αποσπασμα
ο'' ένοπλος αγώνας για την αμερικανική ανεξαρτησία ήταν περίπλοκος, καθώς περιλάμβανε διάφορες συγκρούσεις που ενώνονταν σε μία.
Κατ' αρχήν ήταν ένας αγώνας μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και των δεκατριών αποικιών της στην Αμερική, που αντετίθεντο στη βρετανική νομοθεσία και επιζητούσαν την ανεξαρτησία τους. Ηταν όμως και ένας αγώνας μεταξύ των αποίκων καθώς αρκετοί Αμερικανοί, καταγόμενοι κυρίως από την Αγγλία, που αποκαλούνταν Loyalists (Νομιμόφρονες) ή Τόρις (από το όνομα των Αγγλων Συντηρητικών), τάσσονταν στο πλευρό της Μεγάλης Βρετανίας εναντίον των αποίκων επαναστατών. Αλλά η αμερικανική επανάσταση αποτελούσε ακόμα συνέχεια των αποικιοκρατικών πολέμων μεταξύ Γαλλίας και Αγγλίας. Οι Γάλλοι υποστήριξαν, αρχικά μυστικά και στη συνέχεια ανοιχτά, τους Αμερικανούς πατριώτες. Ο Γάλλος υπουργός των Εξωτερικών της μοναρχικής κυβέρνησης, κόμης Βερζέν, φρόντισε να στείλει πολεμοφόδια στους Αμερικανούς επαναστάτες, που είχαν ιδιαίτερη σημασία καθώς οι εξεγερθέντες δεν είχαν πυροβολικό και κυρίως στερούνταν το μπαρούτι. Οταν οι αποικίες απέδειξαν τη μαχητική τους ικανότητα, η Γαλλία αναγνώρισε την ανεξαρτησία τους, υπέγραψε μια συνθήκη συμμαχίας μαζί τους και μπήκε το 1778 στον πόλεμο, στο πλευρό των Αμερικανών.
Ενας από τους Αμερικανούς πατριώτες, ο δημοσιολόγος Τόμας Πέιν, που το βιβλίο του συνεπήρε τους επαναστάτες της Βόρειας Αμερικής, διατύπωνε απόψεις που έμοιαζαν πολύ μ' εκείνες του Ρήγα Φεραίου και των Γάλλων επαναστατών ή των φιλοσόφων.
Ο Πέιν έγραφε ότι «η κοινωνία είναι ένα μεγάλο αγαθό, η εξουσία όμως, όποια μορφή και να έχει, είναι κακό... Ενας μονάχα τίμιος άνθρωπος είναι πιο πολύτιμος από όλους τους εστεμμένους κατεργάρηδες του κόσμου... Εξ άλλου είναι παράλογο να ισχυριστεί κάποιος ότι ένα νησί (σ.σ. η Βρετανία) μπορεί να εξουσιάζει επ' άπειρον μια ολόκληρη ήπειρο».
Πάνω σε μια δημοκρατική και ελεύθερη βάση διατυπώθηκε στις 4 Ιουλίου 1776 η διακήρυξη ανεξαρτησίας των ΗΠΑ στο Κογκρέσο, που έγραφε μεταξύ των άλλων: «Θεωρούμε αυταπόδεικτες αλήθειες ότι όλοι οι άνθρωποι δημιουργήθηκαν ίσοι και ο Δημιουργός τούς έδωσε ορισμένα αναφαίρετα δικαιώματα, όπως π.χ. είναι η ζωή, η ελευθερία και η επιδίωξη της ευτυχίας. Η ιστορία του σημερινού βασιλιά της Αγγλίας είναι μια ιστορία από αδιάκοπες αδικίες και σφετερισμούς που όλοι τους έχουν άμεσο σκοπό να επιβάλουν απόλυτη τυραννία στις Πολιτείες αυτές. Διέλυσε πολλές φορές σώματα αντιπροσώπων για να μπορεί δίχως εμπόδια να επεμβαίνει στα δικαιώματα του λαού. Λεηλάτησε τις θάλασσές μας, ερήμωσε τις ακτές μας, έκαψε τις πόλεις μας και σκότωσε πολίτες του λαού μας... Ενας ηγεμόνας ο οποίος χαρακτηρίζεται μονάχα από πράξεις που ταιριάζουν μόνο σ' έναν τύραννο δεν είναι άξιος να κυβερνά έναν ελεύθερο λαό... Υστερα απ' όλα αυτά, εμείς, οι αντιπρόσωποι των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, συγκεντρωμένοι στο Γενικό Κογκρέσο, επικαλούμενοι για την ορθότητα των επιδιώξεών μας τον ανώτατο κριτή του κόσμου, εν ονόματι και κατ' εξουσιοδότησιν του καλού λαού αυτών των αποικιών, γνωστοποιούμε δημόσια και επίσημα και διακηρύσσουμε ότι οι ενωμένες αυτές αποικίες είχαν και έχουν το δικαίωμα να είναι Πολιτείες Ελεύθερες και Ανεξάρτητες· ότι απορρίπτουν κάθε υποτέλεια στο αγγλικό στέμμα· και ότι κάθε πολιτικός δεσμός ανάμεσα στις Πολιτείες αυτές και στο κράτος της Μεγάλης Βρετανίας είναι και δικαιούται να θεωρείται διαλυμένος ολότελα».
Στην Ελλάδα
Η διακήρυξη της ελληνικής ανεξαρτησίας της 1ης Ιανουαρίου 1822 στην Επίδαυρο θύμιζε πολύ την αμερικανική διακήρυξη της 4ης Ιουλίου 1776:
«Το Ελληνικόν Εθνος, το υπό την φρικώδη Οθωμανικήν δυναστείαν, μη δυνάμενον να φέρη τον βαρύτατον και απαραδειγμάτιστον ζυγόν της τυραννίας, και αποσείσαν αυτόν με μεγάλας θυσίας κηρύττει σήμερον διά των νομίμων Παραστατών του, εις Εθνικήν συνηγμένων Συνέλευσιν, ενώπιον Θεού και ανθρώπων, την Πολιτικήν αυτού ύπαρξιν και ανεξαρτησίαν».
Κατ' αρχήν ήταν ένας αγώνας μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και των δεκατριών αποικιών της στην Αμερική, που αντετίθεντο στη βρετανική νομοθεσία και επιζητούσαν την ανεξαρτησία τους. Ηταν όμως και ένας αγώνας μεταξύ των αποίκων καθώς αρκετοί Αμερικανοί, καταγόμενοι κυρίως από την Αγγλία, που αποκαλούνταν Loyalists (Νομιμόφρονες) ή Τόρις (από το όνομα των Αγγλων Συντηρητικών), τάσσονταν στο πλευρό της Μεγάλης Βρετανίας εναντίον των αποίκων επαναστατών. Αλλά η αμερικανική επανάσταση αποτελούσε ακόμα συνέχεια των αποικιοκρατικών πολέμων μεταξύ Γαλλίας και Αγγλίας. Οι Γάλλοι υποστήριξαν, αρχικά μυστικά και στη συνέχεια ανοιχτά, τους Αμερικανούς πατριώτες. Ο Γάλλος υπουργός των Εξωτερικών της μοναρχικής κυβέρνησης, κόμης Βερζέν, φρόντισε να στείλει πολεμοφόδια στους Αμερικανούς επαναστάτες, που είχαν ιδιαίτερη σημασία καθώς οι εξεγερθέντες δεν είχαν πυροβολικό και κυρίως στερούνταν το μπαρούτι. Οταν οι αποικίες απέδειξαν τη μαχητική τους ικανότητα, η Γαλλία αναγνώρισε την ανεξαρτησία τους, υπέγραψε μια συνθήκη συμμαχίας μαζί τους και μπήκε το 1778 στον πόλεμο, στο πλευρό των Αμερικανών.
Ενας από τους Αμερικανούς πατριώτες, ο δημοσιολόγος Τόμας Πέιν, που το βιβλίο του συνεπήρε τους επαναστάτες της Βόρειας Αμερικής, διατύπωνε απόψεις που έμοιαζαν πολύ μ' εκείνες του Ρήγα Φεραίου και των Γάλλων επαναστατών ή των φιλοσόφων.
Ο Πέιν έγραφε ότι «η κοινωνία είναι ένα μεγάλο αγαθό, η εξουσία όμως, όποια μορφή και να έχει, είναι κακό... Ενας μονάχα τίμιος άνθρωπος είναι πιο πολύτιμος από όλους τους εστεμμένους κατεργάρηδες του κόσμου... Εξ άλλου είναι παράλογο να ισχυριστεί κάποιος ότι ένα νησί (σ.σ. η Βρετανία) μπορεί να εξουσιάζει επ' άπειρον μια ολόκληρη ήπειρο».
Πάνω σε μια δημοκρατική και ελεύθερη βάση διατυπώθηκε στις 4 Ιουλίου 1776 η διακήρυξη ανεξαρτησίας των ΗΠΑ στο Κογκρέσο, που έγραφε μεταξύ των άλλων: «Θεωρούμε αυταπόδεικτες αλήθειες ότι όλοι οι άνθρωποι δημιουργήθηκαν ίσοι και ο Δημιουργός τούς έδωσε ορισμένα αναφαίρετα δικαιώματα, όπως π.χ. είναι η ζωή, η ελευθερία και η επιδίωξη της ευτυχίας. Η ιστορία του σημερινού βασιλιά της Αγγλίας είναι μια ιστορία από αδιάκοπες αδικίες και σφετερισμούς που όλοι τους έχουν άμεσο σκοπό να επιβάλουν απόλυτη τυραννία στις Πολιτείες αυτές. Διέλυσε πολλές φορές σώματα αντιπροσώπων για να μπορεί δίχως εμπόδια να επεμβαίνει στα δικαιώματα του λαού. Λεηλάτησε τις θάλασσές μας, ερήμωσε τις ακτές μας, έκαψε τις πόλεις μας και σκότωσε πολίτες του λαού μας... Ενας ηγεμόνας ο οποίος χαρακτηρίζεται μονάχα από πράξεις που ταιριάζουν μόνο σ' έναν τύραννο δεν είναι άξιος να κυβερνά έναν ελεύθερο λαό... Υστερα απ' όλα αυτά, εμείς, οι αντιπρόσωποι των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, συγκεντρωμένοι στο Γενικό Κογκρέσο, επικαλούμενοι για την ορθότητα των επιδιώξεών μας τον ανώτατο κριτή του κόσμου, εν ονόματι και κατ' εξουσιοδότησιν του καλού λαού αυτών των αποικιών, γνωστοποιούμε δημόσια και επίσημα και διακηρύσσουμε ότι οι ενωμένες αυτές αποικίες είχαν και έχουν το δικαίωμα να είναι Πολιτείες Ελεύθερες και Ανεξάρτητες· ότι απορρίπτουν κάθε υποτέλεια στο αγγλικό στέμμα· και ότι κάθε πολιτικός δεσμός ανάμεσα στις Πολιτείες αυτές και στο κράτος της Μεγάλης Βρετανίας είναι και δικαιούται να θεωρείται διαλυμένος ολότελα».
Στην Ελλάδα
Η διακήρυξη της ελληνικής ανεξαρτησίας της 1ης Ιανουαρίου 1822 στην Επίδαυρο θύμιζε πολύ την αμερικανική διακήρυξη της 4ης Ιουλίου 1776:
«Το Ελληνικόν Εθνος, το υπό την φρικώδη Οθωμανικήν δυναστείαν, μη δυνάμενον να φέρη τον βαρύτατον και απαραδειγμάτιστον ζυγόν της τυραννίας, και αποσείσαν αυτόν με μεγάλας θυσίας κηρύττει σήμερον διά των νομίμων Παραστατών του, εις Εθνικήν συνηγμένων Συνέλευσιν, ενώπιον Θεού και ανθρώπων, την Πολιτικήν αυτού ύπαρξιν και ανεξαρτησίαν».
Οταν το 1774 άρχισε η βασιλεία του Λουδοβίκου του 16ου είχε ήδη ωριμάσει μέσα στη γαλλική κοινωνία η σκέψη για την κατάργηση του απολυταρχικού καθεστώτος. Τις εξελίξεις ευνόησε και το τεράστιο δημόσιο χρέος, που το 1789 είχε φτάσει τα τεσσεράμισι δισεκατομμύρια λίβρες.
Ο υπουργός Οικονομικών, Καζόν, στις 20 Αυγούστου 1786 επισκέφτηκε τον Λουδοβίκο τον 16ο και με θάρρος τού είπε: «Εκείνο που είναι αναγκαίο για τη σωτηρία του Κράτους είναι αδύνατο να γίνει με περιορισμένα μέτρα. Το οικοδόμημα πρέπει να ξαναχτιστεί από τα θεμέλια για να προληφθεί η καταστροφή. Είναι αδύνατο να επιβάλλουμε καινούργιους φόρους και είναι καταστρεπτικό να δανειζόμαστε πάντα, δεν αρκεί να περιοριστούμε στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις».
Στο μεταξύ, ακόμα και στην τάξη των ευγενών είχε κάνει την εμφάνισή του το κόμμα των Αμερικανών ή των πατριωτών που ήθελαν να προωθήσουν στη Γαλλία μια συνταγματική και αντιπροσωπευτική μοναρχία.
Οι χωρικοί ήταν τα υποζύγια της γαλλικής κοινωνίας. Φόρος της Δεκάτης, φόρος σε χρήμα, σε είδος, αγγαρείες, βασιλικοί και στρατιωτικοί φόροι, όλα τα βάρη έπεφταν πάνω τους. Σ' αυτούς προστίθεται και ο απλός κλήρος που γνώριζε τη σκανδαλώδη ζωή των αρχηγών του. Το 1789 δεν υπάρχει ούτε ένας από τους 143 επισκόπους που να μην ανήκει στην τάξη των ευγενών. Αυτοί οι ευπατρίδες επίσκοποι ζουν στην Αυλή μακριά από τις επισκοπές τους, που τις γνωρίζουν μόνο από τα εισοδήματα που τους αποφέρουν.
Η ανώτερη αριστοκρατία, προπαντός οι 4.000 οικογένειες των «Presentees» (Ευγενείς που ύστερα από την ενηλικίωσή τους «παρουσιαζόμενοι» στον βασιλιά έπαιρναν την άδεια να συμμετέχουν στην κοσμική κίνηση της Αυλής) δεν έχουν κανέναν λόγο να παραπονιούνται για την τύχη τους. Αλλά το ίδιο δεν συμβαίνει με τους υπόλοιπους Γάλλους. Από τις αρχές του καλοκαιριού του 1789, η κατάσταση ήταν έκρυθμη σε διάφορες περιοχές της Γαλλίας, όπως και στο ίδιο το Παρίσι.
Τον Ιούνιο, η γαλλική πρωτεύουσα είναι σε επαναστατικό αναβρασμό. Ο Λουδοβίκος φέρεται περιφρονητικά προς την αποκαλούμενη «τρίτη τάξη» που την αποτελούν κυρίως έμποροι, βιοτέχνες, δικηγόροι, χωρικοί, αλλά και πολλοί κληρικοί που εντάσσονται στις γραμμές της.
Οι στρατιωτικές επιδείξεις δύναμης του βασιλιά δεν φόβισαν την τρίτη τάξη, η οποία είχε αρχίσει να προπαγανδίζει τις θέσεις της για ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη.
Η κατάσταση είχε ωριμάσει και το γαλλικό σύνταγμα της φρουράς στο Παρίσι στασίασε πολύ σύντομα.
Οι στρατιώτες ήταν δυσαρεστημένοι από τον αυστηρό συνταγματάρχη τους και οι κατώτεροι αξιωματικοί γνώριζαν ότι ποτέ δεν θ' ανέβαιναν στα ανώτερα σκαλοπάτια της στρατιωτικής ιεραρχίας όσο θα ίσχυε ο κανονισμός που επέτρεπε μόνο στους ευγενείς να τα κατέχουν.
Στις 30 Ιουνίου περίπου 4.000 πολίτες απελευθέρωσαν μερικούς στρατιώτες που είχαν φυλακιστεί για απειθαρχία. Οι έφιπποι ουσάροι, που στάλθηκαν για ν' αποκαταστήσουν την τάξη, αρνήθηκαν να επιτεθούν εναντίον του πλήθους.
Η πτώση της Βαστίλλης
Στις 14 Ιουλίου 1789, οι εκλέκτορες που είχαν σχηματίσει στο Δημαρχείο του Παρισιού, μαζί με τους παλιούς δημοτικούς συμβούλους, μια μόνιμη επιτροπή ζήτησαν επανειλημμένα από τον διοικητή της Βαστίλλης να δώσει όπλα στην πολιτοφυλακή που είχε αρχίσει να σχηματίζεται από τους αντιφρονούντες και να βγάλει τα κανόνια που βρίσκονταν στους πύργους του φρούριου, το οποίο είχε μετατραπεί σε φυλακή. Η λαϊκή αντιπροσωπεία που προσπάθησε να συνομιλήσει με τον διοικητή της Βαστίλλης, κρατώντας λευκή σημαία, έγινε δεκτή με πυρά. Ετσι άρχισε η πολιορκία της Βαστίλλης, συμβόλου της απόλυτης μοναρχίας, και οι πολίτες ενισχυμένοι με το γαλλικό σύνταγμα που είχε στασιάσει, κατόρθωσαν έπειτα από σκληρή μάχη να την καταλάβουν.
Η οργή ήταν μεγάλη και το πλήθος ξέσπασε σε αντίποινα. Ο διοικητής της Βαστίλλης, Ντελουέ, και ο πρόεδρος της συντεχνίας των εμπόρων, Φλεσέλ, σκοτώθηκαν αμέσως και τα κεφάλια τους περιφέρονταν στους δρόμους μπηγμένα σε λόγχες.
Ο Γράκχος Μπαμπέφ
Ενας κρατικός σύμβουλος και ένας επόπτης είχαν την ίδια τύχη λίγο αργότερα. Ο επαναστάτης Γράκχος Μπαμπέφ που παραβρέθηκε στα γεγονότα έγραψε συγκλονισμένος στη γυναίκα του: «Τα μαρτύρια κάθε λογής, ο τεταρτιασμός, τα βασανιστήρια, ο τροχός, η πυρά, η αγχόνη, οι αναρίθμητοι δήμιοι μας έμαθαν αυτές τις αγριότητες. Οι αφέντες αντί να μας εκπολιτίσουν, μας κατάντησαν βάρβαρους, γιατί οι ίδιοι είναι βάρβαροι. Θερίζουν και θα θερίζουν ό,τι έσπειραν». Η Βαστίλλη δεν άργησε να κατεδαφιστεί από τον λαό και από το 1880 η 14η Ιουλίου καθιερώθηκε ως εθνική γιορτή της Γαλλίας, που θυμίζει το ξεκίνημα της γαλλικής επανάστασης. Μα η 14η Ιουλίου ήταν μόνο η αρχή. Η Γαλλία έζησε για πολλά χρόνια μια εξαιρετικά θυελλώδη περίοδο με επαναστάσεις, αντεπαναστάσεις, καταργήσεις της μοναρχίας και παλινορθώσεις, ενθρονίσεις αυτοκρατόρων (Ναπολέοντα Α' - Λουδοβίκου - Ναπολέοντα Γ'), την εξέγερση της Κομμούνας του Παρισιού (1871), για να φτάσει στο τέλος στην οριστική εγκαθίδρυση της αβασίλευτης Δημοκρατίας. Η θυελλώδης πολιτική ιστορία της Γαλλίας από τα τέλη του 18ου ώς τα τέλη του 19ου αιώνα θυμίζει κάπως την αντίστοιχη ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα.
Ο υπουργός Οικονομικών, Καζόν, στις 20 Αυγούστου 1786 επισκέφτηκε τον Λουδοβίκο τον 16ο και με θάρρος τού είπε: «Εκείνο που είναι αναγκαίο για τη σωτηρία του Κράτους είναι αδύνατο να γίνει με περιορισμένα μέτρα. Το οικοδόμημα πρέπει να ξαναχτιστεί από τα θεμέλια για να προληφθεί η καταστροφή. Είναι αδύνατο να επιβάλλουμε καινούργιους φόρους και είναι καταστρεπτικό να δανειζόμαστε πάντα, δεν αρκεί να περιοριστούμε στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις».
Στο μεταξύ, ακόμα και στην τάξη των ευγενών είχε κάνει την εμφάνισή του το κόμμα των Αμερικανών ή των πατριωτών που ήθελαν να προωθήσουν στη Γαλλία μια συνταγματική και αντιπροσωπευτική μοναρχία.
Οι χωρικοί ήταν τα υποζύγια της γαλλικής κοινωνίας. Φόρος της Δεκάτης, φόρος σε χρήμα, σε είδος, αγγαρείες, βασιλικοί και στρατιωτικοί φόροι, όλα τα βάρη έπεφταν πάνω τους. Σ' αυτούς προστίθεται και ο απλός κλήρος που γνώριζε τη σκανδαλώδη ζωή των αρχηγών του. Το 1789 δεν υπάρχει ούτε ένας από τους 143 επισκόπους που να μην ανήκει στην τάξη των ευγενών. Αυτοί οι ευπατρίδες επίσκοποι ζουν στην Αυλή μακριά από τις επισκοπές τους, που τις γνωρίζουν μόνο από τα εισοδήματα που τους αποφέρουν.
Η ανώτερη αριστοκρατία, προπαντός οι 4.000 οικογένειες των «Presentees» (Ευγενείς που ύστερα από την ενηλικίωσή τους «παρουσιαζόμενοι» στον βασιλιά έπαιρναν την άδεια να συμμετέχουν στην κοσμική κίνηση της Αυλής) δεν έχουν κανέναν λόγο να παραπονιούνται για την τύχη τους. Αλλά το ίδιο δεν συμβαίνει με τους υπόλοιπους Γάλλους. Από τις αρχές του καλοκαιριού του 1789, η κατάσταση ήταν έκρυθμη σε διάφορες περιοχές της Γαλλίας, όπως και στο ίδιο το Παρίσι.
Τον Ιούνιο, η γαλλική πρωτεύουσα είναι σε επαναστατικό αναβρασμό. Ο Λουδοβίκος φέρεται περιφρονητικά προς την αποκαλούμενη «τρίτη τάξη» που την αποτελούν κυρίως έμποροι, βιοτέχνες, δικηγόροι, χωρικοί, αλλά και πολλοί κληρικοί που εντάσσονται στις γραμμές της.
Οι στρατιωτικές επιδείξεις δύναμης του βασιλιά δεν φόβισαν την τρίτη τάξη, η οποία είχε αρχίσει να προπαγανδίζει τις θέσεις της για ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη.
Η κατάσταση είχε ωριμάσει και το γαλλικό σύνταγμα της φρουράς στο Παρίσι στασίασε πολύ σύντομα.
Οι στρατιώτες ήταν δυσαρεστημένοι από τον αυστηρό συνταγματάρχη τους και οι κατώτεροι αξιωματικοί γνώριζαν ότι ποτέ δεν θ' ανέβαιναν στα ανώτερα σκαλοπάτια της στρατιωτικής ιεραρχίας όσο θα ίσχυε ο κανονισμός που επέτρεπε μόνο στους ευγενείς να τα κατέχουν.
