Αναγνώστες

Κυριακή 31 Ιανουαρίου 2016

Θανάσης Τζαβάρας, 1939-2016 Γιάννης Σταυρακάκης /Εφ. των Συντακτών

Θανάσης Τζαβάρας, 1939-2016

Εκτός από λύπη και θλίψη για την απώλεια ενός ξεχωριστού φίλου, ενός άξιου κλινικού και δασκάλου της ψυχανάλυσης, η είδηση για τον θάνατο του ψυχίατρου και ψυχαναλυτή Θανάση Τζαβάρα προκάλεσε πάνω απ’ όλα έκπληξη. Οχι μόνο γιατί ο Θανάσης ήταν ακόμα ακμαίος πνευματικά.
Αλλά και γιατί είχε κατορθώσει, με τον σπάνιο και τολμηρό αναστοχασμό του πάνω στο ζήτημα του θανάτου –και μάλιστα όχι μόνο του θανάτου εν γένει, αλλά και του ίδιου του δικού του θανάτου–, να δημιουργήσει την εντύπωση ότι είχε γεφυρώσει το κατώφλι ανάμεσα στη ζωή και το επέκεινα. Και ότι, ως εκ τούτου, θα μπορούσε για πάντα να θρονιαστεί ανάμεσά τους, τρώγοντας και πίνοντας, κουβεντιάζοντας με φίλους και αφηγούμενος, όπως πάντα, τις πιο γοητευτικές ιστορίες.
Γιατί ο Τζαβάρας, χωρίς αστεία, ενσάρκωσε με τον πιο σαφή και αμετακίνητο τρόπο το φροϋδικό παράδειγμα. Ως γνωστόν, ο Freud παραλαμβάνει το παλιό λατινικό γνωμικό «Si vis pacem, para bellum» («Αν θέλεις την ειρήνη, προετοιμάσου για τον πόλεμο») και το μετουσιώνει σε μια προσωπική ηθική προστακτική: 
«Si vis vitam, para mortem» («Αν θέλεις τη ζωή, προετοιμάσου για τον θάνατο).
Πιστός στη θεωρητική επεξεργασία του, ο Freud θα αφήσει την τελευταία του πνοή στο Λονδίνο, το 1939, έχοντας συμφωνήσει με τον γιατρό του, Max Schur, την πραγματοποίηση ενεργού ευθανασίας. Ο Θανάσης Τζαβάρας, πιστός και ο ίδιος στο παραπάνω φροϋδικό ήθος, δεν θα αναδείξει απλώς στα κείμενά του τη στάση του Freud (από τους λίγους ψυχαναλυτές που το έχουν κάνει), ούτε και θα αρκεστεί να αντιμετωπίσει με τους ασθενείς του το φάσμα του θανάτου και τις προκλήσεις της ζωής – εκείνης που φεύγει και εκείνης που έρχεται στον κόσμο και καλείται να πορευτεί εντός του.
Οταν θα βιώσει και ο ίδιος μια σοβαρή περιπέτεια υγείας, που θα τον φέρει στο χείλος του θανάτου, θα βρει το κουράγιο και το θάρρος να εξιστορήσει την ψυχο-σωματική αλλά και ψυχο-κοινωνική πορεία από τη μεταφορά στο νοσοκομείο και την τρίμηνη παραμονή στη μονάδα εντατικής θεραπείας του «Ευαγγελισμού» πίσω στον κόσμο, αλλά με μια σοφία παραπάνω, ικανή να εμφυσήσει στους γύρω του την ωριμότητα της φροϋδικής στάσης, την οριακή υπέρβαση του φόβου και την αναστοχαστική αποδοχή της έλλειψης στην πιο ριζική της εκδοχή.
Ολα αυτά θα αποτυπωθούν και σε ένα βιβλίο του («Ταξείδι από τα Κύθηρα»), που θα παραμείνει πολύτιμη μαρτυρία αυτής της διαδρομής, συνοψίζοντας τόσο το βιωματικό όσο και το ψυχαναλυτικό παράδειγμα που συνιστά.
Ο Τζαβάρας, βέβαια, δεν αφήνει πίσω του μόνο αυτήν την παρακαταθήκη. Ως νευρολόγος-ψυχίατρος δραστηριοποιήθηκε στη Γαλλία αλλά και στην Ελλάδα σε μια σειρά από θεματικές αιχμής (τη σχέση νευροψυχολογίας και ψυχανάλυσης, την ιστορία της ψυχιατρικής και της ψυχανάλυσης, τη μεθοδολογία και τη θεωρία των πεδίων αυτών, αλλά και τις συγκλίσεις τους με τη γλωσσολογία, τη λογοτεχνία κ.λπ.).
Πρωτοστάστησε στην καταξίωση του φροϋδικού και του λακανικού λόγου, συμμετέχοντας σε όλες τις προσπάθειες εκκίνησης και στήριξης σχετικών πρωτοβουλιών (σεμιναριακών, εκδοτικών κ.λπ.) που πραγματοποιήθηκαν στον ελληνικό χώρο τις τελευταίες δεκαετίες. Υπήρξε από τους εμψυχωτές της δεύτερης γενιάς ψυχαναλυτών που, μετά τη μάλλον άδοξη προσπάθεια της πρώτης γενιάς (Εμπειρίκος, Κουρέτας, Ζαβιτσιάνος) υπό την αιγίδα της Μαρίας Βοναπάρτη, θα επιτύχουν την εδραίωση ενός ακμαίου ψυχαναλυτικού πεδίου στον ελληνικό χώρο.
Ταυτίστηκε με το σημαντικό περιοδικό «Εκ των υστέρων» και με την ψυχαναλυτική σειρά βιβλίων «Τρίαψις λόγος», ενώ δίδαξε σε πληθώρα πανεπιστημίων, ολοκληρώνοντας την υπηρεσία του ως καθηγητής της Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας των Νευροεπιστημών και της Ψυχιατρικής στο Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας των Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Τέλος, δεν κουράστηκε ποτέ να βοηθά το έργο των νέων ανθρώπων μέσα από την καθοδήγηση διδακτορικών διατριβών, ερευνητικών προσπαθειών και εκδόσεων, μέσα από την πληθωρική του παρουσία και το γάργαρό του γέλιο. Για όλα αυτά θα μας λείψει. Πολύ.
*καθηγητής Πολιτικών Επιστημών, ΑΠΘ



στο τέλος μένουμε σκιές στου καραγκιόζη τον μπερντέ όπως και πάντα ,γαιδαρακο ,πάλι : ΝΤΕ!


σ  αυτό το θρίλερ με κομμένη την χολή
κιενω το θέαμα δεν λέει να τελειώσει

-η παγωμένη μας καρδιά πότε θα λιώσει ,
σαυτο το κούρεμα με μηχανή ψιλή.


- ενώ αρχικά κατηγορούσαμε τον παίχτη
και λοιδωρουσαμε τον κάθε έναν φταίχτη ..

στο τέλος μένουμε σκιές
στου καραγκιόζη τον μπερντέ
όπως και πάντα ,γαιδαρακο  ,πάλι : ΝΤΕ!

Τετάρτη 27 Ιανουαρίου 2016

ο Χριστος Ξανασταυρωνεται ..

ο Χριστος Ξανασταυρωνεται
είμαστε εμείς οι πρόσφυγες στου κόσμου αυτού ,τη άκρη
καθε φορά: είμαστε εμείς , ενός παιδιού το Δάκρυ
στη βάρκα που την γύρισε , είμαστε εμείς ,το Κύμα
στο πτώμα που το ξέβρασε της θάλασσας ,το θύμα


εμείς είμαστε ανέκαθεν του κάθε Φόνου οι θύτες
στην κάθε μας την εκπνοή , που βγαίνει απ'τις Μύτες
εμείς Φονιάδες , φονισσες , εμείς και σκοτωμένοι
μέσα στη θάλασσα , βαθιά , εμείς και οι Πνιγμένοι

κι έτσι καθώς πεθαίνουμε, στην κάθε μέρας Δάκρυ
εμείς ανασταινομαστε σ'αυτής της γης την άκρη
σ'ενα χαμόγελο μωρού , σ'ενα παιδί που παίζει
στη μανα που στρωσε ξανά , μάντηλο στο τραπέζι

σε κάθε μας Παράδεισο σε κάθε Κόλαση μας '
στο μέσα μας το Όνειρο και στη Μικρή ζωή μας...
Π.Θ

Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2016

σαν σολομοι, αναποδα στον ρούν της Ιστοριας


Έτσι βουλιαξαμε ,ξανά , εντός του μέλλοντος μας
κουβαλώντας τα εμφύλια μας τραύματα
Λησμονώντας κάθε μάθημα
απροετοίμαστοι και πάλι, όπως τότε
Πρώτη φορα Αριστερά και δεύτερη και τρίτη
σε μια ατέρμονη επανάληψη
ανήμποροι όπως πάντα
''προσπαθησε '' κι απέτυχε ξανά
και ξανά
έως την τέλεια αποτυχία
 


σαν σολομοί, ανάποδα ,
στον Ρουν της Ιστορίας


Π. Θ

σκέψεις για τον Μηδενισμό της εποχής μας

1. Ενώ ο Μηδενισμός  του 19ου αιώνα στην Ρωσία π.χ (αυτός που περιγράφεται  στους Δαιμονισμένους) αντιδρούσε σε άκαμπτες κοινωνικές και πολιτικές εξουσιαστικές  δομές
 ο σύγχρονος Μηδενισμός δεν αποτελεί αντίδραση στις κυρίαρχες εξουσιαστικές  δομές αλλά - ίσα ίσα - στοιχείο της κυρίαρχης -εξουσιαστικής- Δομής : και ως  στοιχείο του Θεάματος  και ως λογική  Διαρκούς  καταστροφής ως προϋπόθεσης της διαρκούς καινοτομίας της ρευστής -κατά Μπαουμαν - Νεωτερικοτητας και ως δομικού  στοιχείου της Κυρίαρχης  σήμερα μορφής ιδεολογίας που δεν στηρίζεται στην Απόκρυψη αλλά στην παράλληλη επίδειξη  αληθείας και ψεύδους - όχι πια στην Υποκρισία αλλά στον Κυνισμό....
2.  H νεωτερικοτητα-και ο καπιταλισμός που αποτελεί κεντρικό της  τμήμα-  ενέχει και την καταστροφή  του παλιού . Ως  modernite  εξαρχής καταβροχθίζει  την  παλαιά παραδοσιακή κοινωνία ,ως καπιταλισμός  , ως σχεση Χ- Ε -Χ'    δεν μπορεί παρα να καταβροχθίζει την Φύση - και ως φύση εννοείται εδώ και η ''Φυση ''του ανθρώπου- ακόμα και το ανθρώπινο γονιδίωμα είναι σήμερα αντικείμενο εμπορευματοποίησης  - και ''παρθενες'' (ανέγγιχτες από την εμπορευματοποίηση  περιοχές ). Στις μέρες μας  ζούμε στην πρώτη Πλανητική πλήρως μεταπαραδοσιακή  κοινωνία - η παράδοση έχει Πλήρως εξαφανιστεί  η μετατραπεί σε Life style, εμπόρευμα  αεροδρομίων , τουριστικό αξιοθέατο .. Το ίδιο και η Φύση..
3. Συνεπώς η νεωτερικοτητα σήμερα - και ο καπιταλισμός δεν μπορεί παρα να στραφεί στην καταβρόχθιση του εαυτού του Όπως εκείνο το μυθικό φίδι- ο ουροβορος όφις - δεν μπορεί παρα να τρώει  την ουρά  του... Οι σημερινές Περιφράξεις -  απαραίτητες για την διαρκή  επανασυσωρευση του κεφαλαίου δεν αφορούν  πλέον εξω καπιταλιστικές - προνεωτερικες περιοχές  αλλά τα ίδια  τα θεμέλια της Βιομηχανικής  καπιταλιστικής κοινωνίας που αναλώνονται θυσιάζονται ως καυσόξυλα-καύσιμο -πρώτη υλη για την   Ρευστή νεωτερικοτητα  και τονΝεο καπιταλισμό..
4. Σ' αυτήν την διαδικασία η κουλτούρα και η ιδεολογία ενέχουν την αισθητική της..''δημιουργικής '' Καταστροφής:Να κάψουμε το παλιό - ώστε να  οικοδομηθεί πάνω στις στάχτες του παλιού το νέο γίνεται όλο και περισσότερο κυρίαρχο στοιχείο του  ρευστού καπιταλισμού των ημερών μας .. Μια διαρκής κινητικότητα  εις το Άπειρον σε συνθήκες   επιταχυνομενης ρευστοτητας σχεδον εξαερωσης : η αισθητική του Μηδενισμου  ενσωματώνεται πληρως στην  κουλτούρα του Νεου καπιταλισμου των ημερων μας..
 συνεχίζεται

Δευτέρα 25 Ιανουαρίου 2016

Γεννήθηκα Το εγραψα στις15/12/2008





-
Γεννήθηκα στα Μέσα του Αιώνα
Και ζώ σ' εναν-που λιώνει Παγετώνα
-Μεγάλωσα μέσα στη Ζάλη του εξήντα

και έζησα την χαρά των εβδομήντα

Μπήκα στα δύσκολα εκεί στα τέλη Του Ογδόντα
(κι άρχισα να αναρωτιέμαι για τα Όντα )
και σακατεύτηκα στη ν Αλαφράδα του ενενήντα
- και μπηκα -για καλά πια - στα πενήντα..
κι εγινε η αγάπη μου Γκρεμός μου
και μετεβλήθη εντος μου
ο ρυθμός του κοσμου

Michel Foucault,Για την υπεράσπιση της κοινωνίας(Παραδόσεις 1976) Μτφ Τιτίκα Δημητρούλια ,Πρόλογος Στέφανος Ροζάνης, Εκδόσεις Ψυχογιός Αθήνα 2002

Βιβλιοπαρουσιαση που Δημοσιευτηκε στο Περιοδικό ΕΝΕΚΕΝ
του Πετρου Θεοδωρίδη
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Το βιβλίο «Για την υπεράσπιση της Κοινωνίας» περιλαμβάνει παραδόσεις του Μισέλ Φουκώ στο College de France, όπου κατείχε από το 1970 την έδρα της Ιστορίας των Συστημάτων της Σκέψης. Πρόκειται για τις 12 παραδόσεις που έγιναν κατά το διάστημα από 7/1/1976 μέχρι 17/3/1976 και εκδόθηκαν το 1977 από τους εκδοτικούς οίκους Gallimard/Le Seuil
Στόχος μας είναι-λέει ο Φουκώ- να προσδιορίσουμε διαμέσου των μηχανισμών, και των σχέσεών τους, τα διάφορα συστήματα εξουσίας, «Για να αναλύσουμε συγκεκριμένα τις σχέσεις εξουσίας θα πρέπει να αφήσουμε κατά μέρος το νομικό μοντέλο της κυριαρχίας το οποίο προϋποθέτει το άτομο ως υποκείμενο φυσικών δικαιωμάτων. Θα πρέπει να μελετήσουμε την εξουσία με βάση την ίδια την σχέση(..).τον τρόπο με τον οποίο οι σχέσεις καθυπόταξης κατασκευάζουν υπηκόους».

Ετσι ο Foucault σημειώνει ότι «Με την εξέλιξη των κρατών από τις αρχές του Μεσαίωνα και εξής οι πόλεμοι έχουν την τάση να συγκεντρωθούν σε μια κεντρική εξουσία καταλήγουν σιγά σιγά να γίνουν προνόμιο του κράτους:Η κοινωνία ετσι [...]αντικαταστάθηκε σταδιακά από ένα κράτος με στρατιωτικούς θεσμούς στη διάθεση του .Δημιουργήθηκε λοιπόν ένας λόγος σχετικά με τις σχέσεις κοινωνίας και πόλεμου» Ο πολεμικός λόγος στον οποίο αναφέρεται ο Φουκώ είναι ένας λόγος ιστορικό πολιτικός –πολύ διαφορετικός από τον φιλοσοφικονομικό λόγο. Σε αυτό το συγκεκριμένο σχήμα ανάλυσης -μας λέει ο Foucault -το ομιλούν υποκείμενο βρίσκεται εντός της μάχης, έχει αντιπάλους, πολεμά για τη νίκη. Επιδιώκει να επιβάλλει ένα δίκαιο ,πρόκειται όμως για το δικό του δίκαιο, με τη σφραγίδα της κατάκτησης,:είναι το φυλετικό δικαίωμα ,των εισβολών ή των κατακτήσεων«Πρόκειται για ένα λόγο που αντίστρεφε τις παραδοσιακές αξίες κατανόησης. και ερμηνείας της ιστορίας:Ως αρχή αποκωδικοποίησης θα πρέπει να προβληθεί η σύγχυση της βίας, των παθών, του μίσους και της αντεκδίκησης.»Αυτός ο λόγος περί πολέμου αναπτύσσεται κυρίως κατά τον 17ο αιώνα στην αρχή στην Αγγλία, στην αντιπολίτευση των κοινοβουλευτικών και στους πουριτανούς, με τη ιδέα ότι η αγγλική κοινωνία είναι από τον 9ο αιώνα και εξής μια κοινωνία κατάκτησης:η μοναρχία και η αριστοκρατία, με τους δικούς τους θεσμούς είναι νορμανδικής προέλευσης ενώ ο σαξονικός λαός έχει διατηρήσει με πολύ κόπο ορισμένα στοιχεία από τις πρωταρχικές το ελευθερίες. Ανάλογη ανάλυση συναντάμε στους αριστοκρατικούς κύκλους της Γαλλίας στα τέλη της βασιλείας του Λουδοβίκου IΔ ( με τον Boulainvilliers,) αυτή τη φορά όμως η αφήγηση της ιστορίας και η διεκδίκηση των δικαιωμάτων αφορά τους νικητές:η γαλλική αριστοκρατία προβάλλοντας τη γερμανική της καταγωγή αποκτά ένα δικαίωμα κατάκτησης και απόλυτης επιβολής σε όλους τους κατοίκους, Γαλάτες και Ρωμαίους καθώς και προνόμια σε σχέση με τη βασιλική εξουσία.



Στην συνέχεια των παραδόσεων του ο Foucault διευκρινίζει την αντίληψη του για την ανάλυση της εξουσίας η εξουσία ,πρέπει να αναλύεται ως κάτι που λειτουργεί μόνο αλυσσιδωτά. Η εξουσία ασκείται ως δίκτυο:τα άτομα μονίμως υφίστανται και την ίδια στιγμή ασκούν την εξουσία. Δεν αποτελούν ποτέ ένα ακίνητο στόχο της εξουσίας, αποτελούν μονίμως τους διαύλους της. Με άλλα λόγια, η εξουσία διαμετακομίζεται μέσω των ατόμων, δεν ασκείται επ ¨αυτών Το άτομο είναι ένα αποτέλεσμα της εξουσίας και επειδή ακριβώς συνιστά αποτέλεσμα της, είναι παράλληλα και δίαυλος της: η εξουσία διακινείται διαμέσου του ατόμου το οποίο έχει δημιουργήσει


Για τον Foucault, κατά τον 19ο αιώνα συμβαίνει μια κρατικοποίηση τρόπο τινά της βιολογικής κατάστασης:Κατά τον 17ο και 18ο αιώνα εμφανίζονται ορισμένες τεχνικές της εξουσίας που επικεντρώνονταν κυρίως στο σώμα του ατόμου: τεχνικές που αυξάνουν την δύναμη των σωμάτων αυτών με την άσκηση, την προπόνηση κ.λ.π που αποτελούσαν επίσης τεχνικές εξορθολογισμού και αυστηρής οικονομίας μιας εξουσίας που όφειλε να ασκεί με οικονομία ένα ολόκληρο σύστημα επιτήρησης , ιεραρχιών, εποπτειών, έγγραφων, σχέσεων:τεχνολογία που ονομάζει πειθαρχική τεχνολογία της εργασίας .Κατά το δεύτερο ήμισυ του 18ου αιώνα όμως, εμφανίζεται κάτι νέο, μια άλλη τεχνολογία της εξουσίας η οποία δεν είναι πειθαρχική, που εφαρμόζεται, όχι στο σώμα αλλά στη ζωή των ανθρώπων, δεν αφορά τον άνθρωπο σώμα αλλά τον ζώντα-άνθρωπο. Η πειθαρχία προσπαθεί να διευθύνει το πλήθος των ανθρώπων:το πλήθος αυτό μπορεί να αποδομηθεί σε σώματα ατόμων προς εκπαίδευση, επιτήρηση, χρήση, τιμωρία. Η δεύτερη εξουσία δεν εξατομικεύει αλλά μαζικοποιεί, δεν κινείται στην κατεύθυνση του ανθρώπου-σώματος αλλά του ανθρώπου –είδους. Μετά την ανατομικοπολιτική του ανθρώπινου σώματος που δημιουργείται στη διάρκεια του 18ου αιώνα εμφανίζεται στα τέλη του ίδιου αιώνα κάτι διαφορετικό η «βιοπολιτική »του ανθρώπινου είδους.με πρώτα αντικείμενα το ποσοστό γεννήσεων και θανάτων, τον ρυθμό αναπαραγωγής, τη γονιμότητα του πληθυσμού ,τις πρώτες δημογραφικές μετρήσεις, στατιστική μέτρηση ,βιοπολιτική που δεν ασχολείται μόνο με την γονιμότητα όσο και με τη νοσηρότητα, καθώς στα τέλη του 18ου αιώνα το ζήτημα δεν ήταν οι επιδημίες αλλά οι ενδημίες: η μορφή δηλαδή, η φύση η έκταση, η διάρκεια , η ένταση των κυρίαρχων σε ένα πληθυσμό ασθενειών. Αυτά τα φαινόμενα αρχίζουν να λαμβάνονται υπ ’όψη στα τέλη του 18ου αιώνα και οδηγούν στη θέσπιση μιας ιατρικής της οποίας σημαντικότερη λειτουργία θα είναι πια η δημόσια υγιεινή.


Κατά τον Foucault στην νέα βίο-τεχνολογία της εξουσίας δεν έχουμε να κάνουμε, ούτε με την κοινωνία, ούτε με το άτομο –σώμα αλλά με ένα νέο πολλαπλό σώμα:με την έννοια του πληθυσμού. Εμφανίζεται δηλαδή με την τεχνολογία της βιοπολιτικής, η τεχνολογία της εξουσίας επί του πληθυσμού αυτού καθ αυτόν, επί του ανθρώπου ως έμβιου όντος, ,η εξουσία του «διδόναι ζωή».Η βιοπολιτική αυτή αναπτύσσεται παράλληλα με την σταδιακή απαξίωση του θανάτου: Η μεγαλοπρεπής ,τελετουργική ,δημόσια αναπαράσταση του θανάτου σταδιακά απαλείφθηκε από τα τέλη του 18ου αιώνα και ως τις μέρες μας. Σήμερα ο θάνατος έχει γίνει κάτι το «απόκρυφο, ιδιωτικό ,επαίσχυντο».Το γεγονός αυτό οφείλεται -κατά Foucault -σε μια μεταβολή των τεχνολογιών εξουσίας.Παλιά (και ως τα τέλη του 18ου αιώνα)ο θάνατος αποτελούσε την μετάβαση από την μια εξουσία στην άλλη, ,όπου η μία ήταν η εξουσία του ηγεμόνα επί της γης και η άλλη του ηγεμόνα εν τοις ουρανοίς. Ο θάνατος αποτελούσε επίσης τη μεταβίβαση της εξουσίας του θνήσκοντας, η οποία μεταβιβαζόταν στους επιζώντες :τα τελευταία λόγια, οι τελευταίες συστάσεις, οι τελευταίες επιθυμίες, οι διαθήκες κ.λ.π. Τώρα όμως, που η εξουσία παρεμβαίνει κυρίως για να παρατείνει τη ζωή, για να ελέγξει τα ατυχήματα ,τα απρόοπτα τις αναπηρίες , ο θάνατος ,ως πέρας του βίου γίνεται ξαφνικά το πέρας, το όριο, το τέλος της εξουσίας. Σε σχέση με την εξουσία, είναι ένα στοιχείο εξωτερικό:βρίσκεται εκτός του πεδίου της και η εξουσία μπορεί να το ελέγξει μόνο γενικά, σφαιρικά, στατιστικά. Η εξουσία δεν έχει επιρροή στο θάνατο αλλά στη θνησιμότητα. Επομένως ,ο θάνατος εμπίπτει πλέον ,στη σφαίρα της ιδιωτικής ζωής, της απολύτως προσωπικής ιδιωτικής ζωής. Ετσι κατά τον Foucault από τον 18ο αιώνα και μετά έχουμε δυο τεχνολογίες της εξουσίας ,που δημιουργούνται με κάποια χρονική απόσταση μεταξύ τους και αλληλεπικαλύπτονται. Έχουμε μια πειθαρχική τεχνική: επικεντρώνεται στο σώμα:τα αποτελέσματα της είναι εξατομικευμένα, χειρίζεται το σώμα ως εστία δυνάμεων οι οποίες πρέπει να καταστούν χρήσιμες και μαζί ευπειθείς. Και έχουμε και μια διαφορετική τεχνολογία, η οποία δεν επικεντρώνεται πια στο σώμα αλλά στη ζωή:μια τεχνολογία που συγκεντρώνει τα μαζικά φαινόμενα, που έχει στόχο να ελέγξει τα συγκυριακά συμβάντα που δεν αποσκοπεί στην ατομική εκπαίδευση αλλά στη συνολική ισορροπία, στην ασφάλεια του συνόλου. Μια τεχνολογία η οποία είναι και στις δυο περιπτώσεις μια σωματική τεχνολογία, στην μια όμως το σώμα θεωρείται σε επίπεδο ατόμου, ως οργανισμός προικισμένος με ικανότητες, ενώ στην άλλη τα σώματα εντάσσονται σε συνολικές βιολογικές διαδικασίεςΕτσι έγιναν δυο προσαρμογές στην μηχανική της εξουσίας.


Η πρώτη προσαρμογή έγινε για να μη διαφύγουν οι λεπτομέρειες:οι μηχανισμοί της εξουσίας προσαρμόστηκαν στο σώμα του ατόμου με την επιτήρηση και την εκπαίδευση – αυτή ήταν η πειθαρχία:. έγινε πολύ νωρίς στον 17ο και 18ο αιώνα ήδη στο σχολείο, το νοσοκομείο, το στρατόπεδα,


Και στη συνέχεια, στα τέλη του 18ου αιώνα, έχουμε μια δεύτερη προσαρμογή, που αφορά τα συνολικά φαινόμενα σχετικά με τον πληθυσμό, με τις βιολογικές ή βιοικοινωνικές διεργασίες των ανθρώπινων μαζών.Έχουμε λοιπόν δυο ακολουθίες:την ακολουθία σώμα- οργανισμός- πειθαρχία –θεσμοί και την ακολουθία πληθυσμός –βιολογικές διεργασίες –ρυθμιστικοί μηχανισμοί –κράτος:από την μια την οργανική πειθαρχία από την άλλη ένα βιολογικό και κρατικό σύνολο:την βίο-ρύθμιση από πλευράς κράτους


Σε αυτή τη τεχνολογία της εξουσίας υπεισέρχεται ,-σύμφωνα με τον Foucault- ο ρατσισμός. Ο ρατσισμός εντάχθηκε στους μηχανισμούς του κράτους με την ανάδυση της βιοεξουσιας, ως ένας τρόπος για να εισαχθεί επιτέλους στο πεδίο της ζωής, μια τομή ανάμεσα στα στοιχεία που πρέπει να ζήσουν και σε εκείνα που πρέπει να πεθάνουν:η εμφάνιση, η διάκριση, η ιεράρχηση των φυλών, ο χαρακτηρισμός ορισμένων φυλών ως καλών και ορισμένων άλλων ως κατώτερων είναι ένας τρόπος κατακερματισμού του βιολογικού πεδίου, διαχωρισμού της μιας από την άλλη ομάδα, δημιουργίας μιας διαχωριστικής γραμμής βιολογικού τύπου. Θα πρέπει να συμβάλλει στη δημιουργία μιας θετικής σχέσης«όσο πιο πολλούς αφήσεις να πεθάνουν, τόσο περισσότερο για το λόγο αυτό εσύ θα ζήσεις»


Ο ρατσισμός ,ενεργοποιεί αυτή την πολεμικού τύπου σχέση «αν θες να ζήσεις ο άλλος πρέπει να πεθάνει» με ένα νέο τρόπο συμβατό προς την βιο εξουσία: με τον θάνατο του άλλου, το θάνατο της κακής φυλής (του εκφυλισμένου, η του μη φυσιολογικού) η ζωή θα γίνει πιο υγιής και πιο καθαρή.


 Η σχέση αυτή δεν είναι λοιπόν στρατιωτική, πολεμική ή πολιτική: είναι σχέση βιολογική. Οι αντίπαλοι είναι οι εξωτερικοί η εσωτερικοί κίνδυνοι σε σχέση με τον πληθυσμό ,η θανάτωση δεν είναι αποδεκτή στο σύστημα της βίο-εξουσίας παρά μόνο όταν κατατείνει όχι απλώς στη νίκη επί των πολιτικών αντιπάλων, αλλά στην εξόντωση του βιολογικού κίνδυνου και στην ενίσχυση του ίδιου του είδους ή της φυλής



. Ο ρατσισμός είναι η προϋπόθεση για την αποδοχή της θανάτωσης σε μια κοινωνία τυποποίησης Μπορούμε να καταλάβουμε το δεσμό που πολύ γρήγορα δημιουργήθηκε ανάμεσα στη βιολογική θεωρία του 19ου αιώνα και στο λόγο της εξουσίας. Κατ ουσίαν η εξελικτική θεωρία υπό την ευρεία έννοια της -όχι τόσο η ίδια η θεωρία του Δαρβίνου αλλά η δέσμη των εννοιών της -(ιεραρχία των ειδών ,πάλη μεταξύ των ειδών για την επιβίωση, επιλογή που εξολοθρεύει τους λιγότερο προσαρμοσμένους) έγινε κατά τον 19ο αιώνα ένας τρόπος μεταγραφής του πολιτικού λόγου σε όρους βιολογικούς.




Στο εξής, ο πόλεμος θα έχει να κάνει με την καταστροφή του πολιτικού αντιπάλου αλλά και της αντίπαλης φυλής επίσης, που θεωρείται πλέον και ως βιολογικός κίνδυνος. Ακόμα περισσότερο όμως ο πόλεμος θα εμφανισθεί στα τέλη του 19ουαιώνα ως ένας τρόπος ενίσχυσης της ίδιας της(δικής μας) φυλής, ως ένας τρόπος ανανέωσης της. «Όσο πιο πολλοί από μας πεθάνουν, τόσο πιο καθαρή θα είναι η φυλή στη οποία ανήκουμε »Η ιδιαιτερότητα του σύγχρονου ρατσισμού κατά τον Foucault αφορά την τεχνική της εξουσίας, τη λειτουργία του κράτους, το οποίο είναι υποχρεωμένο να χρησιμοποιεί τη φυλή, την εξόντωση των φυλών και την κάθαρση της φυλής. Σε τελική ανάλυση ο ναζισμός αποτελεί όντως την ανάπτυξη των νέων μηχανισμών εξουσίας. Στο ναζιστικό κράτος, το μόνο κράτος στο οποίο οι βιολογικές ρυθμίσεις λαμβάνονται τόσο επίμονα υπόψη: : (αναδοχή του βιολογικού στοιχείου της τεκνοποίησης , της κληρονομικότητας , της ασθένειας ,των ατυχημάτων )ο έλεγχος των απρόοπτων που χαρακτηρίζουν τις βιολογικές διαδικασίες ήταν ένας από τους άμεσους στόχους του καθεστώτος.






Παράλληλα όμως με την καθολικά προστατευτική, ρυθμιστική και πειθαρχική κοινωνία έχουμε τη αποχαλίνωση της δολοφονικής εξουσίας, της εξουσίας της θανάτωσης που διατρέχει όλο το κοινωνικό σώμα της ναζιστικής κοινωνίας: δεν παρέχεται στο κράτος μόνο, αλλά σε μια σειρά ατόμων (τάγματα Εφόδου, Ες –Ες ).Στο ναζιστικό κράτος όλος ο κόσμος έχει δικαίωμα ζωής και θανάτου πάνω στο γείτονα του ,έστω και διάμεσου της κατάδοσης. Ο πόλεμος στο ναζισμό παρουσιάζεται ως η έσχατη και αποφασιστική φάση όλων των πολιτικών διαδικασιών:η πολιτική οφείλει να καταλήγει στον πόλεμο. Στόχος του ναζιστικού καθεστώτος δεν είναι απλώς η καταστροφή των άλλων φυλών ,αλλά και η έκθεση της ίδιας της φυλής στον απόλυτο και καθολικό κίνδυνο του θανάτου. Ο κίνδυνος του θανάτου εγγράφεται μεταξύ των θεμελιακών καθηκόντων της ναζιστικής υπακοής και μεταξύ των κυριοτέρων στόχων της πολιτικής του. Ο πληθυσμός ,μόνο αν εκτεθεί ,στο σύνολο του, καθολικά στο θάνατο, θα μπορέσει να γίνει μια ανώτερη φυλή να αναγεννηθεί έναντι των άλλων φυλών οι οποίες θα έχουν εξολοθρευτεί ολοκληρωτικά, ή θα έχουν τελεσίδικα υποδουλωθεί. Στους ναζί έχουμε ένα απολύτως ρατσιστικό κράτος ,δολοφονικό και αυτοκτονικό. χαρακτηριστικά που άλληλα επικαλύπτονται τόσο στη τελική λύση (η οποία είχε στόχο διάμεσου των Εβραίων να εξοντώσει όλες τις άλλες φυλές, σύμβολο και έκφραση των οποίων ήταν οι Εβραίοι)του 1942-1943. και στη συνέχεια στο τηλεγράφημα 71 με το οποίο ο Χίτλερ τον Απρίλιο του 1945 διάτασσε την καταστροφή των συνθηκών ζωής του ίδιου του γερμανικού Λαού .


αποσπασμα απο εδώ:

Θάνος Λίποβατς. Οι μεταμορφώσεις της Εβραιοφοβίας. αναδημοσιευση απο το Athens Review of Books, Ιανουάριο 2011.


Θάνος Λίποβατς. Ομότ. Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου Αθήνα
Οι μεταμορφώσεις της Εβραιοφοβίας. *

            Ο P.-A. Taguieff συνοψίζει στο τελευταίο του δοκίμιο «Τι είναι  ο αντισημιτισμός;» (εκδόσεις της Εστίας, Αθήνα 2011), ορισμένα  από τα κύρια χαρακτηριστικά του αντισημιτισμού.   Το βιβλίο αυτό είναι πολύ χρήσιμο γιατί είναι εύχρηστο, παραπέμποντας  για περαιτέρω εμβάθυνση στα άλλα, μεγάλα βιβλία του.
            Ο «αντισημιτισμός»  είναι ένας  αμφιλεγόμενος, ψευδοεπιστημονικός όρος. Η μελέτη των ιστορικών στοιχείων που οδήγησαν στο τελευταίο τρίτο του19ου αιώνα, στην ανάδυση του όρου, γίνεται  σαφές ότι δεν υπάρχει  μία ιστορική ομοιογένεια και μία συνέχεια της εβραιοφοβίας. Στην παγανιστική  αρχαιότητα υπήρχε την εποχή της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας σε πολλούς η άποψη, ότι οι Εβραίοι είναι «εχθροί του ανθρωπίνου γένους»  και «αθεϊστές».  Παρόμοιες κατηγορίες υπήρξαν και εναντίον των χριστιανών. Αυτό γιατί θεωρούσαν ότι ο Ενας, αόρατος Θεός καταργεί  τους πολλούς, εθνικούς, ορατούς θεούς.
Από την ίδρυση της χριστιανικής αυτοκρατορίας και τον φανατισμό της θεσμικής εκκλησίας (Μεγ.Κωνσταντίνος), η κυρίαρχη άποψη οδήγησε  στον θρησκευτικό αντιιουδαϊσμό, ο οποίος έτσι διαιωνίστηκε, σε Ανατολή και Δύση. Η κατάσταση χειροτέρεψε ιδιαίτερα μετά την πρώτη σταυροφορία (1096), με πογκρόμ, διωγμούς, αναγκαστικές βαπτίσεις των Εβραίων , κτλ,. εξ   αιτίας του πρωτόγονου  λαϊκισμού. Η ηγεσία της εκκλησίας και οι ηγεμόνες στη Δύση κατά κανόνα προστάτεψαν τους Εβραίους, που έγιναν  θύματα συκοφαντιών και λεηλασιών.
Ο Διαφωτισμός μετά το 1700 επέφερε σημαντικές θετικές αλλαγές  στην κατάσταση στην Ευρώπη. Ωστόσο ένα άλλο ρεύμα του Διαφωτισμού, έδειξε ενάντια στο κήρυγμα της ανεκτικότητας, την «διαλεκτική του Διαφωτισμού». Μέσα από το αντιχριστιανικό, αθεϊστικό μίσος  ενάντια στο χριστιανισμό θεωρήθηκε και  η ιουδαϊκή θρησκεία (με τις παραδόσεις και τα τελετουργικά της) ως μία δεισιδαιμονία, η οποία όφειλε να εξαφανιστεί με την «πρόοδο» του ορθού, κριτικού Λόγου. Ετσι μεγάλα  ονόματα διαφωτιστών,  όπως ο Βολταίρος και ο Μαρξ, δεν απέφυγαν αντιιουδαϊκές εκφράσεις στα γραπτά τους.   Η κατάσταση αυτή επιδεινώθηκε  μετά τα μέσα του 19ου αιώνα, με την κυριαρχία της  θετικιστικής επιστήμης και της εθνικιστικής ιδεολογίας (αλλά και της σοσιαλιστικής).
Η ανάδυση του όρου «αντισημιτισμός» οφείλεται  στον γερμανό σοσιαλιστή και αθεϊστή   W. Marr (1879). Τότε η αναπτυσσόμενη βιολογική επιστήμη οδήγησε στην εδραίωση του φυλετισμού, δηλ. του ρατσισμού, που θεωρήθηκε  ως   κάτι το επιστημονικά προφανές. Η συνέπεια ήταν η αναγέννηση ξεπερασμένων, πρωτόγονων, αντιδραστικών απόψεων στα πλαίσια  μίας ρομαντικής  μυθολογίας, που τόνιζε  την απολυτότητα των ιεραρχικών ιδιαιτεροτήτων, την αναλλοίωτη αιωνιότητα και την μανιχαϊκή αντίθεση  της «ψυχής» της φυλής/κοινότητας απέναντι στις άλλες «φυλές».
Η εθνοτική   και φυλετική αντίληψη διέβρωσε και διαβρώνει  την πεφωτισμένη ιδέα περί έθνους, τα δικαιώματα του ανθρώπου και του πολίτη, όπως τα διατύπωσαν η  γαλλική  και η αμερικανική Επανάσταση. Ο αντιεβραϊσμός  έπαψε να είναι κυρίως θρησκευτικής προέλευσης, και απέκτησε   έναν ψευτοεπιστημονικό, φυλετικό χαρακτήρα. Σ΄αυτή την  νέα μορφή της εβραιοφοβίας, η «σημιτική» (εδώ μόνον οι Εβραίοι) «φυλή» αποτέλεσε την  «κακή φυλή», που βρίσκεται σε αιώνιο πόλεμο με την «ανώτερη, άρεια φυλή».
Ο Taguieff αναφέρεται πως αυτό  οδήγησε  στο να θεωρούνται όλοι οι Εβραίοι  άκριτα ως η συμπύκνωση  όλων των κακών. Εδώ υιοθετήθηκαν δε όλοι οι παραδοσιακοί μύθοι της δαιμονοποίησης του Αλλου (π.χ. των Μασσώνων ή των Ιησουϊτών, κτλ.), όπως της «παγκόσμιας συνωμοσίας»  και του «τελετουργικού φόνου». Ο Τaguieff ορθά τονίζει ότι ο ορθός όρος είναι   «εβραιοφοβία» και όχι «αντισημιτισμός». Ο τελευταίος «ήκμασε» σε ευρεία κλίμακα  από το 1870 μέχρι το 1945, σε μία δύσκολη περίοδο πολέμων, επαναστάσεων και κρίσεων της Ευρώπης, στην οποία κυριάρχησαν παράλληλα ο άκρατος εθνικισμός, ο ιμπεριαλισμός και ο ρατσισμός σε όλες του τις μορφές.
Οι χώρες που διακρίθηκαν στη μαχητική εμφάνιση του αντισημιστιμού πριν από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο (κάτι που έχει καλά ερευνηθεί), υπήρξαν η Γαλλία, η Γερμανία και η Ρωσσία. Ένα από τα κύρια κίνητρα υπήρξε ( και υπάρχει ακόμα) ο φθόνος  ενάντια  στον Άλλο, κάτι για το οποίο    προσφέρεται ιδιαίτερα  ο κοινοτιστικός  λαϊκισμός και ο εθνοτικός, πρωτόγονος αντικαπιταλισμός της δεξιάς και της αριστεράς. Αλλά και τα μορφωμένα στρώματα, και οι ακαδημαϊκοί στα πανεπιστήμια συμμετείχαν εξ ίσου  σ’ αυτό.
Στη  Ρωσσία , σε μία χώρα δίχως την παράδοση της δημοκρατίας και  του διαφωτισμού, από το 1860 και έπειτα, εμφανίστηκαν με τα πογκρόμ οι εξοντωτικές μορφές  της θρησκευτικής και της φυλετικής εβραιοφοβίας. Τότε γράφτηκαν και κυκλοφόρησαν  τα πλαστογραφημένα από την τσαρική μυστική αστυνομία «Οχράνα» τα λεγόμενα «Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών» (το 1897), που έχουν μεταφραστεί  σε όλες τις γλώσσες του κόσμου (και βέβαια και στα ελληνικά), και που αποτελούν την Βίβλο  του αντισημιτισμού. Στη Γαλλία μετά το 1789 οι Εβραίοι χειραφετήθηκαν  και απέκτησαν δικαιώματα όπως και όλοι οι πολίτες. Το ίδιο συνέβη και στη Γερμανία. Ως αντίδραση, υπήρξαν όπως σε όλη την Ευρώπη, λαϊκίστικα, αντισημιτικά κόμματα και οργανώσεις.
Τότε πολλοί δημοκράτες, φιλελεύθεροι και σοσιαλιστές Γερμανοί και Εβραίοι χαιρέτησαν  τη χειραφέτηση και συμμετείχαν ενεργά  στα πλαίσια του έθνους. Η εβραϊκή διανόηση   διέπρεψε ιδιαίτερα  στα πλαίσια  της γερμανικής κουλτούρας. Η τραγική ειρωνεία της ιστορίας  έγκειται στο ότι πολύ σύντομα οι «αφομοιωμένοι», «νεωτερικοί» Εβραίοι που πίστεψαν στις αρχές περί ελευθερίας και ισότητας, ανακάλυψαν ότι «έλειπε κάτι». Γιατί συγχρόνως κυριαρχούσε ο εθνικισμός με έντονα φυλετικά/εθνοτικά στοιχεία, τα οποία απαιτούσαν από τους Εβραίους  την πλήρη αφομοίωση και ομοιογενοποίηση. Αυτό υπήρξε η τραυματική εμπειρία  των ευρωπαίων Εβραίων ήδη πριν από το 1933.Ο εθνικοσοσιαλισμός ανακάλυψε τότε τον «νέο εχθρό», τον χειραφετημένο Εβραίο, ο οποίος ακριβώς είχε εκπληρώσει όλες τις απαιτήσεις των ιθαγενών περί πολιτισμικής ενσωμάτωσης.
Ο εξοντωτικός εθνικοσοσιαλιστικός  αντισημιτισμός  υπήρξε ένα θεμελιακό, μη αναγώγιμο σε άλλες ιδεολογίες, στοιχείο της κοσμοθεωρίας του Α. Χίτλερ.Πολλοί τότε  δεν το πήραν αρχικά στα σοβαρά. Από την άλλη όμως ο Α. Χίτλερ διακατέχονταν από έναν λαϊκίστικο, πρωτόγονο αντιδιαφωτισμό και αντικαπιταλισμό.  Οι δεδηλωμένοι εχθροί του ήταν εξ αρχής, πέραν των Εβραίων, οι  φιλελεύθεροι, οι δημοκράτες και οι σοσιαλιστές αλλά και οι χριστιανοί, και μετά το 1941 οι κομμουνιστές και οι Ρώσσοι.
Η συστηματική εξόντωση (η Shoah, τo Auschwitz) άρχισε, όπως τονίζει ο Τaguieff, μετά στην εισβολή στην Σοβιετική Ενωση το 1941 και οργανώθηκε με άκρα μυστικότητα, κυρίως στα  κατειλημμένα εδάφη της Ανατ. Ευρώπης. Πρέπει να τονιστεί εδώ ότι η σκέψη και η δράση του Α. Χίτλερ  δεν αποτελεί καμμία νομοτελειακή συνέπεια μίας δήθεν γερμανικής ιδιαιτερότητας. Αντίθετα ο εθνικοσοσιαλισμός και οι δράστες του αποτέλεσαν  μία τραυματική ρήξη  στην ιστορία της γερμανικής κουλτούρας.
Η εβραιοφοβία   υπάρχει πάντα, όπως π.χ. στην Ελλάδα ή στη Ρωσσία. Όμως δεν χρειάζεται να υπάρχει με μία εξοντωτική μορφή.  Συχνά εκδηλώνεται  ακόμα και όταν δεν ζουν πλέον Εβραίοι σε μία χώρα. Αυτό δείχνει το σημαντικό ρόλο που παίζει η απωθημένη, συλλογική μνήμη σε κάθε πολιτισμό:  ορισμένοι μύθοι, φήμες, λέξεις-σύμβολα, κτλ. εκφράζουν φαντασιώσεις φθόνου,  εκδίκησης, βίας, που αποκρυσταλλώνονται  και μεταδίδονται από γενιά σε γενιά, αν δεν γίνει  μία συνειδητή και ενεργός  προσπάθεια  υπέρβασης τους.
Σήμερα υπάρχουν στην Ευρώπη νέες μορφές ενός διαφορικού, πολιτισμικού ρατσισμού  απέναντι στις διάφορες μειονότητες μεταναστών. Ιδιαίτερα  η αδυναμία  και η ανικανότητα  των περισσότερων ισλαμικών χωρών να αποδεχθούν με ενεργό και κριτικό τρόπο τις  θετικές και καθολικής εμβέλειας  αρχές  του διαφωτισμού, οδήγησε στο αδιέξοδο. Δηλ. στην επιθετική, (αυτό-)καταστροφική  δράση τρομοκρατικών ισλαμικών ομάδων, τις οποίες ενώνει  το κοινό μίσος και ο φθόνος ενάντια στη Δύση και στους Εβραίους, το οποίο υποδαυλίζουν τα χιτλερικής έμπνευσης ΜΜΕ.    Όμως αυτές οι ομάδες δεν ταυτίζονται με την μωαμεθανική παράδοση, που είχε και έχει, όπως και οι άλλοι 2 μονοθεϊσμοί πολλά πρόσωπα.
Το παλαιστινιακό πρόβλημα  έγκειται στην μέχρι τούδε  υστερική και δημαγωγική  ανικανότητα και μίας φυλετικά συγκροτημένης και διεφθαρμένης παλαιστινιακής κοινωνίας, να βρει  μία βιώσιμη λύση  στο θέμα της νομιμοποιημένης εθνικής ύπαρξης. Ολέθρια είναι δε η στάση της παλαιστινιακής πολιτικής ηγεσίας να μην αναγνωρίζει το δικαίωμα ύπαρξης του κράτους του Ισραήλ, καθώς  και να μην ελέγχει και να ανέχεται τις συνεχείς  δολοφονικές και αυτοκτονικές  απόπειρες διαφόρων ανεξέλεγκτων, εξτρεμιστικών ομάδων κρούσης. Ετσι γεννήθηκε  στις δυτικές χώρες και όχι μόνον,  η ισλαμοφοβία.
Η κλασσική αντισημιτική εβραιοφοβία δεν κυριαρχεί  πλέον  στην Δύση. Όμως ο Τaguieff στο τέλος  του δοκιμίου του τονίζει την νέα  εβραιοφοβία μετά το 1945. Η νέα μορφή είναι ο ριζικός αντισιωνισμός, που υπάρχει τόσο στην άκρα δεξιά όσο και στην άκρα αριστερά (και όχι μόνον).  Η μορφή αυτή εμφανίστηκε μέσω μίας γλωσσικής ολίσθησης: μέσω της άκριτης χρήση των λέξεων «ιμπεριαλισμός» και «Παλαιστίνη». Σήμερα γίνεται λόγος για τον «παγκόσμιο σιωνισμό» (!) (ενώ είναι απλά  ο ισραηλινός εθνικισμός, ούτε καλύτερος ούτε χειρότερος από κάθε εθνικισμό), για την κυριαρχία του εβραϊκού λόμπυ στην αμερικανική πολιτική, για την ταύτιση του Sharon me ton A. Hitler, κτλ.  Ο παλαιός στόχος της εξόντωσης των Εβραίων αντικαταστάθηκε με την καταστροφή του κράτους  του Ισραήλ.
Ο νέος ρατσισμός είναι ο αντισιωνισμός. Ετσι οι οπαδοί του υιοθετούν τις αντισιωνιστικές θέσεις του ισλαμικού ρατσισμού. Στις δυτικές χώρες  έληξε  τις τελευταίες δεκαετίες   η περίοδος όπου ακόμα έδιναν τον τόνο οι γενιές που κρατούσαν ζωντανή τη μνήμη της Shoah  και είχαν κακή συνείδηση γι αυτό. Η μεταμοντέρνα ισοπέδωση των αξιών και των ταυτοτήτων οδήγησε στον σχετικισμό και στη συλλογική λήθη για το ιστορικό παρελθόν, καθώς και στην ανικανότητα  μιας διαφοροποιημένης κριτικής απέναντι στην απελπιστικά προβληματική και αδιέξοδη πολιτική των κυβερνήσεων   τόσο του Ισραήλ όσο και της Παλαιστίνης.
Η τελική απάντηση στο γιατί η εβραιοφοβία  είναι ελκυστική  σε πολλούς ανθρώπους, μπορεί να βρεθεί μερικώς, μόνον  στην ψυχανάλυση και στην συγκριτική μελέτη των θρησκειών. Ο Τaguieff κάνει νύξεις σε άλλα έργα του. Ωστόσο το βέβαιο είναι  ότι ο αντιιουδαϊσμός, ο αντιχριστιανισμός και ο αντιμωαμεθανισμός εμφορούνται από το μίσος και τον φθόνο ενάντια στον Αλλο.   

*Το κείμενο αναδημοσιεύεται με την άδεια  του συγγραφέα 
   

ΝΑΖΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΕΙ ΜΕΡΟΣ Δ΄ (4από4)



ο παθιασμένος έρωτας ως Μυρωδιά παραφίνης .

ο παθιασμένος έρωτας δεν θυμίζει εκείνη την ιστορία που έλεγε ο Mπ.Ράσελ :για κάποιον που μυρίζοντας παραφίνη νόμιζε πως ανακάλυπτε το Μυστικό του σύμπαντος και όταν η μυρωδιά περνούσε το ξεχνούσε .Κάποια στιγμή , για να μη το ξεχάσει , το έγραψε ..Όταν η μυρωδιά πέρασε διάβασε : ''Το  Μυστιικό   του Συμπαντος :Κυριαρχει παντού μια μυρωδιά παραφίνης!'' ;
Π. Θ

το Μυστικό της ζωής



έφαγε την ζωή του ψάχνοντας το Μυστικό της ζωής και όταν το ανακάλυψε κατάλαβε πως ήταν τόσο Τρομερό που θα πρεπε να παραμείνει Μυστικό: αν το μάθαιναν όλοι δεν θα το άντεχε κάνεις τους .

Π.Θ

Ο κόσμος δεν είναι ούτε παράλογος ούτε λογικός . Είναι απλώς κόσμος.

-πολλές φορές εξοργιζόμαστε με το παράλογο του Κόσμου ξεχνώντας ότι για να υπάρξει παράλογο πρέπει να υπάρχει προηγουμένως μια λογική τάξη που παραβιάζεται ..

 Όμως ο κόσμος δεν είναι ούτε παράλογος ούτε λογικός .
Είναι απλώς κόσμος.

Κυριακή 24 Ιανουαρίου 2016

Ο ανείπωτος θάνατος των Ημερών μας.



Ο ανείπωτος θάνατος των ημερών μας.
ναι ! όλων των πολιτισμών το ύφασμα συντίθεται μέσω της απώθησης του Θανάτου.
Πάντα όμως υπήρχε και μια μικρή η μεγάλη εξοικείωση με τον θάνατο' και με τις διεργασίες του πένθους ..
Η Οικογένεια τριγύριζε τον ετοιμοθάνατο ,άκουγε τα τελευταία λόγια, οι μοιρολογίστρες περίμεναν(κάπως έτσι θυμάμαι που πρωτοαντίκρισα τον θάνατο στο χωριό)
Μόνο στην εποχή μας η απώθηση του θανάτου οδηγεί στην αποστείρωση και στα στεγανά : ο Θάνατος , σαν μια Ντροπή , ως κάτι που πρέπει να κρύψουμε.
Δεν τον γευόμαστε πια ,δεν τον μυρίζουμε δεν είναι πλάι μας :
τον βλέπουμε μόνο πίσω από το Γυαλί, σε οθόνες , στον κινηματογράφο , στα μόνιτορ, ως κάτι που συμβαίνει κάπου άλλου, σε άλλους πολιτισμούς , σε απόκοσμους άλλους ..
Και όταν μας συμβαίνει δεν μπορούμε πια να μιλήσουμε γι αυτό: έχουμε χάσει τις λέξεις ,την Μιλιά μας.
Ο Θάνατος περά από κάτι φοβερό έχει γίνει και κάτι χειρότερο . Ανείπωτος.
και γι αυτό έχει καταντήσει αβάσταχτος - στις μέρες μας-
ο ίδιος ο στυλοβάτης της ζωής , ο Θάνατος .
 Π. Θ







εμπειρία και Βίωμα



εμπειρία και Βίωμα
Κάποτε είχαμε εμπειρίες , τώρα έχουμε βιώματα : οι εμπειρίες ενείχαν την συνάντηση μας με τον πραγματικό , εκεί έξω..
Υπήρχε ένας αντικειμενικός , χειροπιαστός , υλικός κόσμος .... Τις εμπειρίες τις είχες με τις πέντε αισθήσεις: την αφή , την γεύση την ακοή..
Τις αισθανόσουν ,τις μύριζες , πονούσες..
Οι εμπειρίες σε συνένωναν με τον κόσμο : αισθανόσουν ότι ανήκες σε κάτι μεγαλύτερο ' οι εμπειρίες σε έκαναν Ψηφίδα ενός μεγαλυτέρου από εσένα Ψηφιδωτού.
Οι εμπειρίες επίσης εμπέδωναν την αίσθηση ενός χρόνου συνεχούς : την αίσθηση του μέλλοντος .
Σήμερα ζούμε με προσομοιώσεις και Βιώματα.
Η Εμπειρία είναι αντικειμενική όμως το Βίωμα είναι υποκειμενικό.
Η εποχή των Βιωμάτων συνδέεται και με την Τυραννία της Οικειότητας του Σεννετ : δεν μετρούν οι πράξεις , η εμπειρία ,αλλά το αίσθημα , η συγκίνηση .Η αίσθηση του κόσμου ως βιώματος μας εισάγει στην πίσω πλευρά του καθρέφτη, μας υποβάλει την ιδέα ενός κόσμου εύπλαστου , του κόσμου ως ονείρωξη Νάρκισσων .

Π.Θ

Από το Μοντέρνο στο Μεταμοντερνο -Στη τέχνη και στη Κοινωνία. Πέτρος Θεοδωρίδης

  Πέτρος Θεοδωρίδης (τμήμα κινηματογράφου Α.Π.Θ ) Από το Μοντέρνο στο Μεταμοντερνο Στη τέχνη και στη Κοινωνία   Α. :Μοντερνισμός   ...