Αναγνώστες

Σάββατο 4 Ιουλίου 2009

Για τις διεκρισεις της Ηθικής στην πολιτική των ΗΠΑ... Απο μια συνεντευξη του Τόμας Σκανον

Επιτέλους, με τον Ομπάμα η πολιτική θα στηρίζεται στη λογική»

αποσπασμα:


''Τι σημαίνει η νίκη του Μπαράκ Ομπάμα για τους φιλελεύθερους Αμερικανούς;
«Μια μεγάλη ελπίδα ότι ξεπερνάμε το τεράστιο πρόβλημα του ρατσισμού, ένα πρόβλημα πολύ παλιό, αλλά ιδιαίτερα επίμονο. Στην πραγματικότητα, πολύ πρόσφατα καταφέραμε να το αντιμετωπίσουμε. Θυμάμαι, για παράδειγμα, τις ξεχωριστές κρήνες με τις ταμπέλες "λευκοί" και "μαύροι" που έβλεπα στις πόλεις του Νότου, όταν ήμουν παιδί και ταξιδεύαμε στη Φλόριντα για τις διακοπές του καλοκαιριού. Οι διακρίσεις γίνονταν καθημερινά, παντού, με τρόπο απίστευτα ταπεινωτικό. Σε αυτό το πλαίσιο, η εκλογή του Ομπάμα είναι ένα σημάδι ότι αλλάζουν οι νοοτροπίες, άρα δικαιώνει το σύστημα των "θετικών διακρίσεων", που άρχισε να εφαρμόζεται στα τέλη της δεκαετίας του '60 και τις αρχές του '70. Μιλάω για το σύστημα που ουσιαστικά είχε στόχο να διασφαλίσει ότι θα αποφεύγονταν διακρίσεις σε βάρος των μαύρων και των γυναικών -στα δημόσια αξιώματα, την ανώτατη εκπαίδευση κ.λπ. Πρόκειται για μέτρο που αμφισβητήθηκε και αμφισβητείται έντονα. Ορισμένοι το είδαν σαν επανόρθωση για τις αδικίες που έχουν γίνει σε βάρος τεράστιας μερίδας του πληθυσμού, αλλά εγώ θεωρώ ότι δεν είναι έτσι. Οχι, ήταν και είναι μια προσπάθεια να αλλάξουν οι στερεοτυπικές αντιλήψεις σχετικά με το τι είναι ικανοί να κάνουν οι άνθρωποι με σκούρο χρώμα επιδερμίδας - και οι γυναίκες, ας μην το ξεχνάμε. Γιατί η προκατάληψη που υπήρχε, όπως συμβαίνει με τις προκαταλήψεις γενικώς, σχετιζόταν με το πώς είχαν συνηθίσει να βλέπουν αυτούς τους ανθρώπους στην καθημερινότητα. Και είχαν συνηθίσει να τους βλέπουν να καθαρίζουν πατώματα ή να μαγειρεύουν, ως επί το πλείστον. Ο μόνος τρόπος, λοιπόν, να αλλάξει αυτό, ήταν να αρχίσουν να βλέπουν μαύρους και γυναίκες σε θέσεις που έως τότε δεν φαντάζονταν ότι θα βρίσκονταν. Προφανώς αυτό το μέτρο έχει αξία μόνο σαν μεταβατικό στάδιο. Είτε θα πάψει να εφαρμόζεται γιατί, έχοντας πετύχει τον στόχο του, δεν θα έχει λόγο ύπαρξης, είτε θα συνεχίσει να εφαρμόζεται γιατί θα έχει αποτύχει. Αλλά έχει πετύχει, σε μεγάλο βαθμό. Νομίζω ότι ορισμένοι άνθρωποι, παρά τις αδιαμφισβήτητες ικανότητές τους, δεν θα είχαν καταφέρει να φτάσουν τόσο ψηλά στην κλίμακα της ιεραρχίας αν δεν υπήρχε το μέτρο των θετικών διακρίσεων. Και προφανώς είναι ένα τεράστιο βήμα η εκλογή ενός προέδρου με σκούρο χρώμα επιδερμίδας».
Και εκτός από το θέμα των φυλετικών διακρίσεων, γιατί αποτιμάτε θετικά την εκλογή του Ομπάμα;
«Γιατί επιτέλους η πολιτική θα στηρίζεται στη λογική. Επιτέλους βλέπουμε να καταλαμβάνουν δημόσια αξιώματα άνθρωποι που έχουν και δυο επιστημονικές γνώσεις! Για παράδειγμα, ο νέος υπουργός Ενέργειας είναι ένας πρώτης τάξεως επιστήμονας, σε αντίθεση με τον προκάτοχό του, του οποίου το προσόν ήταν ότι διατηρούσε πολύ φιλικές σχέσεις με την επιχειρηματική κοινότητα. Δύο από τα πλέον απαράδεκτα χαρακτηριστικά της κυβέρνησης Μπους, που αληθινά εξόργιζαν τους φιλελεύθερους στις ΗΠΑ, ήταν πρώτον η διαφθορά της δικαστικής εξουσίας -με αποκορύφωμα τη χρήση βασανιστηρίων- και δεύτερον η περιθωριοποίηση της επιστήμης, η απαξίωση της γνώσης. Σήμερα, λοιπόν, παίρνουμε επιτέλους μια ανάσα, αισθανόμαστε ότι επιτέλους αποκαθίσταται ο σεβασμός στον ορθό λόγο και ο σεβασμός στους νόμους».
Συμφωνείτε με την εκτίμηση που διατυπώνεται από πολιτικούς στοχαστές, ότι τα τελευταία χρόνια οι Δημοκρατικοί είχαν, με μια έννοια, «παραχωρήσει» τη συζήτηση και τις ερμηνείες περί ηθικής στους Ρεπουμπλικανούς; Και ότι η εκλογή του Ομπάμα σηματοδοτεί και την επιστροφή της ηθικής στον πολιτικό λόγο;
----------------------------------------------------------------------------

«Για τους Ρεπουμπλικανούς η ηθική συνδέεται κυρίως με το σεξ. Με το σεξ και τη σχέση του με τον θάνατο, το σεξ όπως το βλέπει η θρησκεία, για την ακρίβεια.


Ενώ αν ρωτήσετε έναν φιλελεύθερο, όπως είμαι εγώ, εάν πιστεύει ότι υπάρχουν ηθικά ζητήματα που συνδέονται με το σεξ, θα σας πει, βεβαίως και υπάρχουν - η γυναικεία κακοποίηση και οι διακρίσεις σε βάρος των ομοφυλοφίλων. Δηλαδή ζητήματα δικαιοσύνης.

Στην πολιτική, λοιπόν, όταν οι φιλελεύθεροι κάνουν λόγο για ηθική, αναφέρονται στη δικαιοσύνη.

Οι Ρεπουμπλικανοί δεν θέλουν να μιλήσουν για δικαιοσύνη. Και κατηύθυναν με τέτοιο τρόπο τη δημόσια συζήτηση, ώστε τα θέματα της ηθικής να φτάσουν να μην έχουν καμία σχέση με τη δικαιοσύνη.


Ετσι, οι ψηφοφόροι τους μπορούσαν να αισθάνονται ηθικοί, χωρίς να απαιτείται να κάνουν τίποτε για να προαγάγουν την κοινωνική δικαιοσύνη. Γιατί είναι πολύ εύκολο να αισθάνεται κάποιος ικανοποιημένος με τον εαυτό του, όταν, για να είναι ηθικός, αρκεί να κουνάει επιτιμητικά το δάχτυλο στους ομοφυλόφιλους ή να κατηγορεί τις γυναίκες που θέλουν να κάνουν άμβλωση.
Οπότε κατευθύνοντας εκεί τη συζήτηση περί ηθικής, οι Ρεπουμπλικανοί δεν ζητούσαν από τους πολίτες να κάνουν το παραμικρό - απλώς τους έλεγαν πόσο κακοί είναι οι άλλοι. Η δικαιοσύνη απαιτεί από εμάς να κάνουμε πράξεις ώστε να βοηθήσουμε κάποιον άλλο.

Οι Δημοκρατικοί, λοιπόν, απέφευγαν να εισαγάγουν την ηθική στον πολιτικό λόγο τους, ακριβώς για να μη φανεί ότι είχαν απαιτήσεις από τον αμερικανικό λαό.

Εννοώ ότι δεν ήθελαν να πουν ότι δεν μπορούμε να βομβαρδίσουμε τους Ιρακινούς για να αισθανθούμε εμείς πιο ασφαλείς - διότι έτσι όπως το είχαν θέσει οι Ρεπουμπλικανοί, υπήρχε η εντύπωση ότι όσοι ήταν αντίθετοι στον πόλεμο απαιτούσαν από τους Αμερικανούς πολίτες να ρισκάρουν την ασφάλειά τους, να δεχτούν να εκτεθούν στον κίνδυνο μιας νέας 11/9.
Και η δυσκολία των Δημοκρατικών να επαναφέρουν την ηθική στην ατζέντα ήταν να καταφέρουν να πείσουν τους πολίτες για τη σημασία της δικαιοσύνης, ακόμη κι όταν περιλαμβάνει ορισμένες θυσίες.


Ο Ομπάμα έχει τόσο ψύχραιμο λόγο και τέτοια σπάνια πολιτικά χαρίσματα, που είναι ο σωστός άνθρωπος γι' αυτή τη δύσκολη αποστολή. Κι ενώ είναι ιδιαίτερα προσεκτικός στον τρόπο που διατυπώνει τις υποχρεώσεις μας, δίνει μεγάλη έμφαση στο ότι οι εθνικές αξίες μας δεν μας επιτρέπουν να θέτουμε σε κίνδυνο την ανθρώπινη ζωή»


---------------------------
Info:
Στο πρώτο βιβλίο του «What We Owe to Each Other», εκδ. Harvard University Press,ο Σκάνλον αναπτύσσει τη θεωρία του γύρω από το τι είναι σωστό και τι λάθος, καθώς και τις υποχρεώσεις που έχουμε ο ένας απέναντι στον άλλο. Το «The Difficulty of Tolerance», εκδ. Cambridge University Press είναι μια συλλογή δοκιμίων πολιτικής φιλοσοφίας. Πριν από μερικούς μήνες κυκλοφόρησε το «Moral Dimensions: Permissibility, Meaning, Blame», εκδ. Harvard University Press.

Δεν υπάρχουν σχόλια: