«Ο πόλεμος των εκπλήξεων»
Δημοσιεύτηκε: Πέμπτη, 28 Οκτωβρίου 2010 | ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ
ΤΟΥ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΜΗΤΑΦΙΔΗ*
«Πρόκληση για στοχασμό και συσπείρωση της σκεπτόμενης και βασανισμένης ανθρωπότητας» θεωρούσε ο Μαρξ τις μεγάλες στιγμές της Ιστορίας και όχι ευκαιρία για εθνικιστικά παραληρήματα, πολυέξοδες φιέστες και παρελάσεις.
Γιατί, όπως σωστά τονίζει στο «μανιφέστο» του ο Σύλλογος Διδασκόντων του 1ου Πειραματικού Δημοτικού Σχολείου του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ, «αν κάτι πρέπει να διδάσκονται τα παιδιά από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είναι αυτό που χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωναν στους δρόμους με τη λήξη του πολέμου: Ποτέ πια πόλεμος, ποτέ πια φασισμός στη Γη! Κι αυτό, φυσικά, δεν μπορεί να γίνει μέσα από την παρέλαση, μια αναχρονιστική πρακτική που υποβιβάζει τον πολίτη σε "υπήκοο" ο οποίος αποδίδει τιμές στους "επισήμους" στην εξέδρα».
Αντίθετα, είναι αναγκαίο η εξιστόρηση του Β' Παγκόσμιου Πολέμου στα ελληνικά σχολικά βιβλία «να απεξαρτηθεί από το ηρωολατρικό αφήγημα, που δαιμονοποιεί και εξιδανικεύει κατά περίπτωση, περιορίζοντας τον ορίζοντα κατανόησης και ερμηνείας των ιστορικών γεγονότων», όπως σωστά τονίζουν οι ιστορικοί Γ. Κόκκινος, Παναγιώτης Γατσωτής και Ελλη Λεμονίδου.
Ο γ. γραμματέας του ΕΑΜ, Θ. Χατζής, στο έργο του «Οι ρίζες της Εθνικής Αντίστασης» αποδίδει το «λαϊκό πατριωτισμό», που καταγράφεται κατά τον ελληνοϊταλικό «πόλεμο των εκπλήξεων», στη «συναίσθηση ότι η Ελλάδα κάνει έναν δίκαιο πόλεμο με ευρύτερο αντιφασιστικό δημοκρατικό περιεχόμενο, που τον έφερνε αντιμέτωπο με τους φασίστες κυβερνήτες του». Η ναζιστική κατοχή «θα μεταμορφώσει γρήγορα τα ηττημένα έθνη σε μπαρουταποθήκες, καθώς από όλες τις μορφές δικτατορίας η ολοκληρωτική δικτατορία των ξένων κατακτητών είναι η πιο ανυπόφορη», προέβλεπε ο Λ. Τρότσκι τον Ιούνιο του 1940, δυο μόλις μήνες πριν δολοφονηθεί από τον Στάλιν.
Και η έκρηξη δεν άργησε να έρθει. Η απόπειρα των Ναζί να μετατρέψουν και την κατεχόμενη Ελλάδα σε ένα απέραντο στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας συνέβαλε στη «συνειδητοποίηση του κοινωνικού προβλήματος που - παρά την ανάπτυξη των κοινωνικών αγώνων - ήταν εξαιρετικά θαμπό και μπλεγμένο με το εθνικό πρόβλημα, κεντρικό σημείο του μεγαλύτερου μέρους της εποχής 1900-1940», όπως σημειώνει ο Ν. Σβορώνος στα «Ανάλεκτά» του. Στη διάρκεια του αντικατοχικού αγώνα το κοινωνικό πρόβλημα παύει να είναι υπόθεση μιας μικρής πρωτοπορίας και τη λύση του αναλαμβάνουν τα πλατιά λαϊκά στρώματα, έστω και υπό το θολό όραμα της «λαοκρατίας». Οι «λαϊκοί θεσμοί» των ΕΑΜ / ΕΛΑΣ και η σφυρηλάτηση της εργατοαγροτικής συμμαχίας ήταν βασικοί σταθμοί στη μετάβαση από την εθνική στην κοινωνική απελευθέρωση, που έπεσε, δυστυχώς, θύμα της σταλινικής «θεωρίας των σταδίων» και των αυταπατών της τότε ηγεσίας της Αριστεράς περί «εθνικού δρόμου για το σοσιαλισμό».
