσε να συγκεντρώσει την έγκριση όλων για την πρωτοβουλία αυτή. Έτσι, σύμφωνα με το μύθο, χρειάστηκε να περιμένει την αιματηρή θυσία μιας μητέρας και των διδύμων της, που ακόμα θήλαζαν, για να στεριώσουν τα θεμέλια της γέφυρας που επιτέλους ολοκληρώθηκε με κόστος τόσες προσπάθειες και ανθρώπινες απώλειες. Στα Σκόπια, την πόλη των προγόνων μου, άκουσα την ίδια ιστορία για το Πέτρινο Γεφύρι, πάνω από τον ποταμό Αξιό. Γιατί, στα Βαλκάνια, οι γέφυρες δεν ενώνουν μόνο δύο όχθες, αλλά και τους ανθρώπους. Αψηφούν ταυτόχρονα τη φύση και την ιστορία. ''


 του Νεντίμ Γκιουρσέλ

Δεν υπάρχουν σχόλια: