Αναγνώστες

Κυριακή 15 Δεκεμβρίου 2024

Amacord του Φελίνι ..Πέτρος Θεοδωρίδης

 Για την ταινια  Αmacord

------------------------------

Πετρος Θεοδωριδης


Στο επίκεντρο της ταινίας Αmacord, 

είναι ένας νεαρός έφηβος, και η ζωή που στροβιλίζεται γύρω του σε μια μικρή  πόλη της Ιταλίας

 στην μακρά περίοδο του Μουσσολινικου Φασισμού, 

όπου η άνοιξη αιωρούμενη ως  μικρές νιφάδες από χνούδι λεύκας και μια ονειρική αύρα ενώνει θεατές και θέαμα σε μια πανηγυρική ατμόσφαιρα που διαποτίζει ολόκληρη την ταινία, καθώς ξετυλίγονται οι αναμνήσεις του εφήβου:τα κορίτσια που εξιδανικεύει, τα γλυκά που ποθεί, οι τελετουργίες της άνοιξης  οι  φάρσες,τα γεύματα που πάντα καταλήγουν σε ομηρικούς οικογενειακούς καυγάδες , τα σκηνικά της  της εκκλησίας  και της  εξομολόγησης ,το βαριετέ της ίδιας της μεσοπολεμικής Ιταλίας – η  δόξα των μεγάλων υπερωκεάνιων πλοίων, το θεατρικό γκροτέσκο φασιστικού πάρτι μασκέ του Μουσσολίνι


.... αναμνήσεις από τη  βόλτα όπου πήγαιναν πάνω κάτω οι κάτοικοι της πόλης , αναμνήσεις από τις ερωτικές κυρίες ,τις πόρνες ,του  μυστηριώδους  τύπου  που περνά με την μοτοσυκλέτα, του  δικηγόρου που με στόμφο μας μιλά για την ιστορία της πόλης ενώ τον κοροϊδεύουν , του πατέρα που κάθε τόσο νευριάζει ,της  μητέρας  που πεθαίνει στο νοσοκομείο, του τρελού θείου που ανέβηκε πάνω στο δέντρο επειδή ήθελε γυναίκα, αναμνήσεις  έντονης σεξουαλικής ορμής  και φανφαρόνικου φασισμού και λατρείας της αρρενωπότητας ,


....όλο το φελλινικο φαντασιακο συμπαν ,η αυλή  των θαυμάτων ,αναμνήσεις της τρομοκρατίας  που υφίστατο κάθε πολίτης που δεν  χαιρετούσε με τον φασιστικό τρόπο , του ρετσινόλαδου , του τρόμου  από το ξαφνικό άκουσμα της διεθνούς ,της πυράς της μάγισσας , αναμνήσεις  της εξωστρέφειας της  μικρής πόλης που κάνοντας βόλτα πάνω κάτω διασκεδάζει  κοροϊδεύοντας τον τυφλό ακκορντεονίστα και κάθε περιθωριακό η στιγματισμένο και οι μικρές χάρες ! «ω!!!Χιονίζει!!!» 

...και αυτό στα έκθαμβα ματιά των παιδιών φάνταζε  ως Θαύμα . 


...Και μέσα σε όλα ο κινηματογράφος ως φαντασίωση, ερωτική φαντασίωση πλησιάσματος του αντικειμένου του πόθου σιγά σιγά, όλο και πιο κοντά μες το σκοτάδι ώστε να αγγίξει ο έφηβος το πόδι της Γκρανίσκα, 

...ο μεγεθυμένος ερωτισμός  της εφηβείας και η απαγόρευση ,οι ερωτήσεις του ιερέα στην εξομολόγηση : ‘’χαϊδεύεσαι ‘’ και τι να του απαντήσει ο έφηβος , πως να χωρέσει ολόκληρο του εσωτερικό του ερωτικό συμπάν σε λέξεις , τι να καταλάβει ο παπάς; ετσι αρκείται  να του πει κάτι λιγοστό και να συγχωρεθεί με ένα Αβε Μαρία . 


..το οικογενειακό τραπέζι που γρήγορα μετατρέπεται σε τσίρκο

 καθώς, ο καταπιεσμένος πατέρας μαλώνει εκρηκτικά  με τον γιο του και αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε καυγά με τη  γυναίκα του ,όλη η ιλαροτραγωδία του μικροαστισμού ,


...ο πόνος κάτω από την κωμωδία , 

η  μοναξιά ενός μεσήλικα που κοιτάει την δουλειά του αλλά η φασιστική μιλίτσια τον ποτίζει με ρετσινόλαδο για να ‘’μάθει να χαιρετάει φασιστικά ‘’ και ο γιός του τον κοροϊδεύει επειδή μυρίζει ,


...οι σκηνές  στο σχολείο με τους δασκάλους καρικατούρες  που προσπαθούν να τους μάθουν αρχαία ελληνικά  και μαθηματικά και η καζούρα ως η άλλη όψη της πειθαρχίας ,τα παραμύθια της Χαλιμάς  από τον ημίτρελο του χωριού ότι δήθεν κατάφερε να ‘’κανονίσει ‘’ τις 28 από τις  30 παλλακίδες που έφερε μαζί του στο ξενοδοχείο  ένας  Νάνος  εμίρης  και το Πλοίο , το υπερωκεάνειο ως σύμβολο μεγαλείου του φασιστικού καθεστώτος  που όλοι τρέχουν μέσα σε πλοιάρια και βάρκες για να το δουν από κοντά σε μια ατμόσφαιρα πένθιμη και  ολίγον θανάσιμη. 


...Ο ερωτισμός  της αρρενωπότητας και της λατρείας του φαλλού και της δύναμης , ο Ντούτσε και οι γυμναστικές επιδείξεις αλλά και ο ομαδικός αυνανισμός  των εφήβων μέσα σε ένα παλιό αυτοκίνητο όπου φαντασιωθήκαν τα μπούτια και τα στήθη της μιας και της άλλης…

Ποιο είναι το βασικό νόημα της ταινίας;

 ...ποιο άλλο από τη μνήμη ,ως προσωπική καλά φυλαγμένη ανάμνηση , 

...σαν ένα άγαλμα  βαθιά θαμμένος μέσα μας ,που  ανασύρουμε προσεκτικά ωσάν αρχαιολόγοι καθαρίζοντας το ,από τη σκουριά και τα χώματα . 

...Και ποιο συναίσθημα αναδύεται ;

 Μα η χαρά , η παιδικά και εφηβική χαρά  των αναμνήσεων μαζί με  λύπη ,καθώς  ο χρόνος μας τελειώνει :


 Η χαρμολύπη. 


Το Amacord του Φελλινι είναι  ένα κρυφτούλι με    το ατελείωτο πάντα παζλ της μνήμης,

 θαμπής και απροσδιόριστης,


 ...άλλοτε φωτεινής και ολόασπρης, άλλοτε μισοσκότεινης, άλλοτε διάτρητης από μαύρες τρύπες, από τις δίνες τραυμάτων και  απωθήσεων, μνήμης που  σπάει σε χίλια κομμάτια και γίνεται μνήμες ή μάλλον ενθυμήσεις, αναμνήσεις - στον πληθυντικό: 


...μνήμες αφής, ερωτικών αγγιγμάτων, μνήμες συνάντησης με άλλα σώματα ,ενθυμήσεις όρασης , γεύσης , αίσθησης του κόσμου .


...Μνήμες που δεν μπορούν να επιβιώσουν χωρίς την εναλλαγή τους με την λήθη :


οι  αναμνήσεις είναι πάντα επιλεκτικές: άλλοτε σκόπιμα επιλεκτικές  αλλά τις περισσότερες φορές αθέλητα.


Φανερώνουμε πράγματα  σκεπάζοντας,

αλλά και σε κάθε ηλικία,  ξεσκεπάζουμε καλά φυλαγμένα-ακόμη κι από μας -μυστικά που κρύβει η κουβέρτα της λήθης. 


Ας σκεφτούμε πως βλέποντας το Amacord  γινόμαστε μάρτυρες όχι μιας διαδοχής

( όπως νομίζουμε ότι συμβαίνει με τον χρόνο)


αλλά μιας ταυτόχρονης συνύπαρξης παρόντων, ενεστώτων  όπου το παρελθόν παραμένει τώρα ,

ενεστώτας ,


που μέσα του κρύβει ένα άλλο, ολοζώντανο Τώρα,


 σαν μια ατέλειωτη σειρά από ρωσικές κούκλες (μπαμπούσκες). 


Έτσι δεν συμβαίνει άλλωστε και στην πραγματική ζωη, όπου το παρελθόν εισβάλλει βίαια  στα παρόν μας και το διαποτίζει με νοσταλγία (από το νόστος  συν άλγος, πόνο του νόστου ) 


..καθώς η θύμηση της παιδικής  και εφηβικής  ηλικίας μας φέρνει πάντα  πόνο και  γλυκα μαζί , ηδονή αλλά και οδύνη;.


 Και τι άλλο πάρα  η ουσία  ,

το μεδούλι του χρόνου ,

είναι αυτή η ηδονή οδύνη ;    


 «Ο Φελίνι-γράφει ο Ντελέζ


 «είναι ο δημιουργός που κατόρθωσε να δημιουργήσει τις πιο θαυμαστές πινακοθήκες τεράτων:

 ένα τράβελινγκ τα διατρέχει, σταματώντας πότε στο ένα και πότε στο άλλο, αλλά πάντα συλλαμβάνοντάς τα στο παρόν,

 αρπακτικά πουλιά που παρενοχλούνται από την κάμερα, αφού βυθιστούν για μια στιγμή σε εκείνη. 


Η σωτηρία βρίσκεται αναμφίβολα στην άλλη πλευρά, την πλευρά των παρελθόντων που διατηρούνται εκεί,

 ένα σταθερό πλάνο απομονώνει έναν ήρωα, τον αποσπά από τη σειρά, και του δίνει, έστω για μία στιγμή, μια ευκαιρία καθ' εαυτή αιώνια, 


μια δυνητικότητα 

που θα ισχύει για πάντα, ακόμα και αν δεν πραγματωθεί ενεργά.» 


Eτσι μπορούμε να δούμε το amacord ως μια ταινία οπτικής του βιωμένου χρόνου , όχι του χρόνου ως διαδοχής στιγμών αλλά ανάποδα , του χρόνου ως σμήνους  στιγμών, σαν τις νιφάδες λεύκης που πέφτουνε πάνω σου την άνοιξή , σαν τον ονειρικό χιονοπόλεμό της μνήμης .


Ο βιωμένος χρόνος δεν είναι ευθύγραμμος: είναι  κρύσταλλοι χρόνου  όπου μέσα  βρίσκονται παγιδευμένες  οι αναμνήσεις αιώνιες, οι αναμνήσεις μας ,σαν κάτι έντομα ,

αιχμάλωτα στο κεχριμπάρι.              


  Μία από τις ωραιότερες εικόνες του Αμαρκόρντ παρουσιάζει την ομάδα των γυμνασιόπαιδων,

 τον  ντροπαλό, τον καραγκιόζη, τον ονειροπόλο, τον καλό μαθητή κτλ., 


που συναντιούνται μπροστά στη μεγάλη έπαυλη στο τέλος της σχολικής χρονιάς και, «καθώς πέφτουν οι κρύσταλλοι του χιονιού, κάθε παιδί για λογαριασμό του και  όλα μαζί, επιχειρούν άλλοτε ένα αδέξιο χορευτικό βήμα,


 άλλοτε μια απομίμηση  μουσικού οργάνου το ένα προχωρεί σε ευθεία γραμμή, το άλλο κάνει κύκλους ένα  τρίτο περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό του» . 


Και αυτό που δείχνει ο Φελλινι είναι ότι το παιδί μέσα μας παραμένει ολοζώντανο όπως η μνήμη,

Η ότι 

  ο εαυτός  αποτελείται από  κύματα χρόνου που συνεχίζουν να κινούνται μέσα μας και που μόνο ο κινηματογράφος μπορεί να τα αναδείξει.


 Και μιας και μιλάμε για τον εαυτό


 τι άλλο είναι παρά χιλιάδες αναμνήσεις  που κινούνται στον δικό τους  εσωτερικό ρυθμό  και αναπηδούν αίφνης  μέσα μας σαν τα μπαλάκια του τένις; 


Εδώ να πούμε πως ο Φελινι μοιράζεται κάτι με τον νεορεαλισμό  όπου ανατράφηκε: 

την αίσθηση του  πλήθους ,

 την απουσία  ατομοκεντρικής οπτικής.  


Η αίσθηση που αναδεικνύεται μέσα από τις αναμνήσεις είναι ενός εαυτού που  διαλύεται μέσα στην ομορφιά του πλήθους και των αγαπημένων τεράτων της μνήμης όπου όλα τα αμαρτήματα συγχωρούνται :

η νταρντάνα με τα μεγάλα βυζιά που τον κουτουπώνει με την ρόγα της ,

ο θείος του

 που σκαρφαλώνει στα δέντρα  

και   ζητά να του βρούνε γυναίκα ,πετώντας πέτρες, 


η  καλογριά νάνος  που τον κατεβάζει αυταρχικά και τα κορίτσια-  πόρνες  που τα περιφέρει η άμαξα στην πολη,όλα παίρνουν το συγχωροχάρτι της  μνήμης

 και προσλαμβάνουν το φωτοστέφανο τους .      


Γιατί η μνήμη και ο κινηματογράφος του Φελινι δεν δικάζει, δεν καταδικάζει, 

 αλλά αγαπά.                 


Και αγιοποιεί. 


Όσο για την αφηγηματική δομή:              Φανταστείτε  σαπουνόφουσκές, αυτοτελείς μικρόκοσμους  με την μικρή δική τους αυτοτέλεια ,φυσαλίδες μνήμης χωρίς συνέχεια , μικρόκοσμους  μνήμης.                         


                           

Ο Φελινι καταφέρνει να διατηρήσει το βλέμμα του παιδιού μέσα του αλλά και να το αποδώσει κινηματογραφικά: 


Όταν είμαστε παιδιά και έφηβοι αντικρίζουμε τον κόσμο έκθαμβοι ,το χιόνι μας φαίνεται  θαύμα , το σεξ ένα μυστήριο, ο θάνατος, σπαρακτικός.


 Και όλα αυτά τα συναισθήματα που προβάλλουν μέσα από το Θυμάμαι (amacord ) του Φελλινι ανακαλούν και δίκες μας ολοζώντανες μνήμες, έντασης, μνήμες  χαλάρωσης: 


ενθυμήσεις  γεύσεων -άλλοτε πικρών,  άλλοτε στιφών,  άλλοτε γλυκύτατων- μνήμες που αναδύονται  αίφνης σαν μέσα από Ρωσικές  κούκλες, ή σύμφωνα με την μεταφορά του Προύστ «σαν το παιχνίδι που διασκεδάζει τους Ιάπωνες, όταν μουσκεύουν σε μια κούπα πορσελάνης γεμάτη νερό μικρά κομμάτια  χαρτί, αξεχώριστα ως τότε, μα που μόλις βραχούν τεντώνονται, στρίβουν, χρωματίζονται, διαφοροποιούνται, γίνονται  λουλούδια, σπίτια, πρόσωπα  στέρεα  και που αναγνωρίζεις». που αναδύονται ξαφνικά, συνοδευόμενες από  ανεξιχνίαστα  αισθήματα  ευδαιμονίας, πλήρωσης  σαν κι αυτή(που ο Προυστ )περιγράφει να  αναδύεται μέσα από τη γεύση της Μαντλέν, ενός  μπισκότου  με γεύση  λεμονιού και σχήμα αχιβάδας :


«Αλλά  τη στιγμή που η γουλιά, ανακατεμένη με τα ψίχουλα του γλυκού άγγιξε τον ουρανίσκο μου, σκίρτησα, προσέχοντας κάτι καταπληκτικό που συνέβαινε μέσα μου. Μια γλυκιά απόλαυση με είχε κυριεύσει, απομονωμένη, χωρίς να ξέρω την  αιτία της. 


Μου είχε κάνει  ξαφνικά τις περιπέτειες της ζωής αδιάφορες,  ακίνδυνες τις καταστροφές της,  ανύπαρκτη τη συντομία της,[….]: ή μάλλον η ουσία αυτή   δεν ήταν μέσα μου, ήμουν  εγώ». 


Μνήμες  όσφρησης, μνήμες γεύσης: «Όταν όμως από ένα μακρινό παρελθόν τίποτα  δεν επιζεί, αφού πεθάνουν οι άνθρωποι,  αφού καταστραφούν τα άψυχα, μόνες, πιο φθαρτές , αλλά πιο μακρόβιες , πιο άυλες, πιο επίμονες, πιο πιστές , η όσφρηση και η γεύση ζουν για καιρό ακόμα  σαν τις ψυχές , για να θυμούνται, να περιμένουν, να ελπίζουν, πάνω σ’ όλα αυτά  τα ερείπια, να βαστούν  χωρίς να λυγίζουν, πάνω στην μικρή  σχεδόν άυλη σταγόνα τους , το τεράστιο οικοδόμημα της ανάμνησης»  


Τώρα , σε οτι αφορά τον κόσμο της ταινίας: Ο Φέλλινοί δεν ισχυρίζεται καν  ότι αποδίδει τον κόσμο  φασιστικής Ιταλίας όπως ήταν πραγματικά,. 


Αποδίδει τον κόσμο της φασιστικής Ιταλίας  όπως τον έχει  εσωτερικεύσει μέσα  του, με έναν τρόπο που είναι ταυτόχρονα εσωτερικός και εξωτερικευμενος,εκ- σωτερικευοντας τον μέσα του κόσμο. 


Αποδίδει εικόνες της οικογενειακής ζωής ( το τραπέζι , οι ρολόι του πατέρα και της μάνας, το σχολείο ,οι καθηγητές καρικατούρες , οι φασίστες και οι φανφαρονικές πόζες τους , το πρόσωπο -προσωπείο του Μουσσολινι οι γκροτεσκες ξεδοντιασμένες φιγούρες  όλα όσα συνιστούν μια θεώρηση του κόσμου ) 


,όχι ως Αντικειμενική απεικόνιση ούτε Υποκειμενική αλλά κάτι ανάμεσα στο μέσα και στο έξω , στα τοιχώματα της ύπαρξης.               


   Και ναι δεν υπάρχουν μέλλοντα  και λύσεις και τέλος στις ιστορίες που αναδεικνύει , οι οποίες είναι όλες περίκλειστες  σαν μικρές πολεις με τείχη μέσα στην μεσαιωνική πόλη..           


         «Στον Φελίνι» ,-γράφει ο Gilles  Deleuze «το παρόν, η σειρά των παρόντων που παρέρχονται, συναποτελούν τον μακάβριο χορό. Τρέχουν μεν, όχι όμως προς το μέλλον, αλλά προς τον τάφο» , σε μια διαδοχή που προχωρά ανάποδα ,από την χαρά και την ζωντάνια στο σκοτάδι  όπως σε  εκείνη την μελαγχολική  σκηνή με τις βάρκες και το πλήθος της πόλης να καρτερούν όλο το βράδυ να δουν  το Υπερωκεάνειο ….


.Υ.γ ο Φίλος Panos Tsiligkaridis  μου έγραψε ότι 

" Gradisca είναι λέξη  υποδοχής με ευχαρίστηση  "παρακαλώ"

Και ότι " Amarcord = amari ricordi  = σε διάλεκτο " πικρές αναμνήσεις "

Και ότι Amarcord είναι μια κωμωδία-δραματικη...

..

Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2024

ΤΟ ΣΤΑΔΙΟ ΤΟΥ ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟΥ Παρουσίαση του βιβλίου της Ξένιας Καλαιτζίδου . / Πέτρος Θεοδωρίδης

 

ΤΟ ΣΤΑΔΙΟ

ΤΟΥ ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟΥ   

Παρουσίαση του βιβλίου της  Ξένιας Καλαιτζίδου :

   Πέτρος Θεοδωρίδης


 

1 Αγαπητοι φιλοι

 

Παρουσιάζουμε σήμερα

το βιβλίο της  Ξενιας Καλαιτζιδου,   που όπως δείχνει και ο τίτλο  αφορά σε ένα καλειδοσκόπιο, μια περιπλάνηση στην αυλή των θαυμάτων του συγχρόνου κόσμου

. Το βιβλίο  έχει ως υπότιτλο το ‘’για μια οριακή φαινομενολογία ‘’ και – υποθέτω ότι αυτό αφορά την θέση  που παίρνει η συγγραφέας : στο Όριο , την οριακοτητα , όχι στο Περιθώριό  γιατί το περιθώριό προϋποθέτει  ένα κέντρο και ο κόσμος  μας γίνεται σήμερα όλο και πιο εκκεντρος και όλοι λίγο πολύ, προσωρινά η μόνιμα,  οριακοί.

Πρόκειται για ένα έκκεντρο  βιβλίο ξεδιπλώνεται πλάγια, Με ελαφρά προσεκτικά βήματα  η Ξένια αγγίζεθ  τα σοβαρά ζητήματα της εποχής μας : την ευτυχιοκρατια ,τον Ρευστό μας φόβο ,την ρευστή σε μια προσπάθεια  χαρτογράφησης  του   Θαυμαστού, καινούριου, μετανωτερικου μας  κόσμου . 

Η Ξένια τολμά  να εξερευνήσει γράφοντας και , νομίζω πως στην περίπτωση της,  η γραφή     δεν αποτελεί απλώς εργαλείο περιγραφής  του κόσμου αλλά ταυτόχρονα και  ραφής του, συρραφής του .

Και τι συρράπτουμε με την συγγραφη ;

Συρράπτουμε  ξανά  και ξανά το κομματιασμένο σώμα , το τραύμα μας ,πασκίζοντας να βρούμε  μια ολότητα ,ξανά, τη αίσθηση ολότητας θρυμματίστηκε στις μέρες μας  - και εννοώ τα τελευταία   τριάντα πέντε χρόνια  από την δεκαετία του 90 τουλάχιστον ..

2. ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΥΠΕΡΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ

Πρόκειται για   ένα βιβλίο

ένα βιβλίο  αυτομορφωσης

που είναι μια ξεχασμένη λέξη πια στις μέρες μας. Όχι για ένα  βιβλίο με σκοπό την πανεπιστημιακή η άλλη καριέρα , όχι για μια εργαλειακή  εκμετάλλευση γνώσεων ,αλλά για προσωπική εξερεύνηση.

Στην εποχή μου-ας πούμε δεκαετίες του ΄70 η 80 η ‘’αυτομόρφωση  συνδέονταν με την «διαλεκτική» σκέψη, την προσπάθεια να καταλάβουμε τον κόσμο  και να το αλλάξουμε.

Εμείς, η γενιά μου   είχαμε να κατανοήσουμε έναν άγνωστο  αδιαπέραστο κόσμο. Ελάχιστες πληροφορίες  για το παρόν  το παρελθόν και το μέλλον . Τα πάντα περίβαλε η σιωπή , η απουσία πληροφόρησης , το μυστικό.

Έπρεπε να ανακαλύψουμε την αλήθεια μας ψηλαφητά .Αλλά έτσι,ότι ψίχουλο  γνώσης αποκτούσαμε ήταν  δικό μας,  ,κάθε γνώση κατακτιόνταν με κόπο και αποτελούσε κομμάτι της ταυτότητας μας, συλλογικής  και ατομικής

Η γενιά της Ξένιας  ζει  και μεγαλώνει σε έναν κόσμο, υπερπλήρη πληροφοριών, όπου κάθε  γνώση, πληροφορία, σχέδιο για το μέλλον η  ανάμνηση γλιστράει σα  νερό: την γενιά αυτή αλλά και πλέον όλους μας  την πνίγει η Υπέρ επικοινωνία, η λάσπη της Υπερ πληροφόρησης που σκεπάζει την αλήθεια μας.

3   ΤΟ SMARTPHONE Ως  METABATIKO ANTIKEIMENO

Το 1989  - 90 με την κατάρρευση του λεγομένου Υπαρκτού σοσιαλισμού  έχουμε ένα πελώριο τραύμα  που την αιμορραγία του , τις συνέπειες του τις πληρώνουμε ακόμα.

Την εποχή μας  χαρακτηρίζει η  όλο και πιο έντονη παγκοσμιοποίηση που δεν είναι μια  χαρούμενη  διεθνική διαδικασία αλλά μια συντριπτική διαδικασία  που  έχει ως άμεση συνέπεια  την συντριβή του κατά Winnicott Μεταβατικού αντικειμένου

Και " Ενδιάμεσου χώρου'

Το μεταβατικό αντικείμενο είναι εκείνο το κουρελακι , το μασημένο και σαλιωμένο αρκουδάκι που ,μετά την βρεφική ηλικία παίζει για το παιδάκι τον ρόλο του υποκατάστατου του μητρικού στήθους •

Ο ενδιάμεσος χώρος είναι εκείνος που οικοδομει αργότερα το παιδί των πέντε έξι χρόνων με τις κούκλες και τα αυτοκινητάκια η τα στρατιωτάκια , τα Play mobil, ένας χώρος που ελέγχεται από το ίδιο το παιδί και αντισταθμίζει την απειλητική περικύκλωση από την πραγματικότητα των μεγάλων.

Στην εποχή μας ο κόσμος ολο και περισσότερο γίνεται εικονικός και δισδιάστατος , Όμως, αφήνει στο παιδί (και στους μεγάλους) μια αίσθηση ότι και ο πραγματικός κόσμος είναι εξίσου εικονικός και ελέγξιμος από το ίδιο , όπως το βιντεογκεημς .

 Αντί λοιπόν να βοηθάει στην προσαρμογή του παιδιού ( ο ενδιάμεσος χώρος ) στον πραγματικό κόσμο συμβαίνει το αντίθετο. Η αίσθηση του πραγματικού, προσαρμόζεται στον εικονικό φανταστικό , ενδιάμεσο κόσμο.

Σκεφτείτε το smartphone. Αυτή η αίσθηση του μεταβατικού αντικειμένου που πια κατέχουμε όλοι, ως αντισταθμίσματος απέναντι σε έναν άκρως απειλητικό κόσμο , δεν μας παρέχει και μια αίσθηση ,η μάλλον ψευδαίσθηση , ελέγχου του;

4.  ΠΑΡΟΝΤΙΣΜΟΣ .

 Ένα  άλλο  σημείο  που , κατά την άποψη μου αφορά την αίσθηση της οριακότητας στη οποία αναφέρεται η Ξένια ,αφορά στον παροντισμό .

Την εποχή μας χαρακτηρίζει η παροντική αίσθηση του χρόνου και η κοινωνική Αμνησία.

Στις μέρες μας, η αίσθηση ότι βουλιάζουμε στο παρόν φτάνει στην κορύφωσή της.

Από τη μία, ο χρόνος της κυκλοφορίας του κεφαλαίου: στεγανοποιημένος, μονοδιάστατος, ο χρόνος μιας ανακυκλούμενης αμνησίας.

Από την άλλη, ο χρόνος της εργασίας ως ένα διαρκές άγχος για το μέλλον.

Ζώνες ανεργίας, ζώνες εργασίας, η επισφάλεια γενικεύεται μαζί με την αίσθηση ενός χρόνου-ποντικοπαγίδας, χρόνου όλο και πιο λεπτού, σαν τσιγαρόχαρτο.

Στην εποχή μας  ζούμε την  συμπύκνωσης του χώρου και του χρόνου όπου  η έμφαση στις αξίες και τις αρετές της αμεσότητας (στιγμιαία και πρόχειρα φαγητά,) και της αναλωσιμότητας  οδήγησε στην κοινωνία «μιας χρήσης».

 

 Ενώ οι εικόνες έχουν γίνει κι αυτές εμπορεύματα. η « ανακύκληση και κατανάλωση εικόνων πλησιάζει το παίξιμο του ματιού» που κατά τον Μαρξ ήταν ο ιδανικός  χρόνος για την κυκλοφορία του Κεφαλαίου

5. 

ΠΕΡΙΦΡΑΞΕΙΣ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΧΩΡΟ

«η επανατοποθέτηση του ορίου μεταξύ της δημόσιας και τής ιδιωτικής σφαίρας, «έχει διαταραχθεί από τη ρίζα» και

«ο γεννημένος ρευστός άνθρωπος κινείται τώρα μόνο στο εσωτερικό της ατομικότητάς του και προσπαθεί ξέφρενα να τη δημοσιοποιήσει» 

 

θα ήθελα να θυμίσω τους -κατά Μπαουμαν- ορους:

 «Συμπαγής και   ρευστή  νεωτερικότητα»

Η προ του 1990 Συμπαγής νεωτερικότητα προϋπέθετε  την σαφή διάκριση αναμεσά στον Δημόσιο  χώρο (του κοινου αγαθού) και  του Ιδιωτικού.  

Αυτό που είναι σήμερα οι  ιδιωτικοποιήσεις αφορά πια  όχι  μόνο στη κατάργηση του  δημοσίου αλλά και η κατάργηση του ιδιωτικού,  του μύχιου χώρου.  

Οι άνθρωποι στρέφονται  οικειοθελώς προς τα έξω , στο να δημοσιοποιήσουν τα μυστικά τους  προς όφελος ιδιωτών : στα ρεάλιτι σώους , στα τηλεπρωινάδικα , στο Facebook.

Μέσα από μια  αβάσταχτη πίεση, που καταργεί την διάκριση του μέσα  και του έξω,  οι άνθρωποι αισθάνονται την ανάγκη του να δημοσιοποιήσουν τα μυστικά τους και την εσωτερική τους ζωή .

Πίσω όμως από αυτήν την διάχυτη επιθυμία εξομολόγησης και γύμνωσης κρύβεται μια άλλη επιθυμία: Να γίνουν ευπώλητα εμπορεύματα .

  Έχουμε λοιπόν μια διπλή Περίφραξη . Την περίφραξη του Δημοσίου Χώρου  οπ γίνεται Ιδιωτικός και την περίφραξη του  ιδιωτικού μας χώρου της μυχιότητας που γίνεται – τάχα οικειοθελώς- δημόσιος   αλλά και πάλι  προς όφελος  ιδιωτών.

 

 

6.   ΑΥΤΟΠΡΑΓΜΑΤΩΣΗ

 Ένα επιπλέον σημείο  στο βιβλίο της Ξένιας

αφορά « στην «απώθηση» της έννοιας της κοινότητας, κατά την οποίαοι κοινωνικοί ρόλοι –ή τα όρια των υποκειμένων- είναι γνωστοί και κατανεμημένοι, για χάρη της έννοιας της ταυτότητας, μέσα από το αφήγημα της «αυτοπραγμάτωσης», που απαιτεί διαρκή επένδυση χρόνου, κόπου, δημιουργικής ενέργειας, βρίσκει το σώμα ως το πλέον απτό και εύκαιρο εργαλείο.»

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να παραθέσω μερικές σκέψεις  για την εποχή των ταυτοτήτων.

Στην εποχή της πρώτης νεωτερικότητας, εποχή της αυτο-υπερβασης οι άνθρωποι έβρισκαν- αν έβρισκαν - νόημα, έξω από τον εαυτό τους , στα κοινωνικά σύνολα : την τάξη, το έθνος , την Ιστορία και την Νομοτέλεια της , την Ανθρωπότητα.

Στην εποχή της δεύτερης νεωτερικοτητας  και του Μεταμοντέρνου

το Νόημα συνδέεται με την Αυτοεκφραση: οφείλουμε να εξερευνήσουμε τις πτυχές του Εαυτού και της σχέσης με τον άλλο, την σεξουαλικότητα , τα συναισθήματα μας ,....

Έτσι , καθώς πια είμαστε στον Ύστερο καπιταλισμό ο καταναγκασμός αλλά και το Υπερεγώ , Εσωτερικευονται: Δεν είναι καν ένα Υπερεγώ της εποχής του Φρόυντ που Απαγορεύει '

 αντίθετα είναι ένα Υπερεγώ που Υπαγορεύει ,που παρακινεί ,που προτρέπει

Και τι Υπαγορεύει στη θέση των Απαγορεύσεων :

 " Να είσαι ο Εαυτός σου " Να είσαι πετυχημένος ,

" .. Είναι πια ένα Υπερεγώ που στη Θέση του Πρέπει βάζει το Μπορώ ....

 Σήμερα όπως σε εκείνη την Ταινία του Κεν Λοατς " το Δυστυχώς, απουσιάζετε" καλούμαστε από το Υπερεγώ :

 

Όχι να είμαστε ίδιοι αλλά να. διαφέρουμε, να είμαστε πρωτότυποι , απολαυστικοί γοητευτικοί , «επιχειρηματίες τους εαυτού μας». .

 

Αυτή είναι η νέα Προστακτική του καιρου μας  :να Απολαμβάνεις.

Και πως μπορείς να απολαμβάνεις; Καταναλώνοντας . Αλλιώς γίνεσαι ο αμαρτωλός της εποχής μας ": Ελαττωματικός Καταναλωτής " ..

 

 Αυτή είναι η Μορφή της πατρικής επιταγής σήμερα : Εξατομικευμένο , Υπερεγώ με την εντολή της Επιτυχίας και , γιατί όχι , της ευτυχίας

Είναι διαταγή : Να είσαι ευτυχισμένος

Μια ειδική έκφραση αυτής της σωματοποιημένης  εποχής των ταυτοτητων αφορά και στο τατουάζ 

Η στροφή προς το τατουάζ υποδηλώνει κάτι παραπάνω από μια τυχαία Μόδα:

Καθώς ο κόσμος γίνεται όλο και πιο ανεξέλεγκτος ,όλο και πιο άτεγκτος και αφιλόξενος οι νέοι μας στρέφονται στον εαυτό:

Να αποτυπώσουν ανεξίτηλα την αίσθηση του εαυτού στο σώμα τους, να ακινητοποιήσουν την στιγμή, να εγκλωβίζουν την επιθυμία ..

 Όπως τα Ιερογλυφικά ήταν τα ξόρκια (στην Αρχαία Αίγυπτο )για τον άλλο Μεταθανάτιο κόσμο ,έτσι και τα τατουάζ γίνονται τα Ξόρκια για την κινουμένη άμμο του Παρόντος

κατευθύνσεις

7 ΠΟΛΕΜΟΣ

Η Ξένια αναφέρεται(μεταξύ άλλων ) και ρωσοουκρανικό πόλεμο («τον πρώτο πόλεμο που αναμεταδίδεται από το ίντερνετ»)

Στις μέρες μας, γράφει η Ξένια,  η ρωσική γραφή δανείζεται κάτι από την «ενοχή των επιζώντων», διάχυτη στα μεταπολεμικά έργα λογοτεχνών εβραϊκής καταγωγής, όπως «Ο επιζών» του Πρίμο Λέβι.

«Σήμερα, η ποιήτρια και πεζογράφος, Μαρία Στεπάνοβα δηλώνει χαρακτηριστικά τη συνειδητοποίηση της ρωσικής ευθύνης μέσω των έργων της («Όσο κοιμόμασταν, βομβαρδίζαμε το Χάρκοβο [...] Όσο τρώγαμε, βομβαρδίζαμε το Λβιβ»).

Η Στεπάνοβα παρομοιάζει τη δική της εμπειρία με την πτώση της Αλίκης του Κάρολ στην κουνελότρυπα, ενώ κάθε φορά που περνάει τα σύνορα μεταξύ χωρών, αισθάνεται ένα κέντρισμα της απόλαυσης και του φόβου

Σε έναν τέτοιον κόσμο το υποκείμενο εμφανίζεται μετέωρος «Ούτε να πεθάνεις κανονικά δεν μπορείς / Ούτε να αναστηθείς».

 

Σε σχέση λοιπόν με τον πόλεμο (αλλά και στην σφαγή που γίνεται στη Γάζα )θα θελα να θυμίσω δυο ταινίες

 

μια ουκρανική ταινία  το Κάτω από το ηφαίστειο  (όχι  την παλιότερη του Χιούστον ) αλλά πρόσφατη του  2024 με σκηνοθέτη τον Damian Kocur :

Μια οικογένεια Ουκρανών από το Κίεβο ,δεύτερο παντρεμένων , τα παιδιά είναι του άντρα ,ένα χαριτωμένο αγοράκι 6 και η αδελφή του ,16,17 ,παγιδεύονται σε διακοπές στην Ισπανία ενώ συμβαίνει η Εισβολή και αίφνης μετατρέπονται σε πρόσφυγες, βρίσκονται σε ξενοδοχείο όπου υπάρχουν και Ρώσοι οι οποίοι περνάνε καλά ,κάποια στιγμή στο πρωινό γελάνε και η γυναίκα ξεσπά :

«πως τολμάτε να γελάτε ενώ κάνατε αυτό σε μας»,

ξεσπά

αλλά όχι για πολύ γιατί ακούγονται οι φωνές των άλλων μέσα στο ρεστοράν που της ζητάνε να μαζευτεί : "'είμαστε και άλλοι εδώ " και έτσι η μικρή αυτή οικογένεια ξεριζωμένων περιφέρεται εδώ κι εκεί ,

αισθάνεται αόρατα αποκλεισμένη και το κορίτσι συναντά συνομηλίκους που γελούν ενώ αυτό επικοινωνεί με τις φίλες της στην Ουκρανία που βομβαρδίζεται και νιώθει διχασμένη ,πονεμένη ,μόνη :

και αυτό το βλέπουμε στο πρόσωπο της στις κινήσεις ,στην σιωπή της .

Και την προσεγγίζει ένα αγόρι ,μαύρο και κάθεται μαζί της στην παραλία και της αφηγείται την δική του ιστορία της προσφυγιάς :

το πώς έφυγε από την πατρίδα του σε μια βάρκα όπου ήταν άλλοι πενήντα πέντε περίπου και ότι τον παρακίνησε να φύγουν ένας φίλος του και δεν πέθανε στο ταξίδι

παρά μόνο ένας ,

μόνο ένας ,

ο φίλος του ..

Και όλη η ταινία ,μακριά από εθνικιστικά και δακρύβρεχτα εφέ έδειχνε δεξιοτεχνικά την εμπειρία του Αποκλεισμού στην εποχή μας

το να γίνεσαι αίφνης ξένος ,φάντασμα ,παρείσακτος .

Το να υψώνονται αόρατα τείχη γύρω σου .

Το να μη μπορείς να γελάσεις η να κλάψεις να σου έχουν στερήσει το ίδιο σου το πένθος •

το να γίνεσαι ξένος όπως γινόμαστε όλοι στις μέρες μας με διαφορετικό τρόπο και ένταση ο καθένας ,

" Νίκη" εύχονται ο ένας στον άλλον οι μεταμοντέρνοι αυτοί πρόσφυγες

αλλά αμέσως μετά αναρωτιούνται: " Νίκη απέναντι σε ποιον ;

Και μετά ,ένα σπαρακτικό τραγούδι που είπε από το κινητό το μαύρο αγόρι στη μάνα του ..

 

Η άλλη ταινία  είναι η γνωστή «Χιροσίμα  αγάπη»  μου ."του Αλαιν Ρεναι

 

" Ξέρω (τα πάντα )για την Χιροσίμα " έλεγε η Γαλλίδα  ηρωίδα .

" Δεν ξέρεις τίποτε για την Χιροσίμα " της απαντούσε ο Ιάπωνας εραστής της....

(Όχι δεν ξέρεις πολλά .

Δεν ξέρεις Τίποτε ...)

Γιατί η εμπειρία ,το βίωμα της Χιροσίμας - εμπεριέχει κάτι από την ‘Αλεκτη ,

την προ γλωσσική κατάσταση ..

Και η ταινία «Χιροσίμα  αγάπη μου »  όπως και το βιβλίο της Ξένιας Καλαιτζίδου αφορά στο τραύμα :

Τι είναι το τραύμα ;

Λύση της συνέχειας του Δέρματος ..

.Ένα σχίσιμο στην Επιφάνεια του σώματος ,την επιδερμίδα ...

Και το Τραύμα εκλύει Οδύνη ...

-----------------------------------------

Σας ευχαριστώ που με ακούσατε

 

 




 

 

 

Τετάρτη 28 Αυγούστου 2024

Ο ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ Η ΠΑΝΤΕΙΟΣ ΚΙ ΕΓΩ

 Ο Γιανναράς ,η Πάντειος ,η απουσία μιας επιστημονικής  κοινότητας κι   εγώ ...

Πέτρος Θεοδωρίδης 

---------------------------------

Θα το γράφω σιγά σιγά 


ΜΕΡΟΣ Α .

Ίσως  δεν είναι κατανοητό ,ακόμα και σε μένα ,το γιατί ενόχλησε τόσο η , πριν σαράντα δύο χρόνια περίπου , εκλογή Γιανναρά στην σχολή όπου σπούδασα ,στην Πάντειο ( ανώτατη σχολή πολιτικών επιστημών ) 

( και γενικά το Πανεπιστημιακό στυλ Γιανναρά ) 


Θα προσπαθήσω να γινω κατανοητός ..

Πέρασα στην Πάντειο το 1976 .


 Δεν ήμουν καθόλου μα καθόλου αυτό που λέμε " καλός μαθητής 


" Ήμουν - στα χρόνια της μεταπολίτευσης - επαναστατημένος που πάσχιζε να γίνει συνειδητός επαναστάτης .


Λάτρευα βέβαια το διάβασμα ,το εξωσχολικό διάβασμα ..Και... .Την Ιστορία .


Και την έκθεση ..


Κάποιοι καθηγητές μου με ενδιέφεραν όπως ο Βώρος(  που είχε καθιερώσει  μια φορά την εβδομάδα ελεύθερη συζήτηση )

.....Πάντως ήμουν αδιάφορος για τα μαθήματα που ...δεν με ενδιέφεραν ...


Πέρασα στην Πάντειο με ενάμιση μήνα διάβασμα το καλοκαίρι του 76.  


Έγραψα πολύ καλά Ιστορία - τότε είχαμε Απεριόριστη ύλη ( παρεμπιπτόντως αυτό είναι  και μια εκ των πραγμάτων  λύση στο πρόβλημα της παπαγαλιας της Ιστορίας )   


,πολύ  καλά Έκθεση


  και ...πάτωσα φυσικά στα Αρχαία και Λατινικά ...


Δεν με ενδιέφερε  βέβαια 


και ξεκίνησα για την Πάντειο όπου το πρώτο χρόνο τον έφαγα  κάνοντας.  ..τραπεζάκι ( με μαοικα ,μαρξιστικά λενινιστικα  βιβλία  ;) )


 Εκείνη την εποχή ( όσοι τουλάχιστον ήμασταν Υπερπολιτικοποιημενοι ) 


 δεν δίναμε δεκάρα για. ...επαγγελματική αποκατάσταση ,επιστήμες και τα ρέστα.


.Αλλα μας ενδιέφεραν.  ..


Όμως τι ήταν τότε η Πάντειος ; 


Ήταν  Ανώτατη μεν σχολή αλλά τι σπουδαζες εκεί ;


 Πολιτικές επιστήμες ; 


Και τι είναι αυτό 


; Μια ξαδέλφη μου που είχε σπουδάσει στην Πάντειο παλιότερα με καθησύχασε : " θα σου αρέσει Πέτρο έχει Πλάτωνα , Αριστοτέλη που σαρεσει να τα διαβάζεις ..


( Η ξαδέλφη μου μου είχε δανείσει τα Ηθικά Νικομάχεια  και τα διάβαζα  επίμονα  και σχεδόν κάθε μέρα 


στην Τέταρτη Γυμνασίου προσπαθώντας να βρω έναν προσωπικό μπουσουλα ζωής ...) 


 Θυμάμαι τι είχε πει για μένα ένας φίλος  ενός κοριτσιού. ( που την γουσταρα - τώρα δεν θυμάμαι καν το όνομα της -  που δεν με χωνευε ) 


:"  πφφφ Πάντειος" . . ..;) 


.Αυτός είχε περάσει ΟΠΕ..


. Παρεμπιπτοντως αυτό όπως έχω γράψει άλλου είναι μεγάλο πρόβλημα στρέβλωσης  της Ελληνικής κοινωνίας :


 Το που θα περάσεις  στις εισαγωγικές στο Πανεπιστήμιο - δηλαδή μετά από μια τυχαία και στιγμιαία σχεδόν - χρονικά - επιλογή σου 


,σε κατατάσσει μια ζωή..


Και διαμορφώνει και χαρακτηροδομες 


.Ας πουμε αυτοί που είχαν περάσει Πολυτεχνείο εκείνη την εποχή ανοικοδόμησης ( αρχιτεκτονική ,Πολιτικοί Μηχανικοί κλπ  )  


 απέκτησαν ύφος ανωτερότητας  που τους συνόδευε μια ζωή ...


Αλλά και όσοι πέρασαν Φιλόλογοι - γιατί ζούμε σε μια χώρα εγκλωβισμένη στα Αρχαία και στα Λατινικά της ..


Όμως η Πάντειος ήταν Σκέτα Πάντειος ..


.Δεν έλεγες " σπουδάζω Πολιτικές επιστήμες "


 αλλά έλεγες με ένα ύφος ελαφρώς ταπεινωμένο "  ...Πάντειος " 


.." Α...Πάντειος" έλεγε ο άλλος 


κοιτώντας σε ελαφρώς υποτιμητικά... ;) 


Και αυτό συνεχιζόταν για χρόνια και ζαμανια μέχρι ...πρότινος  .


Στο σχολείο δίδασκα π.χ Ιστορία .

."/Από που κι ως πού ξέρεις Ιστορία " ...Μα.σπουδασα πολιτικές επιστήμες. ..


Που ;;


 Στην Πάντειο ..

.Ααα έκανε ο άλλος / η ,σηκώνοντας το φρύδι  με νόημα .


Διότι η Χώρα μας είναι ο παράδεισος των Μαντάμ Σουσουδων  


 και το βασίλειο της Έπαρσης .και του ανασηκωμένου Φρυδιου ..


 Τώρα κοιτάξτε : 


Στην Πάντειο τότε 


,το πρόβλημα του ελληνικού Πανεπιστημίου γενικά ήταν διογκωμένο στον μέγιστο Βαθμό.


Ποιο πρόβλημα ;  


το ότι οι Πανεπιστημιακές έδρες και θέσεις  προκηρύσσονται όχι  στη βάση ενός συνεκτικού προγραμματισμού 


συνεπούς με ένα πρόγραμμα σπουδών


 αλλά με βάση τις ομάδες συμφερόντων ,το πελατειακό σύστημα ,και την  εξουσία των ήδη καθηγητών.


Αναρωτιεσαι : 


μα τι νόημα έχει αυτό το άσχετο μάθημα  εδώ μέσα ; 


Ψάχνεις τη λογική και ....σιγά σιγά αφού περάσουν οι ...δεκαετίες  καταλαβαίνεις..


Φτιάξανε αυτό το τάδε μάθημα κομμένο και ραμμένο

 σύμφωνα με τις σπουδές του Τάδε και του Δεινα ,του Πηξου και του Δειξου 


Καταλάβατε τι εννοώ ε;


 ( δεν υπάρχει ελπίς - στην Ελλάδα ζεις ).


Ε αυτό συνέβαινε τότε στην Πάντειο ,στο Έπακρο .


.Όλες οι έδρες- και τα μαθήματα -  στα μέτρα των καθηγητών .Φιρδην Μιγδην .


..Άρτσι Μπούρτζι και Λουλας 


.Ράβδος εν γωνία αρα βρέχει .


Λίγο ( η μάλλον πολύ ) Συνταγματικό ,Οικονομικά ,Διοικητικό Δίκαιο ,Φιλοσοφία ,  Κοινωνιολογία 

( που  έκανε τότε τα πρώτα της βήματα ) ,κοινωνική ψυχολογία ,πολιτική Ιστορία ,Διεθνές Δίκαιο ( πολύ ) Διεθνείς σχέσεις  και ....και άντε να βγάλεις άκρη. .


Επιπλέον  το πρόβλημα του προσανατολισμού επιτείνονταν  από άλλες δύο περίεργες καταστάσεις 


α.Οι. υπερ .πολιτικοποιημένοι δεν ...πηγαίναμε στα μαθήματα .


.( εκτός από ορισμένα .όπως του Καράγιωργα που ,τότε ήταν Θρύλος. - 


και χτυπούσε τάκα τάκα η καρδιά μας από θαυμασμό όταν κατέβαζε με το μοναδικό δάχτυλο που είχε από μείνει στο ένα του χέρι τον συρόμενο πίνακα για να γράψει κάτι με το άλλο -) 


προτιμούσαμε να κάνουμε  πολιτικη " αντιπαράθεση στα λεγόμενα πηγαδάκια 


και να διαβάζουμε μοναχικά.. 


(. . .Κάποια στιγμή ανακάλυψα έκπληκτος  

ότι η σχολή μου είχε μαθήματα που με ενδιέφεραν απόλυτα και καθηγητές σαν τον ...Ζαχαρία Δεμαθα που είχε κάποια σχέση με την Μηνιαία επιθεώρηση  που με την σειρά της είχε σχέση με τον Μπετελεμ ..) 


Άρχισα λοιπόν να πηγαίνω όλο και πιο επίμονα στα μαθήματα 

    αλλά ..αντιμετώπιζα πρόβλημα με τους συντρόφους που το θεωρούσαν περίπου ....απαράδεκτο και γλειφτικο  (" γιατι να παρακολουθώ  μαθήματα που είχαν  σχέση  με τον Μαρξισμό αντί να διαβάζω μόνο μπροσούρες και να  επαναλάβω τσιγάρα όπως  όλοι οι συνεπείς μαρξιστές λενινιστες "  ;," 


 ( και μου έκαναν και ολίγον ...μπουλιγκ  )


β.Το δεύτερο αφορούσε το περιεχόμενο των μαθημάτων που κι αυτα ενείχαν μια κλειστή λογική προσαρμοσμένη στα ενδιαφέροντα των καθηγητών - και εντελώς αδιάφορη για την συνεπή μόρφωση των φοιτητών ....


..Έτσι έμαθα με κάθε λεπτομέρεια  την Πολιτεία του Πλάτωνα και πως αυτή συνταιριαζοταν με το κομμουνιστικό ιδεώδες σύμφωνα με τον Κων/νο Δεσποτόπουλο- τι γλυκός άνθρωπος κι αυτός +;


 και μετά με έναν πηδο ,κάτι άλλο ,εντελώς διαφορετικό στη Δομή .του 


( Αυτο μου έδινε μια πολυμερεια αλλά και αποδομουσε διαρκώς την ταυτότητα μου  


καθώς δεν ήξερα καν τι ήξερα ...αυτό το  γνωσιολογικο ,θα έλεγα πρόβλημα το έχω ακόμα ) 


   ΜΕΡΟΣ Β 

Τώρα κοιτάξτε .

..Μέχρι το δεύτερο έτος δεν έδινα δεκάρα - και δεν πολύ καταλάβαινα κιόλας τι ήταν αυτή η σχολή..


Στο κάτω κάτω ήμουν φοιτητής ," επαναστάτης "  και ..δούλευα 


( τότε ήταν εύκολο να βρεις δουλειά και πολλοί δούλευαν και σπουδάζαν παράλληλα ) 


Όμως στο τρίτο έτος αρχίζει η ανησυχία..


Τι θα κάνω ; Μα τι θα κάνω ; 


Και αρχίζω να ανακαλύπτω την γοητεία των μαθημάτων και των εργασιών ..


Άρχισα να κάνω εργασίες - αξιοποιώντας  μάλιστα και τις βιωματικές  γνώσεις από το... κίνημα ...(με βοήθησε πολύ σε αυτό- με έστρωσε που λένε.   μια ....σχέση που είχα τότε ( και που έχω .. ακόμα ;) ) 


Θυμάμαι που έκανα εργασία για.." .την Πολιτιστική Επανάσταση στην Κίνα ,την Σινοσοβιετικη Διένεξη  Δ.την επανάσταση στο Γουδί ,την σχολή της Φραγκφούρτης κ.α " 

κλπ  Μου άρεζε και μου έδινε μια συνοχή στην γνωσιολογική ταυτότητα μου


 .Ήμουν βέβαια μαοικος


 και το προφίλ του καλού φοιτητή και συγχρόνως πολιτικοποιημένου το είχαν οικειοποιηθεί  τότε οι Ρηγάδες που με αντιμετώπιζαν ως ...παρείσακτο .....


Από την άλλη - νομίζω πως και οι σύντροφοι μου οι...Πιπηδες με αντιμετώπιζαν με καχυποψία ( καθώς άρχισα να ...φλερτάρω και με άλλες παρατάξεις ) 


( με ...Ποσαδικους Τροτσκιστές ,εκκετζηδες ,αναρχικούς κλπ κλπ ) 


..Αυτό το αίσθημα  του  γνωστικά και πολιτικά  εξόριστου  και περιθωριακού το έχω ακόμα..


Όμως όπως σας έλεγα


 άρχισα μια με τις εργασίες μια με την όλο και πιο πολύ αφοσίωση μου στο διάβασμα ,μια με το ότι, γύρω στο 79 με το κίνημα κατά του νόμου 815 πεφτανε τα κομματικά τείχη και γινόμασταν όλοι ...ένα κίνημα ( αναρχοαυτονομο  ως επί το πλείστο) 


 άρχισα να αποκτώ μια ταυτότητα ...


Και ...εκείνη τη στιγμή ,γύρω στο Γ με τέταρτο έτος 


ήρθε και ο ...ΦΙΛΙΑΣ .


Τώρα ανοίγω μια ακόμα παρένθεση για να πω ότι ,εκείνη την εποχή ,τέλη δεκαετίας 70 υπήρχαν τρεις όψεις της Κοινωνιολογίας στην Πάντειο


 ( η ότι νομίζαμε τότε ως Κοινωνιολογία.) 


Η του Τσαούση δεν με ενδιέφερε τότε ..Πολύ Αμερικανική ..


Η του Βελτσου ; μου φαινότανε πολύ Δηθενια 


..Ο Βελτσος τότε ακολουθούσε ένα σχήμα διδασκαλίας που το είδα αργότερα και σε άλλους  " ακαδημαϊκούς " δασκαλους : .


Εντελώς Αυτοαναφορικο...


.Ο Δάσκαλος πρέπει να  αποκαλύπτει και να χειραφετει και όχι να. εμφανίζει  ταχυδακτυλουργικά -  όπως ο Βελτσος   ναρκισσιστικά - και να επιδεικνύει  γνώσεις .


Ο Βελτσος  ..εντυπωσίαζε κάποιους η κάποιες  συμφοιτήτριες μου. 


 Εμένα με τσατιζε .....


Ο Φιλίας όμως ...


Ο Φιλιας τότε είχε καταφέρει να φτιάξει μια συνεκτική αφήγηση για την Κοινωνιολογία που ταίριαζε σχεδόν απολύτως  με ότι με ενδιέφερε.:


 Ιστορική Κοινωνιολογία .Συνεκτική.


.Ένα πάντρεμα   Μαρξ και Μαξ Βέμπερ μάλλον δικής του επινόησης..


. Πάντως το σχήμα έπιασε σε εμένα τουλάχιστον - που το ρουφούσαν άπληστα -  


και ...Μου έδωσε επιτέλους ένα corpus κάτι που γνωστικά να νιώθω ότι το ξέρω αρκετά καλά και το τέλειοποιώ με τον χρόνο...


- ανοίγω πάλι μια παρένθεση   .Δεν έκανα μεταπτυχιακό στην Κοινωνιολογία 


.Έκανα τρία μεταπτυχιακά ,ένα στη Φλωρεντία και δύο στην Ελλάδα ,στη Νομικ


ή .Και τα τρία σε αντικείμενα που δεν με πολύ ενδιέφεραν ( Διεθνές Δίκαιο ,διεθνείς σχέσεις,Συνταγματικό και Δημόσιο  Δίκαιο και Πολιτική Επιστήμη ..) 


Άχρηστα όλα στην επαγγελματική μου εξέλιξη 


.Το μόνο που με...ωφέλησε ήταν ένα εξάμηνο στην εντελώς αδιάφορη και ...Ανόητη τότε ΣΕΛΕΤΕ


 που μου έδωσε αργότερα την δυνατότητα για έναν σωτήριο διορισμό στην Εκπαίδευση


 και η 

..Κοινωνιολογία του Φιλια ....


Όχι γενικά η Κοινωνιολογία .


Και θα εξηγήσω γιατί . 


χάρη στην Κοινωνιολογία του Φιλια  και στα μεταλυκειακα του 82


 όπου μπήκε για πρώτη φορά η Κοινωνιολογία στα Λύκεια - πρώτα σε μεταλυκειακα επίπεδο - μπόρεσα να διδάξω το περίφημο  βιβλίο του.... Φιλια( και συνεργατών του ) ...


Ήταν δύσκολο και πυκνό βιβλίο αλλά ,διδάσκοντας το γραμμή γραμμή - γιατί μόνο έτσι διδάσκεται για Πανελλαδικό  επίπεδο-  εξετάσεων 


, το  έμαθα σε βάθος ,απέκτησα αυτοπεποίθηση και. ...όνομα .


.Και έβγαλα και λεφτά εκεί στην Δεκαετία του 80 διδάσκοντας το στα Φροντιστήρια 


( πρώτα και μετά στο σχολείο ) 


Μια χαρά ..

Επιτέλους είχα αποκτήσει μια ταυτότητα και εσωτερική γνωστική συνοχή ..

Και με αγαπούσαν  και παραδέχονταν οι μαθητες μου 


Αργότερα βέβαια ήρθαν οι ειδικευμένοι κοινωνιολόγοι στο σχολείο κι εγώ απέκτησα μια νέα ..ταυτότητα


 διότι είχα διοριστεί ως Νομικός - πολιτικός ( επιστήμων)


 και για συντομία καθιερώθηκε το Νομικός και πάλι για συντομία το δικηγόρος 


και


 Άντε να εξηγείς πάλι στον κάθε επηρμενο συνάδελφο φυσικό μαθηματικό η φιλόλογο το τι ακριβώς έχεις σπουδάσει και να ανασηκώνει το φρύδι .


..Αργότερα βέβαια  μου δίνανε να κάνω Ιστορία 


( σύγχρονη Ιστορία ) - για περίπου   είκοσι χρόνια και έγινα....ιστορικός .


Ενδιάμεσα μου δίναν Δίκαιο και τ παιδιά ανάμεσα στα άλλα παρατσούκλια  που πιθανότατα είχα - με αποκαλούσαν " Ο Δίκαιος " 


 .Όλα αυτά μου άφησαν πάμπολλα απωθημένα και ένα ίζημα πολλαπλής ταυτότητας που ακόμα έχω .

Κλείνει η παρένθεση ) 


ΜΕΡΟΣ Η .

Η δεκαετία του 80 ...

--------------------------

...Ξέρετε αντιλαμβάνομαι τις δεκαετίες ως τι μεγάλο ψάρι που τρώει το μικρό  η ως  ως ...οδοστρωτήρες  των προηγούμενων  ..


.Ας πούμε η δεκαετία του 70 και κυρίως το δεύτερο μισό της ισοπέδωσε την ιδεολογία της χούντας. ..


.Η δεκαετία του 80 ήταν η δεκαετία του ΠΑΣΟΚ που ισοπέδωσε τις πολυάριθμες ομάδες  της αριστεράς απορροφώντας τις 


Επίσης  ήταν η δεκαετία της τηλεόρασης του βολεματος  και της καριέρας ...


Για μένα ήταν μια δεκαετία άγχους και επαγγελματικής αποκατάστασης  


όπου ήμουν  τυχερός 


καθώς το ΠΑΣΟΚ  όχι μόνο  έφερε την Κοινωνιολογία αλλά και έφτιαξε και επετηρίδα  για εμάς τους προερχόμενους από μη καθηγητικές σχολές. που είχαμε ΣΕΛΕΤΕ και έτσι ...διορίστηκα..


Επαγγελματικά καλά πήγαινα 


 όμως γνωσιακά - ιδεολογικά κινηματικά όχι και τόσο...


Κατά την δεκαετία του 80 έμεινα μόνος αλλαξα πόλη και περιβάλλον..δεν είχα συντρόφους ..,..

 Άρα ένιωσα   έντονα  - την πρώτη μεγάλη  θα μπορούσα να πω Ιδεολογική  και Γνωσιακή  μοναξιά 

Τι εννοώ ; 


Βρέθηκα.σε διάφορα περιβάλλοντα ( Αθήνα Θεσσαλονίκη Καβάλα)

Όπου ούτε η ιδεολογία μου  τα ιδεολογικά μου μέχρι τότε  εφόδια. ( Μαρξισμός Λενινισμός  κλπ ) 

Ούτε οι καθαυτό σπουδές μου ήταν ....αναγνωρίσιμες  

Αυτό με παρακινούσε σε διαρκή αναζήτηση ,διάβασμα και επινόηση μιας  και επαγγελματικής   ταυτότητας .

Δεν ήταν μόνο..υπαρξιακό ζήτημα η ταυτότητα,μου


Ήταν και ζήτημα επιβίωσης. .Έπρεπε να πειθω για να βρω δουλειά( σε φροντιστήρια) 

Που τότε έδιναν τα μαθήματα πακέτο : Κοινωνιολογία - Ιστορία 


Και έτσι έκανα πολύ Κοινωνιολογία.  και 

,μάλιστα  για ένα διάστημα έκανα και ιστορία ( για την Μικρασιατική καταστροφή από το βιβλίο του παλιού μου καθηγητή του. Θεοφίλου Βωρου )  

 Η Δεκαετία του 80 ο Γιανναράς  οι νεοορθοδοξοι κι εγώ ..


------------

Επειδή μου φαίνεται ότι ..πλατειαζω  θα μπω  στο ζουμί 


.Παραλείπω μερικά όπως το πέρασμα μου από την Φλωρεντία για ένα μεταπτυχιακό (  που - από ιδεολογική μεν άποψη  ήταν ένα άλμα στο. Χρόνο. καθώς η Ιταλία τότε ήταν Δέκα χρόνια μπροστά από την κατάσταση του κινήματος στην Ελλάδα. ( ήταν τα ..μολυβένια χρόνια ,μετά την εξέγερση του 70 ) μελαγχολία και απόσυρση ) .

Όσο και γνωσιακά ( εκεί για πρώτη φορά  άκουσα για τον Βιτγκεσταιν ...)


 τέλος πάντων άλλο κεφάλαιο αυτό ..


Και ...επιστρέφοντας στην Ελλάδα.  πέφτω πάνω στην εκλογή....Γιανναρά. ..


Ήταν. το.....Συμβάν η η αρχή ενός ...Συμβάντος ( πλάκα κάνω ) 


Κατ αρχάς να σας πω ότι έπαιρνα για χρόνια - παρόλο που ήμουν πια εκτός. ..χώρου - σαν να παίρνω τη δόση μου. Δύο περιοδικά της Αριστεράς. Το ένα.πιο μαζικό το περιοδικό Αντί 


Το άλλο πιο  στενό. ,πιο κουκουεσωτερικαδικο  τον περιοδικό"  ο Πολίτης " 


.Τον Πολίτη  τον βλέπαμε.τοτε - και ήταν - ως πιο ελιτίστικο


 Αφορούσε την Πανεπιστημιακή Αριστερά και μεις οι ..αριστεριστές ο βλέπαμε ολίγον αφ' υψηλού ( Αργότερα μέσω του φίλου μου του Γ.Πάσχου γνώρισα και τον Ελεφάντη. κι έγραψα κι εγώ ένα άρθρο εκεί αρχές του 90 ) 


τι έλεγα ; α ..ναι 


.Εκεί στον Πολίτη. Διάβασα μοναχικός και εξόριστος και εκτός ".Χώρου " για  την περίπτωση Γιανναρά ...


Και τώρα θα προσπαθήσω να περιγράψω αναδρομικά το δικό μου ,προσωπικό παράπονο .


Λέω αναδρομικά. διότι θέλω να ανακατέψω σκέψεις και βιώματα και εμπειρίες  που απέκτησα.  


Αργότερα και που έχουν να κάνουν με την " πανεπιστημιακή  ζωή εν Ελλάδι " 


Με όσες σκέψεις και συναισθήματα  θυμάμαι να είχα - περίπου τότε ..


Λοιπόν. το δικό μου παράπονο ήταν ότι χρειαζομουν μια επιστημονική κοινότητα 

Ένα. συνεκτικό ιστό πως το λένε 


η Πάντειος  είχε τότε - ιδίως μετά το 78 ,79 πολύ ενδιαφέροντα και πρωτοπόρα μαθήματα

 Αλλά δεν είχε Συνοχή .

Πως να το πω. : Οι μαθηματικοί έχουν τους άλλους μαθηματικούς .Οι αρχιτέκτονες τους άλλους κλπ .  

Εμείς οι παντειακοι - όσοι τουλάχιστον ,λίγοι ,αγαπούσαν την σχολή και τα μαθήματα της ,τι είχαμε ; ποια κοινή βάση ;


Ποια επιμέρους κοινότητα; ; 


Να σε τι με πείραξε  η εκλογή Γιανναρά :


 Το ότι σε μια σχολή με ηδη τεράστιο πρόβλημα συνοχής και επιστημονικού προσανατολισμού 

Όπου όπως είπα ηταν εξαρχής ορατό πως οι έδρες φτιάχνονταν εξαρχής όχι για να εξυπηρετήσουν επιστημονικούς προσανατολισμούς αλλά  για να βολεύουν καθηγητές ..


Σε μια τέτοια σχολή και με ήδη πρόβλημα επαγγελματικό για τους αποφοίτους. ( Για τους οποίους δεν νοιαζόταν κανείς) ....


Βρήκαν ευκαιρία για να εκλεγει καθηγητής ένας σαν τον Γιανναρά που ολοφάνερα ανήκε σε ΑΛΛΟ επιστημολογικό πεδίο ...


Και αυτή ήταν η.  ουσία της διαφωνίας μου με τον Antonis Liakos 


Όχι. για το αν άξιζε να εκλεγεί καθηγητής ο Γιανναράς 

...

Φυσικά και άξιζε ...

.Όχι όμως στου Κασιδη το. κεφάλι. 


Όχι σε μια σχολή που πάσχιζε τότε να βρει κατεύθυνση...


Που τέλος πάντων οι φοιτητές της έπρεπε να ξεκαθαρίσουν τι είναι η Φιλοσοφία και πιο συγκεκριμένα η Πολιτική Φιλοσοφία ...


Και όχι να βρεθούν αντιμέτωποι με έναν θεολόγο. Φιλοσοφο η φιλοσόφου τα.  - γοητευτικό μεν και προσηνή -  

Που όμως αμφισβητουσε εξαρχής την έννοια της νεωτερικής φιλοσοφίας ,του Διαφωτισμού κλπ 


Ας  γινόταν ο Γιανναράς καθηγητής.στην Θεολογική 


Η ας γινόταν - μιας και διεκδικούσε έδρα φιλοσοφίας στην Φιλοσοφική ..- 


όπου μπορούσαν να τον κρίνουν καθηγητές Φιλοσοφίας ..


Και όπου μπορούσε να.γινει και μια - κατά το δυνατόν - ουσιαστική  συζήτηση για το έργο του 


Και όχι να γίνεται κλωτσοπατιναδα  με κύριο επιχείρημα των υποστηρικτών του τότε - ότι τάχα δεν τον θέλουν γιατί ....δεν ήταν  Μαρξιστής ( όπως περιγράφει το άρθρο του Μηλιου στις θέσεις που  θα βάλω στα σχόλια ) 


Ε ίσως μου πει κανείς : 


Και τι σε ένοιαζε εσένα ρε Πέτρο ; 

Αφού επαγγελματικά είχες βρει τον δρόμο σου .


..


Αυτό ακριβώς όμως προσπαθώ να εξηγήσω 


..Είναι ένα πρόβλημα που σκάει διαρκώς και το βρίσκουμε διαρκώς μπροστά μας ..Ακόμα και τώρα ,σαράντα δύο χρόνια αργότερα 

Την απουσία της Κοινότητας ( των πολιτικών και κοινωνικών επιστημών ) 

( Ανοίγω πάλι παρένθεση 

Τι σημαίνει πολιτική επιστήμη ; 


Τι σημαίνει ...πολιτειολογια ( ξέρετε αργότερα βρέθηκε αποσπασμένος κατά την δεκαετία του 90   στη Νομική του ΑΠΘ  για το μάθημα Πολιτικής Επιστήμης.   Εκεί λοιπόν  η πολιτική επιστήμη θεωρούνταν ως.  Θεραπαινίδα του Συνταγματικού και Δημόσιου Δικαίου ..( ως συνώνυμο περίπου της Πολιτειολογιας ) 


κλείνει η παρένθεση 

..

Με ένοιαζε λοιπόν πολύ η εξέλιξη της Παντείου τότε..

Όπως περίπου με ένοιαξε και με πόνεσε πολύ ΥΠΑΡΞΙΑΚΑ  ο εξοστρακισμός όλων των Πολιτικών ,κοινωνικών και νομικών μαθημάτων από το Λύκειο .

Παρολο που είμαι συνταξιούχος 

Γιατί αυτά τα .

Μαθήματα ήταν η ζωή μου 


.Τα αγαπούσα..


Υπήρχα από μέσα τους...


Έτσι αγαπούσα και τοτε την Πάντειο 

Ήταν η σχολή μου 


Και έβλεπα να την αντιμετωπίζουν ως του. Κασιδη το κεφάλι ( αυτό μου φαινεται το ...ξαναειπα )  ;)

..

Όπως γίνεται με όλα σχεδόν στην Ελλάδα 

και όπου δεν την γλιτώνει κανείς


 αν δεν σηκωθεί να φύγει Έξω..


( ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ γιατί έχω ανάψει ...Ας κάνω λιγο Διάολο γισμο ) 


....Τώρα ας δούμε και το δεύτερο  ζήτημα που σχετίζεται με έναν μυστήριο τρόπο -κατα την γνώμη μου - με το. πρώτο..


Το ζήτημα  του σχηματισμού της κυρίαρχης πια ιδεολογίας του ΕΘΝΟΛΑΙΚΙΣΜΟΥ .


.και του ρόλου του Γιανναρά σε αυτό 


Λοιπον. με πολλές επιφυλάξεις και χωρίς να βάζω το xερι στη φωτιά....

υποθέτω 

οτι η εκλογή του Γιανναρά ως καθηγητή σε μια εντελώς άσχετη Σχολή Πολιτικών επιστημών 


Αντί για μια θέση που σίγουρα θα του άξιζε σε ένα τμήμα θεολογικό η και  Φιλοσοφικό ...


Έπαιξε ρόλο στην επιλογή του Γιανναρά να γίνει  διαμορφωτης Ιδεολογίας ...


Διότι αν βρισκόταν σε μια Κοινότητα ομοτεχνων του ( π.χ στη Θεολογική )


που  θα μπορούσε να εκτιμήσουν πραγματικά τι έργο του..


Ίσως να  ευρισκε  περισσότερο  απόλαυση στον διάλογο η και σύγκρουση μαζί τους ...


