Ο χρόνος του Έρωτα σύμφωνα με τον Οκτάβιο Παζ

 ...

Ο ΧΡΟΝΟΣ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΟΚΤΑΒΙΟ  ΠΑΖ

ΔΙΠΛΗ ΦΛΟΓΑ σελ 213,  214 

...Κάθε ζευγάρι πάσχει από τη νοσταλγία του παραδείσου, κάθε ζευγάρι έχει επίγνωση του θανάτου και βιώνει μας διαρκη  αντιπαράθεση, σώμα με σώμα, με τον ασώματο. χρόνο. 

Η επανεφεύρεση του έρωτα ισοδυναμεί με την επανεφεύρεση του αρχέγονου του ζευγαριού, των  εξόριστων της Εδέμ, των δημιουργών αυτού του κόσμου, αυτής της ιστορίας. 

Ο έρωτας δεν  Κατανικα τον θάνατο 

Είναι μια πρόκληση ενάντια στο χρόνο και τα πάθη του. Μέσα στον έρωτα διακρίνουμε, στη ζωή ετούτη, την άλλη ζωή. 

Όχι την αιώνια ζωή, αλλά, όπως επιχείρησα να πω σε κάποια ποιήματα, την καθαρή ζωτική ορμή. 

Σ' ένα διάσημο κείμενό του, μιλώντας για τη θρησκευτική εμπειρία, ο Φρόυντ αναφέρεται στο ωκεάνιο  συναίσθημα», το να αισθάνεσαι ότι σε καλύπτει και σε φέρει η ύπαρξη στο σύνολό της. Είναι η διάσταση του πανικού των αρχαίων, η ιερή μανία, ο ενθουσιασμός 

Είναι η ανάκτηση της συνολικότητας και η ανακάλυψη του εγώ ως συνόλου μέσα στο Μέγα Όλον. 

Η γέννηση μας μας απέσπασε από το σύνολο

. Με τον έρωτα νιώσαμε ότι επιστρέψαμε.  στο αρχέγονο σύνολο.

 Γι' αυτόν το λόγο οι ποιητικές εικόνες μεταμορφώνουν το αγαπημένο πρόσωπο σε εικόνες της φύσης - βουνά, νερά, σύννεφα, στερια, δάση, θάλασσες, κύματα – και, με τη σειρά της, η φύση εκφράζεται σαν να ήταν γυναίκα. Συμφιλίωση με τον κόσμο αυτόν στο σύνολό του, αλλά και με τους τρεις χρόνους. 

Ο έρωτας δεν είναι η αιωνιότητα. Ωστόσο δεν είναι ούτε ο χρόνος των ημερολογίων και των ρολογιών, ο διαδοχικός χρόνος. 

Ο χρόνος του έρωτα δεν είναι ούτε μεγάλος ούτε μικρός.

 Είναι η άμεση αντίληψη όλων των χρόνων ως ενός ενιαίου χρόνου, όλων των ζωών σε μια μόνη στιγμή. 

Δεν μας απελευθερώνει από το θάνατο, αλλά μας δίνει την ικανότητα να τον κοιτάξουμε κατά πρόσωπο. 

Η στιγμή αυτή είναι το ανάστροφο και το συμπλήρωμα του «ωκεανικού συναισθήματος»

. Δεν είναι η επάνοδος στα αρχέγονα ύδατα, αλλά η κατάκτηση μιας κατάστασης που μας συμφιλιώνει με την εξορία από τον παράδεισο.

 Είμαστε το προσκήνιο όπου συνδιαλέγονται τα αντίθε τα και όπου συνενώνονται σε μία και μόνη νότα που δεν σημαίνει σπε κατάφαση ούτε άρνηση, αλλά αποδοχή.

. Τι διακρίνουν τα ζευγάρια σ' ένα ανοιγόκλειμα των βλεφάρων;

 Την υπόσταση της εμφάνισης  και της εξαφάνισης ,την αλήθεια του σώματος και του μη σώματος ,το  όραμα της  παρουσίας  που σβήνει μέσα στη λαμπρότητα : καθαρή  ζωτική ορμή ,παλμός του χρόνου

. Σελ 214 

213

Ο Εγκέφαλος ως ορχήστρα

 Ο Εγκέφαλος και οι νευρώνες ως  ορχήστρα χωρίς. Διευθυντή 

Από.την διπλή φλόγα του Οκταβιου Παζ :

186 - 192

 Θα σχολιάσω. εν συντομία τις ιδέες του Έντελμαν..Οι  σκέψεις μου προφανώς δεν έχουν επιστημονικο   χαρακτήρα. Το πρώτο πλεονέκτημα της νέας θεωρίας είναι ότι απορρίπτει. την αναλογία με τους υπολογιστές και ανθίσταται στην απλοίκοτγτα  των καθαρά φυσικοχημικών εξηγήσεων. 

Ένα άλλο πλεονέκτημα είναι ο ρεαλισμός της.

Ο εγκέφαλος πρέπει να μελετηθεί αναγκαστικά στο  ιδιαίτερό του περιβάλλον, τον ανθρώπινο οργανισμό, ως φάση  της φυσικής εξέλιξης.

 Αναμφίβολα, η θεωρία δεν είναι πλήρη στη πληρωμένη – μεγάλοι τομείς παραμένουν ανεξερεύνητος - και πολλές από τις υποθέσεις της στερούνται εμπειρικής επαλήθευσης .

Οι ελλείψεις αυτές δεν αναιρούν τον πλούτο των δυνατοτήτων της 

Είναι μια υπόθεση που μας αναγκάζει να σκεφτούμε

. Ο Έντελμαν αρχίζει από την αρχή, από την αίσθηση στην απλούστερη μορφή της, που ονομάζει feeling: κρύο ή ζέστη, ευεξία ή άγχος,

 γλυκό ή πικρό κ.λ.π. 

Οι αισθήσεις συνεπάγονται μια αξιολόγηση. 

Αυτό είναι δυσάρεστο, εκείνο είναι ευχάριστο, το τρίτο είναι τραχύ και ούτω καθεξής, μέχρι να φθάσει στα πιο σύνθετα, όπως η οδύνη που είναι και χαρά, ή η ηδονή που είναι και πόνος. 

Οι αισθήσεις είναι εμβρυακές αντιλήψεις.

 Πράγματι, θα αισθανόμασταν αν δεν αντιλαμβανόμασταν ότι αισθανόμαστε;

 Η αίσθηση, με τη σειρά της, είναι αντίληψη. Καθώς συλλαμβάνουμε την πραγματικότητα, επιβάλλουμε αμέσως μια μορφή στην αντίληψή μας, την κατασκευάζουμε:

 «Κάθε αντίληψη είναι μια δημιουργική πράξη».

Η ιδέα του δημιουργικού χαρακτήρα της αντίληψης, σχολιάζει ο Σακς, εμφανίζεται ήδη στον Έμερσον.

 Η αλήθεια είναι ότι πρωτοεμφανίζεται στην ελληνική φιλοσοφία και ότι τη συναντάμε συχνά στην ψυχολογία του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης.

 Ανταποκρίνεται στη θεωρία, η οποία ίσχυε μέχρι το 17ο αιώνα, σχετικά με τη λειτουργία των επονομαζομένων «εσωτερικών αισθήσεων»: του κοινού νου, του εκτιμητικού, του φανταστικού, της μνήμης και του φαντασιακού, που είναι επιφορτισμένα με τη συγκέντρωση και τη επιλογή των στοιχείων των πέντε εξωτερικών αισθήσεων

 και με τη μεταβίβασή τους, με μορφή κατανοήσιμη, στην έλλογη ψυχή

. Η εικόνα.  ή μορφή την οποία προσλαμβάνει η νοημοσύνη μας δεν είναι τα 

ακατέργαστα δεδομένα που μας δίνουν οι

 αισθήσεις.

 Οι κατηγο ρίες αυτές εμφανίζονται και στη βουδιστική παράδοση, αλλά με κάπως διαφορετική σειρά: αίσθηση, αντίληψη, φαντασία και νόηση. 

Καθεμιά από τις κατηγορίες αυτές υποδηλώνει μια στιγμή της διαδικασίας που μεταβάλλει τα εξωτερικά στοιχεία και ερεθίσματα σε εντυπώσεις, ιδέες και έννοιες.

 Στην αίσθηση είναι ήδη παρούσα η αντιλήψη που μεταβιβάζει τα στοιχεία αυτά στη φαντασία, η οποία τα παραδίδει, ως μορφές, στη νοημοσύνη, η οποία με τη σειρά της τα μετατρέπει σε νοήσεις.

 Η δημιουργική διαδικασία των λειτουργιών του εγκεφάλου δεν είναι μια ιδέα καινούργια, μολονό τι είναι πράγματι νέος ο τρόπος με τον οποίο περιγράφει και εξηγεί αυτή τη διαδικασία η σύγχρονη νευρολογία

Σε καθεμιά από τις φάσεις της περίπλοκης αυτής σειράς λειτουργιών – που συντίθεται από εκατομμύρια κλήσεις και απαντήσεις στο δίκτυο των νευρολογικών σχέσεων – αποκαλύπτεται μια πρόθεση. Αυτό που αισθανόμαστε και αντιλαμβανόμαστε δεν είναι αποκλειστικά και μόνο μια αίσθηση ή μια αναπαράσταση, αλλά κάτι που έχει ήδη μια κατεύθυνση, μια αξία ή μια επικείμενη σημασια 

Όπως γνωρίζουμε, η φαινομενολογία του Έντμουντ Χούσερλ βασίζεται στην έννοια της προθετικότητας. 

Ο Χούσερλ πήρε την ιδέα αυτή, τροποποιώντας την ουσιαστικά, από τον Αυστριακό φιλόσοφο Φραντς Μπρεντάνο.

 Σε όλες μας τις σχέσεις με τον αντικειμενικό κόσμο – αισθήσεις, αντιλήψεις, εικόνες - εμφανίζεται ένα στοιχείο χωρίς το οποίο δεν υφίσταται συνείδηση του κόσμου ούτε συνείδηση του εαυτού μας. 

Το αντικείμενο έχει ήδη, τη στιγμή ακριβώς που εμφανίζεται στη συνείδηση, μια κατεύθυνση, μια πρόθεση.

 Σύμφωνα με τον Μπρεντάνο, το υποκείμενο έχει πάντα μια σχέση προθετικότητας με το αντικείμενο το οποίο αντιλαμβάνεται. 

Η για να το πούμε σαφέστερα, το αντικείμενο περιλαμβάνεται στην αντίληψη του υποκειμένου ως προθετικότητα. 

Το αντικείμενο, όποιο κι αν είναι, εμφανίζεται απαρέγκλιτα ως κάτι το επιθυμητό ή το επίφοβο ή το αινιγματικό ή το χρήσιμο ή το ήδη γνωστό κ.λπ. 

Το ίδιο συμβαίνει με τις αισθήσεις και τις αντιλήψεις του Έντελμαν. Δεν είναι ούτε απλές αισθήσεις ούτε αναπαραστάσεις. Είναι, όπως λέει ο ίδιος, ήδη εκτιμήσεις. Νομίζω ότι είναι εύκολο να συναχθεί. ένα συμπέρασμα από όλα αυτά. Η έννοια της προθετικότητας, μας παραπέμπει σ' ένα υποκείμενο, είτε πρόκειται για τη συνείδηση του Χούσερλ είτε για το νευρολογικό κύκλωμα του Έντελμαν 

Ωστόσο ο Έντελμαν αρνείται να εξετάσει την ύπαρξη ενός υποκείμένου στο οποίο μπορεί να αποδοθεί η προθετικότητα, η οποία ανήκει στο αντικείμενο. 

Παρά το γεγονός ότι απορρίπτει το υποκείμενο, ο Έντελμαν εντυπωσιάζεται ιδιαίτερα από , " την ενότητα με την οποία εμφανίζεται ο κόσμος, στον  δέκτη, παρά την πληθώρα των τρόπων αντίληψης τους οποίους μετέρχεται το νευρικό σύστημα». Εντυπωσιάζεται εξίσου από το γεγονός ότι "οι  σημερινές θεωρίες για τον εγκέφαλο δεν μπορούν να εξηγήσουν την ύπαρξη ενός στοιχείου το οποίο ενσωματώνει ή ενοποιεί όλες αυτές τις αντιλήψεις»

. Ακανθώδες δίλημμα. Αφενός, άρνηση του υποκειμένου. Αφετέρου, ανάγκη ύπαρξης ενός υποκειμένου.

 Πώς το επιλύει ο Έντελμαν;

Για να κάνει πιο κατανοητή τη σύλληψή του, ο Έντελμαν χρησιμοποιεί μια μεταφορά. 

Ο εγκέφαλος είναι μια ορχήστρα που εκτελεί ένα έργο χωρίς διευθυντή ορχήστρας

. Οι μουσικοί – οι νευρώνες και οι ομάδες νευρώνων – συνδέονται μεταξύ τους, και ο κάθε εκτελεστής αντιστοιχεί σε έναν άλλο ή απευθύνεται σ' αυτών.

 Με αυτόν τον τρόπο δημιουργούν συλλογικά ένα μουσικό κομμάτι.

 Σε αντιπαράθεση με τις πραγματικές ορχήστρες, η νευρολογική ορχήστρα δεν εκτελεί μια ήδη γραμμένη παρτιτούρα.

 Αυτοσχεδιάζει διαρκώς.

 Στους αυτοσχεδιασμούς αυτούς έρχονται και επανέρχονται φράσεις (εμπειρίες) άλλων στιγμών της συναυλίας αυτής, που άρχισε στην παιδική μας ηλικία και θα. τελειώσει με το θάνατό μας,

 Μου έρχονται στο νου δύο παρατηρήσεις. Πρώτον, αν ακολουθήσουμε την υπόθεση του Έντελμαν, η πρωτοβουλία μετατίθεται από το διευθυντή της ορχήστρας στους εκτελεστές.

 Στην περίπτωση της πραγματικής ορχήστρας, οι εκτελεστές είναι συνειδητά υποκείμενα και η πρόθεσή τους είναι να συνθέσουν συλλογικά ένα μουσικό κομμάτι.

 Άραγε υπάρχει η συνείδηση και η βούληση αυτή και στους νευρώνες;

 Αν ναι, έχει προηγηθεί συμφωνία μεταξύ των νευρώνων. Ή μήπως υπάρχει προκαθορισμένη τάξη η οποία διέπει τις κλήσεις και απαντήσεις των νευρώνων. Και στις δύο περιπτώσεις ο διευθυντής ορχήστρας δεν εξαφανίζεται, αλλά διασκορπίζεται. Το πρόβλημα μετατίθεται, χωρίς όμως να επιλυθεί.

 Σύμφωνα με την Δεύτερη παρατήρηση, ο αυτοσχεδιασμός απαιτεί πάντα κάποιο σχέδιο. Το πιο άμεσο παράδειγμα είναι η τζας και οι ράγκας της Ινδίας. 

Οι μουσικοί αυτοσχεδιάζουν με κάποια ελευθερία, αλλά μέσα στο πλαίσιο ενός σχεδίου και μιας βασικής δομής. 

Το ίδιο ισχύει για κάθε είδους αυτοσχεδιασμούς, μουσικούς ή άλλους

. Είτε πρόκειται για μάχη είτε για εμπορική συνομιλία, για περίπατο στο δάσος ή για δημόσια συζήτηση, πάντα ακολουθούμε ένα σχέδιο. 

Δεν έχει σημασία αν το σχέδιο αυτό χαράχτηκε ένα λεπτό πριν και αν είναι αόριστο και σχηματικό.

 Δεν παύει να υπάρχει σχέδιο. Και όλα τα σχέδια απαιτούν ένα σχεδιαστή. Ποιος εκπονεί το σχέδιο της νευρολογικής ορχήστρας;

Όπως είδαμε, ο Έντελμαν δεν αντιπαρέρχεται τη δυσκολία της εξήγησης της λειτουργίας των νευρώνων χωρίς την παρουσία ενός διευθυντή ορχήστρας, χωρίς την ύπαρξη υποκειμένου.

 Αναφέρεται αρκετά συχνά στην αίσθηση ταυτότητας, σε ένα ον και σε μια συνείδηση.

 Οι όροι αυτοί παραπέμπουν σε κατασκευές των νευρώνων. 

Το νευρολογικό κύκλωμα, το οποίο συνδέεται με όλο μας το σώμα και αποτελείται από εκατομμύρια νευρώνων (ορισμένα είναι νομαδικά φύλα, γεγονός που με εκπλήσσει και με αφήνει άναυδο)

, δεν κατασκευάζει απλά και μόνο τον κόσμο μας με τα τούβλα και τις πέτρες των αισθήσεων, των αντιλήψεων και των νοήσεων, αλλά συνθέτει και το ίδιο το υποκείμενο, το είναι μας και τη συνείδησή μας.

 Κατασκευές σταθερές και συνάμα εφήμερες.

Δεν εξαφανίζονται ποτέ, αλλά αλλάζουν διαρκώς μορφή. 

Συνεχής μεταμόρφωση της εικόνας που έχουμε για τον κόσμο και για τον ίδιο μας τον εαυτό. 

Αυτή η θεώρηση – γιατί πρόκειται πραγματικά για μια θεώρηση - θυμίζει τις βουδιστικές αντιλήψεις σχετικά με τη χιμαιρική φύση της πραγματικότητας και του ανθρώπινου υποκειμένου. 

Για τους βουδιστές, ούτε το εγώ δεν έχει ίδια και ανεξάρτητη ύπαρξη.

 Είναι μια κατασκευή, ένα σύμπλεγμα πνευματικών και αισθητηρια κών στοιχείων.

 Τα στοιχεία αυτά, ή μάλλον αυτές οι συγκεντρώσεις. στοιχείων, είναι συνολικά πέντε (skhandas στα σανσκριτικά η khandas στα πάλι).

 Τα στοιχεία συνθέτουν το υποκείμενο και τη συνείδησή του

. Είναι το προϊόν του κάρμα μας, το σύνολο των σφαλμάτων και των αμαρτημάτων μας σε παρελθούσες ζειές κακώς και στην παρούσα. 

Με το διαλογισμό και άλλα μέσα μπορούμε να εξαλείφουμε την άγνοια και την επιθυμία, 

να απελευθερωθούμε από το εγώ και να εισέλθουμε στο απόλυτο, μια κατάσταση απροσδιόριστη που δεν είναι ούτε ζωή ούτε θάνατος και για την οποία δεν μπορεί να ειπωθεί απολύτως τίποτε (νιρβάνα).

Οι ομοιότητες μεταξύ των αντιλήψεων αυτών και των αντιλήψεων της νευρολογίας είναι εκπληκτικές. Αξιοσημείωτες είναι επίσης οι διαφορές

. Ο κατασκευαστής του εγώ, για τους βουδιστές, είναι το κάρμα. 

Για τον Έντελμαν, είναι το νευρικό σύστημα. 

Ο βουδιστης πρέπει να καταστρέψει το εγώ αν θέλει να ξεφύγει από τη δυστυχία της γέννησης και να διαρρήξει το δεσμό που τον καθηλώνει στον τροχό των μετενσαρκώσεων

. Κατά τον Έντελμαν, το εγώ και η συνείδηση είναι κατασκευές που δεν μπορούν να καταστραφούν παρά μόνο από διαταραχή του νευρολογικού κυκλώματος (ασθενεια ή θάνατο). 

Το εγώ είναι μια κατασκευή και εξαρτάται από την αλληλεπίδραση των νευρώνων. 

Είναι μια επινόηση απαραίτητη και αναγκαία.

 Δεν θα μπορούσαμε να ζήσουμε χωρίς αυτήν. Και εδώ αναφύεται το μεγάλο ερώτημα: 

την ημέρα που ο άνθρωπος θα ανακαλύψει ότι η συνείδησή του και το ίδιο του το είναι δεν είναι παρά κατασκευές, επινοήσεις, θα μπορέσει άραγε να εξακολουθήσει να ζει όπως μέχρι σήμερα; 

Αυτό φαίνεται αδύνατο. 

Μόλις η συνείδηση αντιληφθεί ότι είναι ένα κατασκεύασμα του νευρικού συστήμα τος και ότι η λειτουργία της εξαρτάται από τους νευρώνες, θα χάσει την αποτελεσματικότητά της και θα πάψει να είναι συνείδηση,

 Η έννοια της συνείδησης ως κατασκευάσματος των νευρώνων επηρρεαζει  όχι μόνο το μεμονωμένο οργανισμό, τον κάθε άνθρωπο, αλλά και όλο το σύνολο.

 Οι θεσμοί μας, οι νόμοι, οι ιδέες, οι τέχνες και ολόκληρος ο πολιτισμός μας βασίζονται στην έννοια ενός ανθρώπινου όντος προικισμένου με ελευθερία. Είναι άραγε δυνατον 

ένας πολιτισμος να  στηρίζεται σε  νευρολογική κατασκευής 

Για τον βουδιστή, η απελευθέρωση αρχίζει τη στιγμή κατά την οποία το άτομο διαρρηγνύει τα δεσμά της άγνος και συνειδητοποιεί την κατάσταση του. Αυτή  η συνειδητοποίηση είναι η συνέπεια μιας ελεύθερης πράξης. 

Το εγώ, η συνείδηση, αποφασίζει την από  σύνθεσή του για να διαφύγει από τον κύκλο ζωή-θάνατος-ζωη 

. Η ελευθερία απαιτεί, όπως και η νευρολογική ορχήστρα, ένα υποκείμένο, ένα εγώ.

 Χωρίς εγώ δεν υπάρχει ελευθερία απόφασης χώ ρίς ελευθερία ,,- εντός των ορίων που έχω επισημάνει – δεν υπάρ χει άνθρωπος.

 Η στάση του Έντελμαν έναντι του ζητήματος αυτού δεν είναι σαφής και ανεπιφύλαχτη. Κατά τη γνώμη του, ο εγκέφα λος δεν είναι, παρά τα special kind of process depending on special arrangements of matter».

 Δηλαδή η ύλη από την οποία αποτελείται ο εγκέφαλος δεν είναι διαφορετική από την υπόλοιπη ύλη. 

Αυτό που είναι μοναδικό είναι η οργάνωσή της. Από την ιδιότητα αυτή πηγάζει μια άλλη. 

Κάθε εγκέφαλος είναι διαφορετικός και μοναδι κός. 

Κάθε ανθρώπινος οργανισμός είναι μια συλλογή υποκειμενικών εμπειριών, συναισθημάτων και αισθήσεων (qualia) αυτό το σύνολο εμπειριών, μολονότι είναι δυνατό να μεταδοθεί μέχρις όρισμένου βαθμού μέσω της γλώσσας και άλλων μέσων, αποτελεί ένα χώρο ουσιαστικά απρόσιτο για τους άλλους εγκεφάλους.

Η πληθώρα εγκεφάλων, επισημαίνει ο Έντελμαν, παρεμποδίζει τη δημιουργία μιας καθαρά επιστημονικής θεωρίας. 

Πάντα θα υπάρχουν εξαιρέσεις, παραλλαγές και άγνωστες περιοχές. 

Κάθε επιστημονική περιγραφή του εγκεφάλου είναι καταδικασμένη να είναι μερική. 

Η γνώση μας θα είναι πάντα κατά προσέγγιση. Η αλήθεια αυτή αφορά επίσης την εσωτερική μας ζωή. Το γνώθι σαυτὸν είναι μια αναπόδραστη ανάγκη και συνάμα ένα απρόσιτο ιδεώδες. Επομένως, στο πρόβλημα δεν έγκειται στην αποδοχή της ύπαρξης μεμονωμένων ψυχών, αλλά στο ότι κάθε άτομο είναι μοναδικό και δεν είναι μια μηχανή...» 

Το πρόβλημα έγκειται στην «αποδοχή ότι οι μεμονωμένοι εγκέφαλοι είναι θνητοί. Μπορεί άραγε. να θεμελιωθεί μια ηθική με βάση το αξίωμα αυτός». Εγώ δεν το θεωρώ αδύνατο, και αυτό φαίνεται να πιστεύει και ο Έντελμαν, μαλονότι αναρωτιέται «ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα αν αποδεχτούμε ότι κάθε μεμονωμένο πνεύμα έχει πραγματικά σωματική υπόσταση και ότι ακριβώς γι' αυτό είναι θνητό, πολύτιμο και απρόβλεπτο όσον αφορά τη δημιουργικότητά τους» Σε άλλο σημείο του βιβλίου του εισηγείται ότι «η νέα επιστημονική θεώρηση του εγκεφάλου μπορεί να αναζωογονήσει τη φιλοσοφία, απαλλαγμένη επιτέλους από τη χουσερλιανή φαινομενολογία, αδιάφορη πλέον προς την επιστήμη και τους περιορισμούς των μηχανιστικών θεωριών», Είναι αδύνατο να μη συμφωνήσουμε με τον Έντελμαν όσον

αφορά τα σημεία αυτά. 

Και εγώ πιστεύω επίσης ότι «η φιλοσοφία χρειάζεται ένα νέο προσανατολισμό».

 Ωστόσο αυτές οι δηλώσεις του Έντελμαν κατά περίεργο τρόπο έρχονται σε αντίθεση με πολλές από τις βασικές του ιδέες, και μάλιστα αντιφάσκουν με αυτές. Ο Σακς επισημαίνει ότι δεν είμαστε ακόμη σε θέση να δούμε τις ομάδες νευρώνων ούτε να σχεδιάσουμε τους χάρτες των αλληλεπιδράσεών τους. Δεν μπορούμε επίσης να ακούσουμε την ορχήστρα η οποία αδιάκοπα εκτελεί τους αυτοσχεδιασμούς της στον εγκέφα λό μας. Ως εκ τούτου, ο Έντελμαν και οι συνάδελφοί του επινόησαν «συνθετικά ζώα, μηχανές οι οποίες λειτουργούν χάρη σε υπο λογιστές, αλλά των οποίων η συμπεριφορά (αν μπορεί κανείς να μεταχειρισθεί τη λέξη αυτή) δεν είναι προγραμματισμένη, και δεν είναι ρομποτική αλλά νοητική». (Επί τη ευκαιρία: πρόκειται για όρο χουσερλιανής προέλευσης.) Ο Έντελμαν δεν αμφιβάλλει ότι, σ' ένα όχι πολύ μακρινό μέλλον, θα είναι απόλυτα δυνατό να κατα-σκευαστούν «συνειδητές μηχανές». Και ο Σακς σχολιάζει: «Ευτυχὡς αυτό δεν πρόκειται να συμβεί πριν περάσουν αρκετές δεκαε Ες»

. Ευτυχώς; Δεν μπορούμε να «νίψουμε τας χείρας μας». Είναι αύνατο να αναβάλουμε τη συζήτηση ενός τόσο σοβαρού θέματος - τον επόμενο αιώνα. Οφείλω να ομολογήσω την έκπληξη και απογοήτευσή μου,

192

7. Αγγλικά στο πρωτότυπος μια ιδιάζουσα μορφή διαδικασίας που εξαρτάται από μια ιδιάζουσα οργάνωση της ύλης. (Σ.τ.Μ.)

191

6. Αρχαία γλώσσα των βουδιστικών γραφών. (Σ.τ.Μ.)

190

189

5. Oliver Sacks, бл.

188

187

186

Για την Ερωτική Απόλαυση

 

Για την Ερωτική  Απόλαυση..

Υπάρχει  κάτι  στον έρωτα και στην απόλαυση που περιέχει 

που   τον κάνει  να διαφέρει   ουσιαστικά  απο  τις  άλλες  απολαύσεις

Στην απόλαυση του  φαγητού    ή του ποτού ή ναρκωτικών π.χ     

  είμαι μόνος  με την απόλαυση μου     που προέρχεται  απο ενα  αντικείμενο      που  δεν  συμμετέχει στην απόλαυση μου  ως υποκείμενο

..Ακόμα και αν  συντρωω     με άλλους    μόνο  εγω  απολαμβάνω η αηδιάζω   ,  μόνο εγω   νιώθω     αυτο  που νοιώθει  ο  ουρανίσκος    μου 

Ομως    στην  ερωτική  απόλαυση    Συν -  υπάρχουν  δυο .. 

 Δυο Υποκείμενα και Αντικείμενα  απόλαυσης μαζί

Βέβαια   για τον καθένα η απόλαυση    έχει  μια  γεύση   εαυτοτητας  , ειναι αποκλειστικά    προσωπική....

.

Ομως      η απόλαυση αυτή συνοδεύεται   απο  μια   προσδοκία  μοιράσματος  

 η οποία πολλαπλασιάζει  την απολαυση.Αλλιως  η  απόλαυση θα ηταν  το  αντίστοιχο  του  αυνανισμού: πληρης  αλλα για αυτο ακριβώς ατελής..

 Τι  ειναι εκείνο  που πολλαπλασιαζει  την ερωτική απόλαυση δυο  (  ερωτευμένων  );      

    Την πολλαπλασιάζει   η προσδοκία μεν     της  πληρότητας   ( οπως  στον  μυθο του Αριστοφάνη   στο Πλατωνικο   Συμποσιο) ,  

καθώς       αυτή συναντιέται με την επίγνωση  της Ατελειας και της Αδυναμίας πληρότητας.                           

.Ειναι  σαν να συναντάς  το Άπειρο η καλύτερα   το Πραγματικό, την ενδεχομενικοτητα του  Άλλου..   Σαν να ταξιδεύεις    στο μοναχικό Διάστημα με την    απειρία των πιθανοτήτων

 Κι  αυτή  η   Ηδονή του έρωτα    ειναι και η Οδύνη του.                                     

Η  Οδύνη    που νοιώθει  αυτός /η  που  αγγίζει   την τελειότητα   γνωρίζοντας   ταυτόχρονα οτι δεν μπορεί να την αγκαλιάσει.    

 Η ηδονικη  οδύνη   της  συνάντησης της θνητότητας με  την. Αιωνιότητα.

Πέτρος Θ.

Τέχνη και ΕΩΣΦΟΡΟΣ

 OCTAVIO PAZ

Η ΔΙΠΛΗ ΦΛΟΓΑ Έρωτας και ερωτισμός. Οκταβιου Παζ 

Μετάφραση ΣΑΡΑ ΜΠΕΝΒΕΝΙΣΤΕ ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΑΔΗΜΑ

ΕΞΑΝΤΑΣ-ΝΗΜΑΤΑ 1993

ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΕΩΣΦΟΡΟΣ 

Σελ 145- 148 

Οι αρχαίοι αναπαριστούσαν τον πλανήτη Αφροδίτης, τον Αυγερινο  με τη μορφή ενός νέου που έφερε μια δάδας του Εισφόρου Τέως (κατηγόρως) + φέρω). 

Για να μεταφράσει ένα κείμενο του 

Ευαγγελίου στο οποίο ο Ιησούς μιλά για τον Σατανά σαν «μια σπιθα που έπεσε από τον ουρανό», ο Άγιος Ιερώνυμος χρησιμοποίηση τη λέξη που αναφερόταν στο αστέρι της αυγής. Εωσφόρος. 

Υπήρξε ευτυχής διολίσθηση του σημαινομένου το ότι δόθηκε στο στασιαστή άγγελο, τον ωραιότερο από όλη την συράνια στρατιά, το όνομα του αγγελιαφόρου που προαγγέλλει την αρχή της αυγής.

 Ήταν μια πράξη ποιητικής και ηθικής φαντασίας. Το φως είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη σκιά, το πέταγμα με την πτώση.

. Στο κέντρο του απόλυτου σκοταδιού του κακού εμφανίστηκε μια αδιόρατη ανταυγεια, το αμυδρό φως του ξημερώματος. 

Εωσφόρος: αρχή ή πτώση, φως ή σκιά;

 Ίσως και τα δύο μαζί.

 Οι ποιητές συνέλαβαν την αμφισημία αυτή και την αξιοποίησαν δεόντως

. Ο Εωσφόρος γοήτευσε τον Μίλτον αλλά και τους ρομαντικούς, που τον μετέτρεψαν σε άγγελο της επανάστασης και σε μεταλαμπαδευτή της ελευθερίας.

 Οι αυγές είναι σύντομες και είναι ακόμη πιο σύντομες οι αυγές που φωτίζονται από το διάχυτο φως του Εωσφόρου. 

Εμφανίστηκε στο χάραμα του 18ου αιώνα και κατά τα μέσα του 19ου αιώνα ωχρίασε η ροδαλή του λάμψη, μολονότι εξακολούθησε να φωτίζει με αδύναμο και ιριδίζον φως, το φως της διανόησης μάλλον παρά της καρδιάς, το αργό δειλινό του συμβολισμού. 

Κατά το τέλος της ζωής του, ο Χέγκελ παραδέχτηκε ότι η φιλοσοφία φτάνει πάντα αργά και ότι το φως της αυγής διαδέχεται το λυκόφως: «το πουλί της Αθηνάς αρχίζει την πτήση του καθώς πέφτει η νύχτα».

Η σύγχρονη εποχή είχε δύο αυγές, 

εκείνη που έζησε ο Χέγκελ και η γενιά του, η οποία αρχίζει με τη Γαλλική Επανάσταση και τελειώνει πενήντα χρόνια αργότερα, 

και αυτή που αρχίζει με τη

 μεγάλη επιστημονική και καλλιτεχνική αφύπνιση η οποία προηγείται του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου του 20ού αιώνα και τελειώνει κατά την έκρηξη του Β΄.

 Το έμβλημα της δεύτερης περιόδου είναι και πάλι η αμφίσημη μορφή του Εωσφόρου.

 Είναι ο άγγελος του κακού

. Η σκιά του καλύπτει τους δύο πολέμους, τα στρατόπεδα του Χίτλερ και του Στάλιν, την έκρηξη του Ναγκασάκι και της Χιροσίμα.

 Επαναστάτης άγγελος του φωτός, είναι η σπίθα που ανάβει και προκαλεί όλες τις μεγάλες καινοτομίες της εποχής μας στην επιστήμη, την ηθική και τις τέχνες.

 Από τον Πικάσο ως τον Τζόις και από τον Ντυ

σαν ως τον Κάφκα,

 η λογοτεχνία και η τέχνη της πρώτης πεντηκονταετιας  του 20ού αιώνα υπήρξαν εωσφορικές. 

Δεν μπορεί να ειπωθεί το ίδιο για την περίοδο που ακολούθησε τα δεύτερο πόλεμο, τις τελευταίες στιγμές της οποίας ζούμε, κατά τα φαινόμενα, σήμερα .

Η αντίθεση είναι χτυπητή. Ο αιώνας μας άρχισε με μεγάλες επαναστατικές κινήσεις στον τομέα της τέχνης, όπως ο κυβισμός και η αφηρημένη τέχνη, τις οποίες διαδέχθηκαν άλλες παθιασμένες επαναστάσεις, όπως ο σουρεαλισμός, που διακρινόταν για τη βία του. Κάθε λογοτεχνικό είδος, από το μυθιστόρημα μέχρι την ποίηση, υπήρξε το προσκήνιο διαδοχικών μεταβολών όσον αφορά τη μορφή, τον προσανατολισμό και το ίδιο το νόημα των έργων. Οι μετα βολές και οι δονήσεις έγιναν αισθητές και στο χώρο της κωμωδίας και του δράματος

. Επιπλέον, ο κινηματογράφος επηρεάστηκε από όλους αυτούς τους πειραματισμούς.

 Εν συνεχεία, η κινηματογραφικη  τεχνική παρουσίασης των εικόνων και ο ρυθμός του κινηματογράφου επηρέασαν σημαντικά την ποιηση και το μυθιστόρημα.

 Η τεχνική του ταυτοχρονισμού, για παράδειγμα, η οποία βασίλευε στην ποίηση και το μυθιστόρημα εκείνα τα χρόνια, είναι άμεση συνέπεια του κινηματογραφικού μονταζ 

. Τίποτε τέτοιο δεν συνέβη κατα την περίοδο που ακολούθησε τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

. Ο επ ναστάτης άγγελος, ο Εωσφόρος, εγκατέλειψε αυτον τον. αιώνα

Δεν είμαι απαισιόδοξος, ούτε νοσταλγικός. 

Η εποχή στην οποία ζούμε σήμερα δεν υπήρξε στείρα, παρ' όλο που η καλλιτεχνική παραγωγή υπέστη σοβαρές ζημιές από τις πλήγματα της εμποριоκρατιας, από το κέρδος και τη διαφήμιση. Η ζωγραφική και το μυθιστόρημα για παράδειγμα, έχουν γίνει προίόντες που υπόκεινται στη μόδα, η ζωγραφική μέσω του φετιχισμού του μοναδικού αντικειμένου και το μυθιστορημα εξαιτίας του μηχανισμού της μαζικής παραγω γής

. Ωστόσο από το 1950 και μετά εμφανίζονται συνεχώς αξιοσημείωτα έργα και  προσωπικότητες στο χώρο της ποίησης, της μελιού κής, του μυθιστορήματος και των εικαστικών τεχνών.

 Εντούτοις δεν εμφανίστηκε κανένα μεγάλο αισθητικό ή ποιητικό κίνημα. 

Το τελευταίο υπήρξε ο σουρεαλισμός. 

Είδαμε αναβιώσεις, άλλοτε απλώς ευρηματικές και άλλοτε λαμπρές. 

Η μάλλον είδαμε, για να μεταχειριστούμε την ακριβή αγγλική λέξη, revivals 

. Όμως ένα revival δεν 

είναι αναβίωση, είναι μια αναλαμπή που σβήνει  πάραυτα.  Ο 18ος αιωνας είχε το νεοκλασικισμο.. Εμείς είχαμε τον νέο εξπρεσιονισμό », μια «υπερ-πρωτοπορία  και μάλισται κι έναν νέο ρομαντισμό . Τι άλλο ήταν η ποπ αρτ και η ποίηση μπη  παρά πειράγωγα, η μια του ντσ νταισμού και η άλλη του σουρεαλισμού.

 Ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός» της Νέας Υόρκης ήταν και αυτός μια παράγωγη τάση. Μας έδωσε μερικούς εξοχους καλλιτέχνες, αλλά και πάλι υπήρξε ένα reviaval , μια αναλαμπή. Το ίδιο μπορεί να ειπιηθεί και για μια φιλοσοφικολογοτεχνική τάση του μεταπολέμου που εμφανίστηκε στο Παρίσι και εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμος τον υπαρξι σμό. 

Ως προς τη μέθοδό του, υπήρξε η προέκταση του Χούσερλ .Ως προς τα θέματά του, ακολούθησε τον Χάιντεγκερ. 

Ένα παράδειγμα ακόμη• από το 1960 και μετά άρχισαν να δημοσιεύονται δοκίμια και βιβλία για τον Ντε Σαντ, τον Φουριέ, τον Ρουσέλ' και άλλους. Όρισμένες από αυτές τις μελέτες και τις ερμηνείες υπήρξαν οξυδερκεις, διεισδυτικές και ενίστε βαθιές.

 Ωστόσο δεν είχαν τίποτε το πρωτότυπο.

 Οι συγγραφείς και τα έργα εκείνα είχαν ανακαλυφθεί σαράντα χρόνια πριν από τον Απόλιναίρ και τους σουρεαλιστές. 

Κι άλλο revival. Δεν αξίζει τον κόπο να συνεχίσουμε... 

Επαναλαμβάνω το δεύτερο ήμισυ του 20ού αιώνα δεν είναι φτωχό σε αξιόλογα έργα. 

Όμως, εξαιτίας του ίδιου του χαρακτήρα τους, τα έργα αυτά αντιπροσωπεύουν κάτι πολύ διαφορετικό και μάλιστα αντίθετο από τα έργα της πρώτης πεντηκονταετίας του αιώνα. 

Δεν τα φωτίζει το αμφίσημο και βίαιο φως του Εωσφόρου. 

Είναι έργα του λυκόφωτος. 

Θεότητά τους είναι άραγε ο μελαγχολικός Κρόνος; 

Μπορεί, μολονότι ο Κρόνος αγαπά τις αποχρώσεις.

 Η μυθολογία τον αναπαριστά ως το μονάρχη ενός χρυσού αιώνα της διανόησης που υπονομεύτη σε από τη μέλαινα χολή, τη μελαγχολία, που αγαπά το κιαροσκούρο 3.

 Αντίθετα, η εποχή μας είναι απλοϊκή, συνοπτική και άξεστη. 

Αφου ενδώσαμε στην ειδωλολατρία των ιδεολογικών συστημάτων, αιώνας μας κλείνει με τη λατρεία των Αντικειμένων. Τι θέση έχει ο ερωτας σ' έναν κόσμο σαν τον δικό μας;

     ++++++-++

Raymond Roussel (1877-1933): Γάλλος συγγραφέας. Θεωρείται ένας από προδρόμους του σουρεαλισμού. (Σ.τ.Μ.)

148

147

146

Το αντικειμενικό Τυχαίο του Έρωτα .Από την Διπλή Φλόγα του Οκτάβιο Παζ

 Το αντικειμενικό τυχαίο του ερωτα

Από το Η Διπλή Φλόγα του Οκτάβιο Παζ Εξάντας ,Νήματα 1993 

ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΤΥΧΑΙΟ  ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ 

Ο Μπρετόν βρέθηκε επίσης αντιμέτωπος με άλλο ένα μεγάλο μυστήριο του έρωτα : την επιλογή .Ο μοναδικός έρωτας είναι το 

αποτέλεσμα επιλογής, αλλά μήπως η επιλογή δεν είναι, με τη σειρά της το αποτέλεσμα ενός συνόλου περιστάσεων και συμπτώσεων,;

 Και οι συμπτώσεις αυτές είναι άραγε απλά και μόνο τυχαία γεγον ότα ή μήπως έχουν κάποιο νόημα και υπακούουν σε κάποια μυστική λογική. Οι ερωτήσεις αυτές τον τυραννούσαν και τον ώθησαν να πάρει αξιομνημόνευτες σελίδες.

 Η συνάντηση προηγείται της επιλογής και στη συνάντηση το τυχαίο εμφανίζεται ως καθοριστι κο. 

Ο Μπρετόν παρατήρησε με οξυδέρκεια ότι η συνάντηση αποτελείται από σειρά γεγονότων που συμβαίνουν στην αντικειμενική πραγματικότητα, χωρίς φαινομενικά να κατευθύνονται από οποιο δήποτε συγκεκριμένο σχέδιο και χωρίς να ενέχεται η βούλησή μας στη διεξαγωγή της.

 Περπατάω χωρίς συγκεκριμένο προορισμό και σε κάποιο δρόμο σκοντάφτω πάνω σε μια περαστική. Η σιλουέτα της με εντυπωσιάζει. 

Επιχειρώ να την ακολουθήσω. 

Στρίβει σε μια γωνία και εξαφανίζεται. Ένα μήνα αργότερα, στο σπίτι κάποιου φίλου ή βγαίνοντας από το θέατρο ή στην είσοδο ενός καφενείου, η ίδια γυναίκα ξαναεμφανίζεται.

 Χαμογελάει, της μιλάω, μου απαντα και έτσι αρχίζει μια σχέση που θα μας σημαδέψει για πάντα. 

Υπάρχουν χιλιάδες παραλλαγές αυτής της συνάντησης αλλά σε όλες υπεισέρχεται ένας παράγοντας τον οποίο άλλοτε ονομάζουμε τύχη, άλλοτε σύμπτωση και άλλοτε μοίρα ή πεπρωμένο

. Σύμπτωση ή πεπρωμένο, η σειρά αυτών των αντικειμενικών γεγονότων που διέπονται από μια εξωτερική αιτιότητα, διασταυρώνεται με την υποκειμενικότητά μας, ενσωματώνεται σ' αυτήν και αποκτά για τον καθένα μας τη διάσταση του πιο προσωπικού και ισχυρότερου στοιχείου μας, της επιθυμίας. Ο Μπρετόν θυμήθηκε τον Ένγκελς και ονόμασε την τομή των δύο αυτών σειρών, της εξωτερικής και της εσωτερικής, το αντικειμενικό τυχαίο.

6. Σχετικά με την έννοια του «αντικειμενικού τυχαίου» στον Μπρετόν, βλ. το διεισδυτικό κριτικό σημείωμα που αφιερώνει η Μαργκερίτ Μπονέ στον Τρελό έρωτα, στο δεύτερο τόμο των Απάντων του Αντρέ Μπρετόν, La Pleiade, Gallimard, Παρίσι, 1992. Βλ. επίσης, στον ίδιο τόμο, το κριτικό σημείωμα της Μ. Μπονέ και του Ε.Α. Υμπέρ σχετικά με Τα συγκοινωνούντα δοχεία. Άλλωστε η έκφραση «αντικειμενικό τυχαίο» δεν απαντάται στον Ένγκελς.

143

1993

All that heaven allows

 ΜΕΛΟΔΡΑΜΑ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΙΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ

Πηγή : SUSAN HAYWARD

ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΤΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Ρίτα Κολαΐτη

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ Κατερίνα Κακλαμάνη

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ

2006 

 «η ιδεολογική αντίφαση είναι το πασίδηλο βασικό κίνητρο και το συγκεκριμενο του μελοδράματος [...] η ένταση δεν προκύπτει από τη  σύγκρουση ανάμεσα σε εχθρούς, αλλά ανάμεσα σε ανθρώπους που έχουν δεσμούς αίματος ή έρωτος. Η Mulvey συνεχίζει λέγοντας ότι «προκύπτει απιστευτη ικανοποίηση από την επιβεβαίωση του τρόπου με τον οποίο η έμφυλη διαφορά από το καθεστώς της πατριαρχίας είναι πλήρης, εκρηκτική του ξεσπάει δραματικά σε βία μέσα στον δικό της ιδιωτικό και οικείο χώρο είναι η οικογένεια». Τέλος, η Mulvey (1987: 76) αναφέρει ότι, «για να επιβιώσει η οικογενειακή ζωή, θα πρέπει να επιτευχθεί ένας συμβιβασμός, να αμβλυνθούν οι έμφυλες διαφορές και ο άνδρας να αναγνωρίσει την αξία της οικιακής ζωής». Ο άνδραςδεν βρίσκεται στον τυπικά αποδιδόμενο σε αυτόν  περιβάλλον της εργασίας, στο περιβάλλον της δράσης Βρίσκεται στο σπιτικό, γυναικείο περιβάλλον, που είναι μη ενεργό, ακόμα και παθητικό. Για να καταφέρει να επιλύσει επιτυχώς τη σύγκρουση, ο άνδρας πρέπει να  λειτουργήσει με τρόπους που ταιριάζουν στο σπιτικό περιβάλλον. Με τον τρόπο αυτόν, γίνεται ο ίδιος λιγότερο αρσενικός και στην πορεία περισσότερο εκθηλυσμενις 

 Και αυτός είναι αναμφίβολα ένας από τους  λόγους για τους οποίους το μελοδραμα απευθύνεται στη γυναίκα θεατή. 

Η γυναίκα-θεατής αντλει  επίσης ευχαρίστηση από τη θέαση των ιδεολογικών αντιφάσεων που εκτίθενται  στην οθόνη – της παρουσιάζουν μια μιζανσέν της δικής της εμπειρίας, 

Όσο για τονβανδρα θεατή  η ευχαρίστηση πηγάζει από τη θέαση των «επιλυμένων» αντιφάσεων. 

Στο ίδιο δοκίμιο, η Mulvey αναπτύσσει αυτές τις απόψεις επανατοποθετώντας το μελόδραμα σε σχέση με την έμφυλη διαφορά. Διακρίνει ανάμεσα στο ανδρικό μελόδραμα και τη συμφιλιωτική του λειτουργία και στο γυναικεία μελόδραμα με το στοιχείο της υπερβολής και τις άλυτες αντιφάσεις. 

Επειδή η πατριαρχική κουλτούρα, υπερεκτιμώντας τον ανδρισμό, βρίσκεται σε αντί φαση με την ιδεολογία της οικογένειας, ο άνδρας στο ανδρικό μελόδραμα πρέπει και να επιτύχει έναν συμβιβασμό μεταξύ του ανδρικού και του γυναικείου περιβάλλοντος. Στο γυναικείο μελόδραμα, δεν υπάρχει κατ' ανάγκην επίλυση προβλήματος ή συμφιλίωση. Στην πραγματικότητα, φαίνεται πως «το γεγονός ότι η γυναικεία υποκειμενικότητα κυριαρχεί στην αφήγηση παράγει μια υπερβολή που αποκλείει την ικανοποίηση» (1987). Αυτό που υποστηρίζει α -Μΐνες είναι ότι η γυναικεία υποκειμενικότητα συχνά προβάλλει μια φαντασίωση που είναι, με όρους πατριαρχίας, παραβατική – κι επομένως δεν μπορεί να εκπληρωθεί. Παρ' ότι στο φινάλε η πρωταγωνίστρια ηττάται, η γυναί και βατός ταυτίζεται μαζί της και ικανοποιείται από τη συμπεριφορά τη όλη τη διάρκεια της αφήγησης. Το παράδειγμα που αναφέρει η Mulvey είναι το Μια αγάπη ολότελα δική μας (All that Heaven Allows, Douglas Sirk, 1955).

 Μια μεσοαστή χήρα μητέρα (που έχει περάσει την ηλικία της μητρότητας, όπως πληροφορούμαστε) 

ερωτεύεται τον νεότερο σε ηλικία κηπουρό της.

 Όμως, της επιτρέπεται να «σμίξει» μαζί του, μόνο όταν αυτός καταστεί «ανί-κανος» (και κλινήρης!) ύστερα από ένα τροχαίο ατύχημα. Το τίμημα της τόσο άπιαστης φαντασίωσής της ήταν ότι απέκτησε τον άνθρωπό της, αλλά μόνο κατά το ήμισυ.

σελ 288

Ο Έρωτας του Προυστ: Σουάν , Οντέτ

 OCTAVIO PAZ

Η ΔΙΠΛΗ ΦΛΟΓΑ Έρωτας και ερωτισμός( 1993) 

Μετάφραση ΣΑΡΑ ΜΠΕΝΒΕΝΙΣΤΕ,  ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΑΔΗΜΑ

ΕΞΑΝΤΑΣ-ΝΗΜΑΤΑ

1996 

Σελ ,58 ,59 ,60

  Ο έρωτας του Σουάν για την Οντέτ.

Ο τύραννος νομοθέτης μπιστεύτηκε σε χέρια ξένα την τιμή μου, κι όχι σ' εμένα.

Σε όλα αυτά τα παραδείγματα, δίχως να αποκλείουμε το πιο συγκινητικό απ' όλα, τον Οθέλλο, ο κοινωνικός κώδικας είναι καθοριστικός. 

Αυτό όμως δεν ισχύει για τον Προυστ, το μεγάλο σύγχρο να ποιητή όχι του έρωτα αλλά της δηλητηριώδους έκκρισής του, του μοιραίου μαργαριταριού του, της ζήλιας. 

Ο Σουάν γνωρίζει ότι είναι θύμα παραληρήματος. Με την Οντέτ δεν τον δένει μήτε η τυραννία της σεξουαλικής έλξης μήτε εκείνη του πνεύματος.

 Ύστερα από χρόνια, ενθυμούμενος το πάθος του, εξομολογείται: 

«Και να σκεφτείς πως άσκοπα ξόδεψα χρόνια από τη ζωή μου, πως θέλησα να πεθάνω, πως είχα τον πιο μεγάλο μου έρωτα, για μια γυναίκα που δεν μου άρεσε, που δεν ήταν ο τύπος μου!»" 

Η έλξη του για την Οντέτ είναι ένα συναίσθημα που δεν εξηγείται παρά μόνο με αρνητικούς όρους. 

Η Οντέτ τον σαγηνεύει γιατί είναι απροσπέλαστη. Όχι το σώμα της, αλλά η συνείδησή της. 

Όπως η ιδανική αγαπημένη των προβηγκιανών ποιητών, είναι απρόσιτη. 

Κι αυτό παρά την ευκολία με την οποία του δίνεται, μόνο και μόνο γιατί υπάρχει.

 Η Οντέτ είναι άπιστη και ψεύδεται διαρκώς, αλλά και να ήταν ειλικριρινής και πιστή πάλι θα παρέμενε απροσπέλαστη. 

Ο Σουάν μπορεί να την αγγίξει και να την κάνει δική του, μπορεί να την απομονώσει και να την φυλακίσει, μπορεί να την κάνει σκλάβα του, πά τα κάτι απ' αυτήν θα του διαφεύγει. 

Η Οντέτ θα είναι πάντοτε άλλη. 

Υπάρχει άραγε πραγματικά η Οντέτ ή είναι πλάσμα της φαντασίας του εραστή της; 

Ο πόνος του Σουάν είναι πραγματικός.

 Είναι άραγε εξίσου πραγματική και η γυναίκα που τον προκαλεί; Ναι, είναι 

 μια παρουσία, ένα πρόσωπο, ένα σώμα, μια μυρωδιά και ένα παρελθόν που ποτέ δεν θα είναι δικά του.

 Η παρουσία είναι πραγματική και ανεξιχνίαστη.

 Τι υπάρχει πίσω από αυτά τα μάτια, αυτό το στόμα, αυτά τα στήθη;

 Ο Σουάν δεν θα το μάθει ποτέ.

 Μπορεί και η ίδια η Οντέτ να μην το ξέρει.

 Δεν ψεύδεται μόνο έναντι του εραστή της αλλά και έναντι του ίδιου της του εαυτού.

Το μυστήριο της Οντέτ είναι το ίδιο με της Αλμπερτίν και της Ζιλμπέρτ

. Ο άλλος μάς διαφεύγει πάντα.

 Ο Προυστ αναλύει ατελείωτα τη δυστυχία του, εξετάζει με κάθε λεπτομέρεια τα ψέματα της.Οντέτ και τις προφάσεις της Αλμπερτίν, αλλά αρνείται να ανα γνωρίσει την ελευθερία του άλλου.

 Ο έρωτας είναι επιθυμία κατοχής αλλά και αποστασιοποίηση. 

Στον Προυστ είναι μόνο το πρώτο, και γι' αυτό η άποψή του για τον έρωτα είναι αρνητική.

 Ο Σουάν υποφέρει, θυσιάζεται για την Οντέτ, τελικά την παντρεύεται και της δίνει το όνομά του.

 Άραγε την αγάπησε ποτέ; 

Αμφιβάλλω, και το ίδιο αμφέβαλλε κι εκείνος. Ο Κάτουλλος και η Λεσβία είναι «α- κοινωνικοί». 

Ο Σουάν και η Οντέτ αήθεις. 

Εκείνη δεν τον αγαπά, τον χρησιμοποιεί.

 Ούτε κι αυτός την αγαπά, την περιφρονεί. 

Ωστό- σο δεν μπορεί να την αποχωριστεί, τον δένει μαζί της η ζήλια του. 

Είναι ερωτευμένος με τον πόνο του και ο πόνος του είναι μάταιος.

 Ζούμε με φαντάσματα και είμαστε και οι ίδιοι φαντάσματα.

 Για να βγει κανείς από αυτή τη φανταστική φυλακή υπάρχουν μόνο δύο δρόμοι

. Ο πρώτος είναι ο δρόμος του ερωτισμού, και είδαμε παρα- πάνω ότι καταλήγει σε αδιέξοδο.

 Η μόνη απάντηση στην ερώτηση του ζηλότυπου εραστή – τι σκέφτεσαι; τι νιώθεις; – βρίσκεται στο σαδομαζοχισμό.

 Ή βασανίζουμε τον άλλο ή βασανίζουμε τον ίδιο μας τον εαυτό. 

Και στη μια και στην άλλη περίπτωση ο άλλος είναι απροσπέλαστος και απρόσβλητος.

 Δεν είμαστε διαφανείς ούτε για τους άλλους ούτε και για τους ίδιους μας τους εαυτούς. 

Σ' αυτό ακριβώς συνίσταται το προπατορικό αμάρτημα του ανθρώπου, το σημάδι που μας καταδικάζει από τη γέννησή μας. 

Ο άλλος δρόμος είναι ο δρόμος του έρωτα: η παράδοση, η αποδοχή της ελευθερίας του αγαπημένου προσώπου.

 Άραγε είναι τρέλα, χίμαιρα;

 Ίσως, αλλά είναι η μοναδική διέξοδος από τη φυλακή της ζήλιας. Πριν από πολλά χρόνια έγραψα το εξής: 

ο έρωτας είναι θυσία χωρίς αντίκρισμα .

Σήμερα θα έλεγα: ο έρωτας  είναι ένα παράλογο στοίχημα όπου αυτό που διαλύεται είναι η ελευθερία 

Όχι η δική μου ,του άλλου .

59

13. Μαρσέλ Προυστ, Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο. Από τη μεριά του Σουάν, τφ. Π.Α. Ζάννα, Ηριδανός, σ. 224. (Σ.τ.Μ.)

58

Οργασμός και χρόνος

 Το δογματικό μυθιστόρημα του οργασμού( η οργασμός και χρόνος)

----------------------σελ 40- 44.

«Η ανοησία συνίσταται στην ανάγκη της κατάληξης». Γκυστάβ Φλωμπέρ,

Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι ο αντρικός οργασμός είναι ανιαρός επειδή είναι προβλεπόμενος (η περιπέτεια της συνουσίας βρίσκεται πάντα στην πλευρά της γυναίκας ή τουλάχιστον στη θηλυκή πλευρά).

Πω Σκοτώνει το σασπένς, την έκπληξη.

Είναι μια αναμονή σίγουρη για τον εαυτό της: οπωσδήπότε θα εμφανιστεί.

 Για τον άντρα το τέλος είναι δοσμένο από την αρχή και μ' αυτή την έννοια μόλις που μπορούμε να μιλήσουμε για αρχή, η στύση είναι ήδη σχεδόν η εκσπερμάτωση, η αρχή και το τέλος είναι ταυτόσημα.

Μέσα στις πρώτες στιγμές είναι ήδη εγγεγραμμένες οι. τελευταίες.

 Η στύση είναι πρόσκαιρη και φέρει μέσα της τη χαράλωση σαν αναπόφευκτο μέλλον.

 Έτσι τα επεισόδια που θα αποτελέσουν τη σεξουαλική πράξη δε θα είναι παρά η μηδενική απόσταση ανάμεσα σε μια εισαγωγή που είναι ήδη ένα σβήσιμο και μια ουσιαστική έκπτωση που υπάρχει από την πρώτη στιγμή. 

Η κλασική ερωτική συνεύρεση είναι μια σχέση νεκρή, νεκρική: συζυγική ερωτική προσωδία της οποίας δεν μπορεί κανείς ν' αλλάξει ούτε μια λέξη.

 Ο οργασμός είναι η ίδια η ευκολία, αυτή όμως η ευκολία γίνεται μαρτύριο.

 Μέσα στο φυσιολογικό, κωδικοποιημένο έρωτα, οι ζωντανοί κάνουν τους πεθαμένους. 

Το αρσενικό συνουσιακό στερεότυπο διηγείται πάντα το ίδιο πράγμα: «Φτάνω τη γυναίκα σε οργασμό και μετά εκσπερματώνω». 

Μα, θα με ρωτήσετε, τι άλλο μπορεί να κάνει κανείς;

Το ζευγάρωμα, στην αντρική του διάσταση, μ' αυτό τον τρόπο ολοκληρώνεται: 

είναι μάλιστα αυτή ακριβώς η σχέση που πρέπει να ολοκληρωθεί (όπως η φράση), δομημένη μια για πάντα, και αιώνια επαναλαμβανόμενη. 

Το αρσενικό που συνουσιάζεται ορίζει έτσι στον εαυτό του ένα διπλό στόχο: να μην υποπέσει στο σφάλμα της ανεπαρκούς πράξης κάνοντας, αν μπορούμε να το πούμε έτσι, υπερβολικά σύντομες προτάσεις αλλά, από την άλλη μεριά να ξέρει πότε να βάλει τέλος γιατί η καλή σχέση είναι η καταληκτική σχέση, αυτή που έχει ικανοποιήσει και τους δύο συντρόφους. 

Κατά συνέπεια η υπέρτατη σεξουαλική δεξιοτεχνία είναι να ξέρεις να παρατείνεις τη σεξουαλική σχέση προκειμένου να την τελειώσεις καλύτερα 

(εξ ου και οι δύο εφιάλτες των ετεροσεξολόγων: η πρόωρη εκσπερμάτωση –που αφήνει ανικανοποίητο τον ένα από τους δύο συντρόφους- και η μη εκσπερμάτωση, η απόλυτη συγκράτηση, που παραβιάζει τη «φύση» και καθιστα παράλογη τη συνουσία).

Βλέπουμε έτσι ότι με τη σπερματική έκκριση αποχτούμε  μια ιστορία: πράγματι η σαρκική σχέση δε θα είχε καμιά πραγματικότητα, δε θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί και να ιστορηθεί αν δεν αναφερόταν στη στιγμή της κορύφωσης που δίνει μια για πάντα στο γεγονός την αληθινή του σημασία, εξασφαλίζει στη συνουσία μια αρχή και ένα τέλος και κάνει το παρόν ένα παρελθόν για το μέλλον.

 Η κλασική σεξουαλική επαφή είναι μια ιστορία που ο άντρας την ξέρει απ' έξω κι ανακατωτά μα κάνει πως αγνοεί την κατάληξη,

κάνει πως δεν ξέρει ότι τελειώνει πάντα με τον ίδιο τρόπο.

 Είναι δυνατόν επομένως να υποστηρίξει κανείς μια πρόταση φαινομενικά παράλογη:

 η απογοήτευση είναι η ίδια τη ουσία της αντρικής φαλλικής ηδονής.

 Ο άντρας έρχεται σε οργασμό για να απογοητευτεί, ξέροντας ότι θα απογοητευτεί και φτάνει να κάνει την απογοήτευσή του αυτή μοναδικό κίνητρο της ηδονής του (στην πραγματικότητα όλη η αρσενική ερωτική τέχνη δεν είναι παρά μια σειρά από πονηριές και τεχνάσματα για να παρακάμψει αυτό το τελεσίγραφο).

Στη μεγαλύτερη κορύφωση της ερωτικής δίνης ο άντρας είναι απόλυτα ψύχραιμος. 

Αν δοκίμαζε να αφεθεί σαν τη γυναίκα, να αγγίξει την παραφροσύνη, θα βυθιζόταν χωρίς καθυστέρηση στην πιο φριχτή κοινοτοπία.

 Και ίσως μπορεί βέβαια να τρελαθεί, όμως μόνο με την τρέλα της παρτενέρ του. 

Μπορεί να παρουσιάζει όλα τα σημάδια της ερωτικής έκστασης, αλλά μόνο τα σημάδια· 

ο άντρας δεν μπορεί να επιθυμήσει παρά την ηδονή της γυναίκας, αυτό το Θεό που κοιμάται μέσα της και που δεν επισκέπτεται ποτέ το δικό του σώμα, δεν μπορεί παρά να την κοιτάζει με θαυμασμό, πανικό, τρόμο πριν να εγκαταληφθεί στη δική του ηδονή, να εγκαταληφθεί στην απογοήτευση σαν να ήταν μια ελεύθερα αποφασισμένη κίνηση

 (κι εδώ πάλι αυτό το σύνολο των καταθλιπτικών σκέψεων δεν αφορά παρά στους καθαρούς ετεροφυλόφιλους –δηλαδή αυτούς που περιορίζονται, στη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, στις κωδικοποιημένες ηδο τές του φύλου τους. Θα μπορούσαμε αντίθετα να μετρήσουμε την ένταση ενός ζευγαρώματος από την ικανότητά του να αντιστέκεται σε κάθε κατάληξη).

 Το πέος είναι ένα αεροπλάνο, τα σπερματοζωάρια είναι, όπως σ' ένα φιλμ του Γούντυ Άλεν, αλεξιπτωτιστές,

 έτοιμοι να πηδήξουν στο κενό, τη στιγμή της εκσπερμάτωσης.

 Έτσι, ο άντρας και η γυναίκα ζουν μέσα στον έρωτα εμπειρίες εντελώς αντίθετες: ενώ η γυναίκα απογειώνεται, ο άντρας κατεβαίνει στη γη, ηδονή της πτώσης, της κατολίσθησης, σύντομη και προσγειωτική εμπειρία ενός κενού.

Η κωδικοποιημένη ερωτική επαφή είναι ένας λόγος που στηρίζεται σε μια και να μοναδική αλήθεια για να απαγορεύσει να ξεπηδήσουν άλλες, απρόβλεπτες, ακαταμάχητες.

 Απέναντι στο σημείο της διέγερσης, η ύστατη ηδονή δεν μπορεί να μην εμφανίζεται σαν το ομοίωμα μιας θανάσιμης απάντησης, μιας

απάντησης που ο άνδρας  καταλήγει πάντα να δίνει.

 Γιατί πάντα  μέσα απ' αυτή τη δίοδο ,μέσα απ' ' αυτή τη λαιμητομό πελειώνει η σεξουαλική επαφή και σαν σχέση και σαν εκτέλεση της ηδονής.

 Ταυτόχρονα όμως πρόκειται βέβαια γιαύλια ψεύτικη απάντηση, για ένα μύθο: ποια εκτόνωση θα μπορούσε ποτέ να εξαντλήσει όλες τις επιθυμίες, όλες τις εντάσεις του άντρα και αfortiori  της γυναίκας; 

(η γυναίκα δε δοκιμάζει τον οργασμό με την αυστηρή έννοια του όρου: η ερωτική της δίψα δεν  γνωρίζει όρια, καμιά ηδονική συγκίνηση, όσο έντονη κι αν είναι, δεν είναι το τέλος, η κατάληξη της απληστίας της. Ο Μέγας Κολπικός Οργασμός είναι ένας αντρικός μύθος που οι γυναίκες υποχρεώνονται να τον πι στέψουν)".

Ο άντρας που συνουσιάζεται λέει «το ξέρω καλά αλλά τι να γίνει».

 Κάνω έρωτα σαν να επρόκειτο να κρατήσει αιώνια και να μην πάρει μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, ξέρω όμως πολύ καλά ότι θα τελειώσει σύντομα. 

Ο άντρας ευχαριστιέται να γράφει μέσα στο σώμα του και με το σώμα του μια ιστορία της οποίας ξέρει το τέλος, ξέρει και δεν ξέρει, φέρεται σαν να μην ήταν δυνατόν να ξέρει. 

Δηλαδή ξέρει πως με τον οργασμό θα βάλει οπωσδήποτε τέλος στη σεξουαλική επαφή, αν όμως παρ' όλα αυτά συνέβαινε κάτι άλλο;

 Μόνο η γυναικεία ηδονή, μόνο αυτό που μέσα του θέλει να ηδονιστεί «θηλυκά» μπορεί να παρασύρει το ζευγάρωμα σε άλλους δρόμους. 

Η ερωτική περιπλάνηση πρέπει όμως τελικά να σταματήσει και να υπαχθεί στην υπέρτατη τάξη του οργασμού, της αποθέωσης και της κατάληξης. 

Η αποκάλυψη της αλήθειας ήταν προοδευτική και η κατάληξη της  είναι αυτό ακριβώς που δίνει την αξία της στην προσδοκία, το συμβόλαιο που επισφραγίζει και περικλείει ολόκληρη την

περιπέτεια της συνουσίας

. Για τον άντρα η αναμονή, μόνο η αναμονή, ήταν υπέροχη. 

Ο οργασμός καταδικάζει όσα προηγήθηκαν στην ασημαντότητα του βοηθητικού, του άμορφου, του περιθώριακού. 

Ο οργασμός εξιδανικεύει και μεγαλύνει όλη την ιδιοσύστασιακή χυδαιότητα του ζευγαρώματος. 

Ο οργασμός είναι η αγιότητα που γεννιέται στην καρδιά της φαυλότητας, η ουράνια μουσική που ξεχύνεται από όργανα ταπεινά, το χρυσάφι μέσα από τη βρομιά της διεγερμένης σάρκας. 

Γι' αυτό και η συμβουλή των καλών γιατρών:

 εκσπερματώστε, γνωρίστε τον οργασμό για να γλιτώσετε από τη βαρύτητα του σώματός σας, για να απομακρύνετε πιο γρήγορα τις ρυπαρές υλικότητες της ερωτικής συνεύρεσης.

 Ο οργασμός είναι η εξαγορά του σώματος, είναι το πέρασμα της ύλης στο πνεύμα, ο οργασμός είναι μια ιδέα. 

Είναι ταυτόχρονα πηγή φωτός που φωτίζει τα πάντα και τους δίνει νόημα και τόπος συνάντησης όλων των χαδιών, των φιλιών, των τάσεων. 

Ο οργασμός ικανοποιεί μια διπλή επιθυμία ελέγχου και κατανοητικότητας: εξ ου και η σημασία της χρήσης του χρόνου, της αυστηρά οργανωμένης της διάρκειας που επιτρέπει, χάρη στην απαλλαγή από τις ενδεχόμενες εκτροπές, τη διαμόρφω ση ενός χρόνου απόλυτα χρήσιμου.

 Ο μετρημένος χρόνος για να είναι αποδοτικός πρέπει να είναι ένας χρόνος χωρίς σφάλματα και ελλείψεις, ένας χρόνος καλής ποιότητας και αυξανόμενης έντασης στη διάρκεια του οποίου τα κορμιά απέχουν από τον εξωτερικό κόσμο, προσηλωμένα στην άσκησή τους.

 Διαγράφεται έτσι ένα ανατομικο-χρονολογικό σχήμα της σεξουαλικής συμπεριφοράς: η πράξη αναλύεται στα στοιχεία της, η θέση των σωμάτων, των μελών, των αρθρώσεων είναι καθορισμένη, η κάθε κίνηση, στάση και αλλαγή προικίζονται με μια κατεύθυνση και ένα εύρος, χάρη στα οποία το σώμα της ηδονής γίνεται ένα σώμα πειθαρχημένο για να αποκτήσει αυτή την ηδονή.

 Αυτό που επιτρέπει στη σεξολογική εξουσία να είναι ταυτοχρόνως απόλυτα αδιάκριτη αφού παρακολουθεί άγρυπνα τη συνουσία από την αρχή ως το τέλος (αλλά και τα περί αυτήν μια και συντηρεί μόνιμα την «αισθησιακότητα» των σωμάτων) και απόλυτα διακριτική γιατί ασκείται μέσω των εραστών που έχουν εσωτερικοποιήσει τις νόρμες των επαγγελματιών χειραφετητών. Έτσι η πιδίωξη του οργασμού γίνεται ένα σύστημα συνεχούς εξέτασης που ακολουθεί σε όλη της τη διαδρομή την αναζήτηση των ηδονών.

Όμως ο οργασμός είναι και κάτι άλλο: δε γίνεται αποτελεσματικός σαν ηδονική πειθαρχία παρά εφόσον είναι, σαν το Θεό των Εβραίων, πανταχού παρών και απροσδιόριστος.

 Ενσπέρματο μυστήριο που ποτέ δεν ξέρει κανείς αν το έχει αγγίξει, αλλά που πρέπει να προσπαθεί να το πλησιάσει όσο γίνεται πιο κοντά, φαινόμενο που δεν κορυφώνεται προς ένα επέκεινα αλλά τείνει σε μια καθυποταγή που ποτέ δεν ολοκληρώνεται.

Συμβαίνει και με την οργαστική θεολογία ό,τι συμβαίνει και με όλες τις άλλες: το λουτρό εξαγνισμού της ηδονικής κρίσης είναι τόσο απρόσιτο όσο και το απόλυτο.

 Πρέπει όμως να το επιθυμούμε σαν κάτι που ποτέ δε θα πάψει να μας διαφεύγει.

 Η νόρμα αυτή είναι η πιο ακαθόριστη από όλες τις νόρμες": μ' αυτό τον τρόπο κανείς δεν είναι ο εγγυημένος κάτοχός της και η αναζήτησή της δεν τελειώνει ποτέ. 

Το σημαντικό είναι να βασανίζονται τα σώματα από μια δυνητική απουσία και να κεντρίζονται από τη θολή ανησυχία ότι δε δοκίμασαν –ποιος ξέρει τον Υπέρτατο Σπασμό, τον Μέγα Ο...

-----------------

• «Η γυναίκα δεν έχει ένα γεννητικό όργανο – πράγμα που πολύ συχνά ερμηνεύτηκε σαν να μην είχε γεννητικό όργανο και δεν μπορεί να το εγκλείσει μέσα σ' έναν όρο γενικό ή ειδικό. Κορμί, στήθη, εφηβαίο, κλειτο ρίδα, χείλη, κόλπος, τράχηλος, μήτρα... και αυτό το τίποτα που τις κάνει να ηδονίζονται μέσα χάρη στην παρέκκλισή τους, όλα ματαιώνουν την ανα γωγή τους σε κάποιο ουσιαστικό, σε κάποια έννοια, σε κάποια ιδέα. Η γυναικεία σεξουαλικότητα δεν μπορεί επομένως να εγγραφεί σαν τέτοια μέσα σε καμία θεωρία παρεκτός μέσα από τη σύγκρισή της με τις αντρικές παραμέτρους». Luce Irigaray, Speculum de l' autre femme, εκδ. Minuit, σελ. 289

44

43 

42

41

40

Ενάντια στον οργασμό ( και στον Ράιχ)

 Πασκάλ Μπρυκνερ / Άλεν Φινκελκρο 

Η ΝΕΑ ΕΡΩΤΙΚΗ ΑΝΑΡΧΙΑ( 1977) 

Μτφρα  Μαρίνα Δωμη ,Αστάρτη 

1988 

Σελίδες  36 ,37 38 ,39 ,40 

Σαν εκπρόσωποι της ηδονής (και της αναπαραγωγ - όλα τα πέη είναι ίδια γιατί υπόκεινται στον κοινό παρονο στή του λειτουργικού/ορθολογικού: η εκσπερμάτωση είνα γενικό ισοδύναμο όλων των πεών. 

Έτσι ο συνουσιαζόμενος.  άντρας δεν εμφανίζεται ποτέ σαν επιθυμία και ηδονήσ σαν δύναμη της αφηρημένης κοινωνικής ανάγκης.

 Ο οργασμός επιβάλλει στο φύλο μια ολόκληρη μεταφυσική χρησιμοτητας. 

Αυτός ο ηθικός νόμος που εγγράφεται στην καρδια του πέους (και σαν ανταπόκριση στην καρδιά της μήτρας)  

είναι το στοιχείο που εδραιώνει τον άνθρωπο μέσα ουσία του και τον εγκαθιστά σε μία τελική σχέση με ηδονή του: 

η ηδονή είναι αυτό που συμβαίνει στο τέλος η καλύτερα αυτό που σημαδεύει το τέλος της πράξης (όποια και  αν είναι η στιγμή που εμφανίζεται). 

Ο ορθολογικός κώδικας  της εκσπερμάτωσης θεμελιώνεται πάνω στην κατάργηση κάθε  αμφιθυμίας προς όφελος μιας ισοδυναμίας ερεθίσματος -εκτονωσης.

Για τον Ράιχ η επιθυμία είναι αρρώστια, γι αυτό ορθωμένο όργανο του άντρα πρέπει να μην είναι παρα Όργανο της εκσπερμάτωσης, ένας όρθιος σωλήνας.

 Ένα  μονιμο διαγραμματικο σχήμα – υπολογίσιμο, μετρήσιμο-  ρυθμίζει τους οργασμούς με σχεδόν αδιόρατες παρεκκλίσεις .

Η  εκφόρτιση υπόκειται σε μια γεωμετρικότητα που χρησισιμοποιει  τέμνουσες και συντεταγμένες για να εντοπίσει με ακριβεια τις  - καμπύλες ερεθισμού και διέγερσης στο εσωτερικο της σεξουαλικής σχέσης:

 μαζί με το διατυπωμένο οργασμό εμφανιζεται ο μετρημένος οργασμός και κατά συνέπεια ο μετρησιμος , ελεγχόμενος οργασμός

. Μέσα στην αταξία της επαφης

 η  τελική ικανοποίηση επιβεβαιώνει την αρχή της πραγματικοτας από την οποία δεν μπορεί να ξεφύγει κανείς....

Τέτοια είναι επομένως η υπεράσπιση του οργασμού η απίστευτη ευκολία ικανοποίησης του άντρα ανάγεται σε κοινωνική ανωτερότητα και εξυμνείται σαν συμπεριφορά ευεργετική και σωτήρια,

Ανάγοντας το αρσενικό στην εκσπερματική του λειτουργια, μεταμορφώνουμε τη σεξουαλική σχέση σε κάτι το πρωτόγονο, το αληθινό, το κυριολεκτικό σε σύγκριση με το οποίο όλα τα υπόλοιπα δεν είναι παρά μυστικιστικό παραλήρημα ή ασέλγεια.

   Οτιδήποτε αλλοιώνει αυτή την απλή ηδονή, οτιδήπότε αποτελεί ακόμη και περιθωριακή αναφορά σε μια άλλη απόλαυση, αποτελεί γάγγραινα και κόλαση λαγνείας. 

Η λειτουργικότητα πετυχαίνει τη σύνθεση του καθαρού και του πρακτικού λόγου, είναι το ωραίο συν το χρήσιμο (όπου το χρήσιμο είναι ταυτόχρονα το ηθικό και το αληθινό).

 Η σεξολογική φαντασία ονειρεύεται να αποδώσει τα γεννητικά όργανα στον πραγματικό προορισμό τους και να τα σώσει οριστικά από τις περίτεχνες επινοήσεις της δολιότητας και της διαστροφής που αμαυρώνουν και διαβρώνουν τη φυσική ροή της συνουσίας. 

Απ' αυτή την άποψη μια τέλεια σεξουαλική σχέση είναι μια μηχανή χωρίς σφάλματα, χωρίς ρωγμές, όπου τίποτε δεν παρεμποδίζει τη διασύνδεση των στοιχείων και τη διαφάνεια των διαδικασιών: χάρη σ' αυτήν το κοινωνικό βλέμμα μπορεί να εισχωρήσει ως τα βάθη των σωμάτων και των οργάνων, να προβλέψει τις συγκινήσεις τους, να ρυθμίσει τις κατευθύνσεις και να ελέγξει τις εκτροπές. 

Έτσι, η απόλυτη διαφάνεια της σεξουαλικής πράξης συμπίπτει με την απόλυτη παρακολούθησή της από τη ματιά των ειδικών.

Η εκσπερμάτωση είναι από κάποια άποψη η αλήθεια της σεξουαλικής πράξης

, η κάλυψή της σε χρυσό, η συναλλαγματική της αξία, ο δείκτης της νομισματικής της ισοτιμίας (πράγμα που εμποδίζει τον ελεύθερο συσχετισμό των κυμαινόμενων ηδονών). 

Έτσι το σπέρμα που χύνεται παίζει το ρόλο της Μεγάλης Φυσικής Αναφοράς: αποδεικνύει ότι η σεξουαλική σχέση πήγε καλά και έχει κατά συνέπεια κλείσει. 

Το σπέρμα είναι η υπογραφή της συνουσίας, η μεταμόρφωση ενός φυσικού προϊόντος σε μέσο συναλλαγής: αν δεν υπήρχαν, εκβρασμένες από τη μήτρα, αυτές οι λευκές κοκκώδεις νιφάδες κάτι θα έλειπε από τον άντρα. 

Το σπέρμα μέσα στο σεξουαλικό συμβόλαιο παίζει το ρόλο του συναλλάγματος, του. ερωτικού νομίσματος: αυτό και μόνο αυτό δίνει νόημα. στη σχέση, απ' αυτό εξαρτάται λίγο-πολύ η βραχυδιότητα της σεξουαλικής συναλλαγής: όσο δεν έχει εκκκριθεί το σπέρμα, το ζευγάρωμα μένει ημιτελές και πρέπει να ολοκληρωθεί, αλλιώς θα βυθιστεί μέσα στο παράλογο και το ακαθόριστο .

 ( Αν όμως αρνηθεί  κανείς αυτό τον τρόπο  συναλλαγής αρνείται ταυτόχρονα και το αντρικό στερεότυπο της σπερματικής έκκρισης.

 Αν ο άντρας δεν εκσπερματώνει – ή τουλάχιστον αν δε θεωρεί αυτό τον οργασμό σαν μοναδικό σκοπό της επιθυμίας του όλο το πακέτο των κινήτρων που τον ωθούσαν καταρρέει: έξω από τη διάφανη σφαίρα της σπερματικής έκκρισης όπου όλα είναι ξεκάθαρα γιατί αρκεί να επιθυμείς ανάλογα με τα σπερματικά σου μέσα, ο άντρας δεν ξέρει πια τι θέλει. 

Υπόθεση: η υποχρέωση του οργασμού – τόσο για τον άντρα όσο και για τη γυναίκα - χρησιμεύει για να σε ανακουφίζει από την αγωνία να μην ξέρεις τι είναι αυτό που θέλεις. 

Το ερώτημα του τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνει κανείς στον έρωτα, το προκαλούν οι ψυχαναλυτές και οι σεξολόγοι, μόνο και μόνο από το γεγονός ότι δέχονται να απαντήσουν)

. Ο αντρικός οργασμός ανήκει στο βασίλειο των αυτονόητων πραγμάτων:

 είναι στέρεος, ορατός, σταθμητός, κατάφωρος, εγγυημένος από τον κοινωνικό ανταγωνισμό. 

Το σπέρμα έχει αξία επειδή μπορείς να το δεις, να το αγγίξεις: από δω αντλεί το σχήμα του το αντρικό πρότυπο της ηδονής. 

Αν το σπέρμα ήταν μικροσκοπικό, άφατο, άπιαστο, αν η έκκρισή του δεν προκαλούσε τη χαλάρωση του πέους, δε θα άξιζε τίποτε, 

θα ήταν ένα μηδενικό (όπως η ηδονή της γυναίκας που επειδή είναι αδιόρατη, μένει αβέβαιη).

 Η σεξολογία σήμερα είναι αυτή η επιστήμη που αποδεικνύει, μέσα στην ίδια την απλότητά της, την ανικανότητά της να συλλάβει τα στοιχεία της γυναικείας σεξουαλικότητας μέσα στη ριζική, τους παραδοξότητα.

 Η ραϊχική σεξολογία πιο ιδιαίτερα χαραχτηρίζεται εξαρχής από ένα συναίσθημα φρίκης, αθεράπευτης αλλεργίας απέναντι στη γυναίκα σαν Άλλη που παραμένει Άλλη

Ο Ράιχ δεν αντέχει τη γυναίκα παρά εφόσον 

υπακούει, αντιγράφει το αντρικό ερωτικό πρότυπο, εφόσον είναι κενή απομίμηση του αντρικού φαλλού

. Γι' αυτό και της αποδίδει τις ίδιες επιθυμίες με το άντρα ή μάλλον πνίγει τις αποκλίνουσες επιθυμίες τους κάτω από την κοινή ονομασία του οργασμού. 

Στο όνομα του οργασμού άλλωστε, όσο κι αν μοιάζει απίστευτο, διατυπώνεται και η καταδίκη της ομοφυλοφιλίας: 

«Μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι η μέση σεξουαλική ικανοποίηση του υγιούς ετεροφυλόφιλου είναι πιο έντονη από εκείνη του υγιούς ομοφυλόφιλου». 

Φαίνεται ότι το ουσιαστικό για τους ραϊχικούς είναι το αποτελείωμα μιας σεξουαλικής πράξης με την έννοια που λέμε «αποτελειώνω έναν τραυματία».

 Πρέπει ο οργασμός να είναι η τελευταία στιγμή, πρέπει να έχει τη μακάβρια λάμψη μιας θανάτωσης. ενός τουφεκισμού. 

Πρέπει οι εραστές να επιθυμούν  με στόχο τη σιωπή, να ηδονίζονται μόνο για να σιγάσουν μέσα τους αυτή τη δίψα για ηδονή, πρέπει ν' αρχίζουν μόνο και μόνο για να τελειώσουν, να επιθυμούν αυτό που θα τους σκοτώσει.

 Όλα αυτά σαν ο «τύπος του οργασμού», ο ρυθμός διαστολή (ένταση, φόρτιση), συστολή (εκφόρτιση, χαλάρωση) να μην ήταν μονάχα ένας αντρικός τύπος, που αφορά τη μισή ανθρωπότητα και μόνο.

Η πειθαρχία του οργασμού είναι τόσο καταπιεστική που απαιτεί την απόλυτη σχεδόν σιωπή όλων των ερωτογενών υποσυστημάτων του σώματος (πρωκτοί, μαστοί, γλουτοί κλπ.) 

για να μπορεί να τα διατηρεί στη θέση και στην εξειδίκευσή τους. 

Το γεγονός αυτό κάνει τη συνουσία ένα σύστημα «χαμηλής πολυπλοκότητας», 

που χαρακτηρίζεται από μία υπερένταση, μία ψυχαναγκαστική διατήρηση της τάξης, της τάξης που αντιπροσωπεύει για τον άντρα την τελικότητα της ηδονής του, και την ηδονή του οριστικού τέλους της λαγνείας του, μιας τάξης που είναι ταυτόχρονα ταξιθέτηση και ταξικότητα, δεδομένου ότι η σεξουαλική πράξη μέσα στην οπτική αυτή επιδιώκει να περιορίσει και τα δύο φύλα μέσα σε μια σχέση κυριαρχίας από την οποία ζημιώνονται και τα δύο.

 Ακριβώς επειδή ο άντρας έχει κάτι να «κάνει» στον έρωτα (έχει να «κάνει» τον οργασμό) 

γι' αυτό δεν επιτρέπεται να αφήσει την ηδονή του να περιπλανιέται από δω κι από κει και την οργανώνει ιεραρχικά. 

Επειδή δίνει στο τελικό αποτέλεσμα μια υπέρτατη αξία γι' αυτό αποσύρει την αξία αυτή την ίδια στιγμή (απ' αυτή την

άποψη ο αντρικός ερωτισμός είναι θρησκευτικός, εσχατολογικός, τείνει προς ένα σκοπό).

 Τέλος, επειδή ακριβώς κάθε κίνηση εκτροπής ή διαστροφής θα τον αποσπούσε από την τελική ηδονή, γι' αυτό ενοχοποιεί και αρνείται την απόλαυση της στιγμής (εκτός αν συμβάλλει στην προετοιμασία του τελικού σπασμού).

 Βλέπουμε λοιπόν ότι με την ίδια χειρονομία ο άντρας πνίγει τη γυναικεία ηδονή (ή την ανάγει στο δικό του μοναδικό οργασμό) και καταστέλλει μέσα του τη δική του πολυμορφία. 

Διαιρώντας τη σεξουαλική πράξη σε κορύφωση και προκαταρκτικά, 

υποτιμά αυτομάτως τα τελευταία, καταδικάζοντάς τα να παίζουν τους συνοδοιπόρους που υποτάσσονται λίγο πολύ σε μια άμεσα ικανοποιούμενη, κεντρική ηδονή.

 Με δυο λόγια μεταφέρει στο εσωτερικό του ερωτικού ηδονισμού το θλιβερό διχασμό εργασία/γιορτή, κόπος/ανταμοιβή και αμαρτία/τιμωρία. 

Οι «καλοί εραστές» παίρνουν το έργο τους στα σοβαρά, μοχθούν, κοπιάζουν, είναι επιμελείς, ευσυνείδητοι, αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους με σοβαρότητα κάνοντας έτσι το ζευγάρωμα μια υπομονετική διεργασία της οποίας ο οργασμός είναι το ξόδεμα, η άμεση κατανάλωση.

40. 

39

38

37

Το κακό έρχεται από μακρυά .Μια προσπάθεια μη παροντικης ερμηνειας του αποτελέσματος των εκλογών.....

 Το ΚΑΚΟ ΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΜΑΚΡΥΑ .ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ  ( του Π.Θ.) .....                                                1. Αν το αποτέλεσμα των εκλογών μοιάζει με κατραπακιά για πολλούς αριστερούς φίλους και για μένα βέβαια  ,οφείλεται και στο γιατί ΞΕΧΝΑΜΕ ολοταχώς . 

Η κοινωνία του θεάματος όπου μας παγίδευαν έχει και μια αναδρομική επίδραση στην μνήμη • την εξαλείφει ραγδαία .

Έτσι, πάσχοντας από κοινωνική Αμνησία  και εγκλωβισμένοι σε ένα διαρκώς επιταχυνόμενο παρόν ,βρισκόμαστε σε διαρκή κατάσταση Απώθησης και Άρνησης .

Ο καθείς  στον μικρόκοσμο του ναρκισσισμού του που ευνοείται και από την ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ του κόσμου.

Βλέποντας τον κόσμο  μέσα από την οθόνη  το κοντινό και οικείο μας φαίνεται ανοίκειο και το ανοίκειο οικείο . Η σημερινή κατάσταση του κόσμου μας θυμίζει  κάποιον που ανεβαίνει σε μια ανεμόσκαλα στα πουθενά και αίφνης του παίρνουν την ανεμόσκαλα .

Μένει λοιπόν μετέωρος σαν τον Λίθο του Μαγκρίτ ...     

  2. έτσι για να ερμηνεύσουμε το  αποτέλεσμα αυτών ειδικά των εκλογών θα πρέπει να σκεφτούμε α.πολυπρισματικα ( είναι πολλές οι αιτίες δεν είναι μια και δυο ) β. ιστορικά • όχι με μια γραμμική αντίληψη της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας αλλά με μια   ΔΟΜΙΚΗ  που να διακρίνει τις κάθετες και οριζόντιες τομές στη πρόσφατη ιστορία μας.                                             

    3 Ας ξεκινήσουμε αυθαίρετα από μια Δεκαετία: εκείνη του '70 .\

Η Ελλάδα ήταν ακόμα μια χώρα Αγροτική μια χώρα όπου οι νέοι ανακάλυπταν το τότε απωθημένο - λόγω εμφυλίου και δεξιάς τρομοκρατίας που ακολούθησε - παρελθόν  ψηλαφώντας στα τυφλά : ένα βιβλίο από εδω , ένας δίσκος του Θεοδωράκη η του Σαββόπουλου από κει ..Η Αριστερά λοιπόν αναδύονταν από το προηγούμενο Τεράστιο τραύμα της ήττας του εμφύλιου σιγά σιγά ,μέσα από ρυάκια που εντέλει φούσκωσαν  στο μεγάλο ποτάμι της Μεταπολίτευσης .Ήταν συντριπτική η ορμή της αριστεράς τότε : αν και λίγοι νιώθαμε και είμασταν Πρωτοπορία.                                        

     ... Και όντως επηρεάζανε την κοινωνία • όταν πηγαίναμε π.χ Σινεμά και βλέπαμε Αγγελόπουλο   διαμορφωνσμε και μια εικόνα για την προηγούμενη Ιστορία : ο Εμφύλιος ήταν ο Θίασος του Αγγελόπουλου  Και αυτό το συζητάγαμε δημόσια και στα πηγαδάκια - που ήταν ένας διάλογος συγκρουσιακος ,σώμα με σώμα ,- και όχι Αφηρημένος και α-υλος όπως είναι εδώ  και στους Δημόσιους χώρους που τότε ήταν και ο ίδιος ο Κινηματογράφος ,το πριν ( το Φουαγιέ ) και το Μετά . Δεν βλέπαμε μέσα από πλατφόρμες τότε δεν βλέπαμε εξατομικευμένα  όπως σήμερα βλέπαμε εν Σώματι ,ως κοινό.. ...                          Αυτό και άλλα πολλά , από το χωράφι ,το Εργοστάσιο - ( στα μέσα  της δεκαετίας του 70  σχεδόν όλοι οι φοιτητές και μαθητές- κι εγώ μαζί - είχανε μια εμπειρία εργασίας στο Εργοστάσιο  ως εποχικοί εργάτες ..                                                                      

 .Και- ειρησθω εν παρόδω -το εργοστάσιο στην Ελλάδα τότε ήταν αγροτικό εργοστάσιο ,επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων ,εργοστάσιο Ζάχαρης π Χ η η βαμβακιού η ρυζιού. κλπ.                                          Με αυτό θέλω να πω ότι στη χώρα μας τότε η Φοιτητική πρωτοπορία ήταν και πρωτοπορία σε Κάτι συγκεκριμμενο και υλικό ,χειροπιαστό ,κοινωνικό .: έιχε ξεφύγει από το χωριο , είχε πάει στη πόλη αλλά ταυτόχρονα διατηρούσε την επαφή με το χωριό ,δούλευε στο αγροτικό εργοστάσιο  ,μετασχημάτιζε την Ύπαιθρο.                                                         

 Επιπλέον αυτό που ήταν η Αριστερά τότε για τη Νεολαία ,η Κνε , η Ππσπ  ,η ΑΑΣΠΕ ,ο Ρήγας ήταν και ένας φορέας κοινωνικοποίησης και χωνευτήρι  όπου οι Νέοι από τα χωριά και την επαρχία ερχόταν σε άμεση επαφή με τους νέους Από την Αθήνα και Θεσσαλονίκη και όλα αυτά ενείχαν και μια αμοιβαία ώσμωση .                            

 4.Μετα ήρθε η δεκαετία του 80 και ο Άνδρεας: η Αλλαγή..

Το ΠΑΣΟΚ άλλαξε πολλά και εξαφάνισε πολλά. Η φοιτητική πρωτοπορία των αριστερών οργανώσεων παραμερίστηκε Η ισοπεδώθηκε από την επέλαση των πρασινοφρουρών   και των κλαδικών .Και μαζί με την αλλαγή η Ελλάδα μπήκε  καθυστερημένα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη  στο α. κράτος  πρόνοιας που όμως συγχεόταν με το Πελατειακό κράτος

 β.και την καταναλωτική κοινωνία και την εξατομίκευση ..Καινούργια τζάκια αναδύθηκαν και νέα κοινωνικά στρώματα ανέβηκαν σκαλοπάτια και απέκτησαν αλαζονική νοοτροπία : παιδιά αγροτών γίναν μηχανικοί , γιατροί, φαρμακοποιοί  μια Επιστημονική μεσαία τάξη που ήθελε να ξεκόψει επιτέλους από την καταγωγή της ... Και ποιο ήταν το Όχημα :; Ο Μητσοτάκης πατήρ ..Είμαστε στα τέλη του 80 και αίφνης τι να είσαι με τον Παπανδρέου είχε γίνει Τρε Μπανάλ Στα τέλη του 80 η. Αριστερά σύσσωμη συμμαχεί με την δεξιά και κάνει κυβέρνηση....''Ειδικού σκοπού'' την κυβέρνηση Τζαννετάκη με την αλυσίδα στο λαιμό ..

Εσείς οι νεότεροι δεν μπορείτε να φανταστείτε το  ποσό τραυματικό  ήταν για την Αριστερή  νεολαία εκείνης της. εποχής ο εναγκαλισμός του τότε Συνασπισμού ( όπου μέσα ήταν και το ΚΚΕ ) με τον πιο στυγνό Μητσοτακισμο . Το να ανακαλύπτεις ξαφνικά  αυτό που διακήρυσσέ  ο τότε πρόεδρος του Συνασπισμού ο Κωνσταντόπουλος ότι Αριστερά σήμαινε να είσαι με τους Θεσμούς και όχι π.χ με την Επανάσταση.

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ .Η ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 90.                                        

Η δεκαετία του 90 ήταν που επισφράγισε το πέρασμα της Ελληνικής κοινωνίας ,από τη στερεή στη   Ρευστή νεωτερικότητα.                                                    

  Ήταν η εποχή του Μητσοτάκη Πατρός και του Κυνισμού που εμφανιζόταν ως ειλικρίνεια, της επέλασης της ιδιωτικής τηλεόρασης ,της κατάρρευσης των αξιών της μεταπολίτευσης .       Ήταν επίσης ο θρίαμβος της Αστικής Δημοκρατίας μετά την κατάρρευση της  ΕΣΣΔ και των Λαϊκών Δημοκρατιών  ,όπου ως Δημοκρατία πλέον αναδυόταν η ΥΠΕΡ καταναλωτική κοινωνία (βλ σχετικα Η κουλτούρα του καταναλωτισμού(Ζ Μπαουμαν )η Ιδεολογία των Δικαιωμάτων και η Εξατομίκευση .                                                             

  Η Ελληνική κοινωνία περνά από την αυτοΥπέρβαση στην Αυτοεκφραση και όλο και μεγαλύτερα στρώματα του πληθυσμού ανακαλύπτουν το life style μέσα από τις  προτροπές του περιοδικού ΚΛΙΚ και άλλων που αναλαμβάνουν να μας"  Ξεβλαχεψουν .".                                                           

..Εποχή επίσης ενός μεγάλου παράπλευρου  τραύματος καθώς στα πλευρά του δικού μας κράτους βλέπαμε να διαλύεται στα εξ ων συνετέθη ένα μεγάλο  πολυεθνικό σοσιαλιστικό  κράτος  η Γιουγκοσλαβία • υπόδειγμα " αυτοδιαχειριστικου σοσιαλισμού και ανάπτυξης " και ηγέτιδα δύναμη στο παγκόσμιο κίνημα των Αδέσμευτων .

Η Διάλυση της Γιουγκοσλαβίας  προκάλεσε και ένα κύμα ανησυχίας που συγκαλύφθηκε με την αιφνίδια ανάπτυξη ενός εθνικισμού που δεν έμοιαζε και πολύ με εκείνους των αρχών του εικοστού αιώνα ,ενός  εθνολαικισμου της κατανάλωσης και του Μακεδονικού που συνίστατο σε ένα  ηλιθιο  Μπούλιγκ προς τους κατοίκους ενός μικρού νεοσύστατου κράτους που έβλεπε τη χώρα μας με συμπάθεια. 

Ο εθνολαικισμος της δεκαετίας του 90 εις βάρος της σημερινής Βόρειας Μακεδονίας ,που εκφραζόταν με θηριώδη συλλαλητήρια όπου συμμετείχαν σχολεία με ....απουσίες παρακαλώ δεν ήταν παρά σύμπτωμα του " ξεβλαχεματος ": 

Η Ελλάδα γινόταν φαντασιακά ο Ισχυρός πυλώνας της Δύσης στη περιοχή  των Βαλκανίων και αυτό την οδήγησε σε φαντασιώσεις μεγαλείου .      Συνέβησαν επίσης και αλλαγές στο Σεξ : Η κατάρρευση των χωρών του Ανατολικού Μπλοκ οδήγησε στην μαζική εκπόρνευση και οι Έλληνες Άρρενες είδαν αίφνης τα μπουρδέλα να γεμίζουν με  όμορφες πόρνες - εν πολλοίς σκλάβες του σεξ ..

.Αυτό με τη σειρά του οδήγησε σε τεράστια μεταβολή στα ήθη .                                               Δήθεν ως Ευρώπη αλλά στην ουσία ως καταναλωτική απομίμηση της Αμερικής η Ελλάδα τότε γνώρισε και άλλη μια πλευρά του καπιταλισμού ,μέχρι τότε άγνωστη : Το Χρηματιστήριο.                                                            Στα τέλη του αιώνα όλοι σχεδόν οι Έλληνες  ένιωσαν το γαργαλητό του Χρηματιστηριακού παραληρήματος ,είχαν γίνει όλοι Πλούσιοι - στα χαρτιά.

Μαθανε να μη βάζουν όλα τα αυγά σε ένα Καλάθι  να γίνουν " επιχειρηματίες του εαυτού τους" και να διαλέγουν ...Μπλου τσιπς .                Ήταν ένα φούσκωμα της ευημερίας που συνοδεύτηκε από ένα αίσθημα  υπερηφάνειας γιατί διάλεξαν την " σωστή πλευρά της ιστορίας " και " ευτυχώς - λέγαν οι αριστεροί - " που δεν νικήσαμε στον Εμφύλιο " πιστεύοντας ότι η φαινομενική Ευημερία της εποχής Σημίτη θα κρατούσε για πάντα ..Κράτησε Μέχρι τους ολυμπιακούς του 2004 που επενδύθηκαν με μια  ΥΣΤΕΡΙΑ  μεγαλείου. .Η Δεκαετία του 90 ήταν επίσης και η εποχή της Ιδιωτικής τηλεόρασης και τρας τι - βι  ,που άρχισε από τότε να προβάλει εικόνες Πορνό συμβάλλοντας στην πορνογραφικοποιηση της Ελληνικής κοινωνίας καθώς επίσης και του ζάπινγκ .Κάνοντας ζάπινγκ ο θεατής άρχισε να αντιλαμβάνεται την πολιτική ως ΚΛΩΤΣΟΠΑΤΙΝΑΔΑ • το ενδιαφέρον του σταματούσε εκεί όπου έβλεπε τον πιο έντονο καυγά και ,καθώς τα κανάλια είχαν ως κύριο κριτήριο την θεαματικότητα άρχισαν να προσκαλούν και να κάνουν διάσημους τους Πολιτικούς που πρόσφεραν περισσότερο Θέαμα ,δηλαδή τους πιο φωνακλάδες ,τους πιο Καραγκιόζηδες τους πιο Γελοίους .. .

..Έτσι η χώρα γέμισε κυνικούς καταναλωτές ,δια ποτισμένους με μια  απίστευτη ευφορία που βρίσκονταν με το στρατόπεδο των νικητών ,έτοιμοι να Γαμησουν και να Δείρουν θεωρώντας ότι το ....Αξίζουν.( και μάλιστα αξίζουν περισσότερα) 

.ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ.  Η ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 2000.  ..

.η δεκαετία του 2000ηταν η δεκαετία των δίδυμων πύργων ,της εισβολής των Αμερικανών στο Αφγανιστάν ,του Γκουαντάναμο ,του πολέμου στο Ιράκ . Ήταν επίσης η εποχή που στην Ελλάδα αίφνης και μαζικά"  γίνανε όλοι Αμερικανοί " και ανακαλύπταμε την  γοητεία και αξίες της Νέας Υόρκης και της Δύσης .Βέβαια  έγινε  η εισβολή στο Ιράκ αν θυμάστε ( τι ήταν κι εκείνο με τα δήθεν χημικά όπλα του Σαντάμ ,) και γεννήθηκε ένα αιφνίδιο Αντιπολεμικό κίνημα που είχε και το πρόσημο του Αντικαπιταλιστικού κινήματος που ,όμως ήταν κάτι Άλλο και εντελώς διαφορετικό από το Σοσιαλιστικό κίνημα .

Το τελευταίο είχε ένα θετικό πρόσημο και ένα τέλος το πρώτο ενείχε κάτι το αρνητικό και το θόλο.

(Τέλος πάντων πάει και το αντιπολεμικό κίνημα και σήμερα όλοι τρελαίνονται για όπλα και εξοπλισμούς και Ραφαλ .Κλείνει η παρένθεση.

) Εν τω μεταξύ η Ελλάδα παραληρούσε από ενθουσιασμό για τους Ολυμπιακούς και τι Ευρώ και ο εθνικός μας φιλόσοφος ο Ράμφος ντε έγραφε ότι τι Όνειρο έγινε πραγματικότητα  ,ενώ όμως οι τερμίτες του πραγματικού υπέσκαπταν τι δέντρο της Ευημερίας ..Διότι οι Αμερικανοί ανάγκασαν την Ε.Ε να προχωρήσει όχι στην ΣΥΓΚΛΙΣΗ ΚΑΙ Εμβάθυνση της αλλά στην ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ της ενσωματώνοντας αρχικά άλλες δέκα χώρες της Ανατολικής Ευρώπης με μιας και έπεται συνέχεια .

Αυτό είχε ως συνέπεια η Ελλάδα να γίνει από τελευταία χωρα των δώδεκα και καθαρή λήπτρια επιδοτήσεων ως φτωχότερη ( μαζί με την Πορτογαλία αν θυμάστε )  μεσαία χώρα της νέας Ε.Ε και να βοηθάει αυτή τις πολύ πολύ φτωχότερες νέες χώρες. Όμως εν τω μεταξύ είχανε συνηθίσει στην προηγούμενη Ευτυχισμένη κατάσταση και εκεί ο Μέσος Γκλάμουρους Έλλην ψήφισε Καραμανλή Κωνσταντίνο τον Δάμαλο. ....( Συνεχίζεται)

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ Σεκάνς 2 ..Από το 2004 και μετα....  

Το 2004 η εθνική υπερηφάνεια για την Ισχυρή Ελλάδα είχε φτάσει στην κορύφωση της και η Ιαχή : " Αλβανέ Αλβανέ δεν θα γίνεις Έλληνας ποτέ " ακουγόταν μυριόστομη στα γήπεδα και όχι μόνο. Εν τω μεταξύ η Ελλάδα είχε εγκαταλείψει τα εργοστάσια και τις Βιοτεχνίες και την Αγροτική παραγωγή και οι κάποτε ισχυροί Γεωργικοί Συνεταιρισμοι μαράθηκαν .Στις εκλογές ο Σημίτης παρέδωσε το δαχτυλίδι  των Νιμπελουγκεν στον ΓΑΠ και παραλίγο να λυθεί το Κυπριακό αλλά όποιος στήριζε το σχέδιο Ανάν θεωρούνταν τουλάχιστον προδότης ,από αριστερά και Δεξιά . Ετσι κυριάρχησε ο Καραμανλής ο μικρός ο επιλεγόμενος από την Μαλβίνα και ΔΑΜΑΛΟΣ και η Ελλάδα  βούλιαξε ως χώρα στις Δόξες και τα Κλέη της 

Η παρακμή ήταν ραγδαία αλλά ο Νεοέλληνας σαν τον Ντοριαν Γκρεη νόμιζε ότι ήταν Αγέραστος ενώ το πορτρέτο του Γερνούσε. Στη Θεσσαλονίκη άρχισε να επικρατεί ένας νέος τύπος Χουντοφασισμου  χαμογελαστού και Αστείου χάρη στο πρόσωπο του Ψωμιάδη ,γενικής αποδοχής Καραγκιόζη από Δεξιούς και Αριστερούς και - όταν οι αναρχικοί κατέβασαν την  Ελληνική Σημαία από τον Λευκό Πύργο και ανέβασαν μαύρη ο Νομάρχης της καρδιάς μας δήλωσε " Ποτέ μέχρι τώρα στα τρεις χιλιάδες χρόνια της πόλης δεν κατέβηκε η Ελληνική σημαία από τον Λευκό τον Πύργο " .Σε μια πρόταση τρία τεράστια ιστορικά λάθη όμως κανείς Δεν καταλάβαινε απολύτως τίποτε • ούτε η Αριστερά που θεωρούσε κύριο εχθρό το ΠΑΣΟΚ  ,ακόμα . Και όλοι Γελούσαν ευχαριστημένοι με τον Ζορό Νομάρχη και τραγουδούσαν χαρούμενοι : Και με Κέφι και με Πλάκα με καρφιά του Μαρλαπακα ".  

 Εντω μεταξύ ζήλεψαν και άλλοι Ακροδεξιοί και ο Καρατζαφέρης  ο χέρι χέρι με τον Μητσοτάκη κολλησε στο κεφάλι του σπόρους και πήγε στην γιορτή των Θεοφανίων  και άρχισαν να τσιμπολογούν το κεφάλι του τα περιστέρια και όλοι ,όλοι Φώναζαν : ΘΑΥΜΑ ,ΘΑΥΜΑ ...."... 

Την ίδια εποχή ο Άδωνης πουλούσε Νανο γιλέκα και το βιβλίο του Πλεύρη Πατρός ,το Ναζιστικό .

Κανείς δε Καταλάβαινε το Κακό που προχωρούσε με βήμα ταχύ.     .....  

               

ΤΕΤΑΡΤΟ ΜΕΡΟΣ  :Η ΚΡΙΣΗ ΚΑΙ Ο ΤΣΙΠΡΑΣ 

Μπαίνουμε  τελειά στην κρίση , στην καθοριστική τελευταία δεκαετία του 2010: Η δεκαετία αυτή ξεκινά ουσιαστικά από το 2008 από τον Δεκέμβρη : Ο Δεκέμβρης έδειξε σε όλους  όσους μπορούσαν να δούνε  ότι η χωρα μας  έστεκε πάνω από το κενό σαν κάτι ‘’αόρατες ‘’πόλεις του Ιταλο Καλβίνο^. από κάτω το βάραθρο  της επερχόμενης κρίσης . Όμως  τι κάνει – λένε – η Στρουθοκάμηλος όταν βλέπει το κακό να έρχεται ; . Βάζει το κεφάλι της στην Άμμο  και  η Χώρα μας , η κοινωνία , η Δεξιά και η αριστερά  όλοι , όταν ήρθε μπροστά της  το κακό φρόντισε να το κουκουλώσει ,στο άψε σβήσε :  Ποιος έφταιγε;  Δεν έφταιγε  η παγκόσμια κρίση , ούτε ο Καραμανλής ο Μικρός  : έφταιγε ο  αφελής ΓΑΠ, το ‘’λεφτά υπάρχουν ‘’ και ήταν και συνομωσία . Σ αυτό τον μύθο της παγκόσμιας συνομωσίας συνέργησαν και οι ‘’αγανακτισμένοι ‘’ που δεν ξεκίνησαν (μόνο )από τα Αριστερά  - παρόλο που η αριστερά τους υιοθέτησε  βαφτίζοντας τος πλατείες .- ούτε μόνο από την καραμανλική και Σαμαρική Δεξιά που συνωστίζονταν στη  άνω πλατεία  αλλά από ένα  παράξενο           Μεταπολιτικο κράμα  που συνέπεσε  με την αραβική άνοιξη  εκείνης της εποχής .

 Και  μέσα σε όλα αυτά  είχαμε την ανάδυση του Τσίπρα. Δεν μπορούμε να αναλύσουμε το φαινόμενο Τσίπρα αν δεν το συνδέσουμε με την οριστική κυριαρχιά της  εικόνας   και την Τηλεοπτικοποιηση  της Δημοκρατίας μας ,προς τη κατεύθυνση αυτου ο Νηλ Ποστμαν ειχε αποκαλέσει : Διασκέδαση μέχρι θανάτου:ο δημόσιος  λόγος στην εποχή του θέματος . Ο Πόστμαν είχε δείξει το πως η κυριαρχία της Τηλεόρασης  αποδιαρθρώνει τον πολιτικό λογο και από-ιεραρχικοποιει τις ειδήσεις . Μέσα σε μια τέτοια αποπλαισιωση  του πολιτικου σκηνικου  και απο -ιεράρχηση του πολιτικού λογού το γλυκό , νεανικό πρόσωπο του Τσίπρα  μετατράπηκε σε πορτραίτο το Ντόριαν Γκρεη  όχι μόνο  η κυρίως για την Αριστερά αλλά  για μεγάλο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας  (και της Καραμανλής Δεξιάς που βρήκε επιπλέον και μια Κολυμπήθρα του Σιλωάμ  για να αναβαφτιστεί ).

Επιπλέον  την εποχή εκείνη βρέθηκαν  , όπως και σε κάθε βαθιά κρίση , οι αποδιοπομπαίοι τράγοι .   Αρχικά  ο ΓΑΠ …..

 … O Αλέξης  ήταν ο χαρισματικός ηγέτης μιας  εξ ολοκλήρου τηλε-οπτικοποιημένης εποχής.  Όμως τι είδους χάρισμα  διέθετε ο Αλέξης ;  

 Και ο Ανδρέας έγραφε στον φακό  αλλά ήταν  γέννημα  θρέμμα μιας εποχής ποιεί κυριαρχούσε ακόμα  ο έντυπος και προφορικός  λόγος .  Ο Ανδρέας ήταν και παραδοσιακός (καθώς προερχόταν από μια  πολιτική οικογένεια; , γόνος του Γεωργίου Παπανδρέου ) και χαρισματικός ηγέτης . ο Τσίπρας όχι. Ο Ανδρέας  έδρασε σε μια εποχή οπού υπήρχε ακόμα η Σοβιετική Ενωση και η δυνατότητα ελιγμών μεταξύ  των δυο πόλων του Ψυχρού πολέμου ,σε μια εποχή οπου η  Ελλάδα ως δέκατοί μέλος της ΕΟΚ  μπορούσε να εισπράττει   επιδοτήσεις σε μια εποχή σύγκλισης . Ο Τσίπρας ανεδείχθη ως ηγέτης σε μια εποχή οπου η Σοβιετική Ένωση ήταν απλώς ανάμνηση  και η ΕΟΚ- ΕΕ  από την Σύγκλιση είχε επιλέξει την λεγομένη διεύρυνση με συνέπεια η Ελλάς να εισπράττει όλο και λιγότερα,

Ο Ανδρέας  προερχόταν από μια  Συμπαγή  εποχή, του ραδιοφώνου και της μεγάλης  ρητορικής   πολύ μορφωμένος , πρύτανης στο Μπερκλευ  , οικονομολόγος ολκής . Ο Τσίπρας στην εποχή της ρευστής, κατά Μπαουμαν , νεωτερικοτητας και της Κοινωνίας σμήνους ,ήταν παιδί του κομματικού σωλήνα ενός μικρού κόμματος της αριστεράς, ένα στέλεχος που ανέβηκε από τα κάτω χάρη στο δαχτυλίδι του Αλαβάνου.

Ο   Αλαβάνος ήταν ένας  εσωστρεφής χαρακτήρας , μη αρκετά επικοινωνιακός , αριστερός ηγέτης παλιάς κοπής που διέκρινε στον Αλέξη μια ευκαιρία  για διείσδυση του λογού της Αριστερά  σε ευρύτερα στρωματά . Είχε δίκιο μόνο που δεν επρόκειτο ακριβώς για λόγια αλλά για μια Εικόνα  της αριστεράς , αντανάκλαση στον καθρέφτη της εποχής του θεάματος . Ο Αλέξης έγινε αρχικά -στον περίοδο από το 2011 έως περίπου το 2015  ένα κενό σημαίνον   ,μια Οθόνη οπου οι διάφορες συνιστώσες του τότε Σύριζα -παλιές και καινούριες – προβάλαν τις επιθυμίες τους  και τις φαντασιώσεις τους .

Και η ελληνική κοινωνία  την Νοσταλγία της  για την  προ του τραύματος εποχή  του 2008 – εξ ου και η συνεύρεση με τον Καραμανλισμο  του ‘’μεσαίου χώρου ‘’. Και αυτή  η Νοσταλγία ως κινητήρια δύναμη   της ανόδου του Σύριζα ήταν και μια από τις μεγάλες διάφορες  από την αλλαγή του 80 με τον    Ανδρέα .    Διότι  τότε – επι Ανδρέα – κινητήρια δύναμη ήταν ακόμα η επιθυμία για ‘’σοσιαλισμό ‘’ ότι και να σήμαινε αυτό ( θυμίζω το σύνθημα  των  Πασοκτζήδων « στις 17 , σοσιαλισμός ‘’ )δηλαδή  η μέχρι τότε επιθυμία για ‘’ΑΛΛΑΓΗ ‘’  και η ιδεολογία της ‘’Προόδου ‘’( θυμίζω την έκφανση του Ανδρέα ‘’Το ποτάμι δεν γυρίζει πίσω ‘’. Αντίθετα  η φαντασίωση που ενσάρκωνε ο Σύριζα τότε ήταν  το να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω , όχι σε έναν πραγματικό χρόνο αλλά σε έναν Νοσταλγικό χρόνο .(  η Νοσταλγία  δεν είναι μνήμη  αλλά ανακατασκευή της μνήμης , φαντασίωση μνήμης και  η φαντασίωση  δεν αντιτίθεται  στην πραγματικότητα αλλά αποτελεί μέρος της όπως  και τα όνειρα ,και ,όπως έλεγε ο Λακάν ‘’ η φαντασίωση είναι η σκηνοθεσία του πραγματικού ‘’…

 

 

 

Για να μη μακρηγορώ ,ο Αλέξης  μέσα από την συλλογική ομαδοσκεψη και το κλίμα της εποχής έφτασε στην εξουσία το 2015. Θέλω εδώ να παραπέμψω ένα  απόσπασμα από ένα μου άρθρο εκείνης της εποχής που δημοσιεύτηκε λίγο μετρά το 2015:’’ «ο ΣΥΡΙΖΑ, ένα  αριστερής καταγωγής κόμμα, έγινε κυβέρνηση μαζί με το δεξιό, εθνολαϊκιστικό  κόμμα, ΑΝΕΛ δυο φορές, τον Ιανουάριο αλλά και τον Σεπτέμβριο του  2015. Πρόδρομος της παράδοξης συνύπαρξης Αριστεράς-Δεξιάς ήταν οι «πλατείες» και οι «αγανακτισμένοι» του  2011. Κι εδώ επισημαίνουμε μια σιωπηλή παράλειψη: ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ, επί ηγεσίας Αλαβάνου, υποστήριξε την εξέγερση του «Δεκέμβρη του 2008», αποφεύγει  πλέον κάθε αναφορά σ' αυτήν. Αντίθετα, αναφέρεται συστηματικά στις «πλατείες» και στο «κίνημα των αγανακτισμένων». Ο Δεκέμβρης του 2008 έδειχνε το βάραθρο της εξέγερσης, την σχάση του πολιτικού, το χάος του πραγματικού πίσω από την φαντασίωση. Αντίθετα, οι πλατείες  των αγανακτισμένων  θεμελίωσαν την φαντασίωση, μιας εύκολης λύσης: της «Πολιτικής χωρίς το Πολιτικό», της «άμεσης» Δημοκρατίας, της απολιτικής «εθνικής ενότητας».

Κεντρικό σημαίνον των κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ γίνεται ο λαός: στον προγραμματικό του λόγο ως Κυβέρνηση, τον Ιανουάριο του 2015, ο πρωθυπουργός Τσίπρας δήλωνε ταπεινά: „Η σημερινή κυβέρνηση μπορεί απλά να είναι η φωνή αυτού του λαού, στην τιμή και την ιστορία, που κουβαλά αυτός ο λαός, εμείς μόνο η θέλησή του μπορούμε να είμαστε." "Είμαστε σάρκα από τη σάρκα αυτού του λαού“ δήλωνε επίσης περήφανος ο ηγέτης του κυβερνώντος αριστερού κόμματος, ενσαρκώνοντας μεταφυσικά τον λαό. ’’Είμαστε κάθε λέξη από το Σύνταγμα αυτής της χώρας και αυτό θα υπηρετήσουμε μέχρι τέλους“’[9] ξεχνώντας  ότι το Σύνταγμα είναι κυρίως ένα νομικό και όχι ιερό κείμενο, και πως το να ισχυρίζεται κάποιος - κόμμα ή πρόσωπο - ότι το ενσαρκώνει, τότε είναι σα να λέει l'état, c'est moi. Διότι η έννοια του Συντάγματος έγκειται ακριβώς στο ότι περιλαμβάνει όλους: δεν είναι προσωποποιημένο το Σύνταγμα, είναι «δικό τους και δικό μας» και  η λέξη «Λαός»  όταν την χρησιμοποιούμε για να νομιμοποιήσουμε την δική μας πολιτική πράξη, θυμίζει την επίκληση του Θεού από τους λογής-λογής φονταμενταλιστές: «Θεού θέλοντος» - «ο Λαός το θέλει».

 „Πιστεύω στις επόμενες ημέρες θα έχουμε συμφωνία“, δήλωνε το καλοκαίρι του 2015 ο  πρωθυπουργός Τσίπρας, για να προσθέσει: „Σε περίπτωση, όμως, που δεν έχουμε λύση εντός του πλαισίου τότε θα τεθεί στην κρίση του ελληνικού λαού“.[10] Όμως το δημοψήφισμα του καλοκαιριού πραγματοποιήθηκε ως μια μάλλον παγκόσμια πρωτοτυπία: ένα δημοψήφισμα, όπου ο λαός δεν αποτελούσε τον τελικό κριτή μιας νομικής-πολιτειακής διαδικασίας, όπως π.χ. το δημοψήφισμα του 1974 για το είδος του πολιτεύματος της χώρας (προεδρευομένη ή βασιλευομένη Δημοκρατία) αλλά χρησιμοποιήθηκε απλώς ως εργαλείο στήριξης στις διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης. Εν τέλει, ο ηγέτης μετάτρεψε το «Όχι» σε «Ναι» στη συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, που σφραγίστηκε με το λεγόμενο «τρίτο Μνημόνιο».

Συνήθως οι λαϊκισμοί χρησιμοποιούν εργαλειακά τα συναισθήματα που διεγείρουν. Το  2011  μαζί με τα πρώτα  Μνημόνια ξέσπασε η «οργή του Λαού» και η «αγανάκτηση» των πλατειών η οποία αξιοποιήθηκε πολλαπλώς και από πολλούς στα επόμενα χρόνια. Το κεντρικό σύνθημα του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του Ιανουαρίου 2015 ήταν η «Ελπίδα», ένα ζεστό και θετικό συναίσθημα. Όμως, κάτω από τα ρητά, προγραμματικά συναισθήματα κείτονται τα υπόκωφα και, κάτω από την τελευταία αναλαμπή ελπίδας, η απόγνωση. Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου το τρίτο Μνημόνιο, η αποδοχή της πραγματικότητας - ως καλυμμένος  κυνισμός - αντικατέστησε  εν μέρει την πολιτική του Λαϊκισμού και της Ελπίδας. Μένει να δούμε την συνέχεια ή το τέλος (αυτής) της ιστορίας.»  (Το άρθρο μου εδω )

 Τώρα  ας σκεφτούμε λίγο ότι με τον Τσίπρα συμβαίνει ότι ακριβώς συνέβαινε πάντα με τους χαρισματικούς  ηγέτες : εγκλωβίζονται στο χάρισμα  τους και απομένουν  μόνοι. Ο κόσμος που ή τους λατρεύει η  τις μισεί – δεν υπάρχει απέναντι τους μέσος  όρος . Και είναι καταδικασμένοι να κάνουν θαύματα  ,αλίμονο τους αν δεν κάνουν διαρκώς . Θυμάμαι που είχα διαβάσει ένα διήγημα του Οργουελ μικρός  ,στη συλλογή του ‘’Μέρες της Μπουρμα ‘’ όταν ήταν αστυνομικός  κάπου στα  Ινδίες και οι χωρικοί  του ζήτησαν να σκοτώσει έναν τρελαμένο και επικίνδυνο πλέον ελέφαντα : το λέω από μνήμης , είχαν μαζευτεί γύρω του και περίμεναν  από τον σαχιμπ  να κάνει το θαύμα ,αλίμονο του αν δεν το έκανε ,θα τον κατασπάραζαν . Η εξουσία του χαρισματικού  προέρχεται από τα θαύματα ,από αυτή την μεταβίβαση πίστης σε αυτόν  από την απέκδυση της ευθύνης . Μη περιμένετε από τους οπαδούς ενός χαρισματικού ηγέτη  να είναι …’’ενεργοί πολίτες ‘’ το ένα  -η ιδιότητα του οπαδού  αναιρεί το άλλο. Κοντολογίς ο Τσίπρας πιάστηκε στη φάκα των υποσχέσεων που έδινε και των φαντασιώσεων που καλλιεργούσε ‘’ θα σχίσω τα μνημόνια’’ . Και τον αφήσαν  να μπει  στον λάκκο των Λέοντων  σε ένα συμβούλιο κορυφής  όπου είχε να αντιμετωπίσει – αυτός ένας νεαρός και άμαθος ηγέτης  ενός εύπιστου και αμαθούς λαού που μόλις είχε κάψει τις γέφυρες πίσω του  με το όχι στο Δημοψήφισμα – όλα μα όλα τα Μούτρα της Ευρώπης όπου η Μέρκελ και ο Σόιμπλε  ήταν , σε σχέση με τα αλλά ‘’υποκείμενα  της ιστορίας ‘’ οι ..καλλίτερες περιπτώσεις .

Τι  να άκουσε ο Τσίπρας εκείνες τις 17 ώρες εκεί μέσα ;

 Πάντως πάρα την kolotoumpa τις εκλογές τις πηρέ τον Σεπτέμβριο  και νόμισε ότι το τραύμα ξεπεράστηκε ..Αμ δε !!!! Το τραύμα του Δημοψηφίσματος  και των κλειστών  Atm  δεν ξεπεράστηκε .απλώς ΑΠΩΘΗΘΗΚΕ  . 

Και δεν ήταν ένα προσωπικό τραύμα αλλά ένα συλλογικό , κοινωνικό , πολιτισμικό τραύμα  πράγμα που σημαίνει ότι το εκμεταλλευτήκαν πολλαπλώς οι διαμορφωτές  κοινής  γνώμης και τα ΜΜΕ . Επιπλέον  το  κάθε τραύμα  Δεν πονάει την στιγμή που το υφίστασαι αλλά αργότερα , Την άλλη μέρα , τον άλλο μηνά η -στην περίπτωση μας  , ύστερα  από χρόνια. Το τραύμα  του 2015  έχει επιπλέον να κάνει με την αιφνίδια  συνειδητοποίηση , την Πικρή μάλλον συνειδητοποίηση του ελληνικού λαού ότι Δεν υπάρχει επιστροφή στο παλιό κυρίαρχο εθνικό κράτος  και στην εποχή του Ανδρέα η του Καραμανλή ότι δεν  είμαστε πια  μόνοι   και ‘’κυρίαρχος λαός’’ Μετα την επανάσταση της ελπίδας η αντεπανάσταση της απόγνωσης..................

    ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