ANIA TEXNEΣ ΑΠΕΡΓΑΖΕΤΑΙ του Γιώργου Αυγέρη

ANIA TEXNEΣ ΑΠΕΡΓΑΖΕΤΑΙ

Έχουμε να ακούσουμε κάτι αποδοκιμαστικό για την ανία από τότε που ο Raoul Vanegem την είχε προωθήσει στην πρώτη θέση της ατζέντας κριτικής του πολιτικού. Ήταν μια έννοια πολιτική, υπό την έννοια ότι επέκρινε την πολιτική για τις ελλείψεις του ρόλου της, για το ότι ήταν ένα εργαλείο που είχε χαλάσει αλλά έπρεπε να το μοντάρουμε ώστε να γίνει αληθινά λειτουργικό για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες μας. Σήμερα, το ίδιο το πολιτικό έχει γίνει ανιαρό. Ο λόγος είναι ότι η πολιτική ως υπόθεση παντός κοινωνικού επιστητού, τελικά νίκησε. Διαχύθηκε σε όλες, μα όλες, τις κοινωνικές δραστηριότητες, όπως ακριβώς την είχε οραματιστεί ο Αριστοτέλης, ορίζοντας τον άνθρωπο ως ζώο πολιτικό. Αναρωτιέται κανείς, εκ των υστέρων, αν όντως το ζωϊκό στοιχείο που υπήρχε στην πολιτική ήταν αυτό που επικράτησε πάνω στο καθεαυτό πολιτικό, αν κρίνουμε από τις πολλαπλές αναβιώσεις και επαναφορές στο ιστορικο προσκήνιο του φαινομένου του βιταλισμού, με τις φασιστικές και εθνικιστικές εξάρσεις που ξαναπαίρνουν φωτιά σήμερα. Ωστόσο νομίζω, πως δεν είναι αυτό το πρώτιστο και κυρίαρχο. Οι βιταλιστικές εξάρσεις είναι τα κακέκτυπα της κρίσης, τα προπετάσματα καπνού που θολώνουν την ατμόσφαιρα του πραγματικού. Στην ουσία, αυτό που κυρίως πάσχει είναι η ίδια η έννοια της πολιτικής, το δεύτερο σκέλος της Αριστοτελικής πρότασης και κακώς εστιάζουμε στο πρώτο. Ο φασισμός φαίνεται επικίνδυνος γιατί επιχειρεί να καταλάβει (με την έννοια της κατάληψης) τον χώρο όπου εκτυλίσσεται το πραγματικό δράμα που είναι η απώθηση του ξεπερασμένου και η ασύνειδη διαιώνισή του. Γι’ αυτό δεν είναι πραγματικά απειλητικός ο φασισμός όσο φαίνεται να δείχνουν τα δόντια του, διότι με τη σειρά του απειλείται και αυτός από την κρίση του πολιτικού που είναι η κυρίαρχη παθογένεια του κοινωνικού σήμερα.

Σε τι όμως συνίσταται αυτή η παθογένεια δεν είπαμε. Μα, στην επικράτηση της πολιτικής, στην τελική της νίκη, στην διάχυσή της παντού, αφού και στο τηλεοπτικό σώου της Μανωλίδου πχ, διακρίνουμε μια οσμή του πολιτικού, γιατί βρωμάει τόσο πολύ η επιτήδευση ή μάλλον η υπόκριση ότι δεν είναι πολιτικό αυτό που κάνουμε τώρα να δείχνουμε τους κώλους μας δημοσίως, αλλά ρε παιδί μου, κάτι το απολιτικόν επιτέλους, κι ας έχουμε εμείς ταυτίσει ακριβώς και με συνέπεια το πολιτικό με το δημόσιο και την δημοσιότητα. Βρωμάει τόσο πολύ κιόλας που κανένας δεν το παίρνει μυρωδιά, διότι απλώς η πολιτική κατάντησε ένα κοινό αποχωρητήριο, με την κυριολεκτική έννοια της απόσυρσης, της αποχώρησης από το προσκήνιο, εφόσον όταν μιλάει ο πρωθυπουργός ή «συζητάει» ο Πρετεντέρης όλοι πρέπει να σιωπαίνουμε και να ακούμε.

Η ανία λοιπόν του πολιτικού δεν είναι άλλο γεγονός παρά μια ψευδής και υποκριτική «μετουσίωση» αυτού που υπήρξε ευχάριστο και χαρούμενο στην δημόσια επαφή και μετατράπηκε σε μαζοχιστική άσκηση του κυτάγματος ενός βλέπειν, δηλαδή ούτε κάν του βλέπειν (δεν είναι το πρόβλημα αυτό αλλά η λύση του), της παρατήρησης του βλέπειν, και εκεί ζει, τι ζεί δηλαδή, ψευτοζεί, ο πραγματικός θεατής, υλοποιώντας στην κυριολεξία την σύμφυση πολιτικής και πραγματικότητας ως ανίας.

Προφανώς, και δεν θα γίνει ποτέ αντιληπτό διότι πρόκειται για σύμφυση, αφομίωση στο ίδιο, αν δεν αποκατασταθεί η πραγματική όραση. Ως τότε η πολυθρόνα θα παραμένει ο τέλειος λίθος του Βάαλ, αφού αυτό που κυτάμε δεν είναι άλλο παρά αυτό που δεν κάνουμε.

Γιώργος Αυγέρης

15-05-2011