Αντί να βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να παίζει εν ου παικτοις σε μια σχολή που Δεν τον καταλάβαινε-  εκ των πραγμάτων-  μιας και ανήκε σε άλλη επιστημολογικη  κοινότητα ..


- οπότε δεν θαχε  -  ισως λέγω ..- την ανάγκη ,να διοχετεύσει την εκρηκτική προσωπικότητα του και τις γνώσεις του 


σε ρηχές και οργιλες  επιφυλλίδες και να πηγαίνει από δω κι από κει να δίνει διαλέξεις  σχολεία και εκθέσεις βιβλίων κλπ κλπ σε ένα κοινό που δεν καταλάβαινε μεν 


εντυπωσιάζονταν εύκολα δε 


Τώρα ... Υπάρχει μια ακόμα διάσταση  του θέματος που θα πω κι αυτήν και κλείνω ( που  λένε και στην τηλεόραση ;) ...Να ολοκληρώσω ) 


 - Εκείνο που λέω είναι ότι ,εκεί που πήγε  να αποκτήσει η Πάντειος  ένα Προσανατολισμό ως σχολή Πολιτικών ( και Κοινωνικών ) επιστημών ,-


 κάτι που αναπόφευκτα την συνδέει με την 

νεωτερικοτητα ( η Κοινωνιολογία π.χ είναι η κατ εξοχήν Νεωτερική επιστήμη μιας και ο πατέρας της είναι ο Αύγουστος Κοντ ( 1820 )


 ( Αλλά ακόμα πιο νεωτερική είναι η Πολιτική Επιστήμη ) 


Ήρθε ο Γιανναράς και - με την αμφισβήτηση Όλης της Νεωτερικότητας ως " Δυτικής " άνοιξε ένα τεράστιο ρήγμα στην Σχολή που τις συνέπειες του τις ενιωσα

 κατά τις δεκαετίες που ακολούθησαν . 


Εξηγούμαι 


Κατά την δεκαετία του 80 οι φιλοσοφικές πιρουετες του Γιανναρά και άλλων Νεοορθοδοξων  της εποχής ( του Ζουράρη ας πούμε ,η το φλερτ του Σαββόπουλου με των Ελλήνων τις κοινότητες  που φτιάχνουν άλλο γαλαξία )


φαίνονταν ακόμα ως διασκεδαστικές και Αθώες 


.Όμως εκεί ,στα Ενενήντα είχαμε την έκρηξη των εθνικισμών .Και λόγω Γιουγκοσλαβίας και εμφυλίου πολέμου και λόγω Μακεδονικου..


Εκεί λοιπόν - γύρω στις αρχές της  δεκαετίας  του ενενήντα ήταν που  ξεκίνησα  μαζί με τον εκλεκτό μου φίλο  Nicolas Demertzis  


και νυν καθηγητή Πολιτικής Κοινωνιολογίας στο ΕΚΠΑ  και Πολιτικης.  Κοινωνιολογίας των συναισθημάτων .


 να προσπαθώ να κατανοήσω το κατεξοχήν Νεωτερικό φαινόμενο του Εθνικισμού..


Φυσικά ανατρέχοντας και διαβάζοντας εξονυχιστικως την διεθνή βιβλιογραφία ...


Και για μένα ,  


η  συνομιλία με τον Νίκο  πάνω στο αντικείμενο της κατανόησης του εθνικισμού ως ταυτόχρονα παγκόσμιου και μοναδικού φαινομένου ενείχε στιγμές σχεδόν ευτυχισμένες ...


Θυμάμαι π.χ που συνομιλούσαμε  γι'αυτό.  σε έναν βράχο  δίπλα στη θάλασσα στην Χαλκιδικη..Σχεδόν ευτυχία..

Ο Νίκος έβγαλε ένα βιβλίο σχετικά ..


Τον Λόγο του Εθνικισμού. 1996  Εκδόσεις Σάκκουλα. ...Εξαιρετικό ...Ψάξτε το ...


Κι εγώ -  παρόλο που κατέληξε σε σχετικά συμπεράσματα που μπορείτε να δείτε στα σχόλια σε σχετικό λινκ - ήδη από το 1994  -


 έβγαλα το σχετικό μου βιβλίο ( οι Μεταμορφώσεις της Ταυτότητας ,Έθνος νεωτερικότητα ,εθνικιστικός λόγος )


 δέκα χρόνια αργότερα ,το 2004 ..


Όλα καλά ; 


όχι .

Διότι κύκλους κάνουμε ..


Διότι μια συζήτηση από απο πλευράς Κοινωνικών / πολιτικών επιστημών  για τον εθνικισμό 


δεν μπορεί παρά να πατα στις Νεωτερικές κοινωνικές επιστήμες .

ας πούμε στον Μπενυ Άντερσον .

Και εδώ αρχίζει ένα Μαγγανοπηγαδο που είναι η ελληνική περίπτωση ..


Διότι εν Ελλάδι ΔΕΝ μπορεί να γίνει μια τέτοια συζήτηση ακόμα και εντός των Πολιτικών/ κοινωνικών επιστημόνων 


όταν ανακυκλώνεται διαρκώς το ζήτημα της Εγκυρότητας της θεωρίας περί  Νεωτερικοτητας του έθνους...


Υπάρχει μια σχετική συζήτηση μεταξύ Νίκου Δεμερτζή και Νάσου Βαγενά .


 Κάποτε στο Βήμα  Ψάξτε την ..Ίσως την βρω κι εγώ .


Πάντως κάπου κολλάμε 


 ..Διότι ακόμα και πρόσφατα όταν επικαλέσθηκα σε έναν πολύ σοβαρό  Πολιτικο Επιστήμονα  και φίλο ,


τον Μπένι Άντερσον  μιλώντας για την νεωτερικότητα του Έθνους  


επικαλέσθηκε  με την σειρά του τον Γιανναρά .


Είχε το ( επιστημολογικό ) δικαίωμα ; Φυσικά το είχε 


μιας και ο Γιανναράς καθιερώθηκε ως καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Πολιτικών επιστημών ..άρα ..

Προχωράει όμως έτσι η Πολιτική / κοινωνική Επιστήμη ; 


Όχι βέβαια .


.Για φανταστείτε ας πούμε στα Μαθηματικά να έριζουμε ακόμα  Όχι για  την εγκυρότητα  ης θεωρίας της Σχετικότητας 


αλλά 


για τα στοιχειώδη ..


Για το είδος των αριθμών που θα υιοθετήσουμε ,.


Για το αν θα εισάγουμε το Μηδέν ας πούμε.....


Τρέλα 


  ..Αυτό βέβαια είναι μια απειροελάχιστη παράπλευρη απώλεια που αφορά στην θεωρία ,την μελέτη του εθνικιστικού φαινομένου ,ως κοινωνικού φαινομένου...


Υπάρχουν άλλες πολύ σοβαρότερες .


Διότι ,αν ρίξετε μιας μάτια π.χ στα σχόλια αυτών που υπερασπίζονται με νύχια και με δόντια τις θεωρίες του Γιανναρά


 θα δείτε να ξεφυτρώνει και η γνωστή Θεωρία περί"  Εθνομηδενισμου " που ...Μηδενίζει


 όχι μόνο τους αντιεθνικιστες αλλά κάθε μα κάθε απόπειρα μελέτης του Έθνους  ως κοινωνικού φαινομένου.


Και αυτό με την σειρά του στρώνει τον δρόμο 


σε έναν σκοταδιστικό εθνολαικισμο σαν αυτόν που ζουμε ακριβώς τώρα στην χώρα


 και που σύμπτωμα του ήταν η κατάργηση ΟΛΩΝ των κοινωνικών επιστημών από το Λύκειο χωρίς να κουνηθεί φύλο


 γιατί κανείς πια δεν αντιλαμβάνεται τι χρειάζονται οι Κοινωνικές επιστήμες στα Λύκεια ενώ θεωρούν  ως αυτονόητο  Όλοι πλέον ότι τα παιδιά μας έχουν ανάγκη να κάνουν Δώδεκα ώρες Αρχαία και Λατινικά την Εβδομάδα. ( Όπως κάνουν στην Γ Λυκείου ) 


  και ότι δεν μπορούν χωρίς αυτά 


Σταματώ για Διάολο γισμο . 


Συνεχίζεται 

.(Αλλά τώρα σχολιαστε ότι θέλετε ..Έβγαλα τον κύριο όγκο των όσων ήθελα να πω ...) 


Υ.Γ   Ειδα λίγο  τηλεόραση στο κανάλι της Βουλής μια παλιότερη συνέντευξη  του Γιανναρά σε μια γοητευτική ( και μάλλον. Γοητευμένη ) δημοσιογράφο ...


Δεν θα σχολιάσω  τώρα πολλά σημεία της  όντως γοητευτικής συνέντευξης του  ( θα παραπέμψω σε  παλιότερη ανάρτηση μου

 για τους δασκάλους ..)


 Θα σταθώ μόνο σε ένα σημείο προς το παρόν  : Λέει σε κάποια στιγμή ο Γιανναράς ότι τον. Θεό. τον αντιλαμβανόμαστε από τα ίχνη του .


..Κάπως όπως τον Μότσαρτ από   την μουσική του Μότσαρτ ...


Και μέχρι εδώ καλά ....Και λέει παρακάτω " Για παράδειγμα βλέπω μια   πολύ. Ωραία. Γυναίκα. " ..εννοώντας να. ένα. Ίχνος του Θεού .." ..


Και όταν  βλέπετε μια πάρα πολύ άσχημη  Γυναίκα ; " τον ταπωσε η εξυπνη δημοσιογράφος .


.Και ο Γιανναράς γέλασε μάλλον αμήχανα ...

Ε λοιπόν αυτά Δεν μου φαίνονται  πολύ .....χριστιανικά ..Πλατωνικά ναι ..


Αλλά όχι Χριστιανικά και Ορθόδοξα .


Αλλά πάλι πού ξέρεις. .; Μπορεί όντως  ο Θεός  κάνει διακρίσεις  και να αφήνει ως ίχνος του μόνο 

. Πολύ

 Όμορφες Γυναίκες  


Ενώ οι άσχημες γυναίκες. 


να είναι το  ίχνος ενός. Κατώτερου  θεού ...


ολιγον κομπογιαννιτικα  μου φαίνονται  αυτά και συγνώμη. .


.