Στις 30 Ιουνίου περίπου 4.000 πολίτες απελευθέρωσαν μερικούς στρατιώτες που είχαν φυλακιστεί για απειθαρχία. Οι έφιπποι ουσάροι, που στάλθηκαν για ν' αποκαταστήσουν την τάξη, αρνήθηκαν να επιτεθούν εναντίον του πλήθους.
Η πτώση της Βαστίλλης
Στις 14 Ιουλίου 1789, οι εκλέκτορες που είχαν σχηματίσει στο Δημαρχείο του Παρισιού, μαζί με τους παλιούς δημοτικούς συμβούλους, μια μόνιμη επιτροπή ζήτησαν επανειλημμένα από τον διοικητή της Βαστίλλης να δώσει όπλα στην πολιτοφυλακή που είχε αρχίσει να σχηματίζεται από τους αντιφρονούντες και να βγάλει τα κανόνια που βρίσκονταν στους πύργους του φρούριου, το οποίο είχε μετατραπεί σε φυλακή. Η λαϊκή αντιπροσωπεία που προσπάθησε να συνομιλήσει με τον διοικητή της Βαστίλλης, κρατώντας λευκή σημαία, έγινε δεκτή με πυρά. Ετσι άρχισε η πολιορκία της Βαστίλλης, συμβόλου της απόλυτης μοναρχίας, και οι πολίτες ενισχυμένοι με το γαλλικό σύνταγμα που είχε στασιάσει, κατόρθωσαν έπειτα από σκληρή μάχη να την καταλάβουν.
Η οργή ήταν μεγάλη και το πλήθος ξέσπασε σε αντίποινα. Ο διοικητής της Βαστίλλης, Ντελουέ, και ο πρόεδρος της συντεχνίας των εμπόρων, Φλεσέλ, σκοτώθηκαν αμέσως και τα κεφάλια τους περιφέρονταν στους δρόμους μπηγμένα σε λόγχες.
Ο Γράκχος Μπαμπέφ
Ενας κρατικός σύμβουλος και ένας επόπτης είχαν την ίδια τύχη λίγο αργότερα. Ο επαναστάτης Γράκχος Μπαμπέφ που παραβρέθηκε στα γεγονότα έγραψε συγκλονισμένος στη γυναίκα του: «Τα μαρτύρια κάθε λογής, ο τεταρτιασμός, τα βασανιστήρια, ο τροχός, η πυρά, η αγχόνη, οι αναρίθμητοι δήμιοι μας έμαθαν αυτές τις αγριότητες. Οι αφέντες αντί να μας εκπολιτίσουν, μας κατάντησαν βάρβαρους, γιατί οι ίδιοι είναι βάρβαροι. Θερίζουν και θα θερίζουν ό,τι έσπειραν». Η Βαστίλλη δεν άργησε να κατεδαφιστεί από τον λαό και από το 1880 η 14η Ιουλίου καθιερώθηκε ως εθνική γιορτή της Γαλλίας, που θυμίζει το ξεκίνημα της γαλλικής επανάστασης. Μα η 14η Ιουλίου ήταν μόνο η αρχή. Η Γαλλία έζησε για πολλά χρόνια μια εξαιρετικά θυελλώδη περίοδο με επαναστάσεις, αντεπαναστάσεις, καταργήσεις της μοναρχίας και παλινορθώσεις, ενθρονίσεις αυτοκρατόρων (Ναπολέοντα Α' - Λουδοβίκου - Ναπολέοντα Γ'), την εξέγερση της Κομμούνας του Παρισιού (1871), για να φτάσει στο τέλος στην οριστική εγκαθίδρυση της αβασίλευτης Δημοκρατίας. Η θυελλώδης πολιτική ιστορία της Γαλλίας από τα τέλη του 18ου ώς τα τέλη του 19ου αιώνα θυμίζει κάπως την αντίστοιχη ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου