Αναγνώστες

Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου 2022

Για τον Ορο Εθνολαικισμο μερος Β/ Η διακριση απο τον εθνικισμο με βαση το κυριαρχο μεσο

 

 

α) με βάση  το  κυρίαρχο  μέσο

 Να πω  εξαρχής  πως το έθνος   και  εθνικισμος  με  ) μετασχηματισμό   των παραδοσιακών κρατών και αυτοκρατοριών της Ευρώπης σε   έναν  νεωτερικο κοσμο   εθνων- κρατων

 

-        Ο εθνικισμός  δεν είναι μόνο  μια   ιδεολογία    ; (  εδώ  υπάρχουν και  διάφοροι που ισχυρίζονται  ότι δεν είναι καν   ιδεολογία )  Είναι και ένα  ιστορικό επεισόδιο που  απόκτα  διαφορετικές εκφάνσεις   σε διαφορετικό χώρο καιχρόνο

-         

-         Ο Εθνικισμος και το εθνος     συνδέεται  με τον έντυπο  καπιταλισμό ( Αντερσον )Τυπογραφία, την  εφημερίδα και το νεωτερικο μυθιστόρημα

Ο  σύγχρονος εθνολαικισμος  με την γενικευμένη διάδοση  της τηλεόρασης   (ιδιωτικη)-και των μεσων  κοινωνικής δικτυωσης   - 

 

  ο όρος έθνος   με  εθνικισμό  αναδύεται  ταυτόχρονα

Με  άλλες ιδεολογίες     και  με τον  μετασχηματισμό   των παραδοσιακών κρατών και αυτοκρατοριών της Ευρώπης σε κατι  νεωτερικο  :Το έθνος – Κράτος

.

η φαντασιακή κοινότητα του έθνους είχε ως μια από  τις προϋποθέσεις της τον έντυπο λόγο ...

Την εφημερίδα το βιβλίο το μυθιστόρημα.. 

,Για τον Μπ  Αντερσον είναι ο έντυπος καπιταλισμός που οδηγεί στη συνάρθρωση των ποικίλων προφορικών γλωσσών και τη δημιουργία, μέσω αυτών, έντυπων γλωσσών, που χάρη στη μηχανική αναπαραγωγή τους, διαδίδονται ευρύτατα μέσω της αγοράς.[1]

   Αυτές οι έντυπες γλώσσες θέτουν τώρα τα θεμέλια της εθνικής συνείδησης δημιουργούν ενιαία πεδία ανταλλαγής και επικοινωνίας

Δημιουργείται έτσι μια κοινότητα συναναγνωστών,το έμβρυο της κοινότητας που αυτό -κατανοείται φαντασιακά ως εθνική.

Ο έντυπος καπιταλισμός προσδίδει μια σταθερότητα στη γλώσσα, γεγονός που συμβάλλει αργότερα στη συγκρότηση της  ιδεας   ,μιας  αιώνιας και άφθαρτης οντότητας που είναι κεντρική στην υποκειμενική σύλληψη του έθνους.

Παράλληλα ο ‘Αντερσον τονίζει ότι η αστική τάξη είναι η πρώτη άρχουσα τάξη που δημιουργεί τη συνοχή της μέσα από την έντυπη γλώσσα σε αντίθεση με τις προ-αστικές άρχουσες τάξεις που θεμελίωναν τους δεσμούς αλληλεγγύης τους στη βάση της συγγενείας..

  Τώρα   η εθνική ταυτότητα  γίνεται  στην  νεωτερική εποχή   μια σταθερή     κεντρική ταυτότητα   που ενορχηστρώνει  ιεραρχικά τις άλλες – ταυτότητες  φύλου επαγγέλματος  θρησκεία κλπ. -  καΙσταθερά όπως το τυπογραφικό στοιχείο

  

υφίστανται  δυο  μορφές   εντύπου λογοΥ  σύμφωνα με τον Άντερσον  που    μορφοποιούν το έθνος 

 α) η Εφημερίδα  ως η  καθημερινή   προσευχή του μη θρησκευόμενου ατομου

 

  και  β)  το Μυθιστόρημα

ευρύτερα, η κινητικότητα, η ανωνυμία και η εξατομίκευση που γεννά ο καπιταλισμός επιβάλλουν έναν και μοναδικό, μεταδιδόμενο με τη γραφή και διαδιδόμενο μέσω της εκπαίδευσης κώδικα στον όποιο θα διεξάγεται η επικοινωνία στα πλαίσια της εκάστοτε κοινότητας.(βλ Έ. Γκελνερ ,Εθνικισμός. Πολιτισμός .πίστη και εξουσία  ,μτφ Λύδια Παπαδάκη, εκδ Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2002, σελ 52-53).)

 

  Ο εθνολαικισμος    από την άλλη  είναι  ένας  λόγος , μια  ρητορική που  συνδέεται  με από- ιεραρχημένες  ταυτότητες  με  Ξεκολλημένες  ταυτότητες   που διαμορφώνεται διάμεσο της τηλεόρασης και του Ιντερνέτ

Και όπως  επισημαίνει ο Νηλ  Ποστμαν στο κλασσικο εργο του  Διασκέδαση μέχρι θανάτου η Τηλεόραση οδηγεί στη Αποπλαισίωση του Κόσμου

χρησιμοποιείται  συνήθως στα δελτία ειδήσεων  του ραδιοφώνου  της τηλεόρασης  φράση « και τώρα …ας περάσουμε  σε άλλο θέμα» γιαν α δηλώσει ότι  αυτό που μόλις  ακούσαμε  η  είδαμε  δεν έχει καμμιά  σχέση με αυτό που πρόκειται να ακούσουμε η να  δούμε Η φράση  αυτή  είναι ένας τρόπος   γνωστοποίησης  του γεγονότος ότι ο κόσμος  όπως καταγράφεται από τα όλο και ταχύτερα  ηλεκτρονικά μέσα, δεν έχει αλληλουχία η νόημα και δεν πρέπει να λαμβάνεται  σοβάρα υπόψη

Στην τηλεόραση, σχεδόν κάθε μισή ώρα παρουσιάζεται ένα ξεχωριστό γεγονός, με διαφορετικό περιεχόμενο, πλαίσιο και συναισθηματική χροιά από εκείνο που προηγείται και έπεται

Τα προγράμματα είναι δομημένα με τέτοιον τρόπο  ώστε , σχεδόν  κάθε οκταλεπτο να μπορεί να σταθεί  αυτοτελώς.  Σπάνια απαιτείται  από τους τηλεθεατές να συνεχίσουν μια  σκέψη η ένα συναίσθημα  από μια  χρονική  στιγμή σε μίαν άλλη…

στην τηλεοπτική παρουσίαση των ‘’δελτίων ειδήσεων’’ ί δεν εμφανίζονται μόνο αποσπασματικές   ειδήσεις . αλλά ειδήσεις χωρίς πλαίσιο, χωρίς  αξία, κατά συνέπεια χωρίς ουσιαστική σοβαρότητα. Δηλαδή παρουσιάζονται   οι ειδήσεις  σαν είδος διασκέδασης

Έχουμε τώρα έναν πολιτισμό του οποίου  οι ιδέες  και η επιστημολογία  διαμορφώνεται από τις εικόνες της τηλεόρασης και όχι από τυπωμένες λέξεις (τα αποσπάσματα από το Διασκέδαση μέχρι θανάτου)

 

Παραδειγμα  η εργαλειακή χρήση του συναισθήματος-ως τηλεοπτικού μελό-που συνοδεύει τον σύγχρονο εθνολαικιστικο λόγο: το πάθος του Π Ψωμιαδη όταν ύψωνε τον τεράστιο μακεδονικό αετό του, το ευτυχισμένο χαμόγελο  του Καραζαφερη ,όταν λευκά περιστέρια του τσιμπολογούσαν τους κολλημενους στο στο κεφάλι του σπορους ,σε μια τελετή ρίψης του σταυρού. 

Πετρος Θεοδωριδης

[1]

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Ο χρόνος σβουριζει προς πάσα κατεύθυνση

 Έχετε  παρατηρήσει  το  ποσο    εύκολα     και  ανεξήγητα     χάνονται  -  λές  και τα κατάπιε  η θάλασσα  -   ζητήματα  που  μας  απασχόλη...