Κορωνοιός και Μελαγχολία του Πέτρου Θεοδωρίδη

Κορωνοιός και Μελαγχολία 

του   Πέτρου Θεοδωρίδη

Κι έτσι βυθιστήκαμε σαν Νάρκισσοι στην Λίμνη της Πανδημίας, όπως στην ταινία Μελαγχολία του Τρίαρς , περπατώντας αργά και αμήχανα βουτηγμένοι σε μια κολλώδη αλλόκοτη θλίψη που μας καθηλώνει μας έλκει και μας ελκύει, ως ηδονή – οδύνη ^. θλίψη όχι για μας και τη ζωή μας αλλά για το είδος μας ^. στο Πένθος θρηνούμε για την απώλεια πολυαγαπημένου ενώ στην Μελαγχολία δεν ξέρουμε τι έχουμε χάσει ακριβώς .Εξάλλου το πένθος στρέφεται προς τα έξω προς το(ν) αγαπημένο άλλο που χάσαμε ενώ η μελαγχολία προς τον εαυτό . Να που βρισκόμαστε καθηλωμένοι στα σπίτια μας σε μια παγκόσμια εξατομικευμένη καραντίνα , κατάμονοι με τον εαυτό μας αντιμέτωποι με τον εαυτό μας και τον χαμένο χρόνο ^. ο χρόνος πια δεν ξεγελιέται , μέσα από το βουητό του κόσμου, μέσα από την καθησυχαστική παρουσία του πλήθους την ρουτίνα της καθημερινότητας , παραμένει εκεί ακίνητος σαν τον ελέφαντα καταμεσής του Δρόμου απειλητικός και πελώριος ^. σαν το Ασυνείδητο, χρόνος – Αυτό(Id).Και μας κοιτά. Αμειλικτος.

Η μελαγχολία της καραντίνας ανα -παράγει και ξεσκεπάζει το υπόκωφο άγχος ^. το άγχος διακρίνεται από το φόβο που αφορά σε μια συγκεκριμένη απειλή : στο άγχος η απειλή είναι διάχυτη, αόρατη, αφορά στα πάντα και στο τίποτε ,ελλοχεύει παντού^. και κυρίως φωλιάζει στο Πλησίον μας . Στην εποχή μας η εντολή «αγάπα το Πλησίον σου» έχει μετατραπεί στην εντολή : κράτα το Πλησίον σου μακριά.

Ο Κορωνοιός επέφερε την αποξένωση με έναν αβάσταχτα κυριολεκτικό τρόπο : οι άλλοι γίνονται η κόλαση μας . Και στην εποχή μας οι αλλοι γινονται πια οι Κάθε άλλοι . Στην ταινια του Alejandro Amenábar’ the Others (2001) η Νικολ Κιτμαν ως μητέρα που ζει με τα δυο μικρά παιδιά της σε ένα στοιχειωμένο σπίτι στο Jersey Island ανακαλύπτει στο τέλος ότι ολοι οι οικείοι κι αυτή η ίδια είναι οι πραγματικοί ξένοι. Έτσι η καραντίνα μας έκανε να νιώσουμε αυτό που όντως είμαστε :ξένοι στην κοινωνία των ξένων: αυτό που ο Simmel αντιλαμβανόταν ως το χαρακτηριστικό του ξένου “ο οδοιπόρος που σήμερα έρχεται και αύριο φεύγει” στην εποχή μας τείνει να γίνει η κυρίαρχη μορφή ζωής : ως πλεονάζων πληθυσμός, ως υπεράριθμοι, ολοι είμαστε Νομάδες .

Ο Κορωνοιος μοιάζει με κάτι ανάλογο με την άσχημη μυρωδιά στην ταινία ” Παράσιτα” : Η αποφορά του Κακού . Αν στην εποχή του Μαρξ το φάντασμα του κομμουνισμού πλανάται πάνω από την Ευρώπη τωρα πλανάται μια μυρωδιά από θειάφι πάνω από τον κόσμο ^.γλιστράμε πολύ γρηγορά σε έναν νέο μεσαίωνα .Και ο ιός αυτός είναι σαν το κατά Λακάν Πραγματικό: γίνεται αντιληπτός μόνο από τα ίχνη του και τις επιπτώσεις του. Στο Τρούμαν Σώου της (νέο) φιλελεύθερης πραγματικότητας – «η φαντασίωση είναι η σκηνοθεσία του Πραγματικού» έλεγε ο Λακάν – ο Κορωνοιός εισέβαλε σιωπηλά σαν το Λακανικό Πραγματικό, ως κάτι που δεν υφίσταται χειροπιαστά ,και υλικά, που συμπεραίνουμε την ύπαρξη του από τις επιπτώσεις του ,μια μαύρη τρύπα , σαν το μηδέν . Σκεφτείτε το μηδέν ως τρύπα μέσα σε ένα δακτυλίδι : Δεν είναι, είναι ένα κενό , όμως χωρίς την τρύπα στη μέση δεν θα υπήρχε το δαχτυλίδι . Έτσι και το πραγματικό καμπυλώνει , διαπερνά την πραγματικότητα μας, υφίσταται από κάτω,. Όμως δεν Είναι. Σαν τον Κορωνοιό. Δεν τον βλέπουμε, μας διαπερνά, μάς τρυπά. Και επιδρά στην οικονομία μας , τη σκέψη τα συναισθήματα μας την κοινωνία μας ως ρευστή αγωνία ως μια  τερατώδης εμπλοκή  , ένα παγκόσμιο βραχυκύκλωμα    του «τούρμπο –καπιταλισμού» στον οποίο είμαστε ολοι μας παγιδευμένοι.

Πέτρος Θεοδωρίδης ,