*Ο ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ ΜΗΤΑΦΙΔΗΣ είναι εκπαιδευτικός
«Πρόκληση για στοχασμό και συσπείρωση της σκεπτόμενης και βασανισμένης ανθρωπότητας» θεωρούσε ο Μαρξ τις μεγάλες στιγμές της Ιστορίας και όχι ευκαιρία για εθνικιστικά παραληρήματα, πολυέξοδες φιέστες και παρελάσεις.
Γιατί, όπως σωστά τονίζει στο «μανιφέστο» του ο Σύλλογος Διδασκόντων του 1ου Πειραματικού Δημοτικού Σχολείου του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ, «αν κάτι πρέπει να διδάσκονται τα παιδιά από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είναι αυτό που χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωναν στους δρόμους με τη λήξη του πολέμου: Ποτέ πια πόλεμος, ποτέ πια φασισμός στη Γη! Κι αυτό, φυσικά, δεν μπορεί να γίνει μέσα από την παρέλαση, μια αναχρονιστική πρακτική που υποβιβάζει τον πολίτη σε "υπήκοο" ο οποίος αποδίδει τιμές στους "επισήμους" στην εξέδρα».
Αντίθετα, είναι αναγκαίο η εξιστόρηση του Β' Παγκόσμιου Πολέμου στα ελληνικά σχολικά βιβλία «να απεξαρτηθεί από το ηρωολατρικό αφήγημα, που δαιμονοποιεί και εξιδανικεύει κατά περίπτωση, περιορίζοντας τον ορίζοντα κατανόησης και ερμηνείας των ιστορικών γεγονότων», όπως σωστά τονίζουν οι ιστορικοί Γ. Κόκκινος, Παναγιώτης Γατσωτής και Ελλη Λεμονίδου.
Ο γ. γραμματέας του ΕΑΜ, Θ. Χατζής, στο έργο του «Οι ρίζες της Εθνικής Αντίστασης» αποδίδει το «λαϊκό πατριωτισμό», που καταγράφεται κατά τον ελληνοϊταλικό «πόλεμο των εκπλήξεων», στη «συναίσθηση ότι η Ελλάδα κάνει έναν δίκαιο πόλεμο με ευρύτερο αντιφασιστικό δημοκρατικό περιεχόμενο, που τον έφερνε αντιμέτωπο με τους φασίστες κυβερνήτες του». Η ναζιστική κατοχή «θα μεταμορφώσει γρήγορα τα ηττημένα έθνη σε μπαρουταποθήκες, καθώς από όλες τις μορφές δικτατορίας η ολοκληρωτική δικτατορία των ξένων κατακτητών είναι η πιο ανυπόφορη», προέβλεπε ο Λ. Τρότσκι τον Ιούνιο του 1940, δυο μόλις μήνες πριν δολοφονηθεί από τον Στάλιν.
Και η έκρηξη δεν άργησε να έρθει. Η απόπειρα των Ναζί να μετατρέψουν και την κατεχόμενη Ελλάδα σε ένα απέραντο στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας συνέβαλε στη «συνειδητοποίηση του κοινωνικού προβλήματος που - παρά την ανάπτυξη των κοινωνικών αγώνων - ήταν εξαιρετικά θαμπό και μπλεγμένο με το εθνικό πρόβλημα, κεντρικό σημείο του μεγαλύτερου μέρους της εποχής 1900-1940», όπως σημειώνει ο Ν. Σβορώνος στα «Ανάλεκτά» του. Στη διάρκεια του αντικατοχικού αγώνα το κοινωνικό πρόβλημα παύει να είναι υπόθεση μιας μικρής πρωτοπορίας και τη λύση του αναλαμβάνουν τα πλατιά λαϊκά στρώματα, έστω και υπό το θολό όραμα της «λαοκρατίας». Οι «λαϊκοί θεσμοί» των ΕΑΜ / ΕΛΑΣ και η σφυρηλάτηση της εργατοαγροτικής συμμαχίας ήταν βασικοί σταθμοί στη μετάβαση από την εθνική στην κοινωνική απελευθέρωση, που έπεσε, δυστυχώς, θύμα της σταλινικής «θεωρίας των σταδίων» και των αυταπατών της τότε ηγεσίας της Αριστεράς περί «εθνικού δρόμου για το σοσιαλισμό».
*Ο ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ ΜΗΤΑΦΙΔΗΣ είναι εκπαιδευτικός